کُرسیِ فرهنگی‌نجومی «شب یلدا» در ثالث [+عکسها]
کُرسیِ فرهنگی‌نجومیِ «شب یلدا» کاری مشترک از «نشر ثالث» و «ماهنامه نجومی ساروس» سه‌شنبه‌شب گذشته در کتاب‌فروشی نشر «ثالث» برگزار شد.
سه‌شنبه‌شب، در هوای سردِ ۳۰ آذر که مصادف است با «شب یلدا»، روبه‌روی نشر ثالث، فولکس آبی‌رنگ «کافه وِی» پارک شده بود و جمعی از جوانان و دانشجویان، گپ‌زنان حین نوشیدنِ چای شاهد فعالیت جوانانی بودند که ورودی نشر ثالث را با دانه‌های انارِ کاغذی تزیین می‌کردند. توجه برخی از رهگذران جلب می‌شد و به داخل کتاب‌فروشی سَرَک می‌کشیدند، پرس‌وجو می‌کردند که چه خبر است. بچه‌ها با انرژی پاسخ می‌دادند که: «جشن شب یلدا است و برنامه‌های هیجان‌انگیزی داریم، تشریف بیاورید.» از پله‌های تزیین‌شده با انار که بالا می‌رفتی، می‌رسیدی به کافه ثالث که به زیبایی با کُرسی، انار، هندوانه و اِلمان‌های سنتی دکور شده بود. جمعیتی در رفت‌وآمد بودند و برخی دور کرسی‌ها نشسته بودند. احترام برومند، همسر زنده‌یاد داوود رشیدی به هم‌راه دخترش، لیلی وارد کافه شدند.
به گزارش انصاف نیوز به نقل از روابط‌عمومی «ساروس» این نشست یلدایی که با هدف هرچه نزدیک‌تر کردنِ فرهنگ و علم برگزار شده بود، در کنار حافظ‌خوانی، موسیقی و سایر سنت‌های فرهنگ ایران، به ابعاد علمی و تاریخی این رویداد باستانی نیز پرداخت.
ماهنامه نجومی – فضایی «ساروس» جمعی متشکل از جوانان علاقه‌مند به حوزه ترویجِ علم است که ضمن انتشار ماهنامه نجومی «ساروس» به‌طور رایگان و در فضای مجازی، به برگزاری برنامه‌های ترویج علمی با هم‌کاری گروه‌های مختلفِ فرهنگی می‌پردازد تا بتواند از این سیاق، علم را به زندگی روزمره مردم وارد کند.
هم‌چنین نشر «ثالث» که به‌تازگی گالری هنری خود را افتتاح کرده‌است، به محفلی فرهنگی برای گردهماییِ هنرمندان و نویسندگان تبدیل شده‌است. این مؤسسه فرهنگی، ضمن برگزاریِ نشست‌های مختلف سعی در پاسداشت فرهنگ و هنر ایران دارد.
برنامه با یاد و بزرگ‌داشت هنرمند فرهیخته، داوود رشیدی و حافظ‌خوانی احترام برومند آغاز شد. احسان مهرجو، کارشناس نجوم اولین سخنرانِ این دورهمیِ فرهنگی‌علمی بود که با پخش اسلایدهایی به دلایل کوتاه‌شدنِ طول روز در زمستان و حرکتِ مسیر خورشید از دید زمین پرداخت. این مدرسِ نجوم، با توضیح زاویه انحراف زمین با خورشید و در نتیجه تغییر مسافت مسیر خورشید از دید ناظرِ زمینی، تعریفی از «انقلاب زمستانی» ارائه داد و گفت: «نیاکانِ ما با آگاهی از این تغییر، همواره اول زمستان را که طولانی‌ترین شب، یعنی کم‌ترین حضور خورشید را دارد، جشن می‌گرفتند.»
آکا صفوی، خواننده گروه لیان دیگر میهمان این دورهمی بود که با آواز بوشهری، خیام‌خوانی کرد. در بخش دیگر برنامه، خانم سیمین‌مهر به نقالی پرداخت. پس از اتمام نقالی، صدای سازی از پایینِ پله‌ها به گوش رسید، خواننده‌ای افغان با ساز و آواز از پله‌های کافه ثالث بالا آمد و از میان جمعیت گذشت و آوازهای دل‌نشینی از سرزمین افغانستان را بازخوانی کرد.
سخنران دیگر برنامه، موسی اکرمی، استاد دانشگاه بود که درباره تقویم شمسی به سخنرانی پرداخت. این نویسنده ضمن ارائه توضیحاتی از ریشه‌های تاریخی «شب یلدا» و سیر آن در تمدن‌های مختلف، ایران و روم به دقت محاسباتی تقویم ایرانی اشاره کرد و افزود: «با توجه به محاسبات دقیق طولِ سالی که تقویم شمسی دارد، این تقویم هر هشت میلیون سال یک‌بار دچار خطا می‌شود در حالی‌که در تقویم گریگوری که کاستی‌هایی دارد، بسیار دقیق است.» این مترجم درباره داستان اساطیریِ طولانی‌ترین شب در تمامِ نیم‌کره شمالی گفت: «شب به طور نمادین، نماد ناامیدی و سیاهی است، اما سیاهی‌ای که در پس‌اش روز است. و مردم ایران باستان، آیین بسیار زیبایی را با عنوان دِیگان پیوند دادند تا خرم‌روز (یعنی صبحِ شب یلدا) را جشن بگیرند.»
بخش دیگر برنامه که با استقبال مردم مواجه شد، آوازخوانیِ خواهرانِ جهانگیری بود. نازلی و افسانه جهانگیری که لباس‌های قشقایی به تن داشتند با با گویش ترکان قشقایی آواز خواندند.
دورهمیِ فرهنگی‌نجومیِ «یلدا» تلاشی بود از دو گروه فرهنگی و علمی تا با بازسازی ابعاد علمی، غنای فرهنگیِ ایران را به مردم بازشناسانند.
عکاس : نیما اسدزاده
انتهای پیام
