تجربه‌های خوب آموزش «درک مطلب» در پنج کشور
مطلبی با عنوان «تجربه‌های خوب آموزشِ درک مطلب در پنج کشور شرکت‌کننده در آزمون پرلز» با ترجمه‌ی نرجس صالح در سایت مشق ما منتشر شده‌است که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید.
نمونه‌هایی الهام‌بخش از آموزش خواندن برای دانش‌آموزان چندزبانه[۱]
چکیده
در این گزارش، شیوه‌های مطلوبی از پنج کشور شرکت‌کننده در آزمون پرلز مورد توجه قرار داده شده است. در این پنج کشور در نقاط مختلف جهان، دانش‌آموزان چندزبانه عملکرد نسبتاً خوبی در آزمون پرلز داشته‌اند. یک یا دو مدرسه از هر کشور، بیان می‌کنند که چگونه معلمان‌شان بر روی درک مطلب به خصوص برای دانش‌آموزان چندزبانه کار می‌کنند. آموزش درک مطلب در مدارس، با نکات کاربردی و نمونه‌ای از دروس تکمیل می‌شود. این ایده‌ها و پیشنهادات کاربردی می‌تواند الهام‌بخش معلمان سراسر جهان برای تقویت درس‌های درک مطلب باشد.
مقدمه
در این فصل نگاهی اجمالی از آموزش خواندن در هفت مدرسه از میان پنج کشور عضو پرلز ارائه می‌دهیم. این مدارس تجربه‌ها و پیشنهادهای خود راجع به آموزش خواندن، به‌خصوص آموزش مرتبط با دانش‌آموزانی که زبان مادری آن‌ها با زبان آموزشی‌شان یکسان نیست را به اشتراک می‌گذارند.آن‌ها امیدوارند که با این گزارش‌ها بتوانند بر معلمان سراسر جهان تأثیر بگذراند و چگونگی سازمان‌دادن کلاس‌های خود دربارۀ آموزش خواندن را بیان کنند.
ما پنج کشور عضو پرلز را از نقاط مختلف جهان انتخاب کرده‌ایم که در آن‌ها دانش‌آموزان چندزبانه نتایج نسبتاً خوبی در آزمون پرلز کسب کرده‌اند. در این کشورها، بین دانش‌آموزان چندزبانه و دانش‌آموزان تک‌زبانه تفاوت نسبتاً کمی در عملکرد آزمون پرلز وجود دارد. یک یا دو مدرسه از هر کشور نحوۀ کار معلمان خود را بر روی درک مطلب، به‌ویژه با دانش‌آموزان چندزبانه ارائه می‌کند. توضیحات آموزش درک مطلب در مدرسه با نمونه‌هایی از دروس تکمیل می‌شود. این شیوه‌های مطلوب می‌تواند الهام‌بخش معلمان سراسر جهان برای تقویت تدریس باشد. مدارسی که در این گزارش تجربه‌های خود را به اشتراک گذاشته‌اند عبارت‌اند از:
مدرسۀ فنی حرفه‌ای لوس آکاسیوس[۲] در شیلی
مدرسۀ ابتدایی دانگه[۳] در چین تایپه
دبستان چسترتون[۴] در انگلستان
مدرسۀ ابتدایی المورست[۵] در انگلستان
مدرسۀ دولتی شهرداری بلنیسی[۶] در گرجستان
مدرسۀ دولتی آخالکاکی[۷] در گرجستان
مدرسۀ ابتدایی ایزاک پرال[۸] در اسپانیا
شیوۀ مدرسۀ لوس آکاسیوس در شیلی
این مدرسه یک موسسۀ آموزشی در منطقۀ جنوب مرکزی شیلی در شهر کانسپسیون[۹] در ناحیۀ بیوبیو[۱۰] واقع شده است. این مدرسه تحصیلات ابتدائی و متوسطه را برای کودکان و جوانان این ناحیه تأمین می‌کند.
لورا ماریانجل معلم این مدرسه در مورد شیوۀ ارتقای کیفیت آموزش درک مطلب گزارش داده است.
ادغام کردن درک مطلب با موضوعات دیگر
در مقاطع بالاتر، ما هر روز، فعالیت «نظرات روزانه» را انجام می‌دهیم. محور این کار مجموعه خوانش‌های کوتاهی است که موضوعات دیگر را نیز در بر می‌گیرد. برای نمونه، اگر در ریاضی دانش‌آموزان بر روی اندازه‌گیری کار می‌کنند، ما روی دستورپخت‌ها هم کار می‌کنیم. دستور‌پخت‌های متفاوتی را می‌خوانیم، مواد تشکیل‌دهندۀ آن‌ها و مقادیر مربوطه به گرم و کیلوگرم. مثال دیگر این که اگر دانش‌آموزان در مورد کشورهای آمریکا و غذاهای معمولی خود در تاریخ یاد می‌گیرند، در کلاس‌های خواندن ما بر روی دستورالعمل یک وعدۀ غذایی معمولی از ونزوئلا یا برزیل هم کار می‌کنیم (انتخاب من برزیل یا ونزوئلاست زیرا من دانش‌آموزانی از آن ملیت‌ها دارم).
متن یا خلاصه‌ای از آن، هر روز صبح با صدای بلند در جلوی کلاس خوانده می‌شود و دخترها و پسرها دیدگاه خود را به‌صورت کوتاه می‌نویسند. سپس متن مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد، فراگیری واژگان جدید تقویت می‌شود، دانش‌آموزان با محیط خود پیوند می‌خورند، و تجربیات متفاوت تعامل ایجاد می‌شود و غیره.
فراتر از صرف خواندن: داستان‌گویی و فعالیت در خانه
برای شروع این شیوه، معلم خواندن را هدایت می‌کند. ما یک فعالیت اجرا کردیم به نام «سرمشق خواندن». در این شیوه معلم در جلوی کلاس با صدای بلند متن را می‌خواند. سپس یک دانش‌آموز شروع به خواندن برای دیگران می‌کند. این کار با استفاده از کتاب‌های مصور انجام می‌شود، در واقع با قصه‌گویی صورت می‌گیرد. در این فعالیت، معلم می‌تواند یک لباس یا کلاه متمایز (برای مثال، یک تاج یا کلاه جادوگر) برای گفتن داستان بپوشد، یا یک نگهبان به کلاس دعوت کند تا داستان را دراماتیک کند.
خواندن و درک مطلب با استفاده از متون آموزشی که شامل عناصر واقعی است مورد تشویق قرار می‌گیرد. جایی که دانش‌آموزان با ارائۀ دستاوردی مانند اوریگامی یا نقاشی، درک خود را به نمایش می‌گذارند. برای کار روی واژگان با دانش‌آموزانی که به زبان دیگری غیر از اسپانیایی صحبت می‌کنند، از همان فرایند آموزشی استفاده می‌شود. آن‌ها با ارتباط برقرارکردن با تصاویر و فحوای معنایی متن، کلمات بیشتری را می‌آموزند. برای مثال در همان استفاده از دستورپخت‌ها دانش‌آموزان کلاس دوم مجبور بودند دستورپخت‌ها را بنویسند که معمولاً در خانه آن‌ها را درست کرده‌اند یا دستورپخت‌هایی که مورد علاقۀ آن‌هاست. دانش‌آموزان مشتاقانه دستورپخت‌ها را نوشتند و حتی آن خوراکی‌ها را درست کردند و عکس و فیلم از آن به نمایش گذاشتند. این موضوع بسیار قابل‌توجه بود زیرا آشپزی ایدۀ خودشان بود: آن‌ها دوست داشتند فراتر از انجام یا ارسال تکالیف عمل کنند.
بازی کردن یک داستان: یک مثال در کلاس
یکی از اهداف کلاس خواندن این است که دانش‌آموزان یاد بگیرند که با پاسخ به سؤالات مستقیم و غیرمستقیم، درک خود را از متن نشان دهند. پاسخ به سؤالات ضمنی و غیرمستقیم مستلزم مهارت‌های پیچیده‌تری برای برخی از دانش‌آموزان است. نمایش کوتاه با متن‌ها، فی‌البداهه ساختن توسط معلم در طول تدریس، و بیان مفاهیم یا واژگان از متون شیوه‌ای است که به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا سؤالات صریح و ضمنی را پاسخ دهند. این شیوه به شکل زیر است:
معلم در اطراف کلاس قدم می‌زند و در مورد آنچه کودک در بعدازظهری در خانه انجام می‌دهد، صحبت می‌کند: «من از پنجره بیرون را نگاه می‌کنم تا پدرم برسد. باید قبل از اینکه به خانه برسد، اتاق من کاملاً مرتب شده باشد. چرا که اگر او اتاقم را به‌هم‌ریخته ببیند عصبانی می‌شود.» پس از آن، از دانش‌آموزان دربارۀ آنچه شخص انجام داده، سؤال می‌شد. این سوالات نشان‌دهندۀ اطلاعات صریح موجود در متن است (هر آنچه را که شنیده و دیده‌اند). سپس دانش‌آموزان به یک سؤال ضمنی پاسخ می‌دهند، برای مثال: شخص قبل از ورود پدرش چه احساسی دارد؟
اصول آموزشی در لوس آکاسیوس
در این مدرسه معلمان قبل از خواندن متن، دانش قبلی دانش‌آموزان را فعال می‌کنند. نوع متفاوتی از متون برای دانش‌آموزان انتخاب می‌شود که برای آن‌ها معنادار و انگیزه‌بخش است. موضوعاتی مانند ریاضیات هم با خواندن ادغام شده‌اند. معلمان با نشان‌دادن داستان‌های تصویری تلاش می‌کنند تا درک مطلب بچه‌ها را افزایش دهند. برای دانش‌آموزان چندزبانه، معنای کلمات بیان می‌شود و معلمان دانش‌آموزان را ترغیب می‌کنند تا در مورد کشور و فرهنگ مادری خود صحبت کنند.
شیوه‌های خوب در مدرسۀ ابتدایی دانگه- چین تایپه
مدرسۀ ابتدایی دانگه مدرسه‌ای کوچک در منطقه‌ای کوهستانی در غرب کشور است. این مدرسه دانش‌آموزان و معلمانی به زبان‌های سایسیات، آتایال، و هاکا دارد و کودکان جدید مهاجر که به زبان‌های دیگر صحبت می‌کنند.
به اشتراک گذاشتن محیط چندزبانه
علاوه‌بر برنامۀ درسی تدوین‌شده توسط وزارت آموزش‌وپرورش، مدرسه نیز فرصت‌هایی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند تا فرهنگ یکدیگر را بشناسند و به آن احترام بگذارند. برنامۀ درسی مدرسه یک برنامۀ خواندن، مبنی‌بر چندزبانی است. تدریس عمدتاً به زبان سایسیات (یکی از زبان‌های بومی در تایوان) انجام می‌شود و با زبان‌های دیگری مانند چینی و آتایال تکمیل می‌گردد. معلمان، متون را با موضوعات چندفرهنگی ادغام می‌کنند تا دانش‌آموزان را به داشتن فضای یادگیری خوب و تعاملات مثبت با یکدیگر ترغیب کنند.
دانش‌آموزان کلاس اول و دوم زمانی که در مهدکودک بودند تحت یادگیری زبان سایسیات بوده‌اند. لذا معمولاً در مدرسه چند کلمۀ ساده را به این زبان بیان می‌کنند. معلمان با استفاده از همین چند کلمۀ ساده با دانش‌آموزان گفتگو می‌کنند و آن‌ها را تشویق می‌کنند تا به زبان سایسیات پاسخ دهند. این مدرسه کتاب‌های مصور زیادی را به زبان سایسیات تولید می‌کند. دانش‌آموزانی که با املای زبان سایسیات آشنایی ندارند ممکن است در خواندن کُند باشند یا حتی دچار مشکل شوند. ازاین‌رو، معلمان ابتدا از دانش‌آموزان می‌خواهند که تلفظ را تمرین کنند تا به ساختن بنیان خواندن آن‌ها کمک کند. سپس معلمان کتاب‌های مصور را به‌همراه دانش‌آموزان می‌خوانند و به آن‌ها مشاهده و یادگیری از کتاب‌های مصور را می‌آموزند. وب‌سایت‌های زیادی در رابطه با زبان‌های قومی وجود دارد، مانند زبان قومیتی پرادیس. در این وب‌سایت‌ها منابع گسترده‌ای مانند انیمیشن‌ها، کتاب‌های مصور، و غیره برای دانش‌آموزان وجود دارد. امیدواریم دانش‌آموزان بتوانند زبان‌های قومی خود را از طریق خواندن یاد بگیرند. برای بیشتر صحبت‌کردن، گاهی اوقات دانش‌آموزان تلاش می‌کنند تا از زبان قومی خود استفاده کنند و در جلسه صبحگاهی برای همکلاسیهای خود داستان تعریف کنند. اگر معلمان سایر رشته‌ها به زبان سایسیات سخن بگویند، آن‌ها نیز در کلاس دستورالعمل‌هایی را تدارک می‌بینند و به زبان سایسیات با دانش‌آموزان گفتگو می‌کنند تا در خو گرفتن به شرایط دوزبانه از آن‌ها حمایت کنند.
اگر معلمان انگلیسی‌زبان، در رشته‌های دیگر مانند مطالعات اجتماعی نیز تدریس کنند، از کلمات انگلیسی در گفتگو با دانش‌آموزان استفاده خواهند کرد تا آن‌ها را با این زبان نیز آشنا کنند. ما دانش‌آموزانی را که دارای پیشینۀ زبانی و فرهنگی متفاوتی هستند، در آموزش خواندن در نظر می‌گیریم. ما تخصص زبان معلمان را با منابع موجود در وب‌سایت‌ها ترکیب می‌کنیم تا برای دانش‌آموزان این فرصت را فراهم کنیم که متون مختلف را با استفاده از چندین زبان و استفاده از فرهنگ‌های متعدد یاد بگیرند و درک کنند.
رشد درک مطلب از طریق تعامل و انگیزه
برای دانش‌آموزان پایۀ اول و دوم پیشنهاد می‌شود که معلمان ابتدا به دانش‌آموزان اجازه دهند تصاویر را ببینند و سپس با طرح سؤال با آن‌ها ارتباط برقرار کنند و در نهایت در مورد متون صحبت کنند. دانش‌آموزان در مورد متون صحبت می‌کنند و برای درک مطلب، پرسش و پاسخ را تمرین می‌کنند. دانش‌آموزان با بیان نظرات و تفکرات خود از یکدیگر یاد می‌گیرند. همچنین توصیه می‌شود برای تقویت قوۀ تفکر و تخیّل، دانش‌آموزان بیشتر به مطالعۀ کتاب‌های مصور و گفت‌وگو در مورد آن‌ها با همسالان خود بپردازند. معلمان همچنین باید بدانند که چگونه از علاقۀ دانش‌آموزان به خواندن حمایت کنند. برای مثال، دانش‌آموزان کلاس اول و دوم به خصوص دوست دارند کتاب‌های مصور تماشا کنند. بنابراین هنگام بحث و گفتگو نظرات خود را با اشتیاق بیان می‌کنند. معلمان انگلیسی و سایسیات‌زبان از جملات کامل برای پرسیدن سؤال یا گفتگو با دانش‌آموزان استفاده می‌کنند.
هنگامی که آن‌ها نمی‌توانند کل جمله را بفهمند، سعی می‌کنند معانی را از روی محتوا یا کلمات کلیدی حدس بزنند. این روش به آن‌ها کمک می‌کند نه‌تنها زبان‌های قومیتی را فرا بگیرند، بلکه استفاده از استراتژی‌های درک مطلب را نیز بیاموزند. پیشنهاد دیگر این است که معلمان موقعیت‌های جالبی ایجاد کنند و با دانش‌آموزان در قالب گفتگوهای هیجان‌انگیز تعامل کنند و از آن‌ها بخواهند جملات ساده‌ای را بیان کنند. دانش‌آموزان انگیزۀ یادگیری خود را تقویت می‌کنند و هنگامی که بتوانند جمله بسازند، از زبانی که یاد گرفته‌اند استفاده می‌کنند. همچنین توصیه می‌شود که معلمان چندین نوع متن از جمله متون به زبان‌های مختلف را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند. در این صورت دانش‌آموزان تشویق می‌شوند تا برای درک متون به زبان‌های مختلف، از استراتژی‌های خودآموزی استفاده کنند. علاوهبراین، معلمان به دانش‌آموزان یاد می‌دهند که چگونه منابع متون و اخبار آنلاین را ارزیابی کنند و همچنین مطالب مورد نیاز خود برای تقویت یادگیری را از انبوه اطلاعات آنلاین، انتخاب کنند.
اصول آموزشی در مدرسۀ ابتدایی دانگه
اصول آموزشی ادغام‌شده در مدرسۀ ابتدایی دانگه شامل تعامل دانش‌آموزان در مورد متون از طریق کار گروهی و ادغام مطالعه با موضوعات دیگر است. استفاده از استراتژی‌های مختلف (مانند پیش‌بینی، پایش درک مطلب، پرسش، و تلخیص) و چگونگی به‌کارگیری آن‌ها در زبان‌های مختلف، در دروس عملی می‌شود. این مدرسه دانش‌آموزانی را با پیشینۀ زبانی و فرهنگی متفاوت مورد توجه قرار می‌دهد. معلمان متن‌های با موضوعات چندفرهنگی را انتخاب می‌کنند و مسیر گفت‌وگو را به‌سمت احترام به فرهنگ‌های دیگر پیش می‌برند.
شیوه‌های خوب در انگلیس – مدرسۀ ابتدایی چسترتون
مدرسۀ ابتدایی چسترتون یک مدرسۀ دولتی نسبتاً بزرگ است که در منطقه ای با محرومیت بالا در جنوب غربی لندن واقع شده است. جزو مدارسی است که درصد دانش‌آموزانی که زبان دوم‌شان انگلیسی است بالا است. بیش از نیمی از والدین، به‌صورت محدود می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند یا بنویسند. همچنین ۸۷ درصد از دانش‌آموزان از اقلیت‌های قومی هستند. مدرسۀ ابتدایی چسترتون یک مدرسۀ آموزشی و قطب ریاضیات و ادبیات انگلیسی است، به این معنا که از سایر مدارس دولتی در لندن برای بهبود خروجی آن‌ها در طول برنامۀ درسی پشتیبانی می‌کند.
ویکتوریا لینکه؛ معاون مدرسه، دربارۀ آموزش درک مطلب در مدرسه توضیح داده است.
خواندن در محیط چند زبانه
در چسترتون همۀ کارکنان دورۀ آموزش توسعۀ واژگان را گذرانده‌اند و ما مطمئن می‌شویم که سخنوری تمرکز مداوم همۀ حوزه‌های برنامۀ درسی باشد. هر درس با ۱۰ دقیقه وقت واژگان شروع می‌شود و کودکان هر روز با یک کلمۀ جدید آشنا می‌شوند. این کلمات بر روی دیوار کلاس نصب می‌شوند و کودکان تشویق می‌شوند که در مکالمات و نوشته‌های روزانه خود از آن‌ها استفاده کنند. ما تمرکز زیادی روی تقویت زبان و مهارت‌های زبانی برای فرزندان‌مان داریم زیرا آگاهیم که صحبت‌کردن و گوش‌دادن مهارت‌های بسیار حائز اهمیتی برای خواندن و نوشتن در تمامی موضوعات هستند. درجایی‌که زبان مانع بالقوه‌ای ایجاد می‌کند، ما اطمینان می‌دهیم که تصاویر اضافی و جملات با جای خالی برای کمک به کودکان وجود دارد. استفاده از کتاب‌های دوزبانه را از طریق کتابخانۀ مدرسه ترویج می دهیم تا کودکان بتوانند آزادانه کتابی چندزبانه انتخاب کنند و در خانه با خانوادۀ خود به اشتراک بگذارند. علاوهبراین، وب‌سایت مدرسه هم یک منبع دیگر برای خانواده‌ها است که از طریق آن می‌توانند به ویدیوهای آنلاین کارکنان مدرسه در حال خواندن کتاب به زبان انگلیسی و طیف وسیعی از زبان‌های‌دیگر دسترسی داشته باشند.
فردریک داگلاس: نمونه‌ای از مطالب خواندنی که به تجربۀ دانش‌آموزان مرتبط است.
دانش‌آموزان کلاس ششم (کودکان ۱۰ تا ۱۱ ساله)، در این ترم دربارۀ آپارتاید به‌عنوان موضوع اصلی خود مطالبی آموختند. در درس خواندن، هر کدام یک نسخه از زندگینامۀ فردریک داگلاس داشتند. فردریک داگلاس، بردۀ فراری که به یک کنشگر، نویسنده، و سخنران برجسته تبدیل شد، رهبر جنبش الغا بود که پیش از جنگ داخلی ایالات متحده و در طول آن در پی پایان‌دادن به برده‌داری بود. این کتاب به این دلیل انتخاب شد که این موضوع از نظر فرهنگی یک دورۀ مهم در تاریخ جهان است و بسیاری از مسائلی را نمایان می‌کند که فرزندان ما در چسترتون می‌توانند با آن‌ها ارتباط برقرار کنند و/یا با آن‌ها ارتباط داشته باشند. معلم با توضیح اینکه چرا این کتاب را انتخاب کرده است شروع کرد و اطلاعاتی در مورد نویسنده و سایر آثار او ارائه کرد. این فرایند مهم است، زیرا معلم می‌تواند فرایند انتخاب را الگوبرداری کند و با ایجاد اشتیاق افراد کلاس را با کتاب درگیر کند. سپس آن‌ها شروع به تفکیک ویژگی‌های کلیدی و هدف یک متن غیرداستانی می‌کنند تا همۀ بچه‌ها بتوانند متوجه متن شوند. بخش بعدی درس بر روان‌خواندن متن متمرکز بود و پس از بحث اولیه در مورد واژگان کلیدی، بچه‌ها به‌نوبت همراه با یک هم‌گروهی به خواندن آن پرداختند. این فرایند از قبل برای کودکان الگوبرداری شده بود، بنابراین انتظار روشنی در مورد نحوۀ حمایت از یکدیگر وجود داشت. هنگامی که بچه‌ها فرصت خواندن صفحات تعیین‌شده را پیدا کردند، معلم یک سری سؤالات مربوط به بازیابی و استنباط را مطرح کرد، که پاسخ‌های مرتبط با آن، در گروه‌های کوچک مورد بحث قرار گرفت و سپس در کلاس به اشتراک گذاشته شد. ازآنجاکه بچه‌ها درگیر این مطالب خواندنی و سپس صحبت‌های مربوط کتاب بودند، چند نفر از آن‌ها تصمیم گرفتند بعد از مدرسه به کتابخانه بروند تا کتاب‌های دیگری دربارۀ تاریخ سیاه‌پوستان انتخاب کنند و به خانه ببرند و با خانواده‌های‌شان به اشتراک بگذارند.
اصول آموزشی در مدرسۀ ابتدایی چسترتون
در مدرسۀ ابتدایی چسترتون، تمرکز کودکان خردسال عمدتاً روی رمزگشایی است. برای هر کلاس، مطالب خواندنی غنی و معتبر انتخاب می‌شود و دانش‌آموزان در مورد این مطالب گفت‌وگو می‌کنند. معلمان بر سطح درک مطلب دانش‌آموزان نظارت دارند و از اطلاعات به‌دست‌آمده در درس‌های بعدی استفاده می‌کنند. همچنین به یادگیری کلمات جدید اهتمام ورزیده می‌شود و این توجه، در کلاس درس قابل‌مشاهده است. زبان مادری دانش‌آموزان پذیرفته می‌شود، آن‌ها صرفاً به خواندن به زبان انگلیسی ترغیب نمی‌شوند بلکه خواندن به زبان(های) مادری نیز مورد تشویق قرار می‌گیرد.
دربارۀ دبستان المورست
مدرسۀ ابتدایی المورست یک مدرسۀ ابتدایی بزرگ در نیوهام واقع در شرق لندن است. نیوهام یکی از محروم‌ترین مناطق لندن است. بیش از ۹۵ درصد از دانش‌آموزان در خانه به زبان‌هایی غیر از انگلیسی صحبت می‌کنند. این مدرسه یک مرکز ملی زبان انگلیسی و ریاضیات است و به همین ترتیب، از مدارس دیگر منطقه در ارائۀ ریاضیات و انگلیسی پشتیبانی می‌کند.
کاترین یونگ، معلماین مدرسه دربارۀ آموزش درک مطلب توضیح داده است.
گسترش واژگان به‌عنوان اولین گام برای دانش‌آموزان چندزبانه
در المورست، اکثریت قریب به اتفاق دانش‌آموزان ما در خانه به زبانی غیر از انگلیسی صحبت می‌کنند. این بدان معنی است که هر کاری که ما در مدرسه انجام می‌دهیم نیازهای دانش‌آموزان چندزبانه را در دل خود دارد.
در طرح درس‌ها واژگان کلیدی جدید پیش از اینکه دانش‌آموزان از طریق خواندن در معرض آن قرار بگیرند، در هر درس با دقت معرفی می‌شود. راهبردهای شفاف‌کردن معنای کلمات به‌روشنی آموزش داده می‌شود و کلمات جدید عمیقاً مورد بررسی قرار می‌گیرند تاجایی‌که از درک کامل یک کلمه، به‌ویژه کلمات دارای معانی متعدد، اطمینان حاصل شود.
واژگان جدید با برنامه‌ریزی شناسایی شده و به‌روشنی در همۀ دروس تدریس می‌شود. دستور زبان نیز به‌طور مستقیم آموزش داده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که دانش‌آموزان می‌دانند چگونه جملاتی را بسازند که از نظر دستور زبان انگلیسی صحیح هستند. یکی از مهم‌ترین توجهات ما، آموزش استفادۀ صحیح از حروف اضافه و افعال است.
همچنین ما هر سال تعداد قابل‌توجهی پذیرش جدید داریم که انگلیسی برای آن‌ها یک زبان کاملاً جدید است. برای آن دسته از دانش‌آموزانی که در طول سال از خارج از کشور می‌آیند، دانش‌آموزان به گروهی می‌پیوندند که متناسب با مرحلۀ یادگیری آن‌ها در تلفظ است. ما معمولاً آموزش گروهی کوچک را با سایر دانش‌آموزان در موقعیت مشابه فراهم می‌کنیم تا به آن‌ها اجازه دهیم روی یادگیری رمزگشایی و گسترش سریع واژگان خود تمرکز کنند، با این هدف که بتوانند تا دو سال پس از ورود به مدرسه، به کلاس اصلی تدریس بپیوندند.
ما عموماً فعالیت‌های خواندنی به زبان‌های خانگی را برای دانش‌آموزان به‌عنوان بخشی از کلاس‌های متداول خود ارائه نمی‌کنیم، اگرچه برای زبان‌های رایج‌تر جامعه (مانند گوجراتی، عربی، بنگالی، اردو) دورهمی‌های فوق‌برنامه داریم که توسط گویشوران بومی برگزار می‌شود.
عصیان: نمونه‌ای از مدل‌سازی استراتژی برای درک مطلب
به‌منظور توسعۀ نظارت بر شفاف‌سازی و درک مطلب، به یک گروه کلاس ششم درسی شامل شعر چالش‌برانگیز «عصیان» از آلن بولد را آموزش دادم. ابتدا از دانش‌آموزان خواستم که براساس عنوان پیش‌بینی کنند که شعر ممکن است در مورد چه چیزی باشد؟ سپس از دانش‌آموزان خواسته شد که متن را بخوانند و توضیح دهند که در مورد چیست؟ آن‌ها قادر به انجام این کار نبودند. سپس از آن‌ها خواسته شد تا افکار و سؤالات خود را حاشیه‌نویسی کنند. این کار برای دو بیت اول صورت گرفت. سپس دانش‌آموزان به حاشیه‌نویسی شعر ادامه دادند.
پس از اتمام این فرایند، دوباره از دانش‌آموزان خواسته شد که دربارۀ شعر توضیح دهند و به سؤالات مرتبط با آن پاسخ دهند. همۀ دانش‌آموزان درک بسیار بهتری از متن نشان دادند زیرا استراتژی علامت‌گذاری متن به آن‌ها آموزش داده شده بود. تاجایی‌که حتی برخی از دانش‌آموزان توانستند پند و محتوای شعر را نیز متوجه شوند.
اصول آموزشی در مدرسۀ ابتدایی المهورست
در مدرسۀ ابتدایی المهورست چندین اصل آموزشی در حال ادغام هستند. در مرحلۀ کلیدی ۱، معلمان عمدتاً بر رمزگشایی کلمات تمرکز می‌کنند. این مهم است زیرا زبان انگلیسی بسیار غیرشفاف است. راهبردهای خواندن مانند شفاف‌کردن، خلاصه‌کردن، پیش‌بینی، پرسش و نظارت بر درک به‌طور مستقیم به دانش‌آموزان بزرگتر آموزش داده می‌شود. در گروه‌های کوچک در مورد متون تعامل وجود دارد و خواندن و نوشتن به‌طور طبیعی با هم ادغام می‌شوند. علاوهبراین، معلمان مدرسۀ ابتدایی المهورست زمانی را صرف خواندن برای لذت‌بردن می‌کنند. با توجه به تعداد زیاد دانش‌آموزان چندزبانه در مدرسه، تمرکز زیادی بر یادگیری معنای کلمات جدید نیز وجود دارد.
شیوه‌های خوب در گرجستان – مدرسۀ دولتی شهرداری بلنیسی
این مدرسۀ دولتی در روستای کوهستانی دربازی[۱۱] در شرق گرجستان واقع شده است. این مدرسه عمدتاً دارای خانواده‌های گرجی و آذربایجانی است، اما در «دربازی »اکثریت جمعیت از نژاد آذربایجانی هستند. مدرسه نیز آذربایجانی است و بنابراین زبان اصلی تدریس آذربایجانی است. زبان گرجی، زبان اداری این کشور، به‌عنوان زبان دوم به‌مدت پنج ساعت در هفته تدریس می‌شود.
سودا موزاشویلی، معلم مدرسه دربارۀ آموزش درک مطلب در این مدرسۀ دولتی توضیح می‌دهد.
آموزش زبان گرجی در مدرسه
زبان گرجی به‌عنوان زبان اداری، از کلاس اول در مدارس اقلیت گرجستان تدریس می‌شود. در درس زبان گرجی در مقطع ابتدایی، با آموزش لغات از طریق تصویرسازی شروع می‌کنیم. دانش‌آموز نام اشیاء را می‌شنود و انتظار می‌رود که کلمات را به‌طور منطقی با تصاویر مربوطه تطابق دهد. این تصاویر معمولاً با مفاهیم خاصی ترکیب می‌شوند، برای مثال: «حیاط ما»، «خانوادۀ من»، «مدرسه»، «مزرعه»، و غیره. ما به دانش‌آموزان کمک می‌کنیم تا این کلمات را به خاطر بسپارند تا بعداً بتوانند از آن‌ها در نوشتن جملات کوتاه استفاده کنند.
تکرار یک چیز به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا کلمات را بهتر حفظ کنند. سؤال پرسیدن از یکدیگر برای دانش‌آموزان لذت‌بخش است و معلمان سعی می‌کنند این نوع تعامل را به بازی تبدیل کنند. برای مثال، دانش‌آموزان خود را جای حیوانات مختلف می‌گذارند و از یکدیگر سؤالات مرتبط می‌پرسند. آن‌ها این فعالیت را دوست دارند و از طریق بازی به یادگیری علاقه‌مند می‌شوند. چنین فعالیت‌های سرگرم‌کننده‌ای به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا بسیاری از کلمات را به خاطر بسپارند. استفاده از حرکات بدن مناسب هنگام توضیح کلمات مرتبط با احساسات و عواطف از اهمیت زیادی برخوردار است. کلماتی که بیان آن‌ها از طریق تصویرسازی دشوار است، مانند دلجویی، رنجش، همدلی و غیره معمولاً از طریق حرکات و زبان بدن توضیح داده می‌شوند. این شیوه علاوه بر این که به دانش‌آموزان کمک می کند تا دایرۀ لغات خود را غنی کنند، کسب دانش و مهارت‌های اساسی برای درک مطلب را تسهیل می‌کند.
برای پایه‌های ابتدایی (اول تا ششم) براساس کلماتی که دانش‌آموزان قبلاً یاد گرفته‌اند، متن‌های کوتاهی را انتخاب می‌کنیم. در این مرحله باید واژگان جدیدی را معرفی کرد. برای انجام تکالیف، از دانش‌آموزان خواسته می‌شود که تصویری از کلمۀ جدید در دفترچۀ واژگان بکشند تا بهتر بتوانند آن‌را در حافظۀ خود ثبت کنند. سپس نقاشی خود را به همکلاسی‌هایشان نشان می‌دهند و آن‌را توصیف می‌کنند. کلاس به گروه‌های پنج نفره تقسیم می‌شود و به هر گروه یک کلمۀ جداگانه داده می‌شود تا آن‌را بکشند. این روش به دانش‌آموزان امکان می‌دهد تا به‌صورت چرخشی در گروه چندین کلمۀ جدید را در یک روز حفظ کنند، بنابراین هر گروه باید مثلاً پنج کلمه را به تصویر بکشد. پس از آن، نقاشی دانش‌آموزان را روی دیوار نصب می‌کنیم. در نهایت از دانش‌آموزان می‌خواهیم که داستان‌های نویی بسازند و با استفاده از کلمات مصور شخصیت‌های جدیدی خلق کنند. سپس دانش‌آموزان با این کلمات تازه آموخته‌شده در زمینه‌های گوناگون با شخصیت‌های جدید روبرو می‌شوند. ما متونی را انتخاب می‌کنیم که به‌خوبی با خواسته‌های کلاس سازگار باشد. به‌بیان دیگر متون براساس تحلیل نیازهای کلاس و با در نظر گرفتن آمادگی دانش‌آموزان و سطح آن‌ها انتخاب می‌شوند. متن جدید توسط معلم خوانده می‌شود. من با مکث می‌خوانم و به‌طور همزمان بررسی می‌کنم که آیا دانش‌آموزان با دقت گوش می‌دهند یا خیر. در حین خواندن سعی می‌کنم محتوای متن را با احساسات مرتبط منتقل کنم. بنابراین، معلم توانایی دانش‌آموزان در درک مطلب را ارزیابی می‌کند و سؤالاتی از این قبیل می‌پرسد: فکر می‌کنید بعد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ وقایع چگونه پیش خواهد رفت؟ متن را چگونه پایان می‌دهید؟ اگر شما جای او بودید چه می‌کردید؟
ادغام خواندن و نوشتن در زمینۀ علوم طبیعی
در مدرسۀ ما دو سال است که درس علوم طبیعی به زبان رسمی تدریس می‌شود. معلمان زبان گرجی و معلمان علوم طبیعی با هم روی متون موضوعی که از قبل برای دانش‌آموزان گردآوری شده، کار می‌کنند. معلم زبان گرجی لغات جدید، تلفظ و نوشتن صحیح آن‌ها، استفاده از آن‌ها در جمله، و رعایت قوانین دستور زبان را آموزش می‌دهد. ما روی تعاریف لغوی با هم کار می‌کنیم. علاوهبراین، همچنین از ویدیوهای داستانی کوتاه و مرتبط با موضوع، برای سرگرم‌کننده‌تر کردن یادگیری استفاده می‌کنیم. سپس از دانش‌آموزان می‌خواهیم براساس داستانی/ویدیویی که دیده‌اند، متن‌های کوتاه بنویسند.
متون برای سطوح مختلف
متون ما به سطوح پایین، متوسط، و بالا تقسیم می‌شوند. هر سطح با اضافه‌شدن جملات جدید، گسترده تر و پیچیده‌تر می‌شود. در اینجا ما می‌توانیم رویکردهای متفاوتی در پیش بگیریم: هر دانش‌آموز به یک رویکرد فردی نیاز دارد و بنابراین ما از کتاب‌هایی در سطوح مختلف برای راهنمایی‌کردن آن‌ها استفاده می‌کنیم. دانش‌آموزان سطح اول به نرم‌افزار ویژۀ پُر از متون و تکالیف مرتبط دسترسی دارند که از قبل روی لپ‌تاپ‌هایی که دولت در اختیار آن‌ها قرار داده، نصب شده است. این منابع به‌طور فعالانه هم در کلاس درس و هم برای انجام تکالیف مورد استفاده قرار می‌گیرند. متن‌هایی که برای پایه‌های بالاتر استفاده می‌شود با متن‌هایی که برای مقطع ابتدایی استفاده می‌شود کاملاً متفاوت است.
متون انتخاب‌شده برای دانش‌آموزان بزرگتر ژرف‌تر است. رویکرد تدریس به‌درستی انتخاب شده، برابر، همراه با نگرش محترمانه نسبت به دانش‌آموزان و توانایی شنیدن و تحمل نظرات مختلف، تعامل محترمانه بین دانش‌آموزان و معلمان ایجاد می‌کند و به‌طور همزمان انگیزۀ یادگیری را افزایش می‌دهد. بنابراین دانش‌آموز دیگر تمرکز خود را بر روی جمع‌بندی (ارزشیابی نهایی) نمی‌گذارد، بلکه به ارزشیابی تکوینی می‌پردازد و در یادگیری با شما همراه می‌شود. دانش‌آموز انگیزه می‌گیرد و می‌خواهد که یاد بگیرد و این هدف غایی هر معلمی است. به همین دلیل است که سعی می‌کنم متنی را انتخاب کنم که دانش‌آموزان را به تحلیل کردن مشتاق کند.
اصول آموزشی در مدرسۀ شهرداری بلنیسی
در مدرسۀ دولتی بلنیسی معلمان بر واژگان کوچکترین دانش‌آموزان تمرکز می‌کنند. این کار به شیوه‌ای بازی‌محور انجام می‌شود و معنای کلمات را به روش‌های مختلف توضیح می‌دهد. این مدرسه خواندن و نوشتن را در زمینۀ علوم طبیعی ادغام کرده است. معلمان با استفاده از متونی که برای هر دانش‌آموز مناسب است، بین دانش‌آموزان تفاوت قائل می‌شوند. از ارزشیابی تکوینی برای مشارکت فعال دانش‌آموزان در فرایند یادگیری استفاده می‌شود.
مدرسۀ دولتی آخالکاکی
آخالکالاکی شهر کوچکی در جنوب گرجستان است. اکثر جمعیت این شهر ارمنی هستند. زبان اصلی آموزش این مدرسه روسی است، زبان گرجی به‌عنوان زبان رسمی کشور، به‌عنوان زبان دوم به صورت کاملاً فشرده (پنج ساعت تحصیلی در هفته، یعنی روزانه یک ساعت) و ارمنی، زبان مادری مردم نیز به‌عنوان یک زبان خارجی تدریس می‌شود.
شورنا تدوادزه؛ معلم، دربارۀ آموزش درک مطلب در این مدرسه توضیح می‌دهد.
غنی‌سازی دروس خواندنی برای افزایش انگیزۀ خواندن
برای اینکه فرایند یادگیری برای دانش‌آموزان سرگرم‌کننده باشد، درس‌ها باید با شیوه‌های جالب و تعاملی غنی شوند. هرچه درس چندوجهی و متنوع باشد، علاقه و مسئولیت بیشتری در دانش‌آموزان نسبت به یادگیری ایجاد می‌کند. در همین راستا، افزایش انگیزۀ دانش‌آموزان به معلمان بستگی دارد. استفاده از روش «یادگیری از طریق بازی و اجرا» مؤثر و سازنده است. معلمان هنگام برنامه‌ریزی دروس و فعالیت‌ها، توانایی‌ها، علایق و این واقعیت را که هر دانش‌آموز به رویکرد متفاوتی نیاز دارد، در نظر می‌گیرند. در نتیجه، سعی می‌کنیم محیطی ایجاد کنیم که همۀ دانش‌آموزان به‌طور یکسان در فرایند یادگیری مشارکت داشته باشند. برای دست‌یافتن به نتایج بهتر، هم معلم و هم دانش‌آموز باید به منابع متنوعی دسترسی داشته باشند تا به‌طور مؤثر و کارآمد در فرایند آموزش و یادگیری استفاده شود. جان‌بخشیدن به کتاب‌ها با روی صحنه بردن‌ها آن‌ها، بخش جدایی‌ناپذیر تبدیل‌شدن به یک کتاب‌خوان خوب است. استفاده از ایفای نقش در فرایند درس دیگر تازگی ندارد. این روش بیش از هر چیز به بهبود توانایی خواندن متفکرانه کمک به خواندن را افزایش می‌دهد. معلمان و والدین باید این واقعیت را بپذیرند که خواندن یک نیاز خسته‌کننده نیست بلکه یک سرگرمی است. معلمان باید با پیشنهاد متون مناسب، برگزاری شب‌های ادبی در محیط‌های غیررسمی و مشوق‌های مختلف انگیزۀ خواندن دانش‌آموزان را برانگیزند تا در نهایت دانش‌آموزان تبدیل به کتاب‌خوان‌های شایسته‌ای بشوند. ما در مدرسۀ خود محیط مناسبی را برای کتاب‌خوان‌های تحصیل‌کرده و فرهیختگان ایجاد کرده‌ایم: کتابخانه، باشگاه کتابخوان‌ها، مشارکت فعال والدین، بازدید مکرر از جانب افراد جالب، مباحثه با دانش‌آموزان دربارۀ کتاب‌ها، نمایش، مناظره، و پاداش‌دادن به دانش‌آموزان در صورت بهبود وضعیت خود برای افزایش انگیزۀ خواندن.
«پنگوئن پپه»: نمونه‌ای از درس خواندن
این درس برای گروه سنی‌های مختلف در مقطع ابتدایی در نظر گرفته شده بود. هدف این بود که دانش‌آموزان بتوانند یک متن کوتاه را بخوانند، آن را درک کنند، نگرش خود را بیان کنند، در مورد داستان فرضیاتی بسازند، و یک متن ساده بنویسند.
قبل از خواندن: برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان و معرفی موضوع درس، گزیده‌ای از کارتونی دربارۀ یک پنگوئن را به دانش‌آموزان نشان دادم. سپس این سؤالات را پرسیدم: «فیلم دربارۀ چه بود؟ آیا شما چیزی در مورد آن می‌دانید؟» سپس از آن‌ها خواستم توضیح دهند که چرا این فیلم کوتاه را نشان دادم و درس ما در مورد چیست. سپس محتواهای آموزشی کمکی را برای آن‌ها به نمایش گذاشتم: کتابی دربارۀ «پنگوئن پپه». تصویر روی جلد کتاب را در نظر گرفتیم و به دانش‌آموزان گفتیم که می‌خواهیم دربارۀ یک پنگوئن متنی را بخوانیم و دربارۀ آن گفتگو کنیم. موضوع و هدف درس را به آن‌ها معرفی کردم و در مورد راهبردهای خواندنی که باید در طول درس با آن‌ها کار کنند اطلاعاتی ارائه کردم.
در حین خواندن: هدف مرحلۀ دوم خواندن، تجهیز دانش‌آموزان به دانش و مهارت‌های جدید از طریق کار فعالانه با متن است. با صدای بلند شروع به خواندن قسمت اول متن کردم. سپس با استفاده از راهبردهای مختلف خواندن، از جمله خواندن بی‌وقفه، خواندن با ایما و اشاره، خواندن با مکث و غیره، متن توسط دانش‌آموزان خوانده شد. مطمئن شدم که دانش‌آموزان متنی را که خوانده‌اند فهمیده‌اند. پس از اتمام خواندن، ما به فایل صوتی همان متن گوش دادیم که اطلاعات درون حافظۀ دانش‌آموزان را یادآوری کرد و به آن‌ها اجازه داد تا جزئیات و رویدادهای ارائه‌شده در متن را مفصل‌تر توضیح دهند. پس از آن، دوباره به متن بازگشتیم و با پرسیدن سؤالات دیگر، دانش‌آموزان را به درک بهتر متن راهنمایی کردیم. دانش‌آموزان جزئیات متن را بیشتر بررسی کردند. از آن‌ها خواسته شد تا جدولی دربارۀ ویژگی‌های سه حیوانی که در داستان ظاهر می‌شوند، جدولی را تکمیل کنند.
پس از مطالعه: هدف مرحلۀ سوم راهنمایی دانش‌آموزان برای به‌کارگیری دانش و مهارت‌های خود در راستای بحث در مورد موضوعات کلیدی، خلاصه‌کردن، پاسخ به سؤالات یا ساختن یک محصول خلاقانۀ جالب است. بر این اساس، پس از مطالعه و پردازش متن، از دانش‌آموزان خواستم تا در تکمیل جمله «فیل این گونه است که…» به پنگوئن کمک کنند و سپس نقاشی مربوط به آن را بکشند.
ارزشیابی: در پایان درس، دانش‌آموزان درس را ارزیابی، بررسی، و گفتگو کردند که کدام فعالیت را بیشتر دوست دارند، آیا فعال هستند، آیا انتظارات آن‌ها برآورده شده است یا خیر، و دوست دارند در آینده دربارۀ کدام موضوع بیشتر بدانند. من از «بازخورد الف- ب- ج» برای ارزشیابی دانش‌آموزان استفاده کردم: از دانش‌آموزان خواسته شد کلمه‌ای را از متن پیدا کنند که با حرف مشخص‌شده شروع می‌شود و آنچه را که دربارۀ آن آموخته‌اند بنویسند.
اصول آموزشی مدرسۀ آخالکاکی
در مدرسه دولتی آخالکاکی، خواندن به‌طور کامل با برنامۀ درسی سایر دروس ادغام شده است. معلمان از راهبردهای مختلف خواندن مانند به تصویرکشیدن، پیش‌بینی، پرسیدن سؤال، و خلاصه‌کردن برای تقویت درک متن استفاده می‌کنند. به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود که متون را به‌صورت انتقادی تحلیل کنند. بنابراین تعامل و بحث در مورد محتوای متن صورت می‌گیرد. معلمان با شیوه‌های تعاملی و جالب، بر روی افزایش انگیزۀ مطالعۀ دانش‌آموزان و ایجاد یک محیط خواندنی غنی متمرکزند.
شیوه‌های مطلوب در اسپانیا – مدرسۀ ابتدایی ایزاک پرال
مدرسۀ ابتدایی ایزاک پرال در شمال شرقی اسپانیا، در حومۀ بارسلون، در شهر تراسا واقع شده است. ازآنجاکه مدرسه‌ای محلی است، تنها یک کلاس در هر دوره دارد و حدود ۲۳۰ کودک ۳ تا ۱۲ ساله را تحت آموزش دارد. ساکنان این محله عمدتاً از طبقۀ کارگر هستند و در طول دهه‌های گذشته تعداد مهاجران این محله به‌خصوص از آفریقا و آمریکای لاتین به‌شدت افزایش یافته است. بنابراین، زبان مادری اکثر دانش‌آموزان ما عربی یا اسپانیایی است. زبان اول مدرسه کاتالان، و اسپانیایی کاستیلی و انگلیسی به‌عنوان زبان‌های خارجی محسوب می‌شوند.
معلمان مدرسه؛ اما پگ، رزا رایا، سوزانا گونزالز، و روزر گارسیا دربارۀ آموزش درک مطلب در این مدرسه توضیح می‌دهند.
دانش‌آموزان با پیشینۀ زبان‌های مختلف
در ابتدا، دانش‌آموزانی که از پس‌زمینه‌های اقتصادی-اجتماعی پایین‌تر یا با تجربیات فرهنگی محدود می‌آیند، با کسانی که از پس‌زمینه‌هایی با موقعیت اجتماعی-اقتصادی متوسط و بالاتر یا با تجربیات فرهنگی غنی هستند، تمایز قابل‌توجهی دارند. گروه اول معمولاً دانش‌آموزانی هستند که دانش یک زبان واحد را دارند که معمولاً با زبان مورد استفاده در مدرسه متفاوت است. این امر یادگیری زبان‌های دیگر را برای آن‌ها دشوارتر می‌کند. در مدرسۀ ما آن‌ها باید کاتالانی، اسپانیایی، و انگلیسی را همزمان یاد بگیرند. دانش‌آموزان گروه دوم در محیط خود محرک‌های بیشتری دارند. به‌همین‌دلیل، دستیابی به یک زبان جدید برای آن‌ها چندان دشوار نیست.
در هر دو مورد، ما با کار بر روی واژگان پایه‌ای از طریق دروس فردی یا در «کلاس‌های پذیرش» در حین کلاس‌های زبان شروع می‌کنیم. معلمان فهرستی از واژگان خاص را برای تمرین‌کردن تهیه می‌کنند و دانش‌آموزان بیشتر واژگان را در کلاس‌های عادی از طریق پروژه‌هایی که روی آن‌ها کار می‌کنند یاد می‌گیرند. چندین محتوای دیجیتال و منابع بصری (که یا متعلق به ما هستند یا از اینترنت گرفته شده) نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ما روی متون خاصی به زبان دانش‌آموز کار نمی‌کنیم. گرچه مدرسۀ ما به زبان‌های دیگر حساس است، اما فقط به متون کاتالانی، اسپانیایی، یا انگلیسی می‌پردازیم. برای اینکه همه به تنوع آگاه باشند و احساس یکپارچگی نیز بکنند، دانش‌آموزان را تشویق می‌کنیم تا واژگان را به زبان خود در جریان زندگی روزمره در کلاس به اشتراک بگذارند. گاهی اوقات نیز فعالیت‌هایی برای خانواده‌های این دانش‌آموزان ترتیب داده می‌شود تا اصطلاحات و واژگانی را که نمادی از محل تولد آن‌ها است به اشتراک بگذارند. در مواردی که خانواده‌ها به هیچ یک از زبان‌هایی که ما در مدرسه کار می‌کنیم صحبت نمی‌کنند، از مترجم بهره می‌گیریم.
مثالی از «به تصویر در آوردن» در متن «داستان بی‌پایان»
قبل از خواندن: من دانش‌آموزان را در مراحل زیر راهنمایی می‌کنم:
ارتباط: امروز یک داستان خارق‌العاده برای شما می‌خوانم، اما در حین گوش‌دادن به آن، باید چشمان خود را ببندید. باید تصور کنید شخصیت‌ها کجا هستند، چگونه‌اند، و منظره‌ها نیز به چه شکل هستند.
شبیه‌سازی/بیان نمونه: خود من هم در حین مطالعه چیزهایی را تصور می‌کردم. فکر می‌کردم: «چطور می‌توانستم این جنگل و درختان را تصور کنم؟ چگونه می‌توانم کرۀ نورانی را تصور کنم، اگر آتش باشد، اما درون آن شکلی باشد که نه مرد است و نه زن…؟» (با صدای بلند فکر می‌کردم تا دانش‌آموزان بتوانند همان سؤالاتی را که من از خودم می‌پرسیدم را از خودشان بپرسند. بعداً با کمک دانش‌آموزان کلاس، آنچه را که با هم تجسم کرده‌ایم روی تخته می‌کشم).
مشارکت فعال: اکنون گزیدۀ دوم را دوتایی خواهید خواند و باید تصور کنید که صحنۀ بعدی چگونه است. از یکدیگر سؤال بپرسید؛ می‌توانید با همکلاسیهای پشت سر و جلوی خود صحبت کنید تا نگرش خود را نسبت به صحنه گسترش دهید. پس از آن، آنچه را که از مطالعه تصور کرده‌اید و دیده‌اید، با هم ترسیم کنید.
پیوند برقرار کردن: در نهایت، گزیدۀ بعدی را می‌خوانید و کارهایی را که پیش از این همگی در گروه‌های دوتایی انجام دادیم، حالا به‌صورت جداگانه انجام می‌دهید. اگر کلمه‌ای در متن وجود دارد که متوجه آن نمی‌شوید، می‌توانیم با یکدیگر در مورد آن صحبت کنیم تا شرح آن آسان‌تر شود. به سراغ آن بروید، نقاشی‌های شما فوق‌العاده خواهد بود. شما باید فکر کنید که هیچ‌کس کار بدی انجام نخواهد داد، زیرا آنچه در اینجا مهم است تخیّل شماست، اینکه چگونه چیزی را که می‌خوانید تجسم می‌کنید.
در حین خواندن: دانش‌آموزان متن را برای بار دوم می‌خوانند و سپس هر چیزی که می‌تواند بعداً در کشیدن نقاشی به آن‌ها کمک کند را یادداشت می‌کنند: کلمات، عبارات، توصیف‌ها، و غیره. من به هر یک از آن‌ها یک برگۀ کاغذ می‌دهم تا شروع به ترسیم دیده‌های خود و ساختن صحنه کند.
پس از خواندن: در نهایت، هنگامی که نقاشی‌ها کشیده شد، دانش‌آموزان آن‌ها را در کلاس نشان می‌دهند. با هم در مورد تفاوت نقاشی‌هایی که می‌بییند و نقاشی خودشان نظر خواهیم داد. هر دانش‌آموز هنگام نشان‌دادن نقاشی خود باید توضیح دهد که چه شیوه‌ای را در پیش گرفته است. چگونه آن‌را تصور کردند، چه چیزهایی در متن به آن‌ها کمک کرد که آن‌را به این شکل ترسیم کنند و نه به شکل دیگری و غیره. در این جلسه مهم است که هرکس بتواند آنچه را که تجسم کرده و چگونگی ترسیم آن‌را توضیح دهد. این واقعیت که متون به دو زبان مختلف، کاستیلی و کاتالانی هستند، نباید مشکلی ایجاد کند. این کار به‌عمد انجام می‌شود، زیرا ما وقتی از این شیوه استفاده می‌کنیم که زمان تمرین‌کردن مهارت‌های نوشتاری در هر دو زبان است.
اصول آموزشی در مدرسۀ ابتدایی ایزاک پرال
در مدرسۀ ابتدایی ایزاک پرال، معلمان فعالانه خواندن را برای لذت‌بردن برمی‌انگیزند. آن‌ها به روش‌های مختلف به دانش‌آموزان خود انگیزه می‌دهند. یکی از راه‌ها ارائۀ متون معنادار و مرتبط با دنیای دانش‌آموزان است. معلمان در مورد استفاده از راهبردهای خواندن و راهبردهای یادگیریِ کلمه راهکارهایی ارائه می‌دهند. آن‌ها پیشرفت دانش‌آموزان را در درک مطلب زیر نظر دارند و با آموزش‌های اضافه در واژگان، آن‌ها را متمایز می‌کنند. زبان مادری دانش‌آموزان در دروس روزانه به‌رسمیت شناخته می‌شود.
[۱] این گزارش ترجمۀ فصل پنجم از کتاب «putting PIRLS to use in classrooms across the globe» است که انجمن بین‌المللی ارزیابی موفقیت آموزشی (IEA)؛ برگزارکنندۀ آزمون‌های تیمز و پرلز در سال 2022 منتشر کرده است.»
[۲] Colegio Técnico Profesional los Acacios
[۳] Donghe
[۴] Chesterton
[۵] ELMHURST
[۶] Bolnisi Municipality Vill Darbazi
[۷] Akhalkaki
[۸] Isaac Peral
[۹] Concepción
[۱۰] Biobío
[۱۱] Darbazi
انتهای پیام
