«مداح پاکتی» |14| «مداحی را می‌شناسم که پاکت می‌گیرد و جهیزیه می‌دهد»
«مداح پاکتی» عنوان یک پرونده‌ی گزارشی است. اظهارات سیاسی همراه با توهین برخی مداحان دوباره موضوع اقلیتی از آنها را داغ کرد که در قبال مداحی پاکت‌های چندین میلیونی و حتی چند ده میلیونی دریافت می‌کنند. بخش‌های اول این پرونده، بازنشر مطالبی است که پیشتر رسانه‌ای شده بود.
«مداحی را می‌شناسم که پاکت می‌گیرد و جهیزیه می‌دهد»
۱۳ خرداد ۱۳۹۵، خبرگزاری بسیج: حاج مصطفی خورسندی، مدیرعامل خانه مداحان کشور، در گفت‌وگویی صریح و صمیمی به سوالاتی پاسخ داد که متن کامل این مصاحبه را در ادامه می‌خوانید.
در ابتدا از خودتان بفرمایید؟ متولد چه سالی هستید؟
متولد 1347 هستم. از 16 سالگی در جبهه بودم. فرهنگ معنوی زیادی بر منزل ما حاکم بود. پدر بنده از مبارزین انقلابی بود و بنده در 7 سالگی و هنگام ورود به دبستان، قرآن را کامل آموخته بودم. عموی بنده هم 10 سال اسیر بودند و عموی دیگر نیز از جانبازان دفاع مقدس بودند. هر 4 عموی بنده از جانبازان و اسیران بودند و در خانواده‌ای مذهبی رشد کرده‌ام.
خیلی از افراد عمرشان را کنار حاج آقا نادعلی کربلایی گذرانده‌اند و به این موضوع افتخار می‌کنند. شما هم از این موضوع جدا نیستید. مرحوم نادعلی چه داشت که همه به شاگردی ایشان افتخار می‌کنند؟ و اینکه خروجی جلسات ایشان چه بود؟
یکی از ویژگی‌های ممتاز استاد نادعلی، اخلاص بود. بنده از 18 سالگی به طور رسمی در کلاس‌های مداحی ایشان شرکت کردم. گاهی اوقات افراد کوچکتر از بنده از ایشان شعر می‌خواستند و مرحوم کربلایی هم پاسخ منفی نمی‌دادند و حتی گاهی تا ساعاتی از شب بیدار می‌ماندند. نه تنها ایشان، بلکه همرشان هم مشکل گشای کارهای ما بودند. وقتی از ایشان چیزی می‌خواستیم، حاج خانم به حضرت زینب (س) توسل می‌کرد و مشکل ما حل می‌شد. یک مرتبه با هم در حال قدم زدن بودیم که ناگهان دیدم اشک از چشمان مرحوم نادعلی سرازیر شد. علت را پرسیدم و ایشان گفتند: خداوند نیاورد روزی را برای ارباب بی‌کفنم اشک نریزم.
چکیده 18 سال شاگردی در محضر مرحوم نادعلی را اگر بخواهید در سه سرفصل عنوان کنید، چه می‌گویید؟
اجازه بدهید در چهار سرفصل بگویم. مداح باید در 4 حرف م، د، ا و ح خلاصه شود. یعنی چه؟ «م» مداح یعنی اینکه یک ستایشگر اهل بیت (ع) باید متدین باشد. «د» یعنی دانش داشتن. استاد ما گاهی به شوخی می‌فرمودند «اگر می‌خواهید دروغ هم بخوانید، از روی کتاب بخوانید». «ا» در کلمه مداح یعنی اخلاص، ادب و اخلاق. اخلاق یک مداح را باید در منزلش بررسی کرد. اگر خانواده یک مداح، نمازهای جماعت را در خانه به او اقتدا کردند، آن وقت می‌توان به آن شخص لقب «مداح» را داد. ممکن است یک انسان بتواند در برابر دیگران نقش بازی کند اما در خانه از انجام این کار عاجز است. «ح» مداح به معنای حسن سلیقه و حسن انتخاب است. استاد کربلایی می‌فرمودند «همیشه به این نکته توجه کنید که چه چیز را در کجا بخوانید و چه چیز را در کجا نخوانید. گاهی اوقات مستمع آماده دعا کردن است، خواندن حتی یک بیت در این مواقع اشتباه است». حسن سلیقه یکی از موضوعات مهم در مداحی است.
در چه عملیاتی به درجه رفیع جانبازی دست یافتید؟ بعد از عملیات والفجر 8 در فاو، تعدادی از دوستان به اردوگاه کوثر آمدند. در آن جا حدود 8 هواپیما بچه‌ها را بمباران کردند و بنده نیز مورد اصابت بمب خوشه‌ای قرار گرفتم. جانباز 70 درصد هستم. به غیر از دست‌هایم، همه اعضای بدنم جانباز است.
اگر شما را به مجلسی دعوت کنند، پاکت هم می‌گیرید؟ این مورد هم نیاز به استاد دارد. یک بار هم در طول عمرم بابت هیچ مجلسی مبلغی را طی نکرده‌ام و هم‌چنین منتظر دادن پاکت از سوی مسئول هیئت هم نبوده‌‌ام. مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می‌فرمودند «کسانی که نرخ تعیین می‌کنند و پول می‌گیرند، اگر بدانند که با گرفتن مبلغ، چه چیزی را ازدست می‌دهند این کار را نمی‌کنند». من نمی‌خواهم وارد این وادی بشوم اما کسانی که نرخ تعیین می‌کنند و درگیر این طور مسائل هستند را قبول ندارم.
گاهی اوقات بعضی از مداحان، یک نفر را به عنوان مدیر برنامه انتخاب و ایشان را مسئول طی کردن مبلغ می‌کنند. آیا این کار درست است؟
ما حدود 80 هزار مداح در کشور داریم. کسانی که این حرکات از آنها سر می‌زند، شاید به تعداد انگشتان دست هم نباشند. تعداد آنها خیلی کم است اما متاسفانه ما با بزرگنمایی این افراد، باعث دیده شدن آنها می‌شویم و این خوب نیست. از طرفی هم ما فقط گرفتن‌های این مداحان را می‌بینیم و کاری با خرج‌کردن‌های آنها نداریم. با یکی از آقایانی که این کار را انجام داده بود صحبت کردم و گفت: همه امور مالی مربوط به هیئت خودم را به طور فردی انجام می‌دهم و از سرمایه خودم خرج می‌کنم. ما باید به این مسائل هم توجه داشته باشیم. ذاکر پیشکسوتی را می‌شناسم که در جلسه‌ای مبلغ سنگینی را گرفت و بعدها که پرس و جو کردم، متوجه شدم که ایشان جهیزیه چند عروس را تهیه می‌کند. ما نباید یک طرفه نگاه کنیم. بعضی از مداحان، هزینه‌های سنگینی هم می‌کنند و محل رجوع مردم هستند. بعضی از پیرغلام‌ها هستند که درآمدی ندارند و هیچ کسی هم آنها را دعوت نمی‌کند. ما باید به این افراد کمک کنیم و آینده مداحان جوان را هم پیش بینی کنیم. من به هیچ عنوان طی کردن مبلغ در هر شرایطی را قبول ندارم ولی معتقدم که مردم نباید قضاوت نکنند.
عزیزی در فراتر از مرزهای این کشور، ترانه‌ای را می‌خواند و به دست ایرانی‌ها می‌رسد و ناگهان در دهه اول محرم، از زبان یک ذاکر می‌شنویم. چرا به این گونه مسائل رسیدگی نمی‌شود؟ گاهی اوقات جنس آهنگ سالم است و استفاده از آن، ایرادی ندارد. اما اگر آهنگی غنا داشته باشد، چه برای خواننده داخلی یا خواننده خارجی باشد، استفاده از آن مشکلی ندارد. من تا همین لحظه که در خدمت شما هستم، حتی یک ترانه هم گوش نکرده‌ام.
یعنی اگر شما سوار یک وسیله نقلیه بشوید و آن راننده هم آهنگ گذاشته باشد، شما چیزی نمی‌گویید؟
گوش کردن با به گوش رسیدن تفاوت دارد. لحظه آخر عمر را چه کسی می‌تواند تعیین کند؟ چه تضمینی است که لحظه گوش کردن آهنگ، آخرین لحظه عمر من نباشد؟ ذاکر امام حسین (ع) نباید چیزی را بخواند که برای جوانان تداعی آهنگ غربی بشود. ما در شورای عالی مداحان، تیمی را هماهنگ کرده‌ایم تا مداحی‌های این سبکی را بررسی کنند. اگر مداحی خلاف آداب مداحی بخواند، او را احضا ر می‌کنیم و توسط بزرگان این عرصه به او تذکر جدی می‌دهیم. نزدیک به یک سال است که این کار را انجام داده‌ایم.
من چند اسم می‌برم. بعد از شنیدن این اسامی نظرتان را در یک یا دو جمله بفرمایید.
حاج محمود کریمی: بسیار تلاشگر و اهل پژوهش و تحقیق هستند. خلاق و توانمند هم هستند. ایشان را افتخار جامعه مداحی می‌دانم.
حجت الاسلام والمسلمین ناصر نقویان: ایشان هم زحمت کشیده این عرصه هستند. البته بنده و ایشان از دوستان صمیمی یکدیگر هستیم. حتی تصویری که برای شماره ایشان در گوشی قرار داده‌ام، عکس بدون عمامه است.
حجت الاسلام والمسلمین شهاب مرادی: پرمهرو محبت و مردمدار هستند. من ایشان را به عنوان یک روحانی مردمدار می‌شناسم که رابطه خوبی هم با جامعه ذاکرین دارد.
حاج منصور ارضی: یک استاد به تمام معنا و زبان گویای ذاکرین. سیدعلی مومنی: از جوانان فعال و تلاشگر هستند. سیدعلی را خیلی دوست دارم و ایشان هم به من لطف دارند. پدر ایشان هم یک روحانی و اهل روضه هستند. مهدی تاج: ایشان را نمی‌شناسم.
استاد محمدرضا شجریان: استاد توانمند عرصه آواز و موسیقی رابعه اسکویی: ایشان را نمی‌شناسم. شاید تصویرشان را ببینم بشناسم.
نظرتان در ارتباط با برجام چیست؟ تلاش‌های بسیاری صورت گرفت تا این واقعه به وقوع بپیوندد. برجام، هم آثار منفی و هم آثار مثبت دارد. آنها به مکتوباتشان عمل نمی‌کنند ولی وقتی شما عمل نکنید، آنها شاکی می‌شوند. امیدوارم که فرجام خوبی را داشته باشد.
چند سفر به کربلا مشرف شده‌اید؟ متاسفانه به دلیل مشغله زیادی که دارم، 7 سفر بیشتر نرفته‌ام. همه تلاشم این است که گره گشایی کنم. روزی نبوده که دل کسی را شاد نکنم.
انتهای پیام
