توسعه به مثابه ظرفیت حل مسئله
محمدحسن علایی، جامعهشناس یادداشتی در کانال تلگرامی خود نوشت که متن کامل آن را در ادامه میخوانید.
«صورتبندی نظری ایران امروز ای بسا اولین ضرورت اهل تفکر در ایران امروز باشد؛ وضعیت پروبلماتیک ایران حاکی از آن است که تقلیل مسائل عدیده ی ایران به صرف مسئله، سیاسی، اقتصادی یا… قابل دفاع در ساحت نظری نمی باشد. در وضعیت توسعهنیافتگی تاریخی ایران با انواع و اقسام مسائل ریز و درشت مواجه است از انواع بحران های زیست محیطی و اقلیمی تا انواع اسدادهای سیاسی و شکاف های اجتماعی تا اوضاع نابسامان اقتصادی و دیپلماتیک. در چنین وضعیتی توسعه می تواند به مثابه ظرفیتی برای حل مسائل از سوی اندیشمندان تلقی گردد.
اگر بر سر ضرورت توسعه به مثابه ظرفیت حل مسئله اجماع حاصل گردد پرسش مهم و حیاتی این است که موانع اصلی بر سر راه توسعه چیست؟ و پاسخ قطعی و فوری آن عبارت است از: عزم ملی و خواست جمعی توسعه در یک توافق پایدار میان مردم و حاکمیت. وجود شکاف میان دولت و ملت مانع اصلی بر سر راه توسعه است؛ چرا که شرط اصلی تحقق توسعه بدون شک تحقق وفاق ملی است.
اگر توسعهنیافتگی تاریخی معضل اصلی تلقی گردد خود در گام اول از شکاف دولت و ملت خواهد کاست چرا که مسئله به سطح سیاسی صرف تقلیل پیدا نخواهد کرد. به شرطی که در ادامه طریق توافقات بیشتری بین دولت و ملت برقرار گردد. هر گروه، جریان یا طرز فکری به تعارضات دولت و ملت دامن بزند در واقع چوب لای چرخ توسعه می گذارد و بنابراین مسیر حل انبوه مسائل کشور را سد می کند.
اندیشمندان و نیروهای اجتماعی ای که خواهان رفاه و سعادت مردم خویشند بایستی برای توافق با دولت راه گشایی و کنشگری کنند توافق دولت و ملت می تواند در برابر تهدیدات خارجی نیز کارگر افتد و احساس ناامنی حاکمیت را کاهش دهد. دکتر فاضلی جامعهشناس با استفاده از همین تعبیر “توسعه به مثابه ظرفیت حل مسئله” گامی در جهت تمهید لوازمات “گفتمان وفاق” برداشته و تذکار جامعه شناسانه ای بر ضرورت آن داده اند که در پایان همین جستار به سهم خویش از وجود چنین عقلانیت ورزی ها ولیکن معدود بایستی ابراز خرسندی کرد. باشد که حقیقتا اهل نظر در چنین شرایط خطیری به نفع ملک و ملت گام بردارند.»
انتهای پیام