علت چندقلوزایی در اصفهان

فاطمه فرجی در سایت اصفهان زیبا نوشت: «پس از مدت‌ها درمان برای فرزنددارشدن، اینک هرلحظه به آرزویشان نزدیک‌تر می‌شدند. گرچه طی این سال‌ها مراجعات فراوان به متخصصان و مراکز ناباروری بنیه اقتصادی خانواده را به‌شدت ضعیف کرده بود؛ اما از وقتی‌که متوجه بارداری‌اش شده بود، دورنمای تمام‌شدن این هزینه‌کردن‌ها و آمدن کودکی در خانواده، کامشان را شیرین کرده بود. اگر این بار بچه می‌ماند، ازاین‌به‌بعد، چه روزهای خوبی در پیش داشتند!

دیگر لازم نبود بیشتر حقوق همسرش را خرج درمان کند و چه‌بسا می‌توانستند برای خرید خانه، ماشین و… برنامه‌ریزی کنند. در همین فکرها بود که خانم منشی صدایش زد. به همراه همسرش وارد اتاق دکتر شد. از بس طی این سال‌ها برای سونو به این دکتر مراجعه کرده بود، محیط برایش کاملا آشنا بود. دکتر گفت: «تبریک می‌گویم. دوست دارید چندتا باشند؟» با شادی گفت: «یعنی دوقلو هستند؟» دکتر در جوابش گفت که «نه چهارتا هستند!» نگاه بهت‌زده‌اش را به همسرش سراند. هیچ‌وقت به بیشتر از یک بچه فکر نکرده بودند! شادی، ناباوری و نگرانی، احساساتی بود که همه باهم به آن‌ها هجوم آورده بود. تا به‌خودشان بیایند دوسه دقیقه طول کشید. همسرش گفت: «قدمشان روی چشم! منتظرشان هستیم.»

چندقلوزایی پدیده‌ای است که سابقه‌ای به قدمت زندگی انسان دارد. البته در گذشته، چندقلوزایی در بیشتر موارد، محدود به دوقلوزایی می‌شد؛ اما در دهه‌های اخیر، حتی تا زایمان ده‌قلو نیز دیده‌شده است.

افزایش آمار خانواده‌های چندقلو در استان اصفهان

به گفته مرکز رصد جمعیت کشور، در سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۹هزار و ۴۴۳مورد چندقلوزایی در کشور به ثبت رسیده که از این تعداد ۱۸هزار و ۷۵۰ رویداد دوقلو، ۶۷۱ رویداد سه‌قلو، ۲۰رویداد چهارقلو و تعداد دو رویداد پنج‌قلو بوده است.

بر اساس اعلام این مرکز حدود 7/3درصد ولادت‌های ثبت‌شده در سال ۱۴۰۲ مربوط به چندقلوزایی بوده است که استان‌های تهران با پنج هزار و ۷۸۷رویداد، خراسان رضوی با سه‌هزار و ۸۴۷ رویداد و خوزستان با سه‌هزار و ۱۰۶رویداد بیشترین تعداد چندقلوزایی را در کشور به خود اختصاص داده‌اند. در سال ۱۴۰۱ حدود چهل‌هزار مورد چندقلوزایی در کشور داشته‌ایم که 602 مورد از این تعداد، سه‌قلو و 25مورد چهارقلو بوده‌اند. این آمار در سال 1402، بیست‌هزار مورد بوده است. مطابق آمارنامه شهر اصفهان، در شهر اصفهان در سال 1401، 460 دوقلو و 22 سه‌قلو به دنیا آمده‌اند.

در سال 1400 تعداد 440 مورد دوقلوزایی، 14مـورد سـه‌قلـوزایــی و یک مــورد چهارقلوزایی داشته‌ایم. در سال 1399، 415 دوقلو و 16 سه‌قلو داشته‌ایم و در سال 98، 407 دوقلو و 15 سه‌قلو به دنیا آمده است؛ همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد استان اصفهان حداقل در سال‌های 93 و 94 رکورددار پنج‌قلوزایی در کشور بوده است. در کل، نگاهی به آمار دوره چهارساله 1398 تا 1401 نشان می‌دهد که این آمار، تقریبا آمار ثابتی بوده است.

مهناز امامی، کارشناس مسئول دفتر امور زنان و خانواده اداره کل بهزیستی استان اصفهان، در این باره به «اصفهان زیبا» می‌گوید: «در حال حاضر تعداد دوهزار و ۱۶۳ خانواده چندقلو تحت پوشش هستند. تعداد هزار و ۸۸۲ مورد دوقلو، ۲۶۸ مورد سه‌قلو، ۱۴مورد چهارقلو و دومورد پنج‌قلو تحت پوشش و از مزایای مستمری برخوردارند. مبالغ دریافتی خانواده‌ها با توجه به دهک درآمدی خانواده است. دوقلو با توجه به دهک درآمدی اول تا پنجم مبلغ ۲۵میلیون و ۵۰۰هزار ریال و خانواده‌های سه‌قلو به بالا با دهک درآمدی اول تا هفتم مبلغ 32میلیون ریال دریافت می‌کنند. خدمات مستمری به این خانواده‌ها تا پایان سال شش‌سالگی است.»

او در خصوص مشکلات این خانواده‌ها اظهار کرد: «در این خانواده‌ها، با توجه به افزایش ناگهانی جمعیت، بحران‌های روحی و روانی برای پذیرش و نگهداری فرزندان، مشکلات اقتصادی، مشکل مسکن، مشکل درمان و… به‌چشم می‌خورد. غیر از خدمات مستمری جهت خانواده‌های فوق در صورت بیکاربودن سرپرست دریافت وام اشتغال (بسته به نوع مدرک فنی و حرفه‌ای، شغل موردتقاضا و پروانه کسب) به‌شرط آنکه مستمری‌بگیر تأمین اجتماعی نباشند، تعلق می‌گیرد.

سایر خدمات سازمان شامل پرداخت هزینه درمان، خرید لوازم ضروری، سرمایه کار با توجه به تأمین اعتبارات در کنار سایر مددجویان تحت پوشش است.» به گفته او، شهرستان‌های اصفهان، نجف‌آباد، خمینی‌شهر، فلاورجان و کاشان از بالاترین آمار خانواده‌های چندقلو برخوردار هستند.

دلایل چندقلوزایی

پدیده چندقلوزایی امروزه نسبت به گذشته بسیار شایع‌تر است. بر اساس اعلام بخش سلامت و خدمات انسانی آمریکا، نرخ دوقلوزایی نسبت به سال ۱۹۸۰ تا ۷۵درصد افزایش یافته است و سه‌قلوزایی، چهارقلوزایی و کلا چندقلوزایی‌ها با نرخ بیشتری افزایش داشته‌اند. امروزه بخشی از افزایش چندقلوزایی‌ها به خاطر خانم‌هایی است که تحت درمان ناباروری هستند که چندقلوزایی را به دنبال دارد؛ همچنین زنان بیشتری در سنین بالاتر اقدام به بارداری می‌کنند که زنان مسن‌تر احتمال بیشتری نسبت به زنان جوان‌تر در چندقلوزایی به‌خصوص با درمان‌های ناباروری دارند.

در ایران سازمان بهزیستی از سال 1381 اقدام به ارائه خدمات حمایتی در زمینه‌های مختلف کرده است که در حال حاضر این کمک‌ها شامل پرداخت کمک‌هزینه درمان و لوازم ضروری و کمک بلاعوض سرمایه کار و یا معرفی جهت اشتغال و معرفی جهت دریافت تسهیلات بانکی درزمینه اشتغال در صورت وجود اعتبار می‌شود. همان‌طور که دیده می‌شود، این حمایت‌ها اغلب مالی است که موضوع بسیار مهمی نیز است.

سازمان بهزیستی کشور در حال حاضر حدود 38هزار خانواده دارای فرزندان چندقلو را تحت حمایت دارد؛ اما باید خاطرنشان کرد که در این 38 هزار خانواده، 38 هزار مادر هست که دوران بارداری بسیار پرفشاری را تحمل کرده، زایمان غیرمعمولی را پشت سر گذاشته است و در حال حاضر با شرایط ویژه‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند. درواقع درزمینه چندقلوزایی هیچ‌کس به‌اندازه مادر نیاز به مراقبت و توجه ندارد.

تغذیه صحیح مادر در هنگام بارداری و پس‌ازآن، داشتن خواب شبانه کافی و ورزش و تقویت روحی‌روانی توسط خود او و اطرافیان می‌تواند به مادر کمک فراوانی کند. در همین باره مادر یک سه‌قلو که تقریبا بیست‌سال پیش در زایمان سوم خود، دارای سه فرزند شد، درباره مشکلات چندقلوها گفت: «من دارای یک فرزند دختر و یک فرزند پسر بودم و در سال 1383 به‌طور ناخواسته باردار شدم و ازقضا در این بارداری صاحب سه پسر شدم.به‌یک‌باره خانواده چهارنفره ما هفت‌نفره شد؛ یعنی تقریبا دوبرابر! مراقبت از سه فرزند هم‌سن برای من که فرهنگی هم بودم بسیار سخت بود.

کلا نگهداری از نوزاد، کار سخت و شبانه‌روزی است و حالا این سختی برای من سه برابر هم شده بود! برای مثال بیدارشدن و گریه‌کردن یکی از آن‌ها باعث می‌شد آن دوتای دیگر هم بیدار شوند یا موقع غذاخوردن هر سه باهم غذا می‌خواستند. به‌طور موقت، چاره کار را در این دیدم که برای دوسال مرخصی بدون حقوق‌بگیرم که با سختی زیاد گذشت. بعد از برگشت به کار نیز با کمک همسرم و دوفرزند دیگرم توانستم آن‌ها را به این سن برسانم؛ ولی درنهایت مجبور شدم با بیست سال سابقه خودم را بازنشسته کنم.»

او افزود: «الان هر سه پسرم دانشجو هستند. خدا را شکر که همسرم شغل و درآمد مناسبی داشت و ازنظر مالی به‌سختی نیفتادیم؛ اما همیشه به خانواده‌هایی فکر می‌کنم که اوضاع مالی خوبی ندارند و به‌یک‌باره صاحب چند فرزند می‌شوند. نگهداری از چندقلوها به‌خودی‌خود واقعا کار سختی است و در صورت شرایط بد مالی که این روزها همه به‌نوعی درگیر آن هستیم، زندگی می‌تواند بسیار سخت‌تر شود.»

انتهای پیام