نمی توان آینده مصر را پیش بینی کرد
دکتر سید محمد صدر، معاون پیشین وزارت خارجه و تحلیل گر مسایل بین المللی درباره دو سناریویی که از سوی بعضی از تحلیلگران مطرح شده مبنی بر اینکه مرسی دوباره به قدرت باز می‌گردد یا کودتایی جدید شکل می‌گیرد، خود را پیشگو نمی‌داند و می‌گوید اوضاع چنان روشن نیست که بتوان آینده مصر را پیش بینی کرد. او که برکناری غیرقانونی مرسی را کودتا می داند و می گوید: اگر انتخابات آینده مصر آزاد برگزار شود و ارتش به رای مردم احترام بگذارد، بعید نیست اخوان المسلمین با کسب اکثریت آرا دوباره به قدرت برسد.
به گزارش انصاف نیوز، متن گفت وگوی شفقنا با دکتر سیدمحمد صدر را می خوانید:
* وضعیت کنونی مصر را چطور ارزیابی می‌کنید؟
صدر: مصر با حکومت فعلی که حکومت کودتاست با مشکلات جدی روبرو است. مرسی یک رییس جمهور قانونی بوده، کودتای نظامی شده و ایشان را با این بهانه که اکثریت مردم نخواستند یا دیگر برایشان حکومت مطلوبی نبوده است، او را کنار گذاشتند، این تعبیر در یک حکومت حرف منطقی نیست. تغییر یا جابه‌جایی حوزه باید از طریق مسیر قانونی و انتخابات و رای‌گیری انجام شود اینکه به سازو کارهای قانونی توجه نشود، صحیح نیست. به عملکرد مرسی هم انتقاداتی وارد است که مهم‌ترین نکته آن ائتلاف او با سلفی‌ها بود، با این ائتلاف در واقع بخشی از جامعه مصر را ترساند و این تصور را به وجود آورد که ممکن است حکومت مرسی به سمت طالبانیستی کردن حکومت در حال حرکت باشد و روز به روز خشن‌تر و تندتر شود و بخواهد حکومتی شبیه طالبان که در افغانستان ایجاد شد در مصر نیز شکل بگیرد.
اینکه مرسی می‌خواست حکومت را به سمت و سوی خشم ببرد یا نه بحث دیگری است، اما رقبایش خوب توانستند از این موضوع استفاده تبلیغاتی کنند و مردم را بترسانند و به خیابان‌ها بکشانند که به مقصد خودشان نیز رسیدند.
مشکل دیگر مرسی عدم حل مسایل اقتصادی بود که در یک سال حکومت باقی مانده بعید بود که بتواند، کاری انجام دهد. مجموعه مشکلات اقتصادی و مسایل سیاسی که مهم‌ترین آن ائتلاف با سلفی‌های افراطی و تندرو بود و در واقع کنار گذاشتن جوانان انقلابی و عدم یک رابطه صحیح با گروه‌های غیر اسلامی سبب مخالفت مردم با مرسی و تحولات مصر شد.
* دخالت ارتش و متزلزل شدن دموکراسی نیم بند موجود در مصر چه تبعاتی را به دنبال خواهد داشت؟
صدر: در مصر از سال 1952 که نظامی‌ها کودتا کردند تا دو سال قبل، نظامی‌ها در مصر حاکم بودند و همیشه قدرت اصلی به دست آنها بود، حاکمیت آنها بر کشور در دوره های جمال عبدالناصر، محمد انور السادات و حسنی مبارک ادامه داشت. دو سال پیش که انقلاب شد و حسنی مبارک کنار رفت و انتخابات صورت گرفت برای اولین بار بود که بعد از چند دهه نظامی‌ها کنار گذاشته شدند و حکومت انتخابی مردم بر سر کار آمد، کودتایی که اخیراً در مصر صورت گرفت سبب شد دوباره نظامی‌ها که در زمینه‌های مختلف سیاسی و امنیتی قدرت دارند دوباره بر سر کار برگردند و دموکراسی که به وسیله انقلاب مردم به وجود آمده بود با دخالت ارتش از بین رفت و مصر دوباره به همان وضعیت اول بازگشت.
* به نظر می رسد غربی ها علاقه مند هستند البرادعی رییس جمهور مصر شود، با توجه به شخصیت جهانی وی آیا توان بازگرداندن آرامش به مصر را خواهد داشت؟
صدر: اگر انتخابات آزاد برگزار شود به هیچ وجه نمی‌شود پیش بینی کرد که چه کسی رییس جمهور آینده مصر خواهد شد چون اخوان المسلمین یک پایگاه اجتماعی و مردمی قوی دارد و در کودتایی که صورت گرفت یک مقدار حالت مظلومیت پیدا کرده است، اگر انتخابات آتی مصر را آزاد بگذارند و همه گروه‌ها از جمله اخوان المسلمین، فردی را به عنوان کاندیدا معرفی کند هیچ بعید نیست که دوباره کاندیدای اخوان رای بیاورد و اگر هم اخوان المسلمین را در انتخابات راه ندهند در واقع نصف مردم مصر را کنار گذاشته‌اند که این هم چالش بزرگی خواهد بود و در آینده درگیری و تبعاتی سنگینی را به دنبال خواهد داشت. البرادعی به تنهایی نمی‌تواند رای اکثریت مردم یعنی 50 درصد آرا را به دست بیاورد البته در صورتی که کل این گروه ائتلاف کنند، البرادعی رای قابل توجهی خواهد داشت ولی اینکه آیا بتواند رییس جمهور شود یا نه، خیلی روشن نیست.
* آیا مصر روی ثبات را می بیند؟ برای رسیدن به ثبات و آرامش چه راه حلی پیشنهاد می کنید؟
صدر: اگر ارتش دوباره به رای مردم احترام بگذارد و اجازه دهد هر کسی از هر گروهی در انتخابات بعدی رای واقعی مردم را داشته باشد و رییس جمهور شود، مصر می‌تواند روی ثبات و آرامش را در آینده ببیند.
* یعنی احتمال اینکه مصر به ثبات برسد، کم است؟
صدر: الان نمی‌توان به صورت دقیق گفت ولی این واقعیتی است که ارتش به این راحتی حاضر نمی‌شود دست از قدرت چند دهه ای که داشته، بردارد.
* واکنش کشورهای مختلف نسبت به تحولات مصر یک نوع سردرگمی را نشان می دهد، صدایی که از غرب شنیده می شود این است که با وجود مخالفت با اسلام گراها، برکناری مرسی را کودتا خواندند حداقل در رسانه هایشان اما در شرق، کشورهای عربی این اقدام ارتش را کودتا نمی دانند و به نوعی از این بابت خوشحال هستند، دلایل این تغییر تفکر سیاسی را چه می دانید؟
صدر: با وجود اینکه برکناری مرسی یک کودتا بود، اما آمریکا حاضر نشد لغت کودتا را به کار ببرد یعنی تا الان هنوز سخنگوی کاخ سفید و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا لغت کودتا را به کار نبردند. اینکه این کشورها بحث آزادی مرسی یا سران اخوان را مطرح می‌کنند درحقیقت ژست‌های حقوق بشری است. کشورهای غربی نمی‌توانند در برابر تحولات مصر موضع نگیرند چون در صورت عدم موضع‌گیری، مواضع حقوق بشری خود را زیر سوال برده‌اند. در مجموع کشورهای غربی آن طور که باید و شاید کودتا را محکوم نکردند. کشورهای عربی به خصوص کشورهای خلیج فارس کودتا را تبریک گفتند و همین مساله سبب شد نسبت به غربی‌ها در وضعیت بدتری قرار بگیرند، تبریک کشورهای عربی به خاطر غیر قانونی کنار گذاشتن یک حکومت به لحاظ دیپلماتیک اشتباه بزرگی بود، این اقدام از سوی کشورهای جنوب خیلج فارس با آن همه پختگی بعید بود.
* ایران در برابر وضعیت دوگانه جامعه مصر خود را بی طرف اعلام کرده است، این اقدام وزارت خارجه را چطور ارزیابی می کنید؟
صدر: آنچه که مسلم است این است که ایران به هیچ وجه نباید کودتا یعنی غیر قانونی کنار گذاشتن یک حکومت را تایید کند. در مصر باید به رای مردم احترام گذاشته شود و هرچه زودتر خواسته مردم عملی شود منتها اینکه چه اتفاقی می‌افتد را نمی‌توان زیاد پیش بینی کرد.
انتهای پیام
