جابجایی پایتخت و یک پیشنهاد | حسن فایضی

حسن فایضی، کارشناس ارشد دفتر تقسیمات کشوری وزارت کشور، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار گرفته است، نوشت:

ابتدا سخن، بدون لفاظی های مرسوم عرض کنم؛ پیشنهاد انتقال پایتخت به ساحل مکران که توسط رئیس جمهور محترم مطرح شده است؛ بنابر دلایلی که در ادامه می آید؛ کاملا غیر کارشناسی است. این طرح هم هزینه بر و هم زمان بر است. گفته اند؛ از دلایل مهم این پیشنهاد مزیت منابع آبی است. آب نمی‌تواند تنها گزینه بحث انتقال پایتخت باشد و بسیاری از مولفه های دیگر، بويژه، موضوعات ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک در این موضوع وجود دارد که قطعا از آب مهم تر است.

ایرادات قانونی و سیاسی- اجتماعی دیگری در این زمینه وجود دارد که اجملا در ذیل می‌آید.

۱- این پیشنهاد چون هزینه بر است و به افزایش هزینه های عمومی می انجامد، مغایر با اصل ۷۵ قانون اساسی می‌باشد.

۲- انتقال مرکز سیاسی ایران به دیگر نقاط، با توجه به تنیدگی مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شهر تهران امری اجتناب ناپذیر است.

۳- تهران با توجه به مولفه‌های اقتصادی و قطب جمعیتی ایران در صورت جابجایی پایتخت سیاسی، قطب اقتصادی و صنعتی باقی خواهد ماند.

۴- دولت با وجود ناترازی ها و مشکلات عدیده ای که دارد، بعید است در شرایط کنونی امکان اجرایی چنین پروژه‌ای را داشته باشد.

۵- همانطور که ایجاد استان البرز (کرج) راهگشا برای مشکلات تهران و کرج نشد، جابجایی پایتخت چیزی از مشکلات تهران بزرگ کم نخواهد کرد.

در دولت مرحوم رئیسی بحث توسعه سواحل مکران مطرح گردید، وزارت راه و شهرسازی با همکاری وزارت کشور مامور انجام آن شدند، آن زمان نگارنده به لحاظ اداری گزارشی برای وزیر وقت تهیه و از آنجاکه، زیر ساخت‌های چنین کاری آماده نبود؛ ایرادات قانونی و زیر ساختی را بر شمرده و در عین حال به مزیت توسعه سواحل مکران برای توسعه اقتصادی ملی و منطقه ای و ارتباط با کشورهای حوزه دریای مکران (عمان) و خلیج فارس اشاره داشتم و اقدام دولت وقت در سال ۱۳۴۷ در بکارگیری یکی از شرکت‌های تحقیقاتی فرانسوی با موضوع آمایش و موقعیت آب و هوایی ایران و هشدار آنان در پیش بینی بحران آب و کم آبی در ایران در دهه‌های آینده، به عنوان یک نظر کارشناسی را یادآور شدم. بر اساس پیشنهاد آن شرکت، می‌بایست تا سال ۱۳۵۶، ۲۵ میلیون نفر جمعیت ایران به حاشیه دریای جنوبی ایران منتقل شوند و فعالیت‌های اقتصادی و… در این پهنه سرزمینی شدت گیرد.

توسعه سواحل مکران و حتی چشم انداز پایتخت دریا محور و یا حتی ایجاد پایتخت اقتصادی و تجاری ایران با هدف فراهم نمودن زیر ساخت‌ها به عنوان یک استراتژی، تصمیم پسندیده‌ای است؛ منوط به اینکه عزم ملّی در انجام آن باشد.

راهکار و پیشنهاد برای برون رفت از وضعیت تهران و کلان شهرهایی همانند، اصفهان، مشهد، تبریز و… با توزیع جمعیت در روستاها و شهرهای کوچک و با ایجاد مزیت‌ها و مشوق‌های اقتصادی و اجتماعی قابل حل بوده و از این راه می‌توان به کاهش جمعیت شهر تهران و کلان شهرها کمک کرد، امروز حدود بیست هزار روستای خالی از سکنه وجود دارد که تمام زیر ساخت‌ها را دارد اما خالی از سکنه جمعیت هستند، روستاییان این مناطق با توجه به وجود زیر ساخت‌هایی مانند، آب ، گاز ، برق ،تلفن و…روستا های شان را ترک کردند و با هدف یافتن شغل به تهران مهاجرت کرده‌اند.

در دولت قبل نگارنده پیشنهاد برگشت جمعیت به روستاهای خالی از سکنه با هدف جذب بخشی از جمعیت ایران و کاهش فشار جمعیتی در تهران و کلان شهرها را به وزیر وقت دادم.

امید است در دولت کارشناس محور مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام