نصرتالله تاجیک: اسرائیل تلاش ایران برای تعامل با جهان را هدف قرار داد | اسماعیل هنیه سمت مذاکره بود
آسیه توحیدنژاد، انصاف نیوز: نصرتالله تاجیک، دیپلمات سابق ایران و تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به ترور اسماعیل هنیه در تهران گفت: اسرائیل با این اقدام تلاش ایران برای تعامل با جهان و دوری از تندروی را هدف قرار داده است.
او دربارهی اثر ترور آقای هنیه بر مذاکرات آتش بس نیز گفت: اسماعیل هنیه و دفتر سیاسی حماس به نوعی سمت مذاکره بود. بنابراین الآن با این وضعیتی که به وجود آمده در حقیقت مذاکرات الان دیگر به نوعی از بین رفته است.
آقای تاجیک در گفتوگو با انصاف نیوز گفت: با وجود اینکه اسرائیل به قطر یا کشورهای عربی که اسماعیل هنیه به آنها رفتوآمد داشت در مورد عدم ترور او اطمینان داده است اما باز هم ترور این شخص در هر جایی ممکن بود.
او با بیان اینکه «این ترور به معنی مخابرهی یک پیام است»، گفت: اسماعیل هنیه هر زمان و مکانی ممکن بود ترور شود اما اینکه ایشان میهمان ایران و حاضر در مراسم تحلیف ریاست جمهوری بود مختصات خاص خود را دارد. اسرائیل با این اقدام تلاش ایران برای تعامل با جهان و دوری از تندروی را هدف قرار داده است.
این دیپلمات سابق ایرانی با اشاره به انتخابات اخیر نیز چنین گفت: مردم ایران به تازگی این انتخابات را پشت سر گذاشتهاند. در این انتخابات با دو گفتمان روبرو بودیم یکی دنبال تعامل بود و دیگری دنبال رویارویی با غرب و آمریکا. گفتمان اول پیروز شد.
او ادامه داد: آن گفتمانی که دنبال رویارویی بود مورد حمایت اسرائیل و رسانههای خارجی متصل به این رژیم از جمله ایراناینترنشنال قرار داشت. تمام تلاششان را انجام دادند که گفتمان اول که به دنبال حل مشکلات خارجی ایران بود رای نیاورد. لذا انتخاب این زمان برای ترور اسماعیل هنیه مشخص میکند اسرائیل به دنبال چیست.
تاجیک با اشاره به تحلیلهای سایر تحلیلگران نیز میگوید: ممکن است بعضی این ترور را به مسائل غزه یا اقدامات اخیر در مجدلالشمس مربوط کنند. بعضی هم معتقدند که وزن رویارویی با ایران در این اتفاق بیشتر بوده است.
او با اشاره به سخنرانی نتانیاهو در کنگرهی آمریکا تحلیل خود را محتملتر میدانست و گفت: نتانیاهو در سخنرانیاش در کنگره آمریکا بیشترین هجمه را به ایران وارد کرد و بارها نام ایران را به کار برد. به صراحت آنجا اعلام کرد که اگر ما جلوی ایران نایستیم ایران سراغ شما میآید.
تاجیک گفت: این تحلیل میگوید اسرائیل به دنبال کشاندن پای ایران به این منازعه و گرفتن تسلیحات مالی بیشتر از غرب است. بنابراین هدف اصلی از رخ دادن این حادثه در ایران به باور من دخیل کردن بیشتر در ایران و به تبع آن، پشتیبانی بیشتر گرفتن از جانب غرب است. زمان رخ دادن این حادثه هم درست زمانی بود که امکان ایجاد ناآرامی داخلی باتوجه به تازه روی کار آمدن دولت جدید وجود داشت. از صبح هم شاهد تاثیرات روانی این اتفاق در بازارهای مختلف هستیم.
سفیر سابق ایران در اردن در مورد اهداف اصلی بنیامین نتانیاهو گفت: استراتژی اصلی اسرائیل انزوای ایران است. اسرائیل و نتانیاهو میخواهند ایران را از یارگیری یا اجماعسازی بینالمللی علیه اسرائیل دور کند. با توجه به فشاری که در این ده ماه روی اسرائیل بوده، جنایاتی که در غزه مرتکب شده و روندهای بینالمللیای که علیه او در دنیا ایجاد شده تلاشش بر این است که با افزایش تنشهای منطقهای طوری فضا را ملتهب کند که خود را از این فضا آزاد کند.
او با بیان اینکه «اسرائیل اطمینان دارد اگر یک تنش تمام عیار منطقهای به وجود آورد خواهد توانست حمایت همهجانبهی جهان غرب را جلب کند»، گفت: استراتژی اصلی انزوای ایران است. هدف اصلی در این مقطع این است که با عصبانی کردن طرف های درگیری از جمله ایران به تنشهای منطقهای دامن بزند.
تاجیک ادامه داد: اسرائیل همانند این رفتار را در لبنان هم داشته است. درحالی که ارتش لبنان اعلام کرده بود که اگر در هر مرحلهای به تاسیسات دولتی لطمهای وارد کند همراه حزبالله وارد جنگ میشود عمدا به نزدیکی بعضی از این مراکز حمله کرد و حتی لطمات جزئی به ارتش لبنان هم وارد کرده بود. اگر منطقه آرام شود فردایش مشکلات نتانیاهو شروع خواهد شد لذا او به دنبال ایجاد این تنشهاست.
تاجیک وضعیت منطقه پس از این ترور را اینطور توضیح میداد: وضعیت چندان تغییری نخواهد کرد. حمله به یک میهمان خارجی در یک کشور دیگر اقدامی خصمانهست اما بزرگتر از این اقدامات را اسرائیل و حتی آمریکا مرتکب شده است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل میگوید: آنچه اسرائیل در غزه انجام داد کمتر از ترور اسماعیل هنیه نیست. اما متاسفانه مناسبات عادلانهای در روابط بینالملل حاکم نیست. مثلا همین نتانیاهو با این سابقه جنایت و حکمی که از سوی دیوان کیفری صادر شده به کنگره آمریکا میرود و سخنرانی میکند و حتی مورد تشویق ممتد و مکرر قرار میگیرد. بنابراین مناسبات غلط است.
او در ادامه افزود: همان روز که این تشویقها را از تلویزیون میدیدیم من عرض کردم نمایندگان امریکایی دارند تشدید تنشهای منطقهای را تشویق میکنند. آمریکا الان باید این اقدامات از جمله همین ترور و سایر اقداماتی که با تسلیحات امریکایی صورت میگیرد را به عهده بگیرد.
نصرتالله تاجیک گفت که «ایران طبعا پاسخ این ترور را خواهد داد» و به تجربهی ایران در شهادت نیروهای نظامی خود در سوریه اشاره کرد. او همچنین گفت: قدرتهای خارجی از جمله آمریکا قطعا تلاش خواهند کرد این شرایط خیلی هم ملتهب نشود چرا که آمریکا هم انتخاباتی در پیش دارد.
او بر این باور است که «این قبیل اقدامات نتانیاهو درصدد اثرگذاری به نفع ترامپ و یا پاسخی به نقد کاملا هریس که از نتانیاهو خواسته بود هرچه زودتر مذاکرات صلح را به نتیجه برساند میتواند باشد. در منطقه اتفاق خاص نخواهد افتاد اما این امر بسته به چگونگی اقدام متقابل ایران است.»
این دیپلمات سابق ایران دربارهی اثر ترور هنیه بر مذاکرات آتشبس گفت: نتانیاهو اصلا دنبال این بود که این مذاکرات را از بین ببرد به این دلیل که باورش این است که تعدادی از اسرا کشته شدهاند و از طرفی تحت فشار داخلی نیز است. به همین دلیل است که خانم کاملا هریس در برخورد با نتانیاهو از او خواست که این مذاکرات را به نتیجه برساند. نتانیاهو میخواهد با سیاست مشت آهنین مسائل غزه را حل کند.
او ادامه داد: از سوی دیگر این دفتر سیاسی حماس بود که به نوعی سمت مذاکره بود. بنابراین الآن با این وضعیتی که به وجود آمده در حقیقت مذاکرات الان دیگر به نوعی از بین رفته است. تعیین جانشین هنیه حتما پروسهای دارد اما آیا جانشین ایشان شخصیتی مانند هنیه دارد که آدم صبوری باشد و گوش شنوایی داشته باشد؟! یا اینکه از تندروان دفتر سیاسی حماس خواهد بود؟! بنابراین به نظر من تا به حال چشمانداز روشنی برای مذاکرات دیده نمیشود.
تاجیک گفت: مورد سوم که باید به آن اشاره داشت به هم خوردن توازن منطقهایست. با شهادت اسماعیل هنیه و نیز هدف قرار دادن فواد شکری(مسئول موشکی حزبالله) و نیز اقداماتی که در عراق رخ داده -یعنی زدن پایگاه کتائب حزبالله- معادلهای چند مجهوله با توان بالا ایجاد کرده است. کنترل این شرایط با در نظر گرفتن اینکه چطور هم بازدارندگیمان تقویت شود و هم پاسخی داده شود که منطقه را مطابق میل نتانیاهو به آشوب نکشد پیچیده و مهم است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل دربارهی واکنش ایران گفت: این واکنش بستگی به تحلیلی دارد که تصمیمگیران نسبت به این واقعه داشته باشند. بر اساس این تحلیلها میتوان تحلیل غالب را به دست آورد و نوع عکسالعمل را تعیین کرد. عملیات به این نحوی که صورت گرفته به نوعی امنیت ایران را مورد تهدید قرار میدهد و خاصیت بازدارندگی امنیت ایران را زیر سوال میبرد و طبیعتا نیازمند پاسخگویی است.
او سطح این واکنش را در سطوح نظامی یا سیاسی و دیپلماتیک و یا ترکیبی از این دو دانسته و گفت: آنچه حائز اهمیت است اینکه باید مراقب باشیم که در زمین نتانیاهو بازی نکنیم. طبیعتا باید نسبت به مسائلی که به امنیت ملی ما برمیگردد عکسالعمل نشان دهیم اما نباید این مهم را از نظر دور داشت.
تاجیک سرلوحه قرار دادن اقدامات سیاسی و دیپلماتیک را رویکرد مناسب میداند و میگوید: متوجه کردن آمریکا نسبت به مسئولیت کاری که صورت گرفته نیز حائز اهمیت است.
او در توضیح بیشتر این بخش از گفتههایش گفت: استفاده از ابزارهایی مثل سازمان ملل و یا دیوان دادگستری لاهه و همچنین همکاری با کشورهای مختلف برای عکسالعمل به این اقدام که نوعی اجماعسازی و یارگیری محسوب میشود میباید در دستور کار باشد. نباید دست به اقداماتی بزنیم که نتانیاهو به خواستهاش برسد.
تاجیک دربارهی وظایف دولت چهاردهم در واکنش به این رخداد گفت: دولت آقای پزشکیان هنوز تعیین نشده و طبیعتا در حال حاضر اثر چندانی نمیتواند داشته باشد اما به عقیدهی من دولت و سایر نهادهای مرتبط باید تلاش کنند که در وهلهی اول هر چه سریعتر کابینه تعیین تکلیف شده ودولت به استقرار برسد.
او با بیان اینکه «نتانیاهو ثبات تاریخی ایران را هدف گرفته است»، گفت: برای مقابلهای عقلایی و همراه با درایت سیاسی با این خواستهی او لازم است سریعتر دولت مستقر شود. در اثر این استقرار، آرامش داخلی ایجاد میشود و التهابات داخلی که باعث نگرانی بر مردم شده کاهش خواهد یافت.
تاجیک در پایان گفت: فکر میکنم مهمترین کار ما در ایران قوی شدن است و این قوی شدن در حوزهی نرمافزاری از حوزهی سختافزاری دشوارتر و مهمتر است. اقتصاد قوی، انسجام داخلی حداکثری و… شاخصههای قوی شدن نرمافزارانه است.
او در ادامه افزود: خوشبختانه در سالهای اخیر در قوی شدن سخت افزاری پیشرفتهای قابل قبولی داشتیم اما باید دغدغههای داخلی را هم برطرف کنیم تا این قوی شدن به معنای واقعی خود محقق شود. انتخابات اخیر نشان داد که اگر مردم به تغییر زندگیشان دلگرم شوند حاضرند در روندهای سیاسی و اجتماعی مشارکت کنند.
این تحلیلگر سیاسی گفت: با وحدت و همدلی میتوان در کشور شرایطی ایجاد کرد که با تعامل با دنیا و رویکرد «تنش صفر» و توازن در سیاست خارجی و ارتباط با همهی تاثیرگذاران بر سیاست جهانی و تعامل با آنها و استفاده از ظرفیتهای ژئوپولیتیکی و اقتصادی ایران میتوانیم به روالی عادی در حوزهی بین الملل بازگردیم.
انتهای پیام