نکته هایی درباره ترامپ برای قلقلک ذهن

«احمد پورنجاتی»، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس ششم در یادداشتی فیسبوکی درباره ی سیاست های «دونالد ترامپ»، رییس جمهور جدید آمریکا نوشت:

«پدیده ی ترامپ» می تواند هدیه ای باشد – همچون واکسن -، برای تقویت «همگرایی مدنی» در جهان به جای «گلوبالیزم» از یک سو و «تمایز طلبی ایدئولوژیک» از سوی دیگر!

خلاصه و برجسته سازی پدیده ی ترامپ به چالش «ویزای ورود به آمریکا» تقلیل یک حجم به یک نقطه است.

به گمان من: «ترامپ، یک سندرم است»!

ظهور و برآمدن «پدیده ی ترامپ» همچون یک «زگیل» بر چهره ی «بزرگ ترین کشور داعیه دار لیبرال دموکراسی در جهان»، در خلاء و خیال یا در «عالم ملکوت» رخ نداده است. عوامل زمینه ساز واقعی (مادی و ذهنی) به سربرآوردن و پیروزی «پوپولیزم» ـ آن هم از رهگذر یک فرایند دموکراتیک (هرچند با الگوی خاص انتخابات در آمریکا) – یاری رسانده است.

فراموش نکنیم که «هیتلر و حزب نازی و رایش سوم» نیز در فرایندی دموکراتیک، پیروز و بر خر مراد پوپولیسم سوار شد.

البته قصد مقایسه و تشبیه این دو پدیده را ندارم که متعلق به دو برهه ی به کلی متفاوت از وضعیت جهان و انسان اند.

اما «سندرم ترامپ» انگاری دارد به گونه ی یک واکسن، مورد توجه «کالبد جامعه ی مدنی جهانی» قرار می گیرد.

واکنش های گسترده و متفاوت به «پدیده ی ترامپ »نه از سوی سیاستمداران داخل و خارج آمریکا بلکه در گستره ای بی مرز از سوی «جوامع مدنی» به ویژه در کشورهای توسعه یافته – که البته مضمونی همگرایانه با حقوق مدنی در مقیاس جهانی و حقوق بشری (فراملیتی و فرا ایدئولوژیک) دارد – می تواند نشانه هایی امیدبخش برای آغاز فصلی تازه در «احساس و درک درد مشترک و نیاز به درمان مشترک» در جهان «پسا شبکه ای» باشد.

چندان بیراه و اتوپیایی نیست اگر آرزو کنیم و امیدوار باشیم که «جامعه ی مدنی جهانی» نقشی اثربخش تر و تعیین کننده تر از نهادهای برخاسته از خاکستر جنگ جهانی و افول نازیسم و فاشیزم داشته باشد و به طرح و سازوکار تازه ای برای چاره جویی چالش های مشترک بشر رهنمون شود.

نیم نگاهی به ترکیب ملیتی و دینی و جنسیتی معترضان مدنی در آمریکا و اروپا نسبت به «ترامپیسم» بیفکنید.

البته در این چشم انداز، وجود مقاومت و کژتابی از سوی برخی نگرش های «جامعه ی مدنی هراس» در ساختارهای سیاسی منجمد، قابل انکار نیست.

با این وجود، به نظر می رسد «جامعه ی مدنی جهانی» در وضعیت «پساشبکه ای» کنونی – دیر یا زود، کم یا بیش،تند یا کند – وضعیت گریز ناپذیر و بهتری را رقم خواهد زد.

اگر نگاهم به آینده خوش بینانه است به حساب این بگذارید که می خواهم اندکی در هوای «وصف العیش» تنفس کنم.

زنده باد «جامعه ی مدنی»

انتهای پیام