عماد باقی: اگر می‌خواهیم جنگ را مهار کنیم، نخست باید در شناخت آغازگر آن عادلانه قضاوت کنیم
🖊عمادالدین باقی؛ جامعه‌شناس و پژوهشگر حقوق بشر در روزنامه سازندگی نوشت:
♦️من از هر جنگی متنفرم و با ایدئولوژی حماس هم مساله دارم؛ اما در داوری نباید یک برش گزینشی و دلخواهانه را ملاک قرار داد. اگر می‌خواهیم جنگ را مهار کنیم، نخست باید در شناخت آغازگر آن عادلانه قضاوت کنیم. در نظام بین‌الملل هم عرف است که در جنگ، آغازگر تجاوز را شناسایی می‌کنند و قاعده «البادي‌اظلم» معتبر است. چون فقط جنگِ دفاعی، مشروعیت دارد، بر فرض اینکه دو طرف هم در جنگ قابل دفاع نباشند، باز این آغازگر جنگ است که ستمکارتر است. اگر از تاریخ اشغال فلسطین که آغاز واقعی این جنگ است، بگذریم و فقط همین زمانه اخیر را ملاک قرار دهیم، بدون‌شک در صورتی که اسرائیل به بیانیه‌ها و قطعنامه‌های متعدد مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی حقوق بشر در اعتراض به ادامه شهرک‌سازی‌ها و اعمال خشونت علیه فلسطینیان تمکین می‌کرد، مطمئناً حمله حماس رخ نمی‌داد.
♦️به‌رغم مخالفت‌های جهانی، اسرائیل در ادامه اقدامات خود، یهودیان را در اورشلیم شرقی اسکان داد؛ در حالی که طبق توافق‌های بین‌المللی، اورشلیم شرقی متعلق به مسلمانان و در اختیار آنها بوده و بدتر آنکه در چند ماه اخیر روزی نبوده که این شهرک‌نشین‌ها به فلسطینی‌های ساکن خود اسرائیل حمله خشونت‌بار و قتل و جنایت نکرده باشند؛ به طوری که نزدیک به ۲۵۰ نفر در این خصوص کشته شده‌اند اما سازمان‌های بین‌المللی فقط ابراز نگرانی یا محکوم کرده و از واکنش لفظی فراتر نرفته‌اند. در واقع این بی‌تفاوتی بسترسازی جنگی تازه بود. در پی حمله روز شنبه ۱۵ مهر حماس، بایدن می‌گوید: «اسرائیل حق دفاع دارد و حمایت آمریکا از اسرائیل تزلزل‌ناپذیر است».اگر بایدن درباره کشته شدن ۲۴۷ فلسطینی در چند ماه گذشته هم واکنشی نشان می‌داد، امروز شاهد جنگ تازه‌ای نبودیم. برای پایان دادن به این جنگ باید به استانداردهای دوگانه پایان داد و برای جان و امنیت همه انسان‌ها حرمت قائل شد. واقعیت این است که ریشه اصلی جنگ در رفتار دوگانه قدرت‌های جهانی است. هر جا پای منافع خودشان در میان باشد، جنگ خوب است و طرف مقابل هم تروریست است و بالعکس. تاریخ چیزی جز جنگ قدرت نیست که در هر گوشه عالم از دورترین زمان‌ها وجود داشته است. جنگ قدرت نیز جز بی‌رحمی نیست. ما در کجای این نبرد قرار داریم؟ ما به عنوان جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر، طرف هیچ جنگی نیستیم و برای کشته شدن هیچ انسانی و ویرانی هیچ خانه‌ای شادمانی نمی‌کنیم. باید جنگ قدرت را مهار و دندان تیزش را بکشیم و نباید خودمان جزئی از آن بشویم، ولی در قضاوت کردن هم نباید قاعده البادی‌اظلم (آغازگر ستم) را پایمال کنیم.
انتهای پیام
