سیلی شرعی به صورت شرع! | آیت‌الله سروش محلاتی
آیت‌الله محمد سروش محلاتی، استاد دروس خارج فقه حوزه علمیه در کانال تلگرامی خود نوشت:
«جامعه دینی ما در چند سال اخیر، با دو روند معکوس درباره پوشش بانوان روبروست:
الف) روند کاهش پوشش در زنان
ب) روند افزایش اِعمال قدرت برای کنترل آن
موضوع اول به دلیل آنکه حکایت از گسترده شدن تخطی از موازین شرعی است، مؤمنان را آزار می‌دهد و موضوع دوم نیز به دلیل آنکه همراه با تخطی از موازین شرعی و آداب اخلاقی و اجتماعی است برای اکثر مردم آزاردهنده است.
می‌توان حدس زد که اگر عالمان دینی از سال‌ها پیش به تفریط در بخش اول با شیوه اقناع مخاطبان و به افراط در بخش دوم با شیوه نقد حاکمان، اهتمام می‌نمودند، امروز وضع دیگری داشتیم ولی البته امروز هم هرچند فرصت مناسب از دست رفته ولی باز هم نباید از تلاش خردمندانه غفلت نموده و در برابر این دو جریان منفی که به اخلاق و دین آسیب می‌رساند، بی تفاوت بود.
اما آنچه موجب تاثر است، برخی اظهارات نسنجیده در این فضای آشفته است، از یک سو یک حکم مسلّم اسلامی نادیده انگاشته میشود و از سوی دیگر تشویق به تندروی و برخوردهای خشونت آمیز میشود. نمی‌توان انکار کرد که جریان دوم در میان متدینان حامیانی داشته و از سوی برخی حکمرانان نیز حمایت میشود ولی رگ و ریشه‌های آن را در حوزه ها باید جستجو کرد!
امروز حوزه در بطن خود، تندروی را رشد می‌دهد و میوه‌های تلخ آن در جامعه ظاهر میشود. حوزه‌ای که باید مبانی حجاب را براساس کتاب و سنت، تبیین و تحکیم کند و به شبهات آن پاسخ روشن دهد و سپس باید مبانی مسئولیت حکومت در قبال احکام شرع را تحلیل نموده و به اشکالات آن جواب دهد، گاه می‌خواهد اثبات کند: مردم مجازند مستقیما با بگیر و ببند به منع و جلوگیری از بی حجابی بپردازند!
با صرف نظر از اینکه القای این مطلب به طلاب، چه عوارضی دارد و جامعه را به چه سمت و سویی می‌برد، باید پرسید که این دیدگاه چه مستند فقهی دارد و چگونه ممکن است یک استادِ فقه به آن برسد؟
می‌گویند: جواز برخورد خشن مردم با بدحجابان، مستند به روایتی از امام صادق(ع) است که: مردی خدمت پیامبر رسید و از اینکه مادرش پیوسته ارتباط با مردان بیگانه دارد شکایت فرمود و رسول خدا فرمود: او را در خانه نگهدارد و اگر فایده نکرد، راه ورود بیگانگان را بر او ببندد و اگر باز هم نشد، مادر را در قید وبند کند زیرا بهترین نیکی در حق او منع وی از محرمات الهی است:
عَبْدِاَللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَقَالَ إِنَّ أُمِّي لاَ تَدْفَعُ يَدَ لاَمِسٍ قَالَ «فَاحْبِسْهَا» قَالَ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ «فَامْنَعْ مَنْ يَدْخُلُ عَلَيْهَا» قَالَ قَدْفَعَلْتُ قَالَ «فَقَيِّدْهَا فَإِنَّكَ لاَتَبَرُّهَا بِشَيْءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَهَا مِنْ مَحَارِمِ اَللَّهِ عَزَّوَجَلَّ» [من لایحضره الفقیه ج۴ ص۷۳]
ولی از این روایت چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت و چه اجازه‌ای برای عموم مردم می‌توان صادر کرد؟ فرضا سند روایت صحیح باشد (و از اشکال امثال شهید صدر صرف نظر شود)، در این روایت چند خصوصیت وجود دارد که نمی‌توان آنها را نادیده انگاشته و از آن بحکم عمومی برای بدحجابان رسید:
اولا: اقدام درباره زنی فاسد و همه جایی است که هیچ مشتری را رد نمی‌کند! (لاتدفع ید لامس) و پیامبر به حبس فردی نظر داده است.
ثانیا: فرزند برای اقدام درباره او خدمت پیامبر رسیده و بجای اقدام خودسرانه، از رسول خدا اجازه خواسته است. سخن حضرت جواب یک مساله کلی شرعی نیست بلکه بیان کیفیت برخورد با یک فرد خاص است و به تعبیر آیت الله خویی: قضیه شخصیه! (مصباح الفقاهه ج۱، ص۳۵۲)
ثالثا: حضرت در اجازه برای کنترل مادر، علت را مسئولیت خانوادگی دانسته است که به اقتضای بِرّ والدین و رعایت حرمت خانواده، اقدام نماید و به وظیفه شهروندان در جامعه مربوط نیست. استاد معظم آیت الله میرزا جواد تبریزی دلالت این روایت را در قلمرو خانواده می‌دانست(اسس القضاء و الشهادات، ص۶۹)
ای کاش آن روز که برخی فقها ادله جواز حبس معصیت کاران را جمع و به آن فتوا می‌دادند، نمی‌گفتند که عموم تعلیل بر جواز زندانی کردن هر کس که بدون بازداشت نمی‌توان او را از گناه منع کرد، دلالت دارد زیرا این جمله در مقام بیان علت حکم نیست بلکه در مقام رفع این توهم است که: آیا چنین رفتاری با مادر غیر اخلاقی است؟
و ای کاش توضیح می‌دادند که اگر حکم عام است، حد و حدود این محرمات و قلمرو این بازداشت چیست؟ آیا این بدان معناست که هرگونه بازداشت و به هر مدت و تحت هر شرایطی برای جلوگيري از هر منکری جایز است؟
آیا این ابهام گویی‌ها دست ماموران و آتش به‌اختیاران را برای تعدی و تجاوز باز نمی‌گذارد و بالمآل به تنفر از فقه و احکام شرع نمی‌انجامد؟»
انتهای پیام
من جانباز و موافق حجاب اسلامی هستم ولی نه با زور و رفتارهای وحشیانه که امروز از ماموران شاهد هستیم، ولله با اسیر و مملکت اشغال شده و آدماش اینطور برخورد نمیکنند، بهر حال تداوم اینگونه رفتارها مردم را خشمگین و عواقب خوبی برای آن نمیبینم
خُب که چی آقای جانباز عزیز؟ از قدیم گفتن به خاطر یک بی نماز در مسجد را نمی بندد. حالا یه مأمور اشتباه کرده و جور آن اشتباهش را هم می کشه ولی آیا به خاطر اشتباه یه مأمور باید حکم خدا را تعطیل کرد؟ چون یه عده بی غیرت خوششون نمیاد؟ چون یه عده فتنه گر و اغتشاشگر بدون میاد؟ چون یه عده آخوند بی سواد و بی عمل ناراحت می شوند؟ نه داداش باید در برابر فساد ایستاد. از هر نوعش. از دزدی و اختلاس بیت المال و هرزگی و بی بندوباری و هرج و مرج اجتماعی. شما هم بهتره کالای جانبازی خودتو خرج چنین جاهایی نکنی.
گزینه دوم نویسنده صادق نیست، اتفاقا اصلا فشار صحیح نیاورده اند و الا وضعیت این چنین نبود
خیلی ساده است، اگر مالیات ندادن، با سرعت رفتن، چراغ قرمز را عبور کردن، کمربند ایمنی نبستن، تقلب کردن در امتحان و هزاران خلاف دیگه جریمه نداشت، آیا آحاد جامعه رعایت میکردند؟
بفرض که فرمایش حضرت جنبه عام هم دارد ! آیا حضرت شلاق و شکنجه و توهین و ……. را هم توصیه کرده اند ؟؟ آن افسر پلیس که سیلی به سر و صورت دختر مردم در ملا عام می زند را کدام عالم دینی دستور داده ؟؟؟ به همین دلیل نفرت از علما و حاکمان و پلیس روز به روز در حال گسترش است
البته در مورد حجاب و اینکه نیروی انتظامی را جلو انداخته اند کار درستی نیست واین قضیه بر می گردد به عموم مردم مؤمن و معتقد وعلمای دینی هم ناهی از منکر باشند که در این موضوع کار کنند و ایراد به وضع موجود داشته باشند وگویا دستهایی در کار است که دین و مذهب را خراب کنند
من که در خانواده ی متدینی بزرگ شدم و خانواده ام اعم از مادر و خواهر و همسر چادری هستند و ۶ شهید دفاع مقدس در اقوام و فامیل خود اعم از دایی خودم ، دایی های همسرم ، پسر دایی مادرم ، پسر خاله ی مادرم و پسر عموی پدرم جانشان را برای دفاع از میهن فدا کرده اند و دو فرزند شهید که در زمان تشییع پیکر پدرانشان و غفلت خانواده هایشان در حوادثی جانشان را از دیت دادند که داغ آن خا بسی سنگرن تر از داغ پدرانشان بود ولی با این اوصاف این رفتارهای بگیر و ببند در رابطه با حجاب را نمی پسندم و آن ها را به ضرر دین ، اجتماع ، آزادی اجتماعی ، حقوق شهروندی ، حق انتخاب شهروندان و بدبین شدن مردم به اصل نهاد دین میدانم وچنانچه بگیر و ببندی باید باشد باید در زمینه ی مفاسد اقتصادی ، دزدی و اختلاس از بیت المال و تضییع حقوق مردم باید باشد نه در زمینه ی حجاب !
جناب حصرت آیت الله سروش وبرادر جانباز .بی حجابی ویابد حجابی در کشور اسلامی ایران یک نوع جنگ نرم تحت عنوان تهاجم وشیوه فرهنگی هست واز طرفی بی حجابان بابعضی پسران به خواهران ومادران مامور گویی وکتک کاری می کنند.از نظر اسلام ودیدگاه پیامبر(ص)چه حکمی دارد؟ چه ارگانی باید جلوی تهاجم فرهنگی راست نماید تاسنگر های دیگری را فتح نکنند؟
علی جان جواب جنگ نرم فشار و خشونت نیست تهاجم فرهنگی هم باید به صورت فرهنگی و تقویت پایه ای و از طریق مناسب پاسخ داد در ضمن در دنیای امروز بهتره به جای تهاجم فرهنگی بپذیریم که تبادل فرهنگی واژه مناسب تریه و چه خوشمون بیاد یا نه فرهنگ قوی‌تر غالب خواهد شد
تا به امروز حجاب مورد نظر حکومت و عنوان بدحجابی بدرستی تعریف نشده است.
سلام. من خودم یک زن محجبه هستم. طوری با بی حجابها یا کم حجابها رفتار میکنن که من هم اگر مبانی تربیتی محکمی نداشتم ممکن بود سر لجبازی باهاشون حجاب رو کلا بگذارم کنار. طوری با دختران و زنان رفتار کردند که وقتی من برای پرسیدن آدرس میرم سمتشون، دچار وحشت میشن. واقعا باعث تاسفه. هم ظلم میشه در حق محجبه ای مثل من و هم بی حجابی مثل اونها
چقدر ساده نگاه میکنید زور گفتن و اذیت مردم و حجاب اجباری فقط به نیت دین زدایی است و همه باهم هم دست هستند. تو تمام دنیا تا اسم ایران میاد میگن وای شما مسلمونید و زنارو به بهانه حجاب آزار و اذیت و بهشون تجاوز میکنید.خوشحال باشید که به هدف اسلام هراسی رسیدید.باید به شما تبریک گفت.
حضرت آیه الله
اعتراص شما مصداق کلمه حق یراد بها الباطل است . امروز به اسم آزادی و نفی خشونت و برخورد محبت آمیز کردن ، راه تهاجم فرهنگی را باز میکنید. به نظر شما با قانون شکن چه باید کرد ؟ با کسی که نفوذی دشمن است و می‌خواهد برهنه شود تا فحشا را در بین مسلمین شایع کند ، منطق اسلام با زانی و زانیه چیست ؟
بله هستند کسانی که از روی جهالت ، پوشش غیر اسلامی دارند و رفتار پلیس اخلاقی با آنها فقط تذکر است ، اما با کسانی که گوشه و کنار به فحشا و بی عفتی مشغولند باید برخورد کوبنده کرد .
این دیگر حدیث نیست که در سند و دلالتش تشکیک کنید ، صریح قرآن است .
شما کاسه داغتر شدی که بالاتر از آیت الله افاضات باطل میکنی،آیت الله فقهی برخورد میفرمایند و شما سیاسی و شخصی حرف میزنی،مشکل ما همینه که همه در هر زمینه ای کارشناسی میکنند،پسر جان هر سنی داری که ایشان تقریبا سن شما کلاس خارج و منطق دارند و صدها نفر بالتر از تو شاگرد که دارند مشق عشق میکنند،برو جانم قاطی هر معقولی نشو
شما که با این حجم تند روی و از واجبات می نویسی چرا جایی که بعضی مسئولین امر به معروف کارهای بد تر از بی حجابی می کنند داد سخن نمی دهی و چشمانت را بروی این جورمسائل می بندی
این تهاجم فرهنگی نیست این نافرمانی مدنی است رفتار مسئولین را قبول ندارند جرات نمیکنند اعتراض کنند حجاب خودش را در اعتراض برداشته بدحجابی یک نوع اعتراض است
حاج آقا این حرفها درقرن حاضر حتی درکشوری مثل عراق که قطعا مسلمانترازماهستن وامام جعفرصادق هم ازهمان خطه میباشد هیچ جایگاهی ندارد مگه مازده به سرمان که موضوعی که بین دونفرعرب در ۱۴۰۰ سال پیش اتفاق افتاده که اصلا معلوم نیست راوی حرفی یانوشته ای راتحریف کرده یاخیربعنوان سند استنادکنیم…چرا نسل بدبخت آیندگان وفرزندان مارو داغون میکنید نهج البلاغه حضرت علی را که برای تمام دوران نوشته شده است را ملاک قراردهید خوب باتیتری درشت بزنیدروی سایت کجاش درباره بی حجابان نوشته خشک مغزامیگن اونموقع حتما بیحجابی نبوده درصورتیکه خانه های فساد وشرب خمرهم اتفاقا بوده گیریم حق بااین خشک مغزهاباشه اگرامام علی کتابش مختص دوره خودش بوده وآن راتمام میکرد لابد فرداروزی دردوره خودش اگر بیحجابی را میدید جلده دوم نهج البلاغه را مینوشت.چی بگم اونوقت همین طرزفکرهاشدن رئیسهای این مملکت هزار رنگ.
مغرضانه به مسئله حجاب پرداختن چیزی را عوض نمی کند
جز اینکه عوضی ها را گستاخ تر کند .
با سلام خدمت دغدغه مندان فرهنگ اصیل ایرانی .
دوستان گول خورده و گیج توسط رسانه . این را بدانید که حجاب از ایران اصیل و کهن بیرون آمده و وارد فرهنگ دینی شده است.
ما ایرانی های اصیل هم بدون در نظر گرفتن دین به این مسأله
نگاه عرق ملی داریم و جزی از وجود و نشانه و ذات ماست .
چنانچه بیگانه بخواهد در لباس تزویر و سفسطه و مغلطه وارد بازی رسانه ای شود و قانون را مجبور به پذیرش نابودی آخرین جبهه مقاومت فرهنگی اصیل ایرانی بگذارد . آتش را به جان خریده است .
چون ما آتش به اختیار هستیم .
کثافت غرب که تا همین چند دهه پیش برگ درخت دور خود میپیچیدن و در کوچه و خیابان قضای حاجت می کرد . شده فرهنگ غرب پرستان .
و از اصالت ایرانی هیچ باقی نمانده . جز همین حجاب .
کجاست آن رنگ و بوی عزت و صلابت و اصالت و …. ایرانی
دشمنی که می خواهد حتی نجاست خودش را به خوردت بدهد
خود را خدای فرهنگ و علم میداند.
مردم که می دانند آبی از مسئولین گرم نمی شود باید خودشون اقدام کنند . وگرنه مسئولین اگر به فکر بودن این چنین نمی شد . البته فکر مسئولین سرکوب مردم است تا اینکه با جهالت بی حجابی مقابله شود .
اینقد دشمن دشمن نکن اینها در اعتراض به رفتار مسئولین مملکت خودشون اینطوری و به این شیوه اعتراض میکنن اینو میگند نافرمانی مدنی مسئولین باید به فکر حل مشکلات مردم باشند تود به خود حجاب درست میشه اگه میخواید مشکل بی حجابی واقعا حل بشه مسئولین باید وضع اقتصادی و معیشت مردم و ازدواج را حل کنند ولی خشونت بی حجابی را بیشتر میکنه
این سیاست دولت که یک بوم و دو هوا را ایجاد می کند جای سوال دارد زیرا زمان راه پیمایی ها و انتخابات دوربین صدا و سیما بی حجابها را نشان می دهد و هیچ مشکلی که ندارد بلکه تشویق هم می کنند و در زمانهای دیگر جرم انگاری می کنند و با حیبس و تعدیب جلو گیری و منع می کنند
دست سردار رادان و همکارانش درد نکنه . از روزی که طرح نور را شروع کردن بی حجابی کمتر شده و در بازار و خیابانها احساس آرامش می کنیم .
فساد همه جا رو برداشته بود . سر لخت ،بدن لخت ، لباسها بدن نما و تنگ . اینجا کشور اسلامی هست نه سواحل تایلند
سلام ، مگر همه بی حجاب ها بی عفت و فاسد هستند و با مردان بیگانه معاشرت های غیراخلاقی و غیر شرعی دارند که آنها را با مادر فرد مذکور مقایسه می کنید و حکم تعزیر می دهید . اساس و مبنای فکری و مفروضات شما در این مورد علط هست .
چقدر جانباز و خانواده شهید و رزمنده زیاد شد
به نظر من حجاب هیچ ضمانتی برای پاکدامنی و عفاف نیست و لطفا به درصد زیادی از بانوان که اعتقادی به پوشش مورد پسند شما ندارند بی احترامی نکنید در هیچ کجای قرآن هم دستوری برای برخورد با پوشش و حجاب نیامده و فقط توصیه شده که بهتر است رعایت شود وظیفه پلیس هم حفظ امنیت همه آحاد مردم در برابر مجرمان و متجاوزان است نه برخورد وحشیانه و ایجاد دین هراسی و مردم آزاری
اولا آقای سروش از ادله عام امر به معروف و نهی از منکر که واجب قطعی شرعی است و مراتب مختلف دارد که از تذکر آسانی تا برخورد یدی در روایت فراوان است.
ایشان یاغافل است یا غفلت را برای اهداف سیاسی خود مناسب دیدند.
درباره حدیث پیامبر هم اولا قرینه شما برشخصیه بودن چیست؟
ثانیا برفرض قضیه شخصیه باشد حداقل ثابت میکند قاضی میتواند از این احام یا سبک تر از آن را در موارد مختلف صادر کند قاضی نیز حکومت اسلامی حق صادر کردن چنین احکامی را دارد
یک بار نشده که این اقایانی که از دیوار سفارت خانه ها بالا میروند برای برجام گریبان چاک میدهند برای تعطیلی شنبه ها و زیات قبور و برای رنج فلسطینی ها و اعراب دهانشان کف میکند و از شدت ایمان در میان جلسات دعا و نماز می خوانند یکبار هم شده از بابت کودکان کار و زباله گرد ها و گورخواب ها و فساد چای دبش و دکل گم شده و سیسمونی گیت و ثروت و مکنت نامشروع اقازاده ها و مشکلات فاجعه بار اقتصادی و گرانی وفقر و گرسنگی و اشرافی گری و درامدهای نجومی از مابهتران و اختلاس و ناکارامدی و رانت و تبعیض و محرومیت ها و بیعدالتی های رنگارنک صداشان در یباید و مانند قضیه حجاب کفن پوشان اعتراض کنند اسلام و انقلاب از بیحجاب بیشتر لطمه میبیند یا از فقر ودزدی و فساد بیعدالتی و فاصله طبقاتی و ناکارامدی وبیکفایتی و رانت و رشوه خواری؟ بقول اقای طالقانی وقتی در اصل دین اجبار نیست نمی‌توان در فرع اجبار کرد. می‌ترسم روزی برسد که موضوع جامعه تار موی زنان باشد نه دزدی و اختلاس