دکتر پزشکیان: کاندیداها برای ادارۀ 4 سالۀ کشور هیچ برنامه ای ندارند

«وقتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری برای ادارۀ 4 سالۀ کشور هیچ برنامه ای ندارند و فقط به شعارهای کلی اکتفا می‌کنند، دیگر چه توقعی می شود دربارۀ حوزۀ سلامت و خدمات درمانی داشت؟»
به گزارش انصاف نیوز (رسانه ی کمپین انتخاباتی دکتر مسعود پزشکیان)، این جملات بخشی از گفتگوی نشریۀ «پیام ام اس» با مسعود پزشکیان، وزیر بهداشت دولت اصلاحات و کاندیدای انتخابات آتی ریاست جمهوری است. فردی که اعتقاد دارد در سال های گذشته بیماران خاص از جمله بیماران ام اس به دلیل اجرانشدن قوانین در حوزۀ سلامت از سوی دولت سختی های بسیاری را تحمل کردند. اینکه وضعیت کشور در این حوزه چگونه است و مشکلات این حوزه از کجا ناشی می شود، موضوع این گفتگوست که در پی می‌آید.

یازدهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری در حالی از راه می‌رسد که ما همچنان خلأ اعلام برنامه‌های سلامت و نیز خدمات درمانی را در میان برنامه‌های نامزدهای انتخاباتی احساس می‌کنیم. چگونه است به موضوع سلامت و هزینه‌های درمان در کشور ما به اندازۀ برنامه‌ها و شعارهای سیاسی و اقتصادی توجه نمی شود؟

اینکه سلامت و هزینه‌های درمان در میان کاندیدهای انتخاباتی ریاست جمهوری محلی از اعراب ندارد به این دلیل است که اصولاً افراد و شخصیت‌هایی که در این انتخابات شرکت می‌کنند، هیچ برنامۀ مدوّنی برای ادارۀ کشور ندارند. در همۀ این سال ها کدام کاندید ریاست جمهوری برنامۀ مدوّنی برای سیاست، اقتصاد و فرهنگ ارائه داده است که در زمینۀ مسائل و موضوعات سلامت و هزینه‌های درمانی برنامه انتظار داشته باشیم؟
هنوز هم پس از گذشت 30 سال و ده تجربۀ انتخاباتی، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به شعارهای کلی بسنده می کنند و متأسفانه مردم نیز فقط با خوش آمدن و نیامدن از این شعارها به شخص موردنظر رأی می دهند.
شاید تفاوت انتخابات ما در ایران با انتخابات کشورهای دیگر – کشورهای توسعه یافته، در همین موضوع باشد. شما فقط به برنامه ها و مناظره های دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری امریکا نگاه کنید. ببینید چقدر نامزدهای دو حزب به صورت ریز و جزیی برنامه های خود را برای ادارۀ کشور ارائه می‌دهند و سلامت و هزینه‌های درمانی به چه اندازه از سوی آنها و رأی دهندگان جدّی تلقی می‌شود. برخلاف ایران که در هیچ دوره هیچ کدام از نامزدها حتی در شعارهای انتخاباتی شان به این موضوع نپرداختند، در این دوره نیز این موضوع مهم هم مانند همۀ سال های گذشته نادیده انگاشته خواهد شد.

اگر در مقام مشورت‌دهنده به رئیس جمهور آینده باشید، به منزلۀ پزشک، نمایندۀ مردم و یکی از وزرای سابق بهداشت و درمان، پیشنهاد می‌دهید به چه مسائلی در حوزۀ بهداشت و سلامت و البته خدمات درمانی توجه و دربارۀ آنها برنامه‌ریزی ویژه شود؟

بالاخره اقتصاد، کشاورزی، صنعت، رشد و شکوفایی به سلامت افراد جامعه و امنیت فکری و روحی آنها ارتباط دارد و این موضوع باعث پویایی، بهره وری و خلاقیت افراد در جامعه می شود. امروزه اگر در جامعه در میان همۀ اقشار و سطوح مردم اینقدر مشکلات روانی، استرس و فشارهای روحی دارد، به دلیل بی توجهی دولت ها به حوزۀ تأمین سلامت و بهداشت روانی جامعه است. حال اگر دولت‌ها شاخصه های سلامت را در برنامه های خود در نظر بگیرند، به صورت خودکار بسیاری از مشکلات در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی و به ویژه اجتماعی برطرف خواهند شد یا کاهش خواهند یافت.
چگونه می شود از جامعه ای که به شدت درگیر مسائل روحی، روانی، انواع فشارها و استرس های مختلف است انتظار پویایی و نشاط داشت؟ به نظر من دولت یا دولت های بعدی باید بسیار بیش از اینها به حوزۀ سلامت و بهداشت مردم توجه کنند.
متأسفانه وضعیت امروز کشور ما در این حوزه با نقطۀ مطلوب بسیار فاصله دارد و این بی برنامگی ها و بی توجهی دولت به این مقوله هزینه های بسیار سنگینی را هم به مردم و هم بر جامعه و کشور تحمیل کرده است. البته باید تأکید کرد دولتی که به صورت کلی برای ادارۀ کشور هیچ برنامۀ خاصی ندارد، دیگر نمی توان از آن برای سلامت و بهداشت جامعه توقعی داشت.

نقش سازمان تأمین اجتماعی را در تعیین و پیشبرد سیاست‌های سلامت و درمان کشور تا چه اندازه پررنگ می‌دانید؟ این سازمان تا چه اندازه برای رفع مشکلات بیماران به خصوص بیماران خاص توانایی دارد؟

واقعاً نمی دانم تأمین اجتماعی در این سال‌ها برای پیشبرد سیاست‌های سلامت و درمان کشور چه برنامه‌ای را تدوین و اجرا کرده است یا چه برنامه هایی را در راستای حمایت از بیماران خاص در نظر داشته و دارد. باید برنامه ریزان و مدیران این سازمان توضیح دهند یا برنامه های خود را در روزها و سال های گذشته برای مردم تشریح کنند. این سازمان بیشترین امکانات را در کشور در این زمینه و در راستای پیشبرد برنامه های حوزۀ سلامت دراختیار دارد. اگرچه بیمارستان های مجهز این سازمان بیشتر در تهران و چند شهر بزرگ کشور متمرکز شده اند، بااین حال امکانات و ملزومات این نهاد برای حمایت از بیماران خاص بسیار مناسب و مطلوب است، اما اینکه تا چه حد برای حمایت از این بیماران فعالیت کرده است را باید مسئولان مربوطه پاسخ دهند.
این سازمان در زمینۀ بیماری‌های خاص به صورت هدفمند فعالیت خاصی نکرده است یا من در این زمینه اطلاعات دقیقی ندارم. در هر حال این سازمان باید داروهای بیماری های خاص را به صورت رایگان دراختیار بیماران قرار دهد، اما اینکه آیا این امر رخ داده و این نهاد تا به امروز از بیماران خاص چنین حمایت هایی کرده است را باید مدیران آن پاسخ دهند.

چگونه خلأ قانونی دربارۀ به رسمیت شناختن بیماری ام اس، به منزلۀ یکی از بیماری‌های خاص را باید برطرف کرد؟

اگر آنچه در قانون به صراحت بیان شده است اجرا شود هیچ گونه خلأ قانونی ندارد و نه فقط بیماری ام‌اس که همۀ بیماری های خاص در چتر حمایتی دولت و سازمان های متولی قرار می‌گیرند. اگر امروز بیماران ام اس با مشکلات متعددی در زمینۀ دریافت حمایت های دولتی روبه رو هستند، به دلیل اجرای ناقص قانون است و نه خلأ قانونی که متأسفانه اجرای ناقص قانون فقط مختص این حوزه نیست.

مهم‌ترین وظیفۀ وزیر بهداشت کابینۀ بعدی در راستای کاهش فشارهای مالی و روانی بر بیماران خاص و خانواده‌های شان دربارۀ مشکلات موجود در راه تهیۀ دارو چیست؟ برای کاهش فشار گرانی و نبود دارو چه راهکارهایی باید در پیش گرفته شود؟

متأسفانه به دلیل مسائل بازار ارز در سال گذشته و افزایش یک بارۀ قیمت دلار مشکلاتی در زمینۀ تأمین داروی بیماری‌های خاص ایجاد شد. از آن طرف دولت نیز به دلایل مختلف از تأمین ارز موردنیاز برای واردات دارو تا شهریور خودداری کرد و این موضوعات همراه شد با بی برنامگی و فقدان نظارت دولت که افزایش و حتی کمیاب شدن اقلام دارویی بیماران خاص را در پی داشت که هنوز هم ادامه دارد. اگر دولت و وزارت بهداشت دربارۀ حوزه سلامت برنامۀ جامع و مدوّنی داشتند، هرگز نباید شاهد چنین فشاری به این بیماران می بودیم.
هم‌اکنون نیز بهترین راهکار تأمین به موقع و سریع ارز موردنیاز برای واردات این نوع داروهاست. ارزی که با قیمت دولتی دراختیار وزارت بهداشت قرار گیرد تا بیماران خاص این گونه دچار مشکلات متعدد نشوند.

شما مقام وزیر بهداشت و درمان دولت هشتم را در کارنامۀ خود دارید. مهم‌ترین مشکلات آن زمان در حوزۀ سلامت و خدمات درمان کشور چه بود و چه تجربیاتی از گذر از آن مشکلات دارید؟

مشکل اصلی ما در آن زمان نبود سیستم بود و پوشش ندادن بیمۀ همگانی. بخش قابل توجهی از مردم تحت پوشش بیمۀ همگانی قرار نداشتند و این موضوع مشکلات متعددی را در جامعه ایجاد می کرد. همچنین بیشتر مردم میانسال کشور در آن سال‌ها تحت هیچ پوشش بیمه ای نبودند.
در این سال ها نیز اگرچه از منظر قانونی وضعیت بسیار بهتر شده، اما به دلیل اجرانشدن قانون همچنان در وضعیت سال‌های پیش قرار داریم و این در حالی است که در سال‌های اخیر نیز با افزایش لگام گسیخته تورم هزینه‌های درمانی به شدت افزایش یافته و این موضوع وضعیت نابه سامانی را در حوزۀ سلامت و بیمۀ درمانی در کشور ایجاد کرده است. اگر در این سال ها دولت خود را به اجرای قانون مکلف می کرد، در حوزۀ سلامت شاهد تحولات امیدوارکننده ای می بودیم، اما متأسفانه اجرانشدن قانون وضعیت ما را در این حوزه نه فقط بهتر نکرده که در قیاس با سال های گذشته بدتر نیز شده است.

انتهای پیام