درباره سخنان آیت الله جوادی آملی | هادی سروش

حجت الاسلام هادی سروش، استاد حوزه علمیه، در یادداشتی درباره ی سخنانی از آیت الله جوادی آملی [لینک] نوشت:

خورشید وجودی، علامه آیت الله جوادی آملی بار دیگر درخشید و سخنانی نغز افاضه فرمود با دقت چند بار ملاحظه نمائید.

سخنان مهم علامه جوادی آملی:

قوم یعنی قیام؛ اگر کسی قائم «بالعلم» بود قائم «بالعقل» بود مثل امام [رحمة الله علیه]، جامعه را اصلاح می‌کند. پس اصلاح جامعه “قوم یعلمون” و “قوم یعقلون” می خواهد نه آدم عالم و آدم عاقل، این دو فقط مشکل خودشان را حل می کنند نه مشکل جامعه را.

وجود مبارک حضرت [عج]هم که می‌آید، به عنوان «قائم» ظهور می کند یعنی «قائم بالعدل و قائم بالعقل» جامعه را اصلاح می کند.

اگر جامعه بخواهد اصلاح بشود با درس و بحث های حوزوی، که مقطعی است حاصل نمی شود؛ آن “تحوّل عظیم” که بتواند جلوی اعتیاد و بی‌ازدواجی، ازدواج سفید، افزایش طلاق و گرانی را بگیرد، «قائم بالعقل» و «قائم بالعلم» بود، آن وقت می تواند کشورش را اصلاح ‌کند.

متأسفانه ما به زهد و عبادت نزدیک‌تر هستیم تا به علم و عقل. زاهد و عابد مشکل خودشان را حلّ می‌کنند، علم ما هم تقریباً دارد مشکل خودمان را حلّ می‌کند.

توضیح:

چقدر بین کسی درس خوانده و عالم شده و یا با تفکر و تجربه ها، عاقل شده، با شخصیتی که عقل و علم را در خانه خانه ی جامعه وارد کرده تفاوت است!

این گروه بسیار عزیز الوجود همان “قائم بالعلم و قائم بالعقل” است که در جامعه برنامه پیاده کردن “علم و عدل” ایشان، بدین شکل است که؛ ابزارهای دانش و علم را از سویی، و همه راههای عقل و تدبیر را، از سوی دیگر وارد جامعه نماید و خود نیز، بدین شکل پیش قدم باشد که در قبال اندیشمندان جامعه اهل خضوع بوده، به گونه ای که اجازه سخن و طرح دیدگاههای علمی ولو از سوی مخالف را، با کمال احترام داده (همان راهی که ائمه -ع- با مخالفان خود در بخش های مختلف می دادند) و خود با زیر پا گذاشتن همه “منافع” شخصیتی و گروهی و باندی و تشکیلاتی و…. که نام “مصلحت” بر او می شود گذاشت، ایستادگی نماید.

و در مرحله بعدی؛ با عقل شخصی خود و احترام به عقل جمعی که از همه دیدگاه ها شکل گرفته باشد، با کمال احترام مواجه شده و با مشورت های متعدد و پی در پی با سلایق مختلف در موضوعات متفاوت که مورد نیاز جامعه است، استفاده نماید، و نیز همه مسوولیت آن را، به عهده خویش بنهد تا افراد عاقل و مجرب از آینده مخاطره آمیزی نسبت به طرح ایده های خویش نداشته باشند.

بله چنین شخصیت ارزنده ای، هرکجا باشد توانسته در قبال همه ی کاستی ها و تندروی ها و ناهنجاری ها و یک سویه نگری ها ایستادگی نماید و در قبال همه ی زشتی ها و پشتی ها، لب اعتراض داشته باشد و نیز، با اقدام صحیح بهنگام خویش در استفاده از همه ی توانایی ها، جامعه را، با دانش و تعقل که لازمه اش “احترام و ادب و محبت” است از بحران های ساختگی نجات دهد.

ناگفته نماند گرچه نوگفته ای هم نیست که، کسانی می توانند قیام کنند و بایستند که کسی آنان را در مسائل مهمی نظیر ثروت و قدرت، “زمین گیر” نکرده باشد و گرفتار نام و نانی نباشند.

چه افراد لایقی داریم که متاسفانه چون در قبال قدرت ها تعهداتی دارند، نمی توانند “قیام لله” داشته باشند.

نشانه مهم این وصف قرآنی که حضرت استاد بزرگوارم آیت الله جوادی فرمودند این می شود که از آنجا که تمامی مردمان فطرتا متمایل به “علم و عدل” هستند، مدافع چنین عزیزانی خواهند بود و در رفتارشان، نسبت به این بزرگان قوم، سوال و شبهه ای ندارند.

همانطوریکه در زمان ظهور حضرت حجت (عج) اینچنین می شود. ان شاءالله.

این چنین موجود ارزنده ای مصداق بارز “قائم بالعلم و قائم بالعقل” است.

انتهای پیام