چرا در فیلم ریزش ساختمان پلاسکو، انفجارهایی در طبقات دیده می شود؟
در برخی فیلمهای به نمایش در آمده از ریزش ساختمان پلاسکو در پی آتش سوزی شدید ۳۰ دی، پدیده هایی مثل انفجار در برخی طبقات ساختمان دیده می شود که به برخی شایعات در فضای مجازی منجر شده که ریزش این ساختمان را مشابه تخریب مهندسی شده ساختمانها عنوان میکنند و حتی برخی انتشار دود سفید در پی این آتش سوزی را که تا ساعات پایانی آواربرداری ادامه داشته، شاهدی بر این ادعا می دانند.
به گزارش دیدهبان علم ایران، مهندس علیرضا سعیدی، مدرس مدیریت بحران و دبیر جمعیت مردم نهاد کاهش خطرات زلزله ایران در نشست تخصصی «بررسی عملکرد ساختمانها در برابر خطرات چندگانه و مدیریت سانحه» که عصر امروز با بررسی موردی ساختمان پلاسکو در پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله برگزار شد با بررسی حادثه آتش سوزی پلاسکو از دید مدیریت بحران و فرماندهی عملیات به این ابهامات پاسخ داد.
وی با تاکید بر ضرورت درس گرفتن از حادثه تلخ پلاسکو در جهت بهبود مدیریت بحران در کشور گفت: ساختمان حادثه دارای سه بار فروریزش بوده است و یکی از دلایلی که کشتههای این سانحه زیاد نبوده، همین است که در مدت هشت دقیقه دو بار فروریزش داشته که در این فاصله عده زیادی از افراد حاضر در ساختمان پلاسکو توانستند از آن خارج شوند.
سعیدی درباره روند فروریزش ساختمان پلاسکو درپ ی آتش سوزی روز پنج شنبه ۳۰ دی گفت: ابتدا هفت طبقه آخر ساختمان دچار تخریب شد و افرادی که در طبقه دهم ساختمان پلاسکو در حال استراحت بودند، به دلیل آنکه ارتباط راهپله با طبقات پایین قطع شده بود، نتوانستند از مسیر راهپله به طبقات زیرین دسترسی داشته باشند. علت این که در مراحل آواربرداری، نیروهای امدادی به لباسها و لوازم آتشنشانها دست یافتند هم آن بود که نیروهای امدادی تلاش کردند تا با سبک کردن خود بتوانند به سرعت از ساختمان خارج شوند.
وی در ادامه به وضعیت ساختمان و دلایل عدم توفیق فرار نیروهای امدادی از طریق پنجرهها اشاره کرد و گفت: در سالهای گذشته ساختمان پلاسکو شاهد چند مورد خودکشی بوده از این رو در مقابل پنجرههای این ساختمان فنسهایی کشیده شد که این امر موجب شد در زمان امدادرسانی به این ساختمان نیروهای امدادی با مشکل مواجه شوند.
سعیدی در خصوص اظهارنظرهایی که درباره انفجار در ساختمان پلاسکو شده هم توضیح داد: طراحی ساختمان پلاسکو به نحوی بوده که قسمت پیرامونی آن تقویت شده و قسمت داخلی آن ضعیفتر است، لذا زمانی که ساختمان از طبقه بالا شروع به فروریزش کرده، آوار طبقات بالا به طبقات پایین سرایت کرده و از خارج ساختمان به گونهای مشاهده می شود که گویی انفجاری در پلاسکو رخ داده است.
وی که سابقه حضور در اغلب زلزله های بزرگ چند سال اخیر کشور و مشارکت در امدادرسانی، آواربرداری و مدیریت بحران را دارد گفت: ما از همان ابتدا اعلام کردیم که افراد گرفتار در زیر آوار باید در طبقات پایین ساختمان باشند، ولی عدهای اعلام کردند به دلیل بالا بودن حرارت قادر به پیدا کردن اجساد نیستیم و البته به تدریج اجساد آتش نشانان در پایین ساختمان پیدا شدند.
سعیدی همچنین به انتشار دود سفید از آوارهای پلاسکو اشاره کرد و گفت: عمده لباسهای موجود در این ساختمان، با پایههای نفتی بوده است، ضمن آنکه منبع گازوئیلی با حجم ۱۷ هزار لیتر در این ساختمان بوده است که در زمان فروریزش ساختمان به دلیل وجود هوا در طبقات پایین کل گازوئیل و لباسهای موجود در ساختمان سوختند؛ از این رو زمانی که مخزن گازوئیل در آواربرداری پیدا شد، این مخزن خالی بوده است.
این کارشناس مهندسی عمران و مدرس مدیریت بحران با تاکید بر اینکه حرارت زیر آوار بسیار زیاد بوده، بهگونهای که فلزات زیر آوار ذوب شده بود، ادامه داد: تجربه سانحه پلاسکو نشان داد که ما در بخش مدیریت و حکمرانی بسیار ضعیف عمل کردیم، بهگونهای که در محل حادثه فرمانده عملیات مشخص نبوده است که این امر موجب آشفتگی بیشتر صحنه میشد.
وی سخنرانی خود را با طرح سوالاتی پایان برد از جمله این که چرا در این سانحه از چنگال و قیچیهای هیدرولیکی دیرهنگام استفاده شد، چرا در هیچ اطلاعیهای از متخصصان دعوت نشد، چرا تعداد مفقودان دیرهنگام اعلام شد، چرا از اطلاعات ساکنان برج استفاده نشد، چرا تجهیزات به مرور قوی شد، چرا تعداد مصدومان از روز اول به سرعت افزایش یافت و چرا دستگاه هوابرش با اندازه و قطر یک برج متناسب نبود؟
انتهای پیام