قطع و خشکاندن درختان برای دیده شدن مغازه‌ها در قزوین
محمد بهرامی در سایت ولایت نیوز (قزوین) نوشت: «درختان همیشه زیبایی داشته‌اند خصوصا در مناطق شهری که ساختمان‌های آجری چهره شهر را زمخت کرده‌اند. یکی از عوامل آلودگی و تخریب محیط زیست، قطع بی‌رویه درختان و تخریب جنگل‌ها و مرتع‌هاست که نتیجه آن در بیشتر نقاط دنیا به صورت نابودی ذخایر زمین، اعم از درختان و گیاهان یا جانوران و در پی آن، فوران خشم طبیعت به شکل سیل‌های ویرانگر، هجوم و حرکت شن‌های روان و توسعه بیابان‌ها، خشکسالی‌های وحشتناک، شیوع انواع آفت‌ها همچون ملخ و موش، بیماری‌های مضرّ، سرمایه‌های انسانی جامعه را تهدید می‌کند.
درخت در نماد شناسی اسطوره‌های جهان یکی از پیچیده‌ترین نمادهاست و در فرهنگ همه ملت‌های جهان و به خصوص در فرهنگ ایران قبل و بعد از اسلام همواره ارزشی نمادین داشته است و در عالم خلقت درخت همواره ارتباط میان زمین و آسمان تعبیر شده و تداعی زندگی و حیات و پویایی آن را نمایان ساخته است. درختان از بنیان‌های ضروری و اولیه در طبیعت هستند. آنها در تولید اکسیژن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند که نیاز اساسی و ضروری تداوم حیات و زندگی روی سیاره زمین محسوب می‌شود.
شش ماه تا سه سال حبس برای متخلفین قطع درختان
در قوانین و مقررات مربوط به شهر و شهرداری مطابق ماده 1 و6 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها با کسانی که اقدام به قطع غیرقانونی درختان کنند برخورد قانونی می‌شود. ماده 1 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها می‌گوید؛ به منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درختان، قطع هر نوع درخت و یا نابود کردن آن به هر طریق در معابر، میادین، بزرگراه‌ها و پارک‌ها، بوستان‌ها، باغ‌ها و نیز محل‌هایی که به تشخیص شورای اسلامی شهر، باغ شناخته شوند در محدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری و رعایت ضوابط مربوطه ممنوع است.
قوانین، مقررات و آرای صادره درباره قطع درختان، نکاتی را در این‌باره مطرح می‌کنند که آگاهی از آنها خالی از فایده نخواهد بود. قانون، قطع درختان در معابر، بزرگراه‌ها، پارک‌ها و باغ‌ها را بدون اجازه شهرداری‌ها ممنوع کرده است. به طور کلی شاید بتوان گفت قطع درختان در مکان‌های عمومی شهرها و املاک خصوصی که درخت در آنها وجود دارد، ممنوع است.
ماده ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس درختان موضوع ماده یک قانون گسترش فضای سبز را عالما عامدا و بر خلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد علاوه بر جبران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال یا جزای نقدی از سه میلیون تا هیجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
خشک کردن درختان با ترفندهای مختلف
درختان و فضاهای سبز همیشه زینت بخش فضاهای شهری بوده‌اند از این رو شهرداری اقدام به کاشت درختان مختلف در سطح شهر کرده تا هم مردم از آن لذت ببرند و هم ساختمان‌های بلند و آجری، فضای شهری را خشک و بی‌روح نکنند. اما در این بین هستند کسانی که با بی‌مسئولیتی تمام و صرفا فقط برای اینکه تابلوی مغازه‌شان برای کاسبی دیده شود، اقدام به بریدن درختان و یا قطع شاخه‌های آنها می‌کنند. در برخی موارد نیز برای اینکه خودشان این کار را انجام ندهند آنها را با سم، نفت و یا گازوئیل خشک می‌کنند تا شهرداری مجبور به قطع آنها شود.
آذر ماه سال گذشته بود که در خبرها دیدیم مالک یک مکان تجاری در تهران، برای دیده شدن تابلوی تبلیغاتی خود، اقدام به خشکاندن 133 اصله درخت چنار در خیابان ولیعصر کرده است. این اتفاق با واکنش‌های عمومی بسیاری همراه شد و بسیاری از مردم خواستار برخورد سریع و جدی در این زمینه شدند. سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری با همکاری دادگستری تهران بلافاصله به موضوع رسیدگی کرده و فرد خاطی را به مبلغ 117 میلیارد تومان جریمه کرد .
درختان خشک، حذف و جایگزین می‌شوند
مواردی از این دست در همین استان و شهر خودمان کم نداریم. بارها در محله‌های غیاث‌آباد و خیابان سعدی، یا خیابان شهید بابایی شاهد بوده‌ایم که مغازه‌داران صرفا جهت سودجویی بیشتر و دیده شدن تابلوی مغازه‌شان، اقدام به خشکاندن و یا بریدن شاخه‌های درختان در پیاده‌روها می‌کنند. البته به تازگی در برخی مناطق شهری که شهرداری اجازه طرح افزایش تراکم را داده است، پیمانکاران برای استفاده از حداکثر فضای موجود، اقدام به بریدن و یا هرس 90 درصد شاخه‌های درختانی می‌کنند که از عمر آنها بیش از 20 سال می‌گذرد! و ظاهرا شهرداری هم توجهی به این موضوع ندارد.
مسئولین شهرداری معمولا برای پیشگیری از بروز اتفاقات احتمالی، اقدام به قطع درختانی می‌کنند که بر اثر بیماری و یا کهولت سن خشک شده‌اند. این درختان ممکن است بر اثر پوسیدگی و یا ورزش باد شدید بر سر عابران و یا خودروهای عبوری سقوط کرده و حادثه‌ساز شوند؛ از این رو اقدام به حذف آنها می‌کنند و معمولا هم بعد از حذف، جایگزین‌های دیگری صورت می‌گیرد تا زیبایی نمای شهری از بین نرود.
ورود مدعی‌العموم به موضوع قطع درختان معابر شهر
متاسفانه بروز چنین اتفاقات ناخوشایندی در جای جای شهر نشان می‌دهد که هزینه مجازات این اقدام برای متخلفان بازدارنده نیست و افرادی هستند که قد کشیدن درختان جلوی تابلوی مغازه‌شان را تحمل نکرده و به هر ترفندی دست می‌زنند تا درختان را از دید همگان محور کنند.
با توجه به اینکه سرانه فضای سبز نه تنها افزایش نداشته بلکه با قلع و قمع درختان، وضعیت موجود هم در خطر می‌باشد، از این رو ورود مدعی‌العموم به موضوع قطع درختان معابر شهر می‌تواند باعث جلوگیری از حذف درختان بیشتری در سطح شهر شود.
قانون قطع هر نوع درخت را در فضای عمومی و حتی اماکن خصوصی که باغ شمرده می‌شود، ممنوع کرده و طبق ماده قانونی که بالاتر عنوان شد، مجازات آن حبس و جریمه خواهد بود. بخش مجازات مالی عنوان شده در این ماده علاوه بر جریمه‌ای است که شهرداری به عنوان جریمه اداری قطع درخت، از فرد خاطی دریافت می‌کند.
قطع درختان بدون شناسنامه هم جرم شناحته می‌شود
برخی درختان شهر از سوی شهرداری صاحب شناسنامه و هویت شده‌اند. این را بدانید که برای جرم دانستن قطع درختان شهر، این که درخت قطع شده دارای شناسنامه باشد و شناسنامه هم ابلاغ شده باشد، شرط نیست و قطع درختان بدون شناسنامه هم جرم شناحته می‌شود. کسی که دست به این کار می‌زند را براساس قانون تا 6 ماه می‌توان روانه زندان کرد.
هر درختی که ظاهر خشکی دارد، لزوما خشک نشده است. شهرداری برای جلوگیری از وارد شدن آسیب به دیگر درخت‌ها و معبر در گام نخست نسبت به سربرداری درخت خشک شده اقدام می‌کند. 6 ماه زمان نیاز است تا مشخص شود درخت خشک شده است یا نه. در صورتی که درخت از محل سربرداری شده دوباره سبز شود زنده بودن درخت مشخص و از قطع شدن آن جلوگیری می‌شود.
عواملی مانند تغییر اقلیم، افزایش دما، آلودگی هوا و وجود ریزگردها که منافذ برگ‌ها را مسدود کرده و مانع تغدیه گیاه می‌شود و همچنین فاصله نامناسب کاشت از جمله دلایل خشک شدن درختان است. به این دلیل باید به گونه‌ای برنامه ریزی کرد که درخت شرایط متناسب برای زیست را داشته باشد و به آن آسیبی وارد نشود.
متخلفین بریدن خودسرانه شاخ و برگ درختان، سنگین جریمه می‌شوند
روابط عمومی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری قزوین در این‌باره به خبرنگار ولایت گفت: اگر کسی به صورت خودسرانه اقدام به قطع و یا بریدن شاخه‌های درختان کند، با جرایم سنگینی مواجه خواهد شد.
فرهاد صفاری افزود: سازمان پارک‌ها و فضای سبز، طبق مصوبه‌ای که از مجلس دارد می‌تواند در این زمینه با قاطعیت با متخلفین برخورد کند اما متاسفانه شاهدیم که روزانه 5 یا 6 مورد از این اتفاقات در شهر رخ می‌دهد.
او تصریح کرد: در گذشته به واسطه اینکه اکثر ساخت‌وسازها در کوچه‌ها صورت می‌گرفت، اگر درخت و یا شاخه‌ای هم بریده می‌شد قابل رویت نبود اما اکنون ناظر سازمان پارک‌ها و فضای سبز به محل احداث بناهای شهری اعزام و اگر تخلفی صورت گرفته باشد آن را ثبت و ضبط خواهد کرد تا با متخلفین برخورد شود ضمن اینکه پیمانکاران برای اخذ مجوز پایان‌کار نیز به این سازمان مراجعه می‌کنند.
صفاری با بیان اینکه کاسبان به هیچ عنوان حق بریدن شاخه‌های درختان برای دیده شدن تابلوهای مغازه خود را ندارند؛ اظهار کرد: مردم می‌توانند در صورت مشاهده چنین مواردی، مراتب را با شماره 137 به شهرداری اطلاع دهند و از طریق همین سر شماره نیز وضعیت را پیگیری کنند.»
انتهای پیام
متأسفانه شهر اهواز که بسیار گرم و سوزان است و نیاز به معابر سایه دار دارد مغازه داران تمام درختان رو خشک کردند .