چالش معصومه ابتکار در وزارت خارجه
در حالی که دکتر جواد ظریف، وزیر خارجه ی دولت تدبیر و امید رسما به استفاده از بانوان ابراز علاقه کرده و از سخنگویی نام برده است، خبرنگار انصاف نیوز اطلاع یافت که معصومه ابتکار برای دو پست سخنگویی و یا نمایندگی ایران در سازمان ملل مدنظر است اما این انتخاب می تواند چالش هایی را در پی داشته باشد.
به گزارش انصاف نیوز، وزیر امور خارجه روز یکشنبه گفت: «سخنگویی یکی از حوزه‌هایی است که من همیشه علاقه داشته‌ام از بانوان برای آن پست استفاده شود، اما هم‌اکنون در مدیران حوزه سخنگویی از خانم‌ها هم استفاده شده، البته باید ببینیم که در آخر چه می‌شود.» این اظهارنظر ظریف در حالی است که حسن روحانی، رییس‌جمهوری در چند وقت اخیر به‌ویژه در زمان معرفی کابینه خود، به خاطر عدم حضور وزیر زن در هیات دولت بارها مورد انتقاد قرار گرفت.
روحانی در مصاحبه مطبوعاتی خود در پاسخ به همین انتقاد قول داد حتما از زنان در پست‌های مدیریتی استفاده خواهد کرد. رییس‌جمهوری در صحن علنی مجلس در دفاع از وزرای خود نیز بار دیگر بر این مساله تاکید کرد و گفت: «بی‌تردید بانوان در کابینه حضور خواهند داشت ثانیا از وزرا خواسته‌ام که از بانوان شایسته در معاونت‌ها و مدیریت‌ها بهره‌گیری کنند و همه باید در ارتقای جایگاه بانوان در مشاغل کارشناسی، مدیریتی بکوشیم.» روحانی در اولین اقدام عملی خود «الهام امین‌زاده» را به سمت معاونت حقوقی رییس‌جمهوری منصوب کرد. احتمالا ظریف نیز در عمل به همین توصیه رییس‌جمهوری گفته است: «من همیشه بر استفاده از نیروهای مجرب از هر دو جنس در وزارت خارجه تاکید داشته‌ام، البته حضور زنان در سیاست خارجی حضور بسیار مبارکی است و تلاش می‌کنم در حوزه‌های مختلف از خانم‌های متخصص داخل و خارج وزارت خارجه استفاده کنم، اما باید منتظر ماند که این فرصت کجا فراهم می‌شود.»
اما به گزارش انصاف نیوز، دکتر معصومه ابتکار، علی رغم تجربه ی شش ساله در شورای شهر تهران، و نیز تجربه ی فعالیت در حوزه ی محیط زیست و با مدرک «ایمونولژی سلولی و مولکولی»، شاید این ایراد به او وارد باشد که چطور می خواهد بدون سابقه ی دیپلماتیک یکی از این مسوولیت ها را بر عهده بگیرد؟ هر چند شهرداری تهران و یا ریاست سازمان محیط زیست می تواند جایگاه مناسبی برای این مدیر با تجربه باشد اما در حوزه ی دیپلماسی معمولا از افرادی با سابقه ی دیپلماتیک استفاده می شود.
از سوی دیگر، روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، همگان را به استفاده از فرصت ها و جلوگیری از هدر رفتن زمان برای رسیدن به تحقق شعارهای انتخاباتی امیدوار کرده است؛ حال آنکه علی رغم قابل دفاع بودن تسخیر لانه ی جاسوسی در ابتدای انقلاب از سوی ایرانیان، اما شاید حضور یکی از دانشجویان تسخیر کننده در پستی دیپلماتیک، بهانه و باعث بروز حساسیت و هزینه ای بی دلیل بشود که فرصت را از دستگاه دیپلماسی بگیرد.
روزنامه ی شرق هم امروز نظر دو زن را منتشر کرده که بر به کار گیری زنان تاکید کرده اند. اشرف بروجردی فعال سیاسی اصلاح‌طلب زن از میزان توجه دولت یازدهم به جایگاه زنان و استفاده آنان در کابینه و سایر بخش‌های دولت ابراز نارضایتی کرد و گفت: در مجموع احساسمان درباره حضور زنان در کابینه تدبیر و امید احساس مثبتی نیست. بروجردی در واکنش به ابراز تمایل ظریف برای حضور یک زن در سمت سخنگویی وزارت امور خارجه نیز گفت: ما از این کار استقبال می‌کنیم اما متاسفانه تاکنون هرچه بوده تنها شعار بوده و برون‌داد عملی نداشته است. واقعیت این است که ما هم دلخوریم و هم نگران، چراکه اگر همین روند ادامه پیدا کند، آقای روحانی نه‌تنها بخشی از حمایت‌ها را از دست می‌دهد، بلکه سرمایه بزرگی را نیز از دست خواهد داد. ما در تمامی زمینه‌ها زنان توانمندی داریم. او افزود: «آقایان اگر می‌خواهند پا جای پای امام بگذارند، بدانند امام سفیرانی را که برای دیدار با گورباچف فرستاد یکی از این سفیرها زن بود و این درس است برای آقایان.» فائزه هاشمي هم ابراز عقيده كرد: دکتر روحانی باید تابوی انتصاب زنان در نقش‌های حساس و کلیدی را بشکند؛ ما زنان سفیر می‌خواهیم، زن دیپلمات، زنانی به‌عنوان رایزن فرهنگی؛ رییس دانشگاه، مدیر، معاون، مدیرکل و تمام آن سمت‌هایی که به وقت تقسیم غنایم، با‌هزار توجیه از دسترس زنان دور می‌شود. حالا وزیر امور خارجه است که با تصمیم خود، شاید بتواند اندکی از دلخوری‌های جامعه زنان و انتقاداتی که نسبت به روحانی در طول این مدت وارد شده است را کمرنگ کند.
حال باید منتظر ماند و دید که آیا آقای ظریف می خواهد با توجه به چالش های قابل پیش بینی خانم ابتکار در وزارت خارجه از او استفاده کند و یا آقای روحانی از وی یا از بانوان دیگری در پست های مدیریتی دیگر استفاده خواهد کرد تا به وعده های انتخاباتی خود در به کار گیری زنان جامه عمل بپوشاند؟
معصومه ابتکار متولد 1339 در تهران است. او تنها فرزند یک خانواده متوسط مذهبی بوده و والدینش دکتر تفی ابتکار و فاطمه برزگر هستند.
معصومه ابتکار به همراه والدین خود از سه تا 9 سالگی در شهرهای فیلادلفیا و ماساچوست آمریکا به خاطر ادامه تحصیل پدر در رشته دکترای مکانیک، اقامت داشت. معصومه پس از بازگشت به تهران، تحصیلات خود را در مدرسه بین المللی ایران زمین ادامه داد و در سال 1356 وارد دانشگاه پلی تکنیک در رشته مهندسی پتروشیمی شد. اما در سال 60 تغییر رشته داد و لیسانس خود را از دانشگاه شهید بهشتی در رشته تکنولوژی پزشکی و فوق لیسانس و دکترا را در رشته ایمنی‌شناسی) ایمونولوژی) از دانشگاه تربیت مدرس کسب کرد.
معصومه ابتکار در دوران دانشجویی به عنوان سخنگوی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام شناخته شد. این عنوان که یکی از دلایلش تسلط وی به زنان انگلیسی بود، بعدها سبب سپردن مسئولیت سردبیری روزنامه کیهان انگلیسی به وی شد. این مسئولیت در دوران مدیرمسئولی و نمایندگی سید محمد خاتمی از سوی حضرت امام خمینی بر موسسه کیهان به ابتکار سپرده شد که به حدود 2 سال به طول انجامید.
معصومه ابتکار در همان سال ها ازدواج کرده و از پیوند خود با مهندس سید محمد هاشمی دارای دو فرزند است.
او پس از نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران در سومین کنفرانس جهانی زن در نایروبی تصمیم به راه اندازی نشریه ای تخصصی برای زنان گرفت و بالاخره در سال 1372به همراه جمعی از بانوان به ویژه استاد منیره گرجی اقدام به تاسیس مرکز مطالعات و تحقیقات مسایل زنان کرد و نیز انتشار فصلنامه فرزانه که به عنوان اولین نشریه مطالعات و تحقیقات مسایل زنان به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود.
ابتکار در آستانه برگزاری چهارمین کنفرانس جهانی زن در سال 1374 مسئولیت دفتر هماهنگی سازمان های غیردولتی زنان و نیز نایب رییس کمیته ملی این کنفرانس را عهده دار شد. او همچنین در سال 1375 با تشکیل شبکه سازمان های غیردولتی زنان در ایران به عنوان رییس این شبکه انتخاب شد.
وی اولین زن در جمهوری اسلامی ایران بود که به هیات دولت راه یافت و طی سال های 1376 تا 1384 در سمت معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست انجام وظیفه نمود. در عین حال دکتر ابتکار به تدریس در دانشگاه تربیت مدرس مشغول بوده و هم اکنون دانشیار گروه ایمونولوژی این دانشگاه است.
دکتر ابتکار در سال 1384 به دلیل تلاش‌هایش در سازمان حفاظت از محیط زیست ایران و نقشی که در آن دوران برای بهبود همکاری های منطقه ای و جهانی داشت به عنوان یکی از هفت «قهرمان زمین» سال 2006 سازمان ملل متحد انتخاب شد.
مـرکز صلح و محیط زیست به عنوان یک سـازمان غیردولتی در سال 1384 به پیشنهاد و تلاش وی به منظور ایجاد زمینه تبادل نظر و گفت و گو پیرامــون مسایـل محیـط زیست در سطـوح ملـی، منطقـه ای و بیـن المللی و بـرقـراری ارتبـاط با علاقمنــدان و متخصـصان محیط زیست تاسیس شد. وی رییس هیات مدیره مرکز صلح و محیط زیست است. دکتر ابتکار همچنین عضو آکادمی علوم زنان برای جهان سوم – عضو هیات موسس و امنای موسسه مطالعات وتحقیقات زنان – عضو هیات امنای موسسه گفت و گوی تمدن ها – عضو هیات امنای بنیاد زینب کبری – عضو شورای دستور کار جهانی گفت و گوی اسلام و غرب مجمع جهانی اقتصاد است.
معصومه ابتکار در سال 1385 از سوی مردم تهران به عنوان عضو سومین دوره شورای اسلامی شهر تهران برگزیده شد. وی برای نخستین بار کمیته محیط زیست در این شورا را با حدود 20 کارگروه تخصصی به راه انداخت و مسئولیت این کمیته را عهده دار شد.
روایت معصومه ابتکار از وقایع درون سفارت تسخیر شده آمریکا در تهران تنها کتابی است که از این ماجرا توسط طرف ایرانی به زبان انگلیسی نگارش یافته و توسط انتشارات تالون بوکز در کانادا با عنوان Takeover in Tehran”” منتشر شده است. این کتاب به زبان های فارسی و عربی نیز ترجمه و به ترتیب با اسامی “تسخیر” و “صراع فی طهران” در تهران و بیروت به چاپ رسیده است. انتشار این کتاب به سه زبان در سال های 1379 و 1380 صورت گرفت.
کتاب «خوشه های شهریور» دومین کتاب وی، حاوی وقایع و اتفاقات کشور طی سال های 1376 تا 1384 بوده که به ویژه به روندهای زیست محیطی و سیاسی طی آن دوران اشاره دارد. این کتاب در سال 1388 منتشر شده است.
کتاب «صلح و اخلاقیات طبیعی» نیز به زبان انگلیسی و با عنوان”Natural Peace & Ethics” مجموعه مقالات و سخنرانی های وی در مورد محیط زیست و صلح انتشار یافته است.
انتهای پیام
