«کمپین تحریم کالاهای اسرائیلی دین محور نیست»
بعد از کشتار وسیع فلسطینیان در جنگ 7 اکتبر بار دیگر کمپین بی دی اس (Boycott, Divestment and Sanctions:BDS به معنی انزوا، عدم سرمایهگذاری و تحریم اسرائیل) در جهان جان تازهای گرفت طوریکه بعضی برندها را وادار به تغییراتی کرد.
نسیم نوروزی، مدرس دانشگاه مک گیل کانادا، میگوید لابی کردن علیه این کمپین همواره برای اسرائیل در اولویت بوده است. او همچنین مبارزهی این کمپین را مبارزهای ضد استعماری میداند. در ادامه مصاحبه انصاف نیوز با نسیم نوروزی را میخوانید.
سال 2016 بودجهی «ضد بی دی اس» یازده میلیون دلار بوده است
انصاف نیوز: این کمپین از کجا شروع شد؟
این جنبش بایکوت به روایتی از سال ۲۰۰۱ و به پیروی از الگوی بایکوت آپارتاید آفریقای جنوبی آغاز شد. هدف آن هم متعهد کردن اسراییل به خروج از سرزمینهای اشغالی، برداشتن دیوار در کرانهی باختری و التزام به بازگشت فلسطینیان به خانهها و اموال خود است.
انصاف نیوز: برآوردی دارید از اینکه مردم آمریکا چقدر با این کمپین همراه شدند؟
در حقیقت پیروزی بی دی اس و کلا پدیدهی طرفداری از فلسطین از چند جنبه قابل بررسیست. اهمیت این کمپین زمانی بیشتر مشخص میشود که بدانیم اسراییل، لابی کردن بر ضد این کمپین را در صدر اولویت کارهایش گذاشته است. در سال ۲۰۱۶ یکی از افسران سابق اسراییل به پارلمان اسراییل گفت که بودجهی «ضد بی دی اس» در آن سال یازده میلیون دلار بوده و اغلب فعالیتهای لابی در زیر رادار انجام میشوند.
تصور من از این ”زیر رادار“ بودن کمپینهای سیستماتیک تخریبیست که دانشجویان، فعالان مدنی و دانشگاهیان را هدف میگیرد. تلاش زیادی برای غیر قانونی اعلام کردنِ این کمپین در کشورهای مختلف انجام شده.
خلط مغرضانهی نقد اسرائیل و نقد یهودیت
باید یادآور شوم که پیش از این کمتر کسی میتوانست در فضای عمومی اسراییل را نقد کند چون با قدرت تمام متهم به یهودستیزی میشد و آیندهی شغلی و حرفهایاش در خطر میافتاد. این فضا هنوز هم وجود دارد و پرقدرت است.
طرفداران این کمپین بایکوت معتقدند که نقد اسراییل ربطی به نقد یهودیت ندارد و اسراییل با خلط مغرضانهی این دو، این کمپین حقوق بشری را تخریب میکند. میگفتند بی دی اس در راستای یهودستیزی است و این ربط دادنِ بی بنیاد، به شدت مخرب بود.
به نظر من پیروزی بزرگ کمپین بی دی اس صرفا در همراه شدن مردم بیشتر خلاصه نمیشود بلکه در شناختهتر شدن این کمپین و بیاثر شدنِ تخریبهاییست که به سمت تحریم کنندگان رفت. نیرو و انرژی بسیار زیادی در کشورهای متحد اسراییل صرف شده بود که این کمپین را ایزوله کنند و آن را یک کمپین تندرو معرفی کنند. تا حدی در تخریب این کمپین تلاش شده بود که حتی یک ایالت آمریکا آن را ممنوع کرد. کنشگران از طریق دادگاه این ممنوعیت را به چالش کشیدند و موفق شدند.
علیرغم تلاش اسرائیل کمپین تحریم کالاهای آن دیده شده است
اینکه این جنبش مشروعیت اخلاقی و تحلیلی خود را به اثبات رسانید خود پیروزی بزرگی است. همین که علیرغم این مقدار تلاش و هزینهی مالی، چنین کمپینی به جایی برسد که عملا بیزینسها مجبور شوند لوگوی خود را عوض کنند (مثل استارباکس) تا فروش پایین نرود را بیشتر از هر چیزی مدیون فضای مجازی هستیم. فضای مجازی باعث شد این بار جملات پر از غلوِ اسراییل، تاثیر ترسناک خودش را از دست بدهد.
پیروزی روایت بی دی اس
تصویر کشتهشدگان و کودکان و همت دسته جمعی فعالان برای بلند کردن صدای اعتراض در اشل وسیعتر به کسانی که به ظلم سیستماتیکِ استعماریِ اسراییل آگاه بودند این جرات را داد که بتوانند اعتراض خود را نشان بدهند. حقیقتا با تلاشهای بسیاری که برای ساکت کردن افراد میشد من هنوز نمیتوانم شناختهتر شدن جنبش بی دی اس را هضم کنم. البته ترجیح میدادم هرگز این پیروزی صورت نمیگرفت و اینقدر خون هم ریخته نمیشد. اما بدون دیدن این تصاویر هولناک چنین پیروزیِ روایتیای هرگز میسر نمیشد و سکوت افرادِ آگاه به استعمارِ اسراییل را نمیتوانستیم در این مقیاس ببینیم. در نتیجه من کاهش خرید از این بیزینسها را پیروزی یک ”تفسیر عدالتخواهانه از ظلم“ میدانم.
البته که اخبار دربارهی بایکوت کردن بیزینسها هم امیدوار کننده است و نشان ازین دارد که مردم، بایکوت را قطب نمایِ اخلاقی مناسبی برای اعلام اعتراض خود به کشتار فلسطینیان میدانند.
انصاف نیوز: این جنبش محدود به کالاهایی کاملاً ساخت اسرائیل بوده یا آنها که سرمایهگذاری اسرائیلی داشتند هم درگیر شدهاند؟
ما نباید این کمپین را به ”تحریم کالای اسراییلی“ تقلیل بدهیم. این کمپین در حقیقت بر ضد موسسات، شرکتها و تکنولوژیهاییست که بر روی زمینهای فلسطینیان برقرار شدهاند. شرکتهایی که با درآمد و تکنولوژی خود، زندگی فلسطینیان را سختتر و زمینهای آنان را محدودتر کردهاند و سر آخر به رنج بیشتر و از بین رفتن کیفیت زندگی و زمین فلسطینیان منجر میشوند.
مبارزهی کمپین بی دی اس ضد استعماریست
مبارزه با ادامهی رونقِ بیزینسهایی که روی زمینهای غصبی هستند، مبازرهای ضداستعماری است. از آنجایی که این مبارزه دربارهی آپارتاید آفریقای جنوبی جواب داده کنشگران این مدل را با این آرزو جلو میبرند که روزی این ایزوله بودنِ فلسطینیان، زندانی بودن آنها در یک نوارهی باریک و داشتن محدودیت در تردد (خلاصهی این شرایط میشود آپارتاید که از واژهی apart یعنی ”جدا“ آمده) نیز پایان یابد، فلسطینیان از حقوق اولیه روی زمینهای خودشان برخوردار باشند و به راحتی بتوانند زندگی و کار و رفتوآمد کنند. قبلا هم توضیح دادم که این بیزینسها از بد روزگار تولیدکنندهی کالاهای لوکس نیستند و مصرف کنندهی اصلی آنها طبقهی متوسط و پایین است.
بایکوت اچ پی، سودا استریم و ایندیگو
مثلا علت بایکوت شرکت اچ پی، این است که تولید کنندهی سیستم بایومتریکیست که رفتوآمد و تردد فلسطینیان را محدود میکند. یا مثلا شرکت سودا استریم با ساخت کارخانه روی زمین فلسطینیان و کوچ اجباری بِدویینهای(بادیهنشین) فلسطینی موجب میشود زمینها آرام آرام از دست فلسطینیان خارج شود. یا مثلا کتابفروشی زنجیرهای ایندیگو صندوق اعتباریای دارد که توسط آن نیروی ارتش غیراسراییلی استخدام میکند تا در زمینهای اشغالی مشغول به انجام ماموریت بر ضد صاحبان اصلی فلسطین شوند. اینها کالاهای اسراییلی نیستند بلکه فونداسیون و ساختارهای اقتصادیای هستند که ادامه یافتن ظلم سیستماتیک را گارانتی میکنند.
مسالهی کمپین تحریم اسرائیل دین محور نیست
انصاف نیوز: در شبکههای اجتماعی فیلمی تِرند شد که مثلاً با برداشتن کوکاکولا صدای آن فرمانده حماس میآمد: یابن الیهودیه… واقعیت با شبکههای اجتماعی چقدر متفاوت بود؟
من ویدیو را ندیدهام اما خلط کردن و یکی دانستن جنبش طرفداری از فلسطین که یک جنبش بر ضد ظلم سیستماتیک است با ”تندروی اسلامی“ و یا گروههای تندرو و یا رادیکال و تروریستی، حقهی روایتیِ قدیمیایست که اسراییل به کار میبرد.
مسئلهی یکی بودنِ دین(اسلام) هم میتواند عاملی در ایجاد حس همدلی باشد اما جنبش تحریم بیزینسهایی که به سختیِ صاحبان اصلی یک سرزمین می انجامند، بر مبنای آگاهی از ساختارهای ظلم است و کلا مسئلهای دین- محور نیست. برای همین هم میبینیم کشورهای پیشتاز بر ضد کشتارها و زمین خواری اسراییل در عرصه بینالمللی اصلا از کشورهای مسلمان نیستند.
یکی از آنها آفریقای جنوبی است که تاریخ آپارتاید دارد و دیگری ایرلند است که سابقهی مبارزه با استعمار انگلیس را دارد. تقلیل دادنِ ظلم سیستماتیک به یک درگیری مذهبی، بازی در زمین اسراییل است چون آتشِ گفتمان یهودستیزی را داغ میکند(”هر کس اسراییل را نقد کند یهودستیز است“) و حواسها را از اینکه ما شاهد کشتار برای از بین بردن جمعیت بومی و غصب زمین توسط جمعیت غیر بومی هستیم پرت میکند.
انتهای پیام