داستان پزشکی که رکورد درمان مرگبارترین نوع سرطان را در کردستان زد
روزنامه همشهری نوشت: شاید تا همین چند سال پیش کسی فکر نمی‌کرد که در یکی از مرزی‌ترین استان‌های کشور آمار نجات بیماران مبتلا به سرطان سینه- مرگبارترین نوع سرطان- بیشتر از آمار جهانی شود.
صحبت از کردستان است که در همان زمان‌ها مردمانش از بسیاری از جراحی‌های تخصصی محروم بودند و سرگردان پایتخت و کلانشهرهای بزرگ کشور، اما حالا به لطف حضور فوق‌تخصصی که صمیمانه به جمع‌شان اضافه شده، امید به زندگی‌شان چندین برابر افزایش پیدا کرده است،دکتر حسن معیری، فوق‌تخصص جراحی سرطان و مدیرگروه جراحی دانشگاه علوم‌پزشکی کردستان که زاده مشهد است، اما حالا خودش را سنندجی نیز می‌داند.
آغاز آشنایی‌اش با مردم کردستان هم به دورانی برمی‌گردد که پزشکی عمومی را در دانشگاه علوم پزشکی کردستان قبول شد و از شرقی‌ترین نقطه کشور، چمدانش را برای غربی‌ترین استان بست، اما پس از فارغ‌التحصیلی برای دوره تخصصی به تبریز رفت و در نهایت هم فوق‌تخصص‌اش را در تهران تمام کرد.
چند صباحی هم در تهران ماند، اما دلش در کردستان مانده بود و دوباره راهی همان دیار شد تا به عنوان جراح سرطان و بیماری‌های سینه به یاری مردم این منطقه برود. حالا 7سال است که پیاپی در سنندج حضور دارد و دستاوردهای این استان در حوزه پزشکی را به همراه تیمش در سطح جهانی ارتقا داده است. او در پاسخ به اینکه از دلایل ماندگاری‌اش در این استان محروم و اقداماتی که تاکنون انجام داده می‌گوید؛ هر چند که به تأکید خودش مردم اینجا محروم نیستند، بلکه امکانات موجود کم است و باید از واژه کم‌برخوردار استفاده کرد.
دلیل علاقه شما به کردستان چیست؟
مردم کردستان انسان‌های شریف و مهربانی هستند که مهم‌ترین عامل پایبندی من به این شهر شده‌اند. ما اینجا مشکلات زیادی داریم، اما آنها لایق بهترین‌ها هستند. من در شهرهای بزرگ هم طبابت کرده‌ام و دوست داشتم که طبابتم را در اینجا ادامه دهم. دوستانی دارم که دائم من را شماتت می‌کنند که اینجا چه می‌کنم؟ حتی این فرصت فراهم است که با درآمد بسیار بیشتر و زحمت کمتر در بیمارستان‌های تهران فعالیت کنم، اما هر کسی طرحی در زندگی دارد و طرح من ادامه هدفی است که در اینجا آغاز کرده‌ام.
آیا مردم شما را به‌عنوان جزئی از اهالی منطقه پذیرفته‌اند؟
قدرشناسی مردم این منطقه را نمی‌توان با هیچ بهایی تخمین زد. اواسط همین هفته یکی از بیمارانم که چندی پیش جراحی شده بود، 6عدد انار برای من آورده و تحویل منشی داده بود. من حتی این فرد را ندیدم و نمی‌دانم کیست، اما محبتی که از این کارش به من القا کرد، فراموش نشدنی است. در این دنیا چه چیزی زیباتر از این است که آدم‌ها تو را دوست داشته باشند؟ بیشترین سروکار من با بیماران سرطانی است و زمانی که بهبودی و برگشت آنها به زندگی را می‌بینم، چیزی ارزشمندتر وجود ندارد که طالب آن باشم.
شما تنها جراح سرطان در استان هستید؟
بله و نه‌تنها از شهرهای استان که بیماران زیادی هم از استان‌های همجوار دارم که محبت دارند و برای درمان به من مراجعه می‌کنند. من بیمارانی دارم که از ارومیه، زنجان، قزوین و کرمانشاه می‌آیند.
این مسئله شرایط کاری شما را سخت یا صف انتظار لیست جراحی‌های شما را طولانی‌تر نکرده؟
در برخی موارد غیراورژانسی این انتظارها طولانی‌تر می‌شود، اما تلاش می‌کنیم تمام موارد اورژانسی را بموقع انجام دهیم که جان بیماران به خطر نیفتد. مسئله اینجاست که من 25روز درماه علاوه بر فعالیت روزانه در بیمارستان، در ساعات شب On Call هستم و باید هر لحظه مشاوره تلفنی بدهم یا درصورت نیاز به‌صورت حضوری به بیمارستان بروم.
جراحی سرطان برای تمامی بیماری‌های مرتبط با این حوزه از سوی شما انجام می‌شود؟
رشته ما ادامه جراحی عمومی است و عمل‌های جراحی برای اعضایی که مربوط به جراحی عمومی می‌شود را ما انجام می‌دهیم؛ مثل گوارش، پستان، تیروئید، سروگردن، پوست و… .
آیا تجهیزات مورد نیازتان را به راحتی در دسترس دارید؟
در زمینه سرطان سینه تمامی تجهیزات را در اختیار داریم، اما در برخی زمینه‌ها محدودیت‌های زیادی وجود دارد؛ به‌عنوان مثال درباره سرطان دستگاه گوارش، این کمبودها زیاد است؛ این در حالی است که سرطان دستگاه گوارش، دومین سرطان شایع در کردستان است. در برخی موارد به‌دلیل اینکه لوازم آن گران و ممکن است تامین نشود، نمی‌توانیم به مردم کمک‌های لازم را ارائه کنیم.در این شرایط مجبور می‌شویم که آنها را به مراکز مجهزتر در سایر شهرها ارجاع دهیم. به نوعی این باور وجود ندارد که می‌توان در همین منطقه هم کارهای بزرگی انجام داد.
جراحی سرطان هم جزو رشته‌های بسیار سخت است؟
برخی عمل‌ها سخت و پیچیده و برخی دیگر راحت‌تر هستند. چند روز پیش بیماری داشتیم که سرطان پوست خطرناک داشت. زمان عمل طولانی نبود، اما بسیار پیچیده بود و باید غدد لنفاوی بیمار برداشته می‌شد. برخی جراحی‌ها هم تا 12ساعت به طول می‌انجامد و باید بگویم که در این ساعت‌ها ما حتی فرصت خوردن هم نداریم و گاهی احتیاجات ضروری خودمان را هم فراموش می‌کنیم.
چه تعداد بیمار دارید؟
روزهای جراحی، بیماران سرپایی را ویزیت نمی‌کنم، اما زمانی که در درمانگاه هستم، در طول روز ممکن است تعداد بیماران به 100نفر هم برسد.
بسیاری از پزشکان معتقدند با وجود خدمات ارزنده در این بخش،نسبت به جامعه پزشکی ناسپاسی شکل گرفته. با این مسئله موافق هستید؟
گفتن برخی مسائل در جامعه خوب نیست و شاید مردم ناراحت شوند، اما بی‌مهری‌هایی که اخیرا نسبت به جامعه پزشکی صورت گرفته دردناک است و باعث می‌شود که امید آنها از دست برود. در این‌باره فقط بحث مالی و تعرفه‌های پزشکی مطرح نیست. قوانین هر روز تغییر می‌کند و این مسئله باعث می‌شود که برنامه‌ریزی‌های پزشکان برای آینده خودشان و خانواده‌هایشان محقق نشود. این مسئله نگران‌کننده است؛ چون ناامیدی بدترین چیزی است که برای یک فرد رخ می‌دهد. بسیاری از همکاران پزشک ما اکنون در حرفه اصلی خودشان فعال نیستند، زیر بار مسئولیت نمی‌روند و این هم آسیب بزرگی به شمار می‌رود. کرامتی که یک پزشک به آن نیاز دارد، اگر تامین نشود، در کارکرد او تأثیرگذار است. وضعیت مالی بسیاری از همکاران ما در جامعه پزشکی اسفبار است. نکته مهم این است که اگر بهای یک کار، کم درنظر گرفته و بی‌ارزش شود، کیفیت لازم را نخواهد داشت.
چند روز پیش با یکی از جراحان قلب نوزاد مصاحبه کردیم و عنوان کرد برای هر جراحی پیوند قلب نوزاد دستمزدی کمتر از تعویض روغن ماشین دریافت می‌کند. درباره جراحی سرطان هم وضعیت همین است؟
ارقامی که درباره جراحی‌های سنگین و پرعارضه برای فوق‌تخصص‌ها درنظر می‌گیرند آنقدر ناچیز است که نمی‌توان بیان کرد. این جراحی‌ها حتی برای خود پزشکان هم آسیب‌های جسمی به همراه دارد یا منجر به انتقال بیماری می‌شود. شاید در باور کسی نگنجد که دستمزدهای چنین جراحی‌هایی در کشور کمی بیشتر از 100هزار تومان است و به 400هزار تومان هم نمی‌رسد که همان هم 6تا 7ماه بعد پرداخت می‌شود. اینها را به‌عنوان دغدغه یا گلایه مطرح نمی‌کنم، اما چالش بزرگی است که برای جامعه پزشکی وجود دارد.
آینده جراحی سرطان در ایران
این فوق‌تخصص جراحی سرطان در استان کردستان درباره آینده جراحی سرطان در کشور می‌گوید: «تاکنون این وضعیت خوب بوده، اما احساس می‌کنم که در آینده مشکلاتی خواهیم داشت و این روند ضعیف خواهد شد. رزیدنت‌هایی که اکنون وارد این حوزه می‌شوند، عشق و علاقه به کار ندارند و تغییر فرهنگی در جامعه و مشکلاتی که وجود دارد و بخشی از آن مالی است، باعث شده دستیاران ما دیگر چشم‌انداز گذشته را متصور نباشند.» معیری ادامه می‌دهد: «زمانی که من برای فوق تخصص آزمون دادم، 14نفر بودیم که برای ورود رقابت کردیم، اما اکنون کسی نیست که به این حوزه ورود کند و اگر تدبیری در این‌باره نباشد، این رشته هم از بین خواهد رفت. کسانی که سیاستگذار هستند در زمینه سلامت باید برای آینده تدابیر مناسب داشته و نگران این وضعیت باشند.»
دستاوردهای 7سال حضور؛ از رتبه جهانی تا انحصار در جراحی جدید
مدیرگروه جراحی دانشگاه علوم پزشکی کردستان درباره دستاوردهایی که طی سال‌های حضورش در این استان رقم خورده به همشهری می‌گوید: «در استان کردستان یک مسئله ویژه داریم؛ شیوع سرطان سینه. یک نوع از این سرطان بسیار کشنده است و در کردستان ما بیماران زیادی داریم که به این سرطان کشنده مبتلا می‌شوند. نزدیک به 5سال است که روی این موضوع در حال تحقیق و بررسی هستیم و همزمان اتفاق خوبی هم رخ داده؛ میزان نجات بیماران در این زمینه 20درصد بهتر از میانگین درمان این سرطان در کل دنیا شده است. ارزیابی میانگین 2ساله از نتایج پایان‌نامه یکی از پزشکان ما نشان می‌دهد که در تمام دنیا میزان نجات بیماران مبتلا به این سرطان 60درصد است و ما عدد 80درصد را برای نجات جان بیماران کسب کرده‌ایم که باعث افتخار است.»
معیری با بیان اینکه چه چیزی ارزشمندتر از اینکه 20درصد بیشتر مردم زنده بمانند و امیدوارتر باشند، عنوان می‌کند: «طی این مدت درمان‌های استاندارد در اختیار مردم قرار گرفته و در این‌باره استادان مختلف در تهران به ما کمک کردند که دستگاه‌های مدرن و جدید روز دنیا را در استان در اختیار داشته باشیم.» او درباره دیگر دستاوردها هم می‌گوید: «یک روش جدید را هم برای جراحی سرطان سینه در استان آغاز کردیم به نام جراحی آندوسکوپی. این روش در سایر نقاط کشور هنوز آغاز نشده، اما ما چندین عمل را انجام دادیم که نتایج آن بسیار موفقیت‌آمیز بوده است. این روش تنها در چند کشور دنیا انجام می‌شود. از سوی دیگر تلاش کردیم که جراحی‌های فوق‌تخصصی ازجمله سوختگی و عروق، لاپاراسکوپی و آموزش رشته جراحی هم طی چند سال اخیر در استان راه‌اندازی شود.» این پزشک یکی از مهم‌ترین دستاوردها را حفظ عضو سرطان سینه در زنان می‌داند که برای این گروه بسیار ارزشمند است و تأکید می‌کند: «این مسئله یکی از مهم‌ترین افتخارات ما به شمار می‌رود.»
انتهای پیام
