آینده تحصیلی دانش‌آموزان
نیلوفر بهرمندنژاد در سایت همدان‌پیام نوشت: «پس از انتشار میانگین نمرات آزمون نهایی در سال‌های پیش حاکی از آن است که معدل دانش‌آموزان استان همدان وضعیت تحصیلی مناسبی ندارند، این درحالی است که میانگین نمرات آزمون‌های نهایی دانش‌آموزان همدانی در سال گذشته ۱۲ اعلام شد. براساس آمار منتشر شده در سال‌های پیش، دانش‌آموزان همدانی با میانگین معدل 20/12 در رتبه ۲۱ و جزو استان‌های ضعیف بوده است که به گفته معاون آموزش متوسطه استان با تغییر در سؤالات امتحان نهایی از رتبه 21 به رتبه 12 در کشور رسیده‌ایم.
امسال برای نخستین بار امتحانات نهایی در 3ساله دوره متوسطه دوم برگزار شد، نتایج کنکور و آمارهایی که درباره وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان و رشد ترک تحصیل دانش‌آموزان در گزارش‌های نهادهای رسمی وگاهی رسانه‌ها منتشر می‌شود، نشان می‌دهد سیستم آموزشی ایران اوضاع مناسبی ندارد.
اُفت نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی سال ۱۴۰۲ موضوعی بود که از سوی مسئولان وزارت آموزش و پرورش هم مورد تأیید قرار گرفت و برای نخستین بار قاسم احمدی لاشکی؛ معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش از اُفت 2نمره‌ای معدل دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خردادماه 1402 خبر داد؛ با وجود اینکه استان‌های خراسان جنوبی، یزد و اصفهان بالاترین استان‌ها بودند اما باز میانگین عدد قابل قبولی نبود؛ به عنوان مثال در خراسان جنوبی که بهترین استان بوده، میانگین نمره دیپلم بچه‌ها 43/14 بوده است، این میانگین منتشر شده یعنی در بسیاری از استان‌ها تعداد زیادی از دانش‌آموزان معدل‌های زیر ۱۰ داشته‌اند، تحلیل نتایج امتحانات نهایی نشان می‌دهد که نمرات دانش‌آموزان در بازه زمانی ۴ساله یعنی از سال ۹۸ تا ۱۴۰۲ با اُفت همراه است.
چند سالی نیز می‌شود این عبارت “دانش‌آموزان در ایران دچار افت تحصیلی شده‌اند” را در بسیاری از سایت‌های مختلف و گاهی از مشاوران تحصیلی و حتی خبرگزاری‌ها مشاهده می‌کنیم؛ به طوری که یکی از خبرهای منتشر شده در سال گذشته در ایران این بود؛ در بین شرکت‌کنندگان آزمون نهایی سال گذشته، فقط یک نفر موفق به کسب معدل 20 شده است اما درحالی که براساس آمار منتشر شده تا به امروز حتی دیگر همین یک مورد 20 را هم در امتحانات نهایی نداشته‌ایم که جای تحلیل و بررسی دارد.
این شرایط درحالی است که وزارت آموزش وپرورش هر سال پس از انتشار نمرات امتحان نهایی خردادماه، گزارشی از وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان کل کشور منتشر می‌کند که با اعلام این نتایج زنگ خطر افت تحصیلی دانش‌آموزان به صدا درمی‌آید، آن طور که شواهد نشان می‌دهد امسال نیز دانش‌آموزان از وضعیت سؤالات امتحان نهایی رضایت کافی نداشته‌اند و خواستار لغو تأثیر معدل در کنکور سراسری شدند.
از سوی دیگر نیز، برخی از منابع غیررسمی میانگین نمرات دانش‌آموزان در کشور را 26/9 منتشر کرده‌اند، اما هنوز نتایج رسمی و دقیق از سوی سازمان آموزش و پرورش اعلام نشده است که گویا قرار است نتایج قطعی در روزهای آتی اعلام شود.
یک مشاور تحصیلی در این باره گفت: پیش از اینکه بخواهم نظر خودم را درباره دلیل افت تحصیلی دانش‌آموزان بیان کنم؛ توجه شما را به چند بررسی درباره سیستم‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌های دنیا می‌پردازم.
فؤاد زنگنه در گفت‌وگو با همدان‌پیام افزود: نخستین بررسی مربوط به سیستم آموزشی ایالت متحده آمریکا است که علی‌رغم پیشرفت‌های زیاد در این کشور نزدیک به 13هزار مدرسه وجود دارد و یکی از نکات جالب توجه این است که در هر منطقه و ایالت سیستم آموزشی متفاوت و مختلفی است که در این مناطق نیز براساس میزان علاقه دانش‌آموزان دسته‌بندی می‌شوند.
او با اشاره به اینکه طبق مقاله‌ای در شیکاگو، دانشگاه‌های مناسبی در این کشور وجود دارد که در برخی مناطق مانند ENGLEWOOD تنها 6درصد از دانش‌آموزان آماده سطح بعدی هستند، بیان کرد: جمعیت این منطقه 30هزار و 654 نفر و نرخ بیکاری 3/21 و سطح فقر 2/42 درصد است وتنها 29درصد از دانش‌آموزان در آنجا دیپلم ندارند.
این مشاور تحصیلی با اشاره به مطالب ذکر شده بیان کرد: براساس بررسی‌های انجام گرفته، در هر منطقه علاقمندی به تحصیل می‌تواند وابسته به فرهنگ محیط باشد، قطعاً در مناطق جرم‌خیز نمی‌توان انتظار بالایی از تحصیل داشت هر چند که شاید در همان منطقه استثناء و افراد نخبه‌ای هم وجود داشته باشد؛ البته بیشتر نگرانی والدین در این منطقه برای دانش‌آموزان خود، دسترسی به مواد مخدر، نرخ بالای ترک تحصیل، میانگین نمرات پایین، نرخ بالای بارداری در نوجوانان و… است.
ژاپن جزو بالاترین کشورها در موضوع تندخوانی و سرانه مطالعه است
او با اشاره به میانگین سرانه مطالعه در کشور ژاپن، خاطرنشان کرد: ژاپن جزو بالاترین کشورها در موضوع تندخوانی و سرانه مطالعه است که میانگین سرعت مطالعه آنها تقریباً 700 تا 1200 کلمه در دقیقه است.
سیستم آموزشی کشور مبتنی بر نیازهای روز جامعه نیست
زنگنه در ادامه به سیستم آموزشی ایران در مقایسه با کشورهای دیگر پرداخت و گفت: متأسفانه سیستم آموزشی کشور مبتنی بر نیازهای روز جامعه نیست، در اینکه در برخی موضوعات ایران به کشوری قوی تبدیل شده است شکی نیست، اما شاید بد نباشد که به این موارد هم توجهی داشت که چقدر در کتاب‌های درسی درباره کارآفرینی، پول، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری صحبت شده است؟!
این مشاور تحصیلی افزود: باتوجه به اینکه تخصص اصلی بنده آموزش روش‌های مطالعه است، تاکنون ندیده‌ام حتی یک فصل درسی درباره آموزش تکنیک‌های تمرکز، تکنیک‌های حافظه و افزایش سرعت مطالعه و تندخوانی و.. صحبت شود و شاید گفت که همین عوامل است که دانش‌آموزان نسبت به درس و مدرسه رغبتی ندارند.
زنگنه با بیان اینکه متأسفانه ورود به کنکور شرایط پایداری ندارد، بیان کرد: به عنوان مثال تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور هر ساله دچار تغییر و دگرگونی شده است و تاکنون به یک گزینه مناسب دست پیدا نکرده‌ایم و یا حتی اگر دقت کرده باشید میزان سختی و آسان بودن پرسش‌های کنکور هر سال با سال گذشته متفاوت است، درحالی که این مسأله در برخی از دروس امتحانات نهایی پایه دوازدهم مانند درس زبان انگلیسی رخ داد که سبب اعتراض بسیاری از دانش‌آموزان شد و در نهایت طبق آمار حدودی میانگین نمرات امتحان نهایی امسال در پایه دوازدهم، نمره 12 و بالاترین معدل حدود 80/19 وپایین‌ترین معدل حدود 18/0 شد.
این مشاور تحصیلی در ادامه یادآور شد: در سال‌های اخیر بیشتر از 90درصد رتبه‌های برتر کنکور جزو مدارس غیردولتی بوده‌اند که نشان دهنده میزان درامد خانواده‌ها و دسترسی آنها به دانشگاه‌های برتر را هم می‌توان مشاهده کرد.
زنگنه در پایان به نحوه برگزاری امتحانات نهایی و کنکور اشاره کرد و گفت: اگر توجه کرده باشید حتی بسترهای مناسبی برای برگزاری امتحانات نهایی و کنکور نداشته‌ایم که اعتراض زیادی از دانش‌آموزان و والدین را در برداشته است.
با تغییر در شیوه برگزاری امتحانات، سؤالات مفهومی‌تر شده است
معاون آموزش متوسطه استان نیز در این باره بیان کرد: افت تحصیلی دانش‌آموزان ارتباطی به کیفیت آموزشی مدارس ندارد اما توجه به اینکه 60درصد کنکور مربوط به امتحانات نهایی می‌شود، از همین‌رو آموزش وپرورش شیوه امتحانات نهایی را تغییر داده است و سؤالات نسبت به گذشته مفهومی‌تر و سخت‌تر شده است.
احمدآقامحمدی افزود: با توجه به شکل جدید برگزاری امتحانات نهایی و مفهومی‌شدن این امتحانات، سال گذشته میانگین نمرات امتحانات نهایی حدود 2درصد در کل کشور افت داشته است اما استان همدان از رتبه 21 کشوری به رتبه 12 ارتقاء پیدا کند.
او ادامه داد: از طرفی دیگر نیز سیستم تصحیح برگه‌های امتحانات نیز به سمت الکترونیکی شدن پیش رفته است و شرایط برگزاری آزمون متفاوت شده است؛ اگرچه مدارس سراسر کشور پیش از برگزاری امتحانات نهایی، یک آزمون شبیه‌ساز امتحانات را برای آمادگی بیشتر دانش‌آموزان برگزار کردند تا دانش‌آموزان با سؤالات آشنا شوند، اما درهر حال شایدگفت که شاید این افت میانگین نمره‌ای به دلیل تغییر در برگزاری امتحانات بوده است.
گفتنی است با توجه به تأثیر مثبت معدل در کنکور، دانش‌آموز باید تا جای ممکن نمره قبولی را در خردادماه به دست آورد که از مشکلات دانش‌آموزان، آشنا نبودن آنها با نوع سؤالات امتحانات نهایی، شیوه برگزاری امتحانات نهایی و تخلفات امتحانات است و شکل کنکوری برگزاری امتحان نیز که سبب استرس در سر جلسه امتحان برای دانش‌آموز
خواهد شد.»
انتهای پیام
