خرید تور تابستان

ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﯼ دکتر سروش از ﺑﺤﺚ ﺑﺎ ﺁﻳﺖﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﺪﻭﺳﺖ

دکتر عبدالکریم سروش در یادداشتی با عنوان «ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﯼ ﺑﺤﺚ ﺑﺎ ﺁﻳﺖﺍﻟﻠﻪ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﻋﻠﻴﺪﻭﺳﺖ» در صفحه‌ی تلگرامی خود نوشت:

ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﺪﺍ

ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﯽﺑﺎﻛﯽ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺍﺩﻋﺎﯼ ﺷﮕﺮﻓﯽ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺸﯽ ﺑﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭﯼ ﺧﺮﺩ ﻭ ﺫﺧﻴﺮﻩﺍﯼ ﺍﻧﺪﮎ (ﺻﺪﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻭﺍﺣﺪ ﺑﻌﻼﻭﻩ ﻋﻠﻢ ﻣﺘﻮﺭﻡ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﮏ ﻗﺪﻳﻢ) ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻭ ﺗﺎ ﺩﺍﻣﻨﮥ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﺪ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﮕﺬﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻓﻘﻪ ﺳﻤﺎﻭﺍﺕ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻴﻤﻢ ﺑﺮ ﺧﺎﮎ ﻛﺮﮤ ﻣﺎﻩ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻭ ﺍﻣﻮﺭﯼ ﻭ ﺣﻮﺍﺩﺛﯽ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﻝ ﺷﺎﺭﻉ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﻴﺪﻩ ﭼﻮﻥ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺭﻳﺎﻧﻮﺭﺩﯼ ﻭ ﻫﻮﺍﻧﻮﺭﺩﯼ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺍﺻﻞ ﻛﻠﯽ ﭼﻮﻥ «ﻻﺿﺮﺭ» ﻭ «ﻻﺣﺮﺝ» ﻭ «ﺍﻭﻓﻮﺍ ﺑﺎﻟﻌﻘﻮﺩ» ﻭ ﺍﺯ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻗﺒﺎﻳﻠﯽ ﺣﺠﺎﺯ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ.

ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻪ ﻓﻘﻪ ﺭﺍ ﺑﺴﻂ ﺑﯽﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﻫﻴﻢ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻧﺎﺳﻨﺠﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﻫﺮ ﻋﻠﻤﯽ ﻭ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴّﺖ ﺑﺴﻂ ﻣﺤﺪﻭﺩﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺴﻂﭘﺬﻳﺮﯼ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﻓﻘﻪ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﺮ ﻫﻴﭻ ﺩﻟﻴﻠﯽ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ.

ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﻋﻠﻢ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻟﻜﺘﺮﻳﺴﻴﺘﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ، ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺸﻒ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﯼ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺷﻤﻊ ﻭ ﭼﺮﺍﻍ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻞ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﮔﺴﺴﺘﯽ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﺸﺘﻘﺎﺕ ﻭ ﺭﻳﺎﺿﻴﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺸﻒ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﯼ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻭ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺗﻘﺴﻴﻢ (ﭼﻬﺎﺭ ﻋﻤﻞ ﺍﺻﻠﯽ) ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻞ ﮔﺴﺴﺘﯽ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﻳﺎﺿﻴﺎﺕ.

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ کشف ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﯼ ﺳﻨﺖ ﻭ ﻓﻘﻪ ﻛﻬﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻞ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﯼﺳﺖ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﺍﺯ ﻓﻘﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒﻣﺪﺍﺭ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻥﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﻮﻳﻦ ﻭ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻔﺮﻭﺿﺎﺕ ﻭ ﺟﻬﺎﻥﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺪﻳﻢ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺾ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻛﻬﻦ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺎﺩﮤ ﺣﺠﺎﺯ.

ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺴﻂ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻛﻬﻦ ﻭ ﻗﺒﺎﻳﻠﯽ ﻋﺮﺏ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ ﻓﻘﻬﺶ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻞ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﮔﺴﺴﺘﯽ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺗﺎﺯﻩای ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﺶ ﺣﻞ ﺷﻮﺩ.

ﻓﻘﻪ ﻛﻬﻦ ﺷﻤﻌﯽ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﺮﺩﻥ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺳﺎﺩﻩ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﻴﻠﻪ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮﯼ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺮﺩ. ﺑﺴﻂ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻋﻤﻼً ﺟﺰ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﯽ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺮﻑ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻧﻴﺴﺖ.

ﺑﻌﻼﻭﻩ ﺍﻳﻦ ﻓﻘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﺪﺭﻥ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﺧﺮﻭﯼ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻏﺰﺍﻟﯽ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﻳﮏ ﻧﻤﺎﺯ ﻭ ﺣﺞ ﻓﻘﻪﭘﺴﻨﺪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻓﺴﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺣﻴﻠﻪﻫﺎ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﺠﺰﯼ ﻭ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﺍﻓﺘﺪ.

ﻟﺬﺍ ﺣﺘﯽ ﻳﮏ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻓﻘﻴﻪﭘﺴﻨﺪ ﻫﻢ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ. ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴّﺖ ﺁﻥ ﻓﻘﻪ ﻫﻢ ﻛﻬﻨﻪ ﻭ ﻓﺮﺳﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﯽﻛﻨﺪ ﻓﯽﺍﻟﻤﺜﻞ ﺑﺎ ﺟﺮﻡ ﺑﺮﻛﻨﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ.

ﺍﻟﮕﻮﯼ ﻋﺒﺪ ﻭ ﻣﻮﻻﻳﺶ ﻫﻢ ﺍﻟﮕﻮﯼ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﺪ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺭﻳﺸﮥ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻮﻳﻦ ﻭ ﺧﺪﺍ ﻧﻴﺴﺖ. ﻟﺬﺍ ﭼﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﻗﺒﺾ ﻓﻘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺿﻌﻒ ﺫﺍﺗﯽ ﻓﻘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺑﺴﻂﻧﺎﭘﺬﻳﺮﯼ ﺁﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺁﻳﮥ ۱۰۱، ﺳﻮﺭﮤ ﻣﺎﺋﺪﺓ: لا تسالوا عن أشياء إن تبد لكم تسوء لكم

انتهای پیام

بانک صادرات

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا