یک منتقد سینما: «ویرانه» تحویل گرفتهاند
نگار فیضآبادی، انصاف نیوز: «اسب زین شده» عبارتی بود که روزنامهی کیهان از آن استفاده کرد تا بگوید دولت سیزدهم در بیشتر حوزهها عملکرد خوبی داشته است. رضا درستکار، منتقد سینما و تحلیلگر مسائل فرهنگی میگوید که آقای پزشکیان در زمینهی فرهنگ و هنر، از دولت سیزدهم «ویرانه» تحویل گرفته است.
به گزارش انصاف نیوز، سامانه مدیریت فروش و اکران سینمای ایران (سمفا) اطلاعاتی از فروش کل، تعداد مخاطبها و تعداد سانسها را در چهار سال گذاشته اعلام کرده است:
سال | فروش کل (ریال) | تعداد مخاطبها (نفر) | تعداد سانسها |
۱۴۰۰ | 1,587,419,650,834 | 7,031,222 | 331,969 |
۱۴۰۱ | 4,490,979,579,938 | 14,257,924 | 663,661 |
۱۴۰۲ | 11,594,812,721,041 | 26,985,612 | 729,859 |
۱۴۰۳ | 8,403,529,874,000 | 14,903,013 | 385,859 |
به گزارش سایت سینماتیکت، تگزاس سه با بیش از ۲۱۴ میلیارد تومان فروش از بهار امسال، پرفروشترین فیلمی است که تا شهریور سال ۱۴۰۳ در سینماهای ایران اکران شده است.
رضا درستکار در گفتوگو با انصاف نیوز گفت: دولت چهاردهم از نظر فرهنگی و سینما، چیزی جز ویرانه تحویل نگرفته است. فرهنگ مخصوصا هنر در دولتها اهمیتی ندارد. سینماگران در زمان روحانی هم شکست سنگینی خوردند و در دولت سیزدهم هم فضا کاملا به ماهوارهها و شبکههای خارجی واگذار شد.
درستکار در ادامه، شرایط سینما را یک تعطیلی کامل توصیف کرد و گفت: فیلمهایی برای سینما ساخته میشدند که برای هنر، انسان، موضوعات اجتماعی و خانوادگی وهن به حساب میآیند و به جای آنکه شرایط تغییر کند، دولت سیزدهم از آن همه ابتذال دفاع میکرد!
«سینمای امروز ایران؛ یک بیمار در حال احتضار است»
درستکار با اشاره به خانهنشینی و وضعیت معیشتی سینماگران در دولت سیزدهم، در ادامه گفت: آقایان فکر میکنند نقد ما از سرِ بغض است درصورتیکه حرفهایمان مستند است و خبر داریم در تئاتر، سینما و موسیقی چه شرایط بدی وجود دارد.
او در ادامه اضافه کرد: چرا باید شرایط به گونهای باشد که فیلمی مثل برادران لیلا اجازهی اکران نداشته باشد؟ کار را برای بزرگترهای سینما مثل تقوایی، بیضایی، کیمیایی و… سخت کردند، بعضیهایشان هم که فوت کردهاند، اصغر فرهادی رفته است و حالا هم به سعید روستایی و امثال او اجازهی فعالیت نمیدهند! افرادی که میتوانستند امیدِ نسل جدید باشند، دیگر فعالیت ندارند.
این تحلیلگر فرهنگی گفت: تعامل با هنرمندان در دولت قبلی از بین رفت و عدهای برگزیده اما فاقد هنر به دلیل رابطهی خویشاوندی و جناحی فیلم ساختند.
درستکار، شرایط امروز سینمای ایران را به بیماری که در حال احتضار است، تشبیه کرد و در ادامه گفت: مهمترین جشنوارههایمان را هم تعطیل کردند و جشنوارهی فجر هم قالب تهی کرده است و لطمههای جبرانناپذیری به آنها وارد شده است!
سینمای کمدی مبتذل با «پولهای کثیف و اقتصاد فاسد»
سینمای کمدی ما پر از حرفهای رکیک جنسی شده است و عدهای از ساخت این کمدیهای مبتذل دفاع میکنند چون به تثبیت وضعیت موجود کمک میکند. دولت سیزدهم به این دلیل از شرایط سینما خوشحال است که تعداد و فروششان بالا است. البته فروش بالا الزاما محک موفقیت یک فیلم نیست و از هنری هم باید مورد تائید منتقدان قرار بگیرد.
او گفت: با سند و مدرک میتوانم بگویم که طبق گفتهی برخی از سالندارها، صندلیها را از قبل پیشخرید میکنند تا در سایت بنویسند بلیتها تمام شده است اما وقتی وارد سالن میشوید میبینید فقط چند نفر نشستهاند! یعنی حتا ادعایشان برای فروش بالا هم واقعیت ندارد.
درحقیقت اینها پولهای کثیفی هستند که در سینما خرج میشوند و بازدهی هم ندارند. میشود مقایسه کرد که آگهیهای شبکهی جم درآمد بیشتری دارد یا سینمای ایران؟
او با انتقاد از منطق روایی داستانها در ادامه گفت: فیلمهای امروز سینما، ملاک زیباییشناسی و دلالت اجتماعی و فرهنگی ندارند و جهانشان مصنوعی و قلابی است!
درستکار از اقتصاد فاسد فیلمها و توزیع ناعادلانهی سانسها انتقاد کرد و گفت: سانسهای زیاد و مختلفی را به فیلمی مثل تگزاس، هتل، فسیل و… اختصاص میدهند اما یک فیلم اجتماعی را ساعت ۱۲ ظهر پخش میکنند!
با شادی مردم نه ولی با بلاهت و ابتذال مخالفیم
درستکار در ادامه گفت: وقتی انتقاد میکنیم، میگویند شما با شادی مردم مخالف هستید؛ درصورتیکه ما با بلاهت، حماقت، ابتذال عقبماندگی مخالف هستیم. اگر مخالف شادی مردم بودیم، با فیلمهای خوبی مثل مارمولک، لیلی با من است و اجارهنشینها مخالفت میکردیم!
هر زمان که فیلم خوبی ساخته شده است، مردم و منتقدان از آن دفاع کردهاند. او در ادامه گفت: اگر همین فیلمهای مبتذل در زمان پزشکیان ساخته شود، صدای آقایان بلند میشود!
او دربارهی تغییرات پیشرو و چالشهای دولت چهاردهم در حوزهی سینما و تئاتر گفت: تغییر اصلی با انتخاب آقای صالحی بهعنوان وزیر فرهنگ رخ داده است و حالا میتوانیم بگوییم وزارتخانه صاحب وزیر شده است. اگر آدمهای حسابی وارد این سینما بشوند، شرایط بهتر میشود، البته نباید فراموش کنیم که ساختار سینما، سه سال در کما بوده است و در آن مدت هم با پروپاگاندا و رانت خودش را حفظ کرده است!
درستکار گفت: اگر دولت پزشکیان هم بخواهد همان روشی که در دو دولت گذشته انجام شد را ادامه دهد، دیگر چیزی به نام فرهنگ نخواهیم داشت. وقتی مردم از شرایط خسته هستند، به هنر پناه میبرند، فرهنگ و هنر دردهای مردم را التیام میدهد اما بدون آن مردم به کجا پناه ببرند؟ وقتی فیلمهای خوبی نداریم، نسل جدید باید به چه چیزی نگاه کند؟
سانسور و انگ سیاهنمایی
او در ادامه اضافه کرد: فیلمها بعد از آنکه هفتخان دولت را طی کردند، باید ۲۰ میلیارد هزینه کنند تا فیلمشان را بسازند و برای کسب سود، باید ۸۰ میلیارد بفروشند تا سود داشته باشند؛ اما شرایط طوری است که کار به نفع کمدیهای مبتذل تمام میشود!
درستکار در پایان گفت: متاسفانه رویکردهای سینمایی را از بین بردهاند و در ژانرهای ملودرام، اجتماعی و خانوادگی فیلمهای خوبی نداریم چون کارها در ادارهی سانسور گرفتار میشوند و چیزی از آنها باقی نمیماند. در نهایت هم موقع اکران ساعتهای نامناسبی را به آنها اختصاص میدهند!
این منتقد سینما گفت: فیلمهای تجاری جریان اصلی را به خودشان اختصاص دادهاند و به دلیل سرمایهسالار بودن فاقد هنر هستند. سازندگان این فیلمها، تهیهکنندگان واقعی نیستند. در واقع این افراد، کسانی هستند که از بیرون سینما آمدهاند و سیستم آنها را تقویت کرده است.
گاهی در فیلمها از شرایط موجود انتقاد میشود اما کسانی که در دولت سیزدهم، نگاه جزماندیشانهای داشتند، آن فیلمها را سیاهنمایی میدانستند.
انتهای پیام