خرید تور تابستان

سیاستمداری که نظام بانکی را نابود کرد

«محسن جلال پور» رییس پیشین اتاق بازرگانی ایران در یادداشتی تلگرامی درباره‌ی نقش بنی صدر در مشکلات نظام بانکی نوشت:

این‌روزها که نظام بانکی‌ایران درگیر مشکلات بی‌شماری شده‌است، باید از سیاستمداری یادکنیم که بخش عمده‌ای از مسائل و مشکلات ساختاری نظام بانکی، مدیون تلاش‌های اوست. واقعا باید خدا را شکر کنیم که عمر سیاسی این فرد در نظام اداری ما اندک بود اگر نه شاید امروز، دکه‌های روزنامه فروشی ما هم دولتی بود.

او مبتکر اصلی ملی شدن بانک ها، مصادره های اول انقلاب و دولتی شدن بخش عمده اقتصاد ایران است.

این فرد کسی نیست جز ابوالحسن بنی صدر که 36 سال پیش در چنین روزهایی با رای عدم کفایت نمایندگان مجلس برای ادامه کار در کسوت رئیس جمهوری مواجه شد.

اوایل انقلاب و در کشاکش شکل‌گیری ساختار جمهوری‌اسلامی، ابوالحسن بني صدر با تز «اقتصاد توحیدی» اقتصاد ایران را دچار سردرگمی نظری کرد. اقتصاد توحيدي بنی صدر، در حقیقت برگرفته از نظریه‌های مارکسیسم بود كه با رنگ و لعاب اسلامي در اقتصاد ایران مطرح شد. هر چند آن‌روزها بنی صدر را در دسته سیاستمداران لیبرال می‌شناختند اما واقعیت این بود که دیدگاه‌های اقتصادي بني صدر هيچ گاه به لیبرالسیم نزدیک هم نبود.

او از معدود روشنفكران مذهبي عصر خود بود كه ادعای اقتصاددانی داشت و به زبان اقتصاد با دیگران صحبت می‌کرد. بنی صدر همچون عموم بیشتر روشنفكران آن دوره، جمع گرا وجامعه گرا (سوسياليست) بود.

بنی صدر می‌پنداشت: «بهترين شكل روابط اين است كه فرد آن چه را به دست مي آورد در اختيار جمع بگذارد و از جمع به اندازه نياز خويش بستاند. درست است كه ما هنوز به اين مرحله نرسيده‌ايم اما اين كار بسيار علمي است، هر جمعي ولو چند نفري مي توانند جامعه اسلامي و رهبري اسلامي را ايجاد كنند و در جمع خود حكومت اسلامي را مستقر نمايند» (ص٣٣١- اقتصاد توحیدی)

او در مورد بانكداري ايران معتقد بود «نظام بانكي ايران با اتصالات چند جانبه‌اي كه با نظام بانكي جهان سرمايه داري دارد مجري سياست‌هاي چندمليتي در ايران است و به دست اين بانك‌هاست كه درآمدها و سرمايه‌هايي را كه در كشور ايجاد مي‌شوند به مدار اقتصادي چندمليتي جذب مي‌كنند» (ص ٩٨).

زمانی که آیت الله هاشمی رفسنجانی در تاریخ چهارم خرداد‌ماه 1358 توسط یکی از اعضای گروه فرقان مورد سوء‌قصد قرار گرفت و ترور شد، شورای انقلاب در غیاب او چند تصمیم مهم گرفت؛ از جمله این که بانک‌های خصوصی به تملک دولت درآمدند و در مرحله بعد، صنایع بزرگ ملی و اموال 53 نفر از سرمایه‌داران معروف عصر محمدرضا پهلوی مصادره و ملی شد. هر دو اتفاق در دوره‌ای یک‌ماهه رخ داد. دوره‌ای که مرحوم هاشمی، مجروح و در منزل بستری بود و مبتکر اصلی این طرح ها، کسی نبود جز ابوالحسن بنی صدر که آن رزوها وزیر دارایی در دولت مهندس بازرگان بود.

بنی صدر و برخی همفکرانش با چنین دیدگاهی، نظام بانکی ایران را درون دیگی داغ ریختند، خوب به همش زدند و ساختاری را تحویل دادند که نه اسلامی بود و نه می شد اسمش را بانکداری گذاشت.

یک بار از حاج علاء ميرمحمدصادقي شنیدم که گفت: بني صدر آن قدر با بخش خصوصی مخالف بود كه تمام تلاشش را براي انحلال اتاق بازرگانی به کار برد. او خیلی تلاش کرد تا ساختمان اتاق را مصادره و فعالیت‌های این تشکل دیرپای بخش خصوصی را متوقف کند. بارها ایده ادغام اتاق بازرگانی را در وزارت بازرگانی مطرح کرد اما به او گوشزد کردیم که اتاق بازرگانی دولتی نیست و او نمی‌تواند برای این تشکل تصمیم بگیرد.

بنی صدر 36 سال است که دیگر در نظام اداری ایران هیچ نقشی ندارد اما یادگارهایش در سیاست گذاری، به این زودی‌ها گریبان اقتصاد ایران را رها نخواهد کرد.

انتهای پیام

بانک صادرات

نوشته های مشابه

پیام

  1. حالا که بني صدر 36 سال است رفته، شماها با اين همه ادعاهاي کلان، که هنوز نتوانسته ايد تاثير حضور بسيار اندک اما به زعمتان تخريبي وي را در اقتصاد يک مملکت، تغيير دهيد، شماهائي که ادعايتان گوش فلک را کر کرده، براي اين مردم و مملکت چکار کرده ايد!؟ کاش شما و همه مدعيان دروغين هم مثل بني صدر رد شده بوديد. شما در واقع داريد ضعف و ناتواني خودتان را به جائي ديگر حواله مي دهيد، نه عزيزم، مردم مي فهمند و برخلاف عقيده تان ، خيلي هم بيشتر از شماها مي فهمند. مشکل، اساسا جايي ديگر است و مربوط است به همين سالها و نه آن بازه اندک حضور آن مردي که 36 سال است ديگر نيست. مافياها و آقازادگاني که اتفاقا در زمان بني صدر نبودند و الان هستند.
    با اينگونه نوشتن ها ، چاره اي نيست جز تبادر اين موضوع به ذهن که نويسنده هم بله…

  2. نظام بانکداری اسلامی ساخته و پرداخته بنی صدر است ؟!
    بنی صدر تنها عضو شورای انقلاب بود ؟!

  3. با سلام به نظر می رسه مقاله در بیان مسولیت ایشان در دولت مهندس بازرگان اشتباه شده است.
    بنی صدر تا پایان عمر دولت موقت مهدی بازرگان ( ۱۴ آبان ماه ۱۳۵۸) سمتی در کابینه وی نداشت. تنها در یک دوره در تیرماه ۱۳۵۸ -بر اساس طرح ادغام دولت و شورای انقلاب که طی آن عده ای از اعضای شورای انقلاب وارد دولت موقت شده و عده ای از اعضای دولت موقت نیز وارد شورای انقلاب شدند- به معاونت وزارت امور اقتصادی و دارائی رفت که کمتر از یک ماه بعد جهت شرکت در انتخابات خبرگان قانون اساسی از این سمت انصراف داد.— نقل از ویکی پدیا و مرجع: هاشمی رفسنجانی، اکبر. کارنامه و خاطرات سال های ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸: انقلاب و پیروزی. تهران: دفتر نشر معارف

  4. سلام البته که تصمیمات اوایل انقلاب خیلی علمی نبود ولی نباید کاسه همه بدبختی ها را به سر یک نفر کوبید ولی من تعدادی از کاسبان را می شماسم که از وامهایی که برگرفته از تفکر بنی صدر بودبه نوایی رسیدند ولی بعد از آن با آن همه درآمد مشکل هیج تولید کننده ای جل نشده است مگر افرادی که با رانت از وامهای کلان سود بردند و شدند یقه سفیدهای نظام ؟!!!!!!!!!!!!!!

  5. ایا این چتدسال که بانکهای خصوصی دوباره راه افتاده اند توانسته اند باری ازدوش مملکت بردارند؟

  6. اشاره ای که به بستری بودن اقای هاشمی شده بمعنای این نیست که ایشان با تفکربقول نویسنده سوسیالیستی اول انقلاب مخالف بوده.فراموش نباید کرد که خطبه های عدالت اجتماعی اقای هاشمی درزمان جنگ کاملا درمسیر تفکرسوسیالیستی که نویسنده بیان کرده ایراد میشد

  7. این ترهات واراجیف چیست ؟اولا ان شخص که بود؟اساسا شخصیت شناخته شده ای برای عموم مردم بود خودشان اوردنش اورا درمقابل شخصیت باوقار وصدیق ومتدینی چون زنده یاد مهندس بازرگان گذاشتندتا……..ثانیا دراین دیار دیگر بسیاربسیار مضحک وخنده اور است که باوجود این ترلیاردداران فاسد (اکال السحت)سخن از58 سال قبل بشود.خودتان را مضحکه کنید…

  8. اقای جلال پور دنبال پستی میزی مقامی منصبی میگردی بگرد اما خدا وکیلی وقت مردموبا اباطیل چهل سال قبل نگیر نه که در بسیاری از موارد که دیگران تصمیم گرفتند گل کاشتیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا