فواید نوستالژی و نحوه‌ی بهره‌بردن از آن
ماریوس بیسکاس، روان‌شناس، (دانشگاه ساوت‌همپتون) مطلبی درباره‌ی فواید نوستالژی در سایت کانورسیشن نوشته که ترجمه‌ی آن در سایت مجله‌ی نبشت منتشر شده‌است. متن کامل را در ادامه می‌خوانید.
خاطراتِ پراحساس ما راجع‌به گذشته، گاهی ناشی از حس نوستالژی‌ست که پدیده‌ای بسیار شایع است. مطابق یک تحقیق، حدود هشتاد درصدِ افراد هر هفته با مرور رویدادهای مهم زندگیِ شخصی‌شان دچار نوستالژی می‌شوند. خاطرات ما از جشن تولدها، تعطیلات سال نو و جشن عروسی ــ درواقع لحظاتی که در آغوش خانواده و دوستان بوده‌ایم ــ نمونه‌های رایجِ این رویدادهاست. اما چه‌طور ما دچار نوستالژی می‌شویم و کارکرد روانیِ آن چیست؟
قرن‌ها نوستالژی را نوعی اختلال روانی می‌دانستند، اما امروزه می‌دانیم که نوستالژی می‌تواند فواید روانی مهمی داشته باشد.
جالب است که قرن‌ها نوستالژی را نوعی اختلال روانی می‌دانستند: آرزوی غمگنانه و اضطراب‌آلود راجع‌به چیزی که از دست رفته یا دیگر به آن دسترس نداریم. اما امروزه دیگر این را می‌دانیم که نوستالژی می‌تواند فواید روانی مهمی داشته باشد.
گرچه گاهی عواطفِ منفی مثل تنهایی می‌تواند منجر به حس نوستالژی شود، معلوم شده که نوستالژی به بهبودِ خلق‌وخو، و مقابله با حس پوچی در زندگی کمک می‌کند.
نوستالژیْ حسِ محبوبیت، امنیت، و ارتباط با دیگران ایجاد می‌کند و می‌تواند الهام‌بخش و مایهٔ خوش‌بینی به آینده باشد، چون به ما کمک می‌کند چیزهای خوبی را دربارهٔ خودمان و دیگران به یاد آوریم.
خلق خاطرات نوستالژیک
اما اگر بخواهیم از فواید نوستالژی بهره ببریم، چه‌طور چنین خاطراتی را خلق کنیم؟ به‌نظر می‌رسد لذت‌بردن از رویدادهای زندگی می‌تواند آن‌ها را به خاطراتی نوستالژیک بدل کند، چون افراد حین یک تجربهٔ باارزشْ سعی می‌کنند از تک‌تکِ لحظات آن لذت ببرند. اخیرا من و همکارانم طی چند مطالعهٔ تحقیقی، این موضوع را بررسی کردیم که آیا لذت‌بردن از یک تجربه، در خلقِ خاطراتِ نوستالژیک نقش دارد، و این‌که آیا مردم برای وقایعی که از آن‌ها لذت برده‌اند بیشتر حس نوستالژی دارند. در تحقیق اول، از ۲۶۶ شرکت‌کننده خواستیم تا دقایقی را به تامل و نوشتن دربارهٔ یک ماجرای خوبِ گذشتهٔ زندگی خود صرف کنند. سپس با طرح سوالاتی سعی کردیم میزان لذت‌بردن از ماجرای مذکور در گذشته، و میزان نوستالژیک‌بودن آن را در زمان حال ارزیابی کنیم.
آن‌چه دریافتیم این بود که هرچه این افراد از تجربه‌ای بیشتر لذت برده باشند، راجع‌به آن بیشتر حسِ نوستالژی دارند. این شاهدی بر این موضوع است که لذت‌بردنْ نقشِ مهمی در خلقِ خاطرات نوستالژیک دارد.
سپس در مطالعهٔ دوم، به رابطهٔ لذت‌بردن و نوستالژی در دوره‌ای از زندگی، و نه یک رویدادِ به‌خصوص، تمرکز کردیم. ما مشخصا روی دوران زندگی دانشجویی تمرکز کردیم. در این تحقیق ضمنا این موضوع را بررسی کردیم که آیا حسِ نوستالژی نسبت به یک تجربهٔ لذت‌بخش، مایهٔ خوش‌بینی و فوایدِ روانیِ مرتبط با آن می‌شود. برای این کار، از ۱۲۲ فارغ‌التحصیل پرسیدیم چه‌قدر از دورانِ دانشجوییِ خود لذت برده‌اند، و چه‌قدر حس نوستالژی راجع‌به آن دوران دارند. ما همچنین خوش‌بینیِ این افراد را دربارهٔ آینده ارزیابی کردیم.
مشخص شد هرچه این افراد از دورانِ دانشجوییِ خود بیشتر لذت برده‌اند، بیشتر حسِ نوستالژی نسبت به آن دوران داشتند. درعین‌حال، کسانی که نسبت به دوران لذت‌بخشِ زندگی‌شانْ نوستالژیِ بیشتری حس می‌کردند، راجع‌به آیندهٔ خودشان هم خوش‌بین‌تر بودند. درمجموع، این تحقیق بازهم مبیّن این بود که عاملِ لذت‌بردنْ به تشکیلِ خاطرات نوستالژیک کمک می‌کند، و همچنین شاهدی بر تاثیر نوستالژی در خوش‌بینی بود.
نوستالژیْ حسِ محبوبیت، امنیت، و ارتباط با دیگران ایجاد می‌کند و می‌تواند الهام‌بخش و مایهٔ خوش‌بینی به آینده باشد.
یکی از محدودیت‌های دو تحقیق اول این بود که توصیفاتِ افراد از لذت‌بخشیِ یک تجربهٔ زندگی، درواقع بعدها و نه در لحظهٔ وقوعِ آن، اندازه‌گیری شده بود. برای رفعِ این مسئله، ابتدا میزانِ لذتِ افراد را از یک تجربهٔ جاری اندازه‌گیری کردیم، و مدتی بعد از پایانِ آن تجربه، حسِ نوستالژیِ آن‌ها را نسبت به همان رویداد اندازه‌گیری کردیم. ما مشخصا با همکاریِ ۶۶ دانشجو، و استفاده از جشن فارغ‌التحصیلی، به ارزیابی میزان لذت‌بخشیِ سال آخر تحصیل‌شان در دانشگاه پرداختیم. سپس طی چهار الی نُه ماه بعد از آن، با این افراد تماس گرفتیم و حس نوستالژیِ آن‌ها را نسبت به ایام دانشگاه و خوش‌بینی‌شان را نسبت به آینده جویا شدیم.
معلوم شد که هرچه افراد از سالِ آخرِ تحصیل‌شان بیشتر لذت برده بودند، در ماه‌های بعد از آن هم نسبت به زندگیِ دانشجویی بیشتر حس نوستالژی داشتند. و بازهم داشتنِ نوستالژی نسبت به تجارب لذت‌بخش، همراه با خوش‌بینیِ بیشتر برای آینده بود.
این مطالعات نشان می‌دهد که تلاشِ عامدانه برای جذبِ یک تجربهٔ جاری و لذت‌بردن از آن، مایهٔ شکل‌گیری خاطراتِ نوستالژیک می‌شود. به این ترتیب، اگر می‌خواهید خاطراتی نوستالژیک برای آینده خلق کنید و از فواید آن بهره‌مند شوید، حتما باید قدر فرصت‌های ویژه‌ای را که برای‌تان پیش می‌آید بدانید و از آن‌ها حداکثر لذت را ببرید. حس نوستالژی اغلب با چیزهای ساده‌ای مثل موسیقی، هوا، یا بوی خوش برانگیخته می‌شود، و ممکن است سال‌ها دوام آورَد و مایهٔ لذت و سرخوشی شما در لحظات زندگی باشد.»
منبع: The Conversation
انتهای پیام
