زنان پس از جنجال «قانون» عفاف و حجاب چه می‌گویند؟ | گزارش آذرماه
سرویس اجتماعی، انصاف نیوز: تعدادی از خانمها که در این گزارش میدانی به خبرنگار انصاف نیوز پاسخ داده‌اند، قانون عفاف و حجاب را غیراجرایی می‌دانستند و تعدادی از خانم‌های چادری هم معتقد بودند به جای اجبار باید کار فرهنگی انجام شود.
این قانون هنوز ابلاغ نشده است؛ رئیس جمهور پزشکیان می‌گوید که ایرادهایی دارد و قابل اجرا نیست. چالش بر سر آن نیامده بالا گرفته است.
خبرنگار انصاف نیوز، ساعت ۱۵:۱۰ دقیقه شاهد دو دختر ۲۲ ساله در خیابان ایتالیا بود که چادرشان را از سرشان برداشتند و در کیفشان می‌‌گذارند. آنها در توضیح کارشان به خبرنگار انصاف نیوز گفتند «به این دلیل که چادر در دانشگاه شاهد اجباری است، مجبورند سرشان کنند اما تیپشان همیشه ساده است و شال یا روسری سرشان می‌کنند.»
یکی‌شان میگفت: متاسفانه در دانشگاه ما اینطور است که چادر سر کردن و انگشتر عقیق داشتن را ملاک برتری می‌دانند، درصورتی‌‌که این چیزها نباید ملاک باشد. اجبارها شبیه فنری است که بالاخره یک‌جا در‌می‌رود!
آن ساعت هیچ خانم یا آقایی که برای حجاب به شهروندان تذکر بدهند، در چهارراه ولیعصر حضور نداشتند. دو دختر ۲۰ ساله که جلوی دانشکده هنر و معماری واحد تهران جنوب ایستاده بودند، می‌گفتند صبح حراست به خاطر کاپشن کوتاه به آنها تذکر داده است.
یکی‌شان به‌خاطر «توهین» حراست با ۱۱۰ تماس گرفته بوده و پلیس هم گفته نمی‌تواند وارد دانشگاه شود و اگر بخواهد می‌تواند بعدا در کلانتری شکایت کند. البته او بالاخره توانسته بود وارد دانشگاه شود.
بعد از آقای پزشکیان به ما «گیر» نمی‌دادند | «خداکند قانون حجاب اجرا شود»
دوستش میگفت «از زمانی که گفتند قانون حجاب تصویب شده است، دانشگاه ما هم سخت‌گیرتر شده است، درحالی‌که بعد از آمدن آقای پزشکیان کسی کاری نداشت!»
به گزارش انصاف نیوز، آقای پزشکیان در شبکه‌ی اجتماعی ایکس نوشت: قانون حجاب از نظر من که باید آن را اجرا کنم، خیلی ابهام دارد. نباید کاری کنیم که وفاق و همدلی جامعه را بر هم بزنیم. باید گفت و گو کنیم و درباره این قضیه تعامل کنیم.
به گفته‌ی دو دانشجو، «صبح‌ها و ظهر‌ها خانمی کنار ایستگاهی که برای فلسطین است، می‌ایستد و به بقیه تذکر می‌دهد که روسری‌شان را بپوشند.»
خانمی ۳۲ ساله که چادر سرش بود دربارهی قانون عفاف و حجاب می‌گوید «انشالا که اجرایی شود و تبصره و حاشیه و راه گریزی برایش وجود نداشته باشد. قوه‌ی قهریه هم باید در کنار کارهای فرهنگی و آموزشی باشد. مردم هم باید برای امر به معروف و نهی از منکر احساس تکلیف کنند. تذکر لسانی هم باید باشد تا خانمها حجاب را رعایت کنند.»
خبرنگار انصاف نیوز، هیچ خانم یا آقایی که بخواهد برای حجاب به شهروندان تذکر بدهد را حوالی مترو تئاتر شهر مشاهده نکرد. یک دستفروش هم میگفت: اینجا کسی را ندیدم اما شنیدم که گاهی میآیند و می‌گویند «خانم روسری‌ت رو سرت کن» ولی می‌دانم کمتر از قبل هستند.
بعید نیست این قانون را اجرا کنند
دو دختر دهه هشتادی که روسری نداشتند، می‌گفتند بعضی وقت‌ها یک خانم سمت خروجی ۳ می‌ایستد و تذکر می‌دهد. یکی از دخترها دربارهی قانون حجاب گفت «بعید نیست اجرایش کنند. واقعا هیچی بعید نیست.»
تعدادی از خانمها دربارهی قانون حجاب، با گفتن این جمله‌ها که «[فلان] است»، «فاجعه‌س»، «ممکنه پزشکیان اجرا نکند»، «شاید اجرا کنند چون از اینا هر چیزی برمی‌آد»، «نشنیدم چیه ولی [فلانه]» و… نظرشان را گفتند.
دستفروشی که سمت خروجی ۳ مترو حضور داشت هم دربارهی حضور تذکردهندگان گفت «روزهای شنبه و چهارشنبه برای تذکر حجاب میآیند اما امروز نیستند.»
طبق مشاهده‌ی خبرنگار، هیچ کسی در ایستگاه تئاتر شهر حضور نداشت که بخواهد به خانمها برای روسری سر کردن تذکر بدهد. پلیس هم آنجا مثل همیشه حاضر بود اما به حجاب کسی نگاه نمی‌کرد و حرفی نمی‌زد. مسئول ایستگاه هم میگفت دیگر مثل آن موقع‌ها نیست که کسی اینجا بایستد و حواسش به این موضوع باشد. او دربارهی قانون حجاب «تصوری» نداشت و میگفت «باید دید چی پیش می‌آید. خدا رحم کند!»
«تاثیر معکوس» قانون حجاب
به محض ورود به مترو تئاتر شهر، صدای خانمی از پشت بلندگو می‌آید که «حفظ حجاب اسلامی در مترو الزامی است.»
دختر محجبه‌ای که سنش به دهه هشتادی‌ها می‌خورد، دربارهی قانون حجاب گفت «به‌جای قانون باید لایه‌های فرهنگی جامعه عمیق‌تر شود. رسانه هم خیلی تاثیر دارد. این قانون‌ها ممکن است حرکت هیجانی باشند. به نظرم اینکه کسی روسری سرش نمی‌کند، به خاطر کلافگی‌اش از چیزهای دیگر است که این‌طوری بروز می‌دهند. این قانون شاید تاثیر معکوس داشته باشد.»
به باور او، اگر جاهای رسمی و دولتی از کارمندان بخواهند که حجاب را رعایت کنند، کم‌کم درست می‌شود.
بیشتر خانمها در طول مسیر حرکت مترو به سمت آزادی، روسری دارند و آنهایی که روسری سرشان نیست، معمولا دهه هشتادی هستند. ساعت ۱۶/۳۰ دقیقه در ایستگاه میدان آزادی، آقایان حدود دو سوم جمعیت را تشکیل می‌دهند.
تذکر در آرامش بدون اصرار
یک خانم چادری با ماسک و آقایی که کاور یگان حفاظت مترو را پوشیده است، بعد از گیت بلیت ایستاده‌اند و خانم به کسانی که روسری سرشان نیست، می‌گوید: خانم شالت رو سرت کن. دو دختری که مخاطب این تذکر بودند، برخلاف شنیدن صحبت خانم، روسری‌شان را نمی‌پوشند و به راهشان ادامه می‌دهند. اصراری هم از سمت آن دو نفر نیست که حتما روسری‌شان را بپوشند.
یگان حفاظت مترو که روی سکو ایستاده است، در جواب سوال خبرنگار می‌گوید که طبق دستور نباید به سوال‌ها پاسخ داده شود. او می‌گوید «قبلا مسائلی پیش آمده که کسانی فیلم گرفته‌اند و دردسرهایی ایجاد شده است. اگر می‌خواهید بیشتر بدانید، باید با مسئول ایستگاه صحبت کنید.»
خبرنگار همراهش می‌رود و درطول مسیر از او می‌پرسد وظیفه‌ی یگان حفاظت مترو، به جز رسیدگی به دستفروشان و تفکیک خانمها و آقایان در واگن ویژه بانوان چیست؟ او هم با تاکید می‌گوید «این‌ها وظایف فرعی هستند چون دقیقا مسئولیت اصلی ما تذکر دادن دربارهی حجاب است و خودم هم این کار را انجام می‌دهم.»
او دربارهی اینکه آیا انجام این وظیفه توسط مسئول دیگری رصد می‌شود یا خیر، می‌گوید «بله»؛ متاسفانه مسئول ایستگاه حضور نداشت.
«جامعه جان ندارد» | خانم چادری: هرچقدر از زن‌ها ایراد نگیرند بهتر است
دختری که شالش روی شانه‌‌هایش است، دربارهی تصورش از قانون حجاب به خبرنگار می‌گوید «من در اجتماع هستم و فکر نمی‌کنم بعد از این قانون اتفاقی بیفتد. جوان‌‌های ما آگاهی‌شان در هر زمینه‌ای کم است. بزرگترهایمان هم که درگیر مسائل اقتصادی هستند. جامعه جان ندارد و این قانون‌ها مثل این هستند که انگار دارید به مرده لگد می‌زنید!»
به نظر این خانم حدودا ۳۰ ساله، آقای پزشکیان هم «دست خودش نیست» این قانون را اجرا می‌کند.
خانم دیگری که شالش افتاده بود با شنیدن «قانون حجاب» گفت «من اصن تو این چیزا نیستم. نمی‌دونم!»
فروشنده‌ی یک مغازه در ایستگاه شادمان گفت «گاهی روزهای یکشنبه خانم‌هایی پشت میز می‌نشینند و با کسانی که شال سرشان نیست حرف می‌زنند. بعضی خانمها هم به حرفشان توجه نمی‌کنند و می‌روند، شاید از هر ۱۰۰ نفر ۱۰ خانم رعایت کنند.»
آقا حرفش را اینطور ادامه می‌دهد «اصلش هم همین است دیگر! چون حجاب ربطی به کسی ندارد. البته کسانی که تذکر می‌دهند هم آدم‌های خوبی هستند.»
خانمی چادری دربارهی قانون حجاب گفت «هرچقدر از مردم ایراد نگیرند، بهتر است. به نظرم خانم‌هایی که روسری سرشان نمی‌کنند هم به خاطر لجبازی است، ولی خب به‌هرحال دوست دارند سرشان نکنند!»
مردها یاد بگیرند نگاه نکنند!
ساعت ۱۷، ایستگاه صادقیه خانم فروشنده‌ای که ماسک می‌فروشد و اندکی از موهایش از زیر مقنعه بیرون است، دربارهی خانمی که در کنار یگان حفاظت ایستاده می‌گوید: تذکری نمی‌دهد. یعنی بخواهد هم جرئتش را ندارد.
بعد از اینکه صحبت قانون حجاب وسط می‌آید می‌گوید «به نظرم خوب است که قانونی داشته باشیم. به‌هرحال خانم‌هایی هستند که دربارهی زندگی‌شان نگران‌اند و فکر می‌کنند با وجود خانم‌های بی‌حجاب ممکن است زندگی‌شان به طلاق بکشد! باید قبول کنیم که شهوت در آقایان بیشتر است.» خانم مشتری که روسری سرش نیست می‌گوید: من دقیقا بعد از ماجرای دوسال پیش دیگر روسری سرم نکردم. اگر این قانون اجرا شود، چند روز که بر سرش بحث می‌شود اما بعدش مجبور می‌شوند این قانون را کنار بگذارند.
مشتری رو به فروشنده می‌گوید (مکالمه‌ی این دو نفر که دیدگاه‌های متفاوتی داشتند، آرام و محترمانه پیش رفت):
- اینکه می‌گویید شهوت، مگر حیوان هستند که نتوانند خودشان را کنترل کنند؟
- نه ولی خب خانمها باید مراقب باشند.
- مشکل همین است که همه‌ش از خانمها توقع داریم. باید پسرهایمان را از بچگی طوری تربیت کنیم که نگاه نکنند. مردها باید یاد بگیرند نگاه نکنند.
خانم بدون روسری: قانون حجاب اجرا نمی‌شود
دو خانم که مادر و دختر هستند و روسری سرشان نیست، می‌گویند «۸-۹ ماه است که کسی به خاطر حجاب به آنها تذکر نداده است. این خانم ۵۸ ساله معتقد است بعد از قانون حجاب ممکن است یکی دو روز خیابان‌ها شلوغ شود و بعد به دلیل اجرایی نبودن این قانون یواش یواش آن را برمی‌دارند.»
به نظر او «کسی که ۱۰ میلیون حقوق می‌گیرد، چطور می‌تواند ۸ میلیون جریمه بدهد؟ کلا بلد نیستند مدیریت کنند! اصلا پزشکیان «کارهای» هست؟!». دختر ۳۲ ساله‌ی خانم می‌گوید: به نظر من هم این قانون اجرا نمی‌شود و ماندگار نخواهد بود.
منظور خانم از جریمه‌ها، مبالغی است که مربوط به جرم بی‌حجابی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
شهروند دیگری به خبرنگار گفت گشت در میدان صنعت بوده است اما کسی به دختران تذکر نمی‌داده است.
از ۳۳ نفر خانمی که در یک واگن قطار نشسته بودند، فقط ۳ نفر شال نداشتند و با بیشتر شدن جمعیت چند نفر به کسانی که روسری سرشان نبود اضافه شدند.
خانمی چادری که مربی تربیتی بود می‌گوید «هنوز قانون را نخواندم و نمی‌توانم نظری بدهم اما شاید موارد بازدارنده‌ای را برای بی‌حجابی داشته باشد. به‌هرحال حجاب چیز خوبی است و مصونیت می‌آورد. باید آگاه‌سازی کنند واگرنه با زور کاری پیش نمی‌رود.
آن خانم ۶۰ ساله‌ای را که سرش نمی‌کند، باید دید آیا از اول قبول نداشته و زوری سرش می‌کرده یا علت دیگری دارد. می‌دانم که مدتی است که نسبت به قبل در پیجرهای مترو اعلام می‌کنند که خانمها حجابشان را رعایت کنند.»
طبق مشاهده‌ی خبرنگار ساعت ۱۹ در خروجی مترو شهدا، از ۲۶ نفر خانم حدودا ۶ نفر روسری نداشتند. مشاهده‌های مشابهی هم در خیابا‌ن‌های دیگر تکرار شدند.
این گزارش روز سه‌شنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۳ در ادامه‌ی گزارش قبلی انصاف نیوز دربارهی وضعیت حجاب و حضور نیروهای عفاف و حجاب در خیابان‌ها تهیه شده است.
انتهای پیام
