راه‌های تفکر فلسفی
دکتر سید یحیی یثربی، فیلسوف ایرانی در سایت جامعه‌شناسان جوان نوشت: فلسفه، اندیشیدن است. اندیشیدن یک خاصیت دارد و آن اینکه مدام برای ما پرسش ایجاد می کند و برای پرسش هایش جواب می خواهد. بکوشید هرچه می شنوید و هرچه مطالعه می کنید را نخست خوب بفهمید، چون تا چیزی را نفهمید، نمی توانید درباره اش فکر کنید!
آن‌گاه به سراغ علل و عوامل آن بروید و درباره اش فکر کنید: من باید درس بخوانم! چرا؟
این سوالی است آن را تفکر ایجاد می کند و پاسخ این چرا را باید خودتان با تفکر پیدا کنید. این چون و چراها از جنس تفکر فلسفی است! اگر در یک مراسم عروسی شرکت کرده اید، چیزهایی را درباره آن می دانید؛ مثلاً فلان پسر با فلان دختر ازدواج می کند و این مراسم ازدواج آنان است. این آگاهی است، این علم است.
اما اگر تصمیم بگیرید درباره همین مسئله فکر کنید، ده ها سوال در ذهنتان پدید می آید:
ازدواج یعنی چه؟ هدف از ازدواج چیست؟ این هدف چگونه هدفی است؟ با چه دلیلی باید ازدواج را پذیرفت؟
یکایک شرایط و عواملی که در حاشیه ازدواج اتفاق می افتند، جای ده ها سوالند؛
عشق یعنی چه؟ عقد ازدواج یعنی چه؟ چرا مهریه؟ و همینطور…
این‌گونه تفکر از جنس تفکر فلسفی است.
تفکر فلسفی دو کار می کند:
یکی اینکه، حوزه آگاهی انسان را توسعه می دهد و دیگر اینکه، گزاره هایی را که می دانید با توجیه عقلی همراه می سازد، یعنی چراهای شما پاسخ پیدا می کنند. در نتیجه، تفکر فلسفی علم را توسعه می دهد. از اینجاست که فلسفه پیشگام علم است.
هرکتابی که می خوانید، کتابی باشد که آن را می فهمید، چون اگر چیزی را نفهمید، نمی توانید درباره آن فکر کنید.
فقط می توانید مطالب را حفظ کنید. انگار شعری را حفظ می کنید که معنی آن را نمی دانید! این حفظ مطلب است، نه تفکر فلسفی.
از مطالب و کتاب های آسان شروع کنید تا به تدریج توانایی بیابید به مسائل پیچیده برسید. بسیاری از فیلسوفان با ورزیدگی در ریاضیات و فیزیک به فلسفه رسیده اند.
از چیزهایی که می فهمید آغاز کنید تا مهارت فهمیدن پیدا کنید، سپس به مطالب پیچیده تر و عمیق تر برسید. به طور کلی، راهنمایی های زیر را مورد توجه قرار بدهید:
یک: جرات اندیشه داشته باشید. یعنی فقط چشم به راه دیدگاه دیگران نباشید. بکوشید تا خودتان دیدگاهی داشته باشید.
دو: در همه تلاش خود، فهمیدن را اساس کارتان قرار دهید.
ببینید آنچه که قصد اندیشیدن درباره اش دارید، می فهمید یا نه؟
بیشتر مردم چیزهایی را می خوانند، اما آنها را نمی فهمند. حتی گاهی یک جمله یا یک بیت معروف را یک عمر تکرار می کنند، بی آنکه هرگز معنی اش را بفهمند!
سه: وقت بگذارید. کار و زندگی خود را به گونه ای تنظیم کنید که در هر شبانه روز چند ساعتی به مطالعه و بحث و گوش دادن بپردازید.
انتهای پیام
