بسیج سوریه: میان‌خطوط سخنان رهبری درباره‌ی منطقه
محمد توکلی، انصاف نیوز: رهبری نظام در سخنان خود درباره‌ی تحولات سوریه بر نقش آمریکا و اسرائیل تاکید کرده و گفته‌اند که ‘جوانان غیور سوری’ مناطق تصرف شده در این کشور را آزاد خواهند کرد.
آیت الله خامنه‌ای بر این باور است که تصور تضعیف جبهه‌ی مقاومت به دلیل سقوط اسد نادرست است و آتش‌بس میان حزب‌الله و اسرائیل را مثالی از قوی‌تر شدن نیروهای مقاومت دانستند.
ایشان در این سخنرانی پیش‌بینی کرده‌اند که ‘گستره‌ی مقاومت در همه‌ی منطقه فراگیر می‌شود’ و در نتیجه‌ی آن ایران هم قدرتمندتر خواهد شد.
رهبری مهم‌ترین هدف حضور مستشاری نظامیان ایران در سوریه را ‘بسیج جوانان سوری’ دانستند و به انتقاد از عملکرد مسئولان این کشور پس از داعش پرداختند و از انحلال آن گروه چند هزار نفری اظهار تاسف کردند.
ایشان با اشاره به وضعیت امروز سوریه آن را نتیجه‌ی ‘ضعف و بی‌همتی’ ارتش این کشور دانسته و گفتند در چنین شرایطی ‘کاری از نیروهای بسیجی برنمی‌آید’.
به گفته‌ی رهبری، مسئولان امنیتی ایران از شهریور ۱۴۰۳ به مسئولان سوریه گزارش‌هایی هشداردهنده داده بودند، البته ایشان تاکید کردند از این که از این گزارش‌ها به مقام‌های بالای سوریه رسیده است یا نه اطلاعی ندارند.
در میان‌خطوط سخنان آیت الله خامنه‌ای می‌توان نوعی هدف‌گذاری برای تشکیل گروهی مشابه حشد الشعبی عراق یا حزب الله لبنان در کشور سوریه را دید.
فرمانده کل قوا در این سخنرانی خود که یک روز قبل از انجامش، از آن با عنوان سخنرانی مهم و راهبردی درباره‌ی تحولات منطقه یاد می‌شد بر کلیدواژه‌ی ‘جوانان غیور سوری’ تاکید دارند و بر این باورند که آنها هستند که می‌توانند سرنوشت سوریه را تعیین کنند.
از نگاه آیت الله خامنه‌ای مهم‌ترین کار سردار سلیمانی انسجام‌بخشی به این بخش از جوانان سوریه بوده و خطای بزرگ تصمیم‌گیران آن کشور هم انحلال همین گروه چند هزار نفره بود.
آنچه از نگاه رهبری نظام ماموریت گروه ‘جوانان غیور سوری’ است آزادسازی مناطق تصرف شده سوریه است که ظاهرا منظور ایشان مناطقی است که از سوی اسرائیل در گذشته و یا در آینده از سوی آنها و دیگران و بر اثر وضعیت تازه‌ی این کشور اشغال شده یا خواهد شد.
آنطور که از سخنان آیت الله خامنه‌ای برمی‌آید ظاهراً هدف نهایی ایجاد ‘بسیج جوانان سوری’ فراگیر کردن گستره‌ی مقاومت در سطح منطقه است.
به نظر می‌آید که به باور ایشان تحقق چنین امری در نهایت به قدرتمندتر شدن ایران می‌‌انجامد.
رهبری در همین سخنرانی که نگاهی مثبت به بخشی از جوانان سوریه در آن مشهود است؛ انتقادات بی سابقه و صریحی را نسبت به بخشی از مسئولان سوریه نیز مطرح کرده‌اند و به نظر می‌آید که تصمیم‌گیران ایران نسبت به بخش‌هایی از حکومت اسد و به طور مشخص ارتش این کشور انتقاداتی جدی دارند.
رهبری در سخنرانی ۵۰ دقیقه‌ای امروز خود دست‌کم در سه مورد (به طور میانگین هر ۱۷ دقیقه یک بار) انتقادی را به تصمیم‌گیران و ارتش سوریه مطرح کرده است:
- ضعف و بی همتی ارتش سوریه
- بی توجهی حکومت اسد به گزارش‌های نهادهای امنیتی ایران
- انحلال گروه چند هزار نفری از جوانان سوریه
این سخنان نشانگر آن است که روابط میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم بشار اسد در سال‌هایی که تصور می‌شد حکومت سوریه از متحدان اصلی ایران است با اختلافات و تنش‌های زیرپوستی همراه بوده است.
ممکن است رهبری نظام و فرماندهان نظامی با توجه به این تجربه و دلایل متعدد دیگری این بار برای اثرگذاری بر تحولات منطقه و سوریه به دنبال توجه بیشتر به بخش‌هایی از جامعه‌ی سوریه باشند که از آنها با عنوان ‘جوانان غیور سوری’ یاد کرده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران در مسیر تحقق این ایده‌ی احتمالی با چالش‌های جدی نیز روبرو است که مهم‌ترین آنها نوع نگاه مردم منطقه به کنشگری قدر‌ت‌های منطقه‌ای (ایران و عربستان و ترکیه) و فرامنطقه‌ای (آمریکا و روسیه) و همینطور کاهش منابع مالی کشور است.
بدیهی به نظر می‌آید که مردم کشورهای منطقه از ورود کشورهای دیگر به مسائل داخلی‌شان (حتی اگر به نیت خیر هم باشد) دل خوشی ندارند و در نتیجه شاید تمایلی به استقبال از شکل‌گیری چنین نیرویی (حتی با هدف آزادسازی سرزمین‌های اشغالی سوریه) از خود نشان ندهند.
این مهم از آن جهت حائز اهمیت است که در منظومه‌ی فکری آیت الله خامنه‌ای چنین گرو‌ه‌هایی الزاماً می‌باید از دل مردم هر کشور بجوشد و نمی‌توان با دستوری از خارج از کشور سوریه در پی تشکیل آن بود.
مانع دیگر هم کاهش شدید منابع در اختیار ایران بر اثر تحریم‌های چند سال اخیر است که به طور طبیعی بر اعمال سیاست‌های منطقه‌ای از جمله اجرایی ساختن چنین طرح‌هایی اثر منفی قابل توجهی داشته است.
این دو مانع می‌تواند امکان تحقق کامل ایده‌ی ‘بسیج سوریه’ را با چالش‌هایی جدی مواجه کرده و برای مدتی که می‌تواند طولانی باشد در سطح ایده‌ای روی کاغذ نگاه دارد.
انتهای پیام
قرار نیست ما وارد شیم …