افزایش قیمت دارو و افزایش مشکلات بیماران
برای افزایش بی رویه قیمت دارو در هفته های اخیر دلایل زیادی از جمله افزایش نرخ ارز و تغییر تأمین ارز دارو از ارز مرجع به ارز مبادله ای مطرح شده است اما باید به این نکته توجه کرد که دارو یک کالای اساسی و مهم است و تأمین نشدن آن مثل کالای لوکس نیست که ضرورتی نداشته باشد(ولی همچنان وارد می شود) بلکه نبود دارو مستقیما با جان انسان ها مرتبط است.
علاوه بر مسئله نرخ ارز متأسفانه دارو جزء معدود کالاهایی است که قیمت مصرف کننده بر روی آن درج نمی شود و داروخانه های سودجو هر قیمتی را اعلام کنند بیمار دردمند مجبور است برای نجات خود پرداخت کند که این مسئله هم تأثیر گذار است.
چندی پیش دکتر شهاب الدین جنیدی عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران با اشاره به اینکه تهیه مواد اولیه و تأمین هزینه های حین ساخت دارو و همچنین نوسانان نرخ ارز در قیمت نهایی و تمام شده دارو تأثیرگذار است گفته بود: معمولاً برچسب ها و جعبه های دارویی در تیراژ بسیار بالا تهیه می شود که خود این امر هزینه تولید را کاهش می دهد و درج قیمت بر روی دارو غیر از آشفتگی در بازار و ایجاد درگیری در داروخانه ها و مشکلات عصبی برروی بیماران چیزی به دنبال نخواهد داشت.
اما باید به این نکته هم اشاره شود که در قانون تعزیرات حکومتی ماده ۱۹ آمده است: دارو باید طبق قیمت رسمی برای مصرف کننده ، به متقاضی ارایه شود و قیمت هر قلم از دارو های ارایه شده در نسخه درج شود و نسخه نیز به مهر دارو خانه ممهور گردد و در مورد نسخ بیمه خدمات درمانی کپی نسخه ( نسخه دوم ) پس از درج قیمت مهر گردد تخلف از این ماده جرم محسوب می شود.
قانونگذار در این زمینه به صراحت اعلام کرده که این عمل جرم محسوب می شود اما دلیل این تخلفات چیست آیا اینها به سوء مدیریت و نبود نظارت بر نمی گردد؟
پیرامون افزایش قیمت دارو و دلایل آن ما نظر چند تن از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی را جویا شده ایم.
سوء مدیریت
“مسعود پزشکیان” از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: مجموعه عواملی که باعث شده که بازار داروی کشور دچار شرایط بحرانی فعلی شود به سوء مدیریت باز می گردد زیرا با مدیریت منابع می شد این مسئله را حل کرد. دولت در قدم اول ارز را برای دارو تخصیص نداد قبلا شرکت های دارویی بدون اینکه ارتباطی با وزارت بهداشت و درمان داشته باشند ارز مورد نظر خود را دریافت می کردند ولی از زمانی که مشکل ارز پیش آمد و شرکت ها نتوانستند ارز مورد نیاز خود را تأمین کنند بنابراین وزارت بهداشت وارد عمل شد تا ارز مورد نیاز را به شرکت ها تخصیص دهد اما به خاطر برخی مشکلات نقدینگی و مسائل دیگر اوضاع کنونی در بازار داروی کشور به وجود آمده است.
پزشکیان افزود: سال گذشته در همین زمان در وزارت بهداشت و درمان اعلام می کردند که ما هیچ مشکلی برای تأمین دارو نداریم ولی همان موقع هم ما مشکل داشتیم وقتی در شهریور سال گذشته وزیر بهداشت وقت اعتراضات خود را شروع کرد تازه معلوم شد که مشکل داریم اما نهایتا دیگر دیر شده بود. اما الان هم هنوز دولت ارز مرجع به شرکت های دارویی به اندازه نیاز نمی دهد و اگر ارزی هم پرداخت می شود ارز مبادله ای است و این ارزها هم طبیعتا گرانی دارو را به همراه خواهد داشت در نتیجه به خاطر سوء مدیریتی که در روند تخصیص ارز و ارز مبادله ای وجود دارد موجب مشکلات در حوزه داروئی کشور شده است.
نماینده مردم تبریز، آذر شهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی پیرامون نقش داروخانه ها و نبود قیمت مصرف کننده بر روی دارو ها نیز گفت: در این قضیه هم باید وزارت بهداشت نظارت خود را در شرایط کنونی بر داروخانه ها افزایش دهد متأسفانه اکنون چون اواخر دولت است خیلی از کارها رها شده است از یک طرف مردم هم باید در زمینه گران فروشی داروخانه ها اطلاع رسانی کنند که چنین اتفاقاتی در داروخانه در حال رخ دادن است.
عدم نظارت
“احمد آریایی نژاد” عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی نیز در این باره اظهار داشت: چند مسئله باید پیرامون ازایش قیمت دارو در کشور مد نظر قرار گیرد اول اینکه ما در زمینه مواد اولیه تحریم هستیم دوم بحث وجود مافیای دارو در کشور است و سوم نظارت ضعیف و چهارم شفاف عمل نکردن ناشی از نظارت ضعیف است اینها باعث می شود که مسئله بحران دارو هر چند وقت یکبار تکرا شود.
آریایی نژاد افزود: الان برخی از مسئولان اعلام می کنند که افزایش قیمت دارو برای جلوگیری از قاچاق آن است اما این استدلال درستی نیست برای نمونه اگر افزایش قیمت بنزین برای جلویگری از قاچاق آن باشد شاید منطقی باشد اما معمولا اکثز بیماران از اقشار مستضعف و فقیر جامعه هستند حال به بهانه جلوگیری از قاچاق می خواهیم دارو را گران کنیم پس چه کسی از این افراد فقیر و مستضعف حمایت کند باید روی این مسئله کار کارشناسی صورت گیرد و به بیماران از طریق کارت یارانه کمک شود.
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی پیرامون عدم درج قیمت مصرف کننده بر روی دارو و نقش برخی داروخانه ها در افزایش قیمت دارو گفت: این یکی از ضعف های بخش دارو است که باید آن را بپذیریم دارو باید در سراسر ایران قیمتش یکی باشد.
مدیریت ضعیف
“عابد فتاحی” از اعضای دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این باره اظهار داشت: حقیقت این است که ما اکنون در زمینه یک سری از دارو ها کمبود داریم ما اکنون در زمینه دارو های مانند برخی هرسپتين که خیلی حیاتی هم است و یا برخی از دارو های بیهوشی و غیره کمبود داریم مسئله مهمتر از این اینها این است که قیمت دارو های دیگر هم بسیار بسیار بالا رفته است قیمت به حدی بالارفته است که تقریبا چندین برابر شده است من تعجب می کنم مردم با این همه بزرگواری که در رابطه با مشکلات کشور دارند چرا دولت نباید داروی آنها را تأمین کند و دارو را با ارز مرجع در اختیار آنها قرار دهد ما معتقدیم که کشور این قدر توانایی مالی دارد که بتواند با قینت ارز مرجع دارو در اختیار مردم قرار دهد ما از دولت انتظار نداریم که کالای لوکسی را وارد کند بلکه انتظار داریم که حداقل در زمینه تأمین داروی مردم جدیت بیشتری داشته باشد.
فتاحی پیرامون پایین آمدن کفیت دارو نیز گفت: مشکل ما این است که علاوه بر کمیت از نظر کیفیت هم مشکل داریم و در حالیکه که قیمت آن بالا رفته است اما کیفیت آن بالا نرفته است این مسئله نشان می دهد که نظارت بسیار ضعیف است اگر مدیریت خوب باشد ما نی توانیم این مسائل را حل کنیم بنابراین همه این مشکلات ناشی از مدیریت ضعیف است.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در پایان تأکید کرد: من به عنوان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس انتظار دارم که اولا داروی با کیفیت وارد بازار شود و جلوی واردات برخی از دارو های چینی و هندی گرفته شود. دوم اینکه باید دارو به اندازه کافی در کشور فراهم شو د و مردم هم این انتظارات را دارند.