سنت شکنی تابستانی کنگره آمریکا

کنگره آمریکا در اقدامی که به سنت شکنی تعبیر می شود، به جای نامه نگاری با اوباما برای افزایش فشار بر ایران، وی را به دنبال کردن دیپلماسی ترغیب کرده است. در سال های اخیر هر تابستان به معنی افزایش تحریم ها علیه ایران بوده است. تحریم هایی که نخست طرح آن از کنگره به کاخ سفید می رفت و پس از چند ماه با امضاء اوباما به قانون لازم الاجرا تبدیل می شد. اما پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری از همان آغاز بحث اعمال تحریم ها علیه ایران و تاثیر آن بر دیپلماسی با دولت جدید را زیر سئوال برد و بسیاری از مقامات سابق و کنونی در ایالات متحده به اوباما توصیه کردند دست کم تحریم های تازه ای را علیه جمهوری اسلامی اعمال نکند تا فرصتی برای آزمودن عزم روحانی در توافق با جامعه بین المللی ایجاد شود. اکنون 131 عضو مجلس نمایندگان آمریکا با نامه خود این فرصت را در اختیار رئیس جمهور قرار داده اند. کنگره آمریکا تا چند روز دیگر به تعطیلات تابستانی می رود و پس از آن نیز جهان یک ماهی درگیر و دار روی کار آمدن دولت روحانی و معرفی اعضای کابینه اش خواهد بود. سپس مجمع عمومی سازمان ملل پیش رو است که آمریکا را نیز مانند دیگر کشورها سرگرم می کند و به این ترتیب کنگره دست کم تا 3 ماه دیگر گامی در جهت تصویب تحریم های جدید علیه ایران بر نمی دارد.

از زمانی که باراک اوباما به سمت رئیس جمهور آمریکا برگزیده شده ، دولت او برخورد تندی با ایران داشته و تحریم هایی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده که پیش از این هیچ دولتی در آمریکا مشابه آن را اعمال نکرده بود. اوباما توانست اجماع بین المللی را برای افزایش فشار اقتصادی بر ایران به دست آورد و در ضمن بارها به روی میز بودن تمامی گزینه ها شامل گزینه نظامی اشاره کرد. در این بین کنگره نیز موضعی به مراتب تندتر از کاخ سفید داشت.

برای مثال، در اواخر سال 2009، کنگره قانونی طرحی را به تصویب رساند که سخت ترین مجازات ها را علیه ایران پیشنهاد می داد. این تنبیه ها به اندازه ای سخت بودند که مقامات دولتی در مورد شکست دیپلماسی پس از به کاربردن این تنبیه ها، ابراز نگرانی کردند. گروهی از مقامات وزارت خارجه آمریکا در نامه ای به کنگره به قانونگذاران هشدار دادند که این قانون می تواند نتیجه عکس به همراه داشته باشد. در سال 2010 ، نیز 366 عضو مجلس نمایندگان در نامه های خطاب به اوباما به وی توصیه کردند فشار بیشتری بر ایران اعمال کند، چرا که تحریم های جاری کافی نیستند. نکته قابل توجه اینکه رویکرد کنگره در سخت گیری ها نسبت به ایران از حمایت هر دو حزب جمهوریخواه و دمکرات برخوردار بود.

به گزارش واشینگتن پست، به نظر می رسد این روند در شرف تغییر است. اواخر هفته گذشته خبر رسید که 131 عضو مجل نمایندگان نامه ای را امضاء کرده اند که در آن دولت اوباما به دیپلماسی بیشتر با ایران تشویق شده که به تازگی حسن روحانی رئیس جمهور آن شده است. در این نامه که به دنت – پرایس ( دو نماینده پیشنهاد دهنده آن) مشهور شده، آمده است: به عقیده ما این اشتباه است که فرصت ناشی از پیروزی روحانی در انتخابات را در بوته آزمون قرار ندهیم . از این فرصت می توان برای پیشرفت در جهت یک توافق معتبر استفاده کرد.

131 امضاء کننده این نامه که همچنان با اکثریت مجلس نمایندگان فاصله زیادی دارند، 17 نماینده جمهوریخواه را نیز شامل می شود. اما اینکه کنگره که همواره مخالف دیپلماسی در قبال ایران بوده، اکنون آن را به اوباما توصیه می کند، نکته قابل تاملی است. شورای ملی ایرانی آمریکایی این اقدام کنگره را بی سابقه توصیف کرده است.

به تاخیر افتادن تحریم ها، فرصت خوبی برای دیپلماسی بین ایران و آمریکا ایجاد می کند. روحانی در ماه آگوست قدرت را در دست می گیرد و دور بعدی مذاکرات هسته ای با ایران نیز احتمالا در ماه سپتامبر برگزار خواهد شد.
دومین فاکتور تحریم هاست. معمولا در هر تابستان، کنگره طرحی را به کاخ سفید می فرستد تا تحریم ها را علیه ایران تشدید کند. اما امسال، اعضای کنگره سنت شکنی کرده اند. برخی تحلیلگران بر این باورند که طبق جدول زمانی کنگره، اکنون زمان تلاش برای تصویب بسته جدیدی از تحریم ها در تابستان سپری شده و در نزدیک ترین زمان، کنگره می تواند در ماه اکتبر تلاش برای تحریم مضاعف ایران را از سر بگیرد، البته اگر به طور کلی در سال جاری هیچ بسته تحریمی آماده شود.

 به تاخیر افتادن تحریم ها، فرصت خوبی برای دیپلماسی بین ایران و آمریکا ایجاد می کند. روحانی در ماه آگوست قدرت را در دست می گیرد و دور بعدی مذاکرات هسته ای با ایران نیز احتمالا در ماه سپتامبر برگزار خواهد شد.

هم دولت اوباما و هم روحانی، برای از سرگیری دیپلماسی و حرکت به سوی توافقی جامع در مجادله هسته ای که یک دهه از عمر آن می گذرد، ابراز تمایل کرده اند. یکی از موانع پیش روی آشتی ایران و آمریکا، اهداف و منافع متعدد است. تنها مذاکرات طولانی و امتیاز هایی از هر دو طرف است که می تواند چاره ای برای منافغ رقابتی پیدا کند.

اما دیگر مانع پیش رو، سیاست های داخلی در ایالات متحده و جمهوری اسلامی است. هر یک از طرف ها به فرهنگ سیاسی طرف مقابل اعتماد ندارد و سیاستمدارانی را که به ضعف در برابر دشمنان متهم اند را به باد انتقاد می گیرند. سیاست ها در هر دو کشور تحت تاثیر نیروهای تندرویی است که ماهیت آنها با دیپلماسی در تضاد است.

به بیان دیگر دیپلماسی ایران – آمریکا ، بیشتر به معنی انجام مناظره و بحث های داخلی در هر دو کشور است تا راهی برای ارتباط با طرف مقابل، هموار شود. برای آنهایی که به پایان خصومت ورزی ایران و آمریکا به شیوه ای مسالمت آمیز و دیپلماتیک امیدوارند، اقدام اخیر کنگره می تواند نشانه ای مثبت باشد و گامی هر چند کوچک به سوی صلح.

دیپلماسی ایرانی
انتهای پیام