نااطمینانی خوش‌بینانه در بازار ارز | گزارش میدانی
| قابلیت نوسان دلار بین 60 تا 120هزار تومان! |
سرویس اقتصادی، انصاف نیوز: بررسی‌های میدانی از وجود یک نوع نااطمینانی خوش‌بینانه در بازار ارز حکایت دارد تا جایی که فعالان بازار هم سناریوی دلار 60هزار تومانی را محتمل می‌دانند و هم برای دلار 120هزار تومانی آمادگی دارند!
پیش از ظهر شنبه، 6 اردیبهشت 04، بازار غیررسمی ارز در حالی آغاز به کار کرد که ارزیابی‌اش از اخبار سیاسی به ویژه در حوزه سیاست خارجی در مجموع مثبت بوده و مذاکره بین ایران و ایالات متحده را رو به جلو می‌دانسته است.
در این شرایط، قیمت دلار بازار آزاد یا آن طور که مقامات بانک مرکزی می‌خوانند دلار غیررسمی، در کانال زیر 80هزار تومان باز شد.
با آن‌که معاملات ارز آزاد به شکل محسوسی کاهش داشته است با این حال قیمت دلار 79هزار و 800 تومان اعلام شد. خبر انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس هم نتوانست بازار دلار را چندان تحت تاثیر قرار دهد، گرچه بازار شایعات را به شدت داغ کرده است!
امشب معلوم می‌شود چند چندیم!
همان‌طور که آمد، خرید و فروش ارز به ویژه دلار و یورو تقریبا متوقف است، به‌خصوص در ارقام بالاتر از هزار دلار یا یورو. این شرایط را «گیجی بازار» می‌نامند؛ شرایطی که خریدار نمی‌داند آیا باید ریال خود را به ارز خارجی تبدیل کند یا منتظر کاهش بیشتر قیمت بماند و فروشنده نمی‌داند فردا با همین ریال دریافتی امروزش می‌تواند ارز رفته را جایگزین کند یا نه؟
ارزیابی بازیگران بازار غیررسمی ارز از مذاکره میان ایران و امریکا این است که بالاخره توافقی حاصل می‌شود اما غیر از این ارزیابی خوش‌بینانه، قیمت فردای ارز؛ این‌که صعودی باشد یا نزولی، بستگی به اخباری دارد که امشب از مذاکرات عراقچی-ویتکاف منتشر می‌شود.
جواد، فروشنده میان‌سال ارز در خیابان منوچهری تهران به خبرنگار انصاف نیوز می‌گوید: «خبرهای اصلی شاید فردا صبح منتشر شود، اما امشب معلوم می‌شود چند چندیم و مذاکرات موفق بوده یا به دست‌انداز افتاده است.»
رامین، فروشنده جوان‌تر ارز آزاد حرف همکارش را تکمیل می‌کند: «توافق که می‌کنند، یعنی باید کنار بیان، این ترامپه با کسی شوخی نداره، اما قیمت فردا بستگی داره که آقایون بخوان دلار بیاد پایین، بره بالا یا نگه‌ش دارن!» او از آن دسته شهروندانی است که به جد معتقد است تحولات بازار غیررسمی ارز هم توسط دولت و شبکه بانکی رقم می‌خورد.
خیلی‌ها توی ضررند
در گعده‌های دو سه نفره ارزفروشان خیابان فردوسی، موضوعات مختلفی مورد بحث قرار می‌گیرد؛ از نتایج بازی‌ها و کل‌کل‌های فوتبالی تا تعریف و تحلیل ترندهای شبکه‌های اجتماعی اما این روزها، در کنار مباحث صنفی، بیشتر بحث سیاسی درمی‌گیرد.
آن‌گونه که می‌گویند، در دو سه روز اخیر چند باری صدای همکاران بر سر هم بلند شده و یکی دو درگیری تا آستانه فیزیکی شدن برخوردها پیش آمده است؛ علت را که جویا می‌شوم، جواب قانع‌کننده‌ای می‌شنوم: «اعصاب‌ها خراب است و همه عصبی‌اند. خیلی‌ها تو ضرر هستند و حوصله شوخی همکار یا سروکله زدن با مشتری را ندارند. طرف دلار 95هزار تومانی خریده، حالا باید زیر بفروشد، خیلی هم زیر بفروشد!»
آقای طاهری صحبت‌های سید را کامل می‌کند: «شب عید می‌گفتند دلار می‌تواند تا 115هزار تومان هم بالا برود. وقتی مردم به بازار هجوم آوردند که ارزش پول‌شان را با خرید ارز حفظ کنند، دلار زیادی ریختند کف بازار و حسابی فروختند. عید که تمام شد، گفتند مذاکره می‌شود و همان دلاری را که 105هزار تومان به مردم فروخته بود، 20هزار تومان زیر از دست‌شان جمع کرد! یعنی همه‌اش نقشه می‌کشند که جیب مردم را خالی کنند!»
ورود دلار سفید به بازار و معنای آن
چه فعال بازار بخوانیم‌شان چه دلال، برای اثبات نظریه خود؛ دخالت دولت یا حداقل بانک‌های متصل به دولت در بازار ارز، دلایل قانع‌کننده‌ای دارند. جدیدترینش، ورود دلار سفید به بازار است.
چند نفری دوره‌ام می‌کنند و دلاری را نشانم می‌دهند که معروف است به دلار سفید که فاقد آن نخ آبی پهن است: «این دلار سفید توی دنیا اعتبار نداره و از همه‌جا جمع شده اما خودپردازهای ارزیِ فرودگاه امام فقط از این نوع دلار به مردم می‌فرشند. طرف هم برای آن‌که دلار سفیدش را به دلار آبی تبدیل کند، باید هزار تومان برای هر یک دلار بدهد. از این طرف کسانی را می‌شناسیم که با بانک‌ها کار می‌کنند. این‌ها برای بانک دلار سفید جمع می‌کنند.» و دیگری: «در دنیا کسی با این دلارها خرید و فروش نمی‌کند، آن هم در این حجم. پس فقط یک احتمال می‌ماند؛ این‌که این دلارها از قبل در خزانه بوده و حالا دارند خرد خرد وارد بازارش می‌کنند.»
اگر کار اسرائیل باشد…
انفجار مهیب روز شنبه 6 اردیبهشت 04، در بندر شهید رجایی بندرعباس قیمت دلار آزاد را تنها 100 تومان افزایش داد اما نتوانست مرز مقاومت شکننده 80هزار تومان را بشکند.
فعالان بازار ارز در خیابان منوچهری تهران، علاوه بر آن‌که گوش به اخبار دارند، تحلیل‌های جالبی هم از حادثه ارائه می‌دهند؛ یکی از فعالان بازار، می‌گوید: «اگر این انفجار بر اثر حمله اسرائیل باشد، یعنی مذاکرات ایران و آمریکا دارد به نتیجه می‌رسد. می‌خواهند نگذارند شرایط ایران و دنیا عادی شود.»
خبرنگار انصاف نیوز پرسید اگر ثابت شود که انفجار بندر رجایی کار اسرائیل بوده، دلار گران می‌شود؟ این فعال بازار ارز پاسخ داد: «نه لزوما! چون ممکن است از این طرف اصلا اعلام نشود انفجار بندر رجایی کار اسرائیل بوده تا مذاکرات به نتیجه برسد.»
از دلار 60هزار تومانی تا دلار 120هزار تومانی!
نکته جالب توجه عمق گیجی بازار است؛ فعالان بازار غیررسمی ارز می‌گویند برای سناریوهای مختلف آمادگی ذهنی دارند؛ ممکن است فردا خبری منتشر شود و دلار بشود 60هزار تومان، ممکن است خبری منتشر شود و دلار بشود 120هزار تومان!
آقاجواد می‌گوید: «بازار دلار هم مستعد افت بیشتر است و هم می‌تواند به قله قیمت پرش کند؛ بستگی دارد که دولت چه سناریویی برای ارز طراحی کرده باشد.»
می‌پرسم: اگر یکی از مقامات بلندپایه دولت را ببینی، از او چه می‌پرسی؟ پاسخ می‌دهد: «می‌پرسم اگر قرار به مذاکره و توافق بود، چرا توافق برجام را حفظ نکردید. چرا جلوی آن‌ها که موشک هوا کردند و رویش شعار نوشتند را نگرفتید؟ حتما باید ما مردم فقیرتر می‌شدیم؟»
می‌پرسم: اگر الان یکی از مشتری‌های قدیمی‌ات تماس بگیرد و سوال کند که دلارش را بفروشد یا دست نگه دارد، چه پاسخ می‌دهی؟ او گفت: «می‌گویم شما تصمیم بگیرید و دستور بفرمایید، من انجام بدهم! نه می‌گویم بفروش، نه می‌گویم بخر. مشاوره مال وقتی است که بازار آرام است، نه الان که قیمت فردا معلوم نیست… به مردم چه بگویم؟»
ارز نقد، باز هم ارزان‌تر
در یکی دو ساعتی که در راسته دلارفروشان پایتخت حضور داشتم، نرخ‌های کمتر هم برای دلار به گوش می‌رسید. برای مثال بعدازظهر روز شنبه (6 اردبیهشت 04) دلار به شرط تسویه آنی و نقد با چک‌پول 100 و 200هزار تومانی، 78هزار تومان قابل خریداری بود که به معنای اختلاف قیمت 1800 تومانی با نرخ معاملات امروز دلار است.
تثبیت مقدم بر تنزیل!
فعالان بازار غیررسمی ارز بر سر قیمت بهینه دلار، اختلاف نظرهای جدی دارند؛ یکی دلار 50هزار تومانی را ایده‌آل می‌داند، دیگر دلار 70 هزار تومانی را. یکی دلار 80هزار تومانی می‌پسندد و یکی می‌گوید نرخ واقعی دلار 100هزار تومان است.
با وجود اعلام این نرخ‌های مختلف و متفاوت به عنوان نرخ بهینه دلار، همه بر سر یک نکته هم‌نظر و متفق‌القول هستند؛ دولت هر تصمیمی که می‌خواهد برای قیمت ارز و نرخ دلار بگیرد، بگیرد اما به هر تصمیمی که رسید روی آن بایستد و نرخ را تثبیت کند و بگوید حداقل یک‌سال، نرخ دلار همین است که هست: «یک نرخ برای دلار بگویند و هر اتفاقی که افتاد، نرخ همان باشد؛ جنگ شد، صلح شد، کرونا شد، قحطی شد، فراوانی شد… قیمت دلار تغییر نکند.»
این را هم باید یکی دیگر از نشانه‌های نااطمینانی خوش‌بینانه در بازار ارز بدانیم؛ جایی که فعالان بازار غیررسمی ارز باورمند می‌شوند دولت می‌تواند نرخ ارز را در رقم دلخواهش تثبیت کند!
انتهای پیام
