«تعهد دهید دیگر درباره تراریخته نمی نویسید!»

«سلامت نیوز» در ششم بهمن ماه 1395 متنی را با تیتر «آقای روحانی، از برخورد زیرمجموعه های خود با رسانه ها خبر دارید؟ / شکایت از سلامت نیوز برای اطلاع رسانی درباره تراریخته ها / تعهد دهید دیگر درباره تراریخته نمی‌نویسید!» منتشر کرده است که انصاف نیوز به لحاظ اهمیت آن و مختومه نشدن پیگیری‌های ماجرا آن را بازنشر می‌کند:

متاسفانه برخی از افراد که زیر مجموعه های وزارت جهاد کشاوزی و سازمان برنامه و بودجه کشور هستند با عنوان دانشمند در زمینه تراریخته ها به تجارت گسترده به جای تحقیقات کافی در تولید و واردات این محصولات پرداخته و از نفوذ خود در دولت محترم سوءاستفاده کرده و سعی در متهم نمودن این رسانه دارند و شکایت های زنجیره وار علیه سلامت نیوز به جریان انداخته و از سلامت نیوز تعهد خواسته اند که برای چشم پوشی از شکایت خود، دیگر هیچ مطلبی درباره تراریخته ها منتشر نکند! این دقیقا با مسئله ای که رییس جمهور محترم در زمان انتخابات عنوان کرده بودند که:«رابطه دولت و رسانه نباید جاده یک‌طرفه باشد و دولت هرچه می‌پسندد انتظار داشته باشد از رسانه‌ها تبلیغ و اعلام شود» مغایرت دارد

به گزارش سلامت نیوز، رئیس جمهور پس از رونمایی از منشور حقوق شهروندی در آذرماه امسال، بیانیه‌ای را در تبیین حقوق شهروندی منتشر کرده و دستوراتی را به دستگاه‌های اجرایی صادر کرد. در این بیانه به صراحت آمده است که استیفای حقوق و دسترسی به اطلاعات و تبادل آن، آزادی مطبوعات و رسانه‌ها، حق نقد و نظر و نظارت همگانی، تنها با تعهد، مسئولیت‌پذیری و اراده سیاسی دولت امکان‌پذیر است.همچنین مشارکت مردم در حیات اجتماعی به برخورداری بدون تبعیض شهروندان از حق بهره‌مندی از مسکن، تغذیه و آب آشامیدنی سالم و …منوط است؛ از سوی دیگرروحانی در شهریور سال 92 پس از آنکه رییس جمهور شد دستور ویژه داد که تمام شکایت هایی که دستگاه های دولتی از رسانه ها کرده اند ، در صورتی که طبق قانون قابل بازپس گیری باشند ، منتفی می شوند.

دکتر حسن روحانی همچنین در زمان انتخابات وعده های بسیاری به رسانه ها در جهت حمایت و آزادی نقد داده اند که بد نیست برخی از آنها را مروری کنیم:

1- راه مقابله با فساد آزادی دادن به رسانه‌ها و مطبوعات است و اتکا به نظارت‌های فرهنگی کافی نیست.
۲- باید به رسانه‌ها مقداری آزادی عمل دهیم؛ امروز بنگرید رسانه‌های ما چه وضعی دارند، در حالی که تعدد دارند اما تنوع ندارند. باید شرایطی ایجاد کنیم که در آن تنوع لازم وجود داشته باشد و جوان‌ها بتوانند مطالعه کنند.
۳-امروز در کشور ما نهادهای نظارتی مختلفی وجود دارند که این نهادها بر عملکرد دولت نظارت می‌کنند اما معتقدم نظارت رسانه‌های جمعی بر عملکرد دولت موثرتر است.
۴- محاکمه یک فرد متخلف توسط رسانه‌ها دردناک‌تر از محاکمه این شخص توسط نهادهای قضایی خواهد بود و لذا رسانه‌ها بهترین نهاد برای نظارت بر دولت هستند.
۵- رسانه‌ها می‌توانند برای چرخش امور به ملت، دولت و کشور کمک کنند و می‌توانند بهترین حامی، ناظر و یار دولت باشند.
۶- نمی‌شود دروازه ورود صدا و تصویر رسانه‌ها را به کشور بست؛ چرا که امکان‌پذیر نیست و تنها راه کند کردن اثر رسانه‌های دیگر فعال‌تر و قوی‌تر کردن رسانه‌های داخلی است.
۷-. رابطه دولت و رسانه نباید جاده یک‌طرفه باشد و دولت هرچه می‌پسندد انتظار داشته باشد از رسانه‌ها تبلیغ و اعلام شود.
۸-. من یک برنامه نوبه‌ای تنظیم می‌کنم و در این برنامه نوبه‌ای به مردم گزارش کار می‌دهم و در این گزارش کار، نکات و سؤالاتی که مدنظر مردم است، می‌توانند از طریق رسانه‌ها مطرح کنند و دولت پاسخگوی آن‌ها خواهد بود و مشکل جوانان با کلید تدبیر و امید حل خواهد شد.
۹- آزادی رسانه‌ها نیز یکی دیگر از عوامل برای جلوگیری از فساد است.

با وجود شعارهای دولت یازدهم در جهت حمایت از رسانه ها متاسفانه اما همچنان شاهد برخوردهای بی حساب و کتاب افراد شاغل در زیرمجموعه دولت به بهانه های مختلف با رسانه ها هستیم و متاسفانه برخی از این افراد از موقعیت خود در دولت سوء‌استفاده کرده و باعث بدنامی دولت اعتدال خواهند شد.

سلامت نیوز به عنوان یک رسانه مستقل در حوزه سلامت،محیط زیست و سلامت اجتماعی، به دور از هرگونه سیاسی کاری به دنبال احقاق حق مردم در این حوزه های مهم است و در همین راستا کمپین های مختلفی برای اطلاع رسانی به مردم راه اندازی می کند که یکی از آنها کمپین “نه به محصولات دستکاری شده ژنتیکی” است تا زمانی که تحقیقات در رابطه با این محصولات به نتیجه برسد اما متاسفانه برخی از افراد که زیر مجموعه های وزارت جهاد کشاوزی و سازمان برنامه و بودجه هستند با عنوان دانشمند در زمینه تراریخته ها به تجارت گسترده به جای تحقیقات کافی در تولید و واردات این محصولات پرداخته و از نفوذ خود در دولت محترم سوءاستفاده کرده و سعی در متهم نمودن این رسانه دارند و شکایت های زنجیره وار علیه سلامت نیوز به جریان انداخته و از سلامت نیوز تعهد خواسته اند که برای چشم پوشی از شکایت خود، دیگر هیچ مطلبی درباره تراریخته ها منتشر نکند! این دقیقا با مسئله ای که رییس جمهور محترم در زمان انتخابات عنوان کرده بودند که:«رابطه دولت و رسانه نباید جاده یک‌طرفه باشد و دولت هرچه می‌پسندد انتظار داشته باشد از رسانه‌ها تبلیغ و اعلام شود» مغایرت دارد و این افراد می خواهند که سلامت نیوز تنها تریبونی برای تبلیغات این محصولات بدون توجه به عواقب احتمالی مصرف آنها برای سلامت جامعه باشد.!

به نظر می رسد زیر مجموعه دولت،همچنان به روشهای سنتی خود در برخورد با رسانه ها ادامه می دهند و توجهی به شعارهای رییس دولت اعتدال در زمینه رسانه ها ندارند و متاسفانه گویا رییس جمهور محترم نیز از برخوردهای ناشایست زیرمجموعه خود بی خبر هستند.

اما بد نیست کمی هم در همین گزارش به بحث تراریخته ها بپردازیم تا مشخص شود چرا واردات و تولید بدون ضابطه این محصولات می تواند سلامت مردم و امنیت غذایی کشورمان را به خطر بیندازد:

اطلاع رسانی در مورد محصولات تراریخته

در دومین کنوانسیون تنوع زیستی کشورهای متعهد در سال ۱۹۹۵ تصویب کردند که گروهی از متخصصان کشورهای مختلف اقدام به تدوین پروتکلی بنام پروتکل ایمنی زیستی برای محصولات تراریخته کنند که سرانجام در ۲۹ ژانویه سال ۲۰۰۰ پروتکل ایمنی زیستی فعلی ، در مونترال کانادا به تصویب رسید و تصویب نهایی آن توسط سران کشورهای متعهد در کارتاهینای کلمبیا انجام شد. یکی از مواد پروتکل ایمنی زیستی کارتاهینا، اطلاع رسانی همه مردم از علم محصولات تراریخته است.از آنجایی که ایران هم این پروتکل را امضا کرده از این رو رسانه ها وظیفه دارند تا در مورد خطرات احتمالی این محصول هشدارهای لازم را بدهند . با اینحال مسئولان زیربط رسانه ها را تحت فشار قرار می دهند . آنها با طرح شکایت از رسانه ها، آنها را وادار می کنند تا تعهد بدهند درباره محصولات تراریخته مطلبی ننویسند در حالیکه این خلاف پروتکل و حقوق شهروندی است.

مشکلات محصولات تراریخته

محصولات تراریخته را با نام های مختلفی از جمله رستگاری ژنتیک، GMO و … می شناسند. این محصولات به سبب دستکاری در RNA و یا DNA مواد غذایی به وجود می آیند. تحقیقات نشان داده اند که دستکاری در ژن های این مواد غذایی سبب اختلالات ژنتیکی در آنها شده و مصرف آنها می تواند خطر بزرگی برای سلامت انسان و هم چنین آسیب های جبران ناپذیر به DNA او باشد. همین سبب شده تا بسیاری از کشورهای بزرگ و توسعه یافته نسبت به آن حساس شده اند و با تولید آن جدی برخورد کرده اند؛ اما سوال این است که وضعیت ایران نسبت به این محصولات چگونه است و شهروندان ایرانی چقدر در خطر استفاده از این محصولات قرار گرفته و نیز چه تمهیدات قانونی برای کنترل تولید و واردات محصولات دستکاری شده ژنتیکی اندیشیده شده است؟!

محمد تقی فرور رئیس انتخابی کنسرسیوم جهانی قرق های بومی معتقد است که کتاب “تکنولوژی افسارگسیخته” که در سال 1968 میلادی منتشر شد، نشان داد که جهان غرب به این درک رسیده است که فناوری می تواند چه پیامدهای منفی را با وجود حسن نیت در درون خود داشته باشد.

فرور هشدار داد که به رغم برخورداری بشر از بینش علمی پیشرفته، پیش بینی اثرات مخرب بسیاری از پیشرفت های علمی و فناوری بر محیط زیست و در نهایت بر سلامت بشر ممکن نیست که از آن جمله می توان به آسیب های ناشی از آفت کش ها اشاره کرد. او گفت:«با توجه به پیامدهای محصولات دستکاری ژنتیکی شده و رعایت اصل احتیاط که منجر به عدم تولید این محصولات در اروپا و روسیه شده است، ما نباید خود را در معرض خطرات استفاده از این محصولات قرار دهیم. یکی از مهم ترین نگرانی ها در این زمینه، پیگیری بسیاری از شرکت های چند ملیتی به منظور کسب بازارهای تازه در کشورهای در حال توسعه برای این محصولات است.»

شاید همین ملاحظات علمی بود که موجب شد جامعه‌ی بین‌المللی در زمینه‌ تحقیق، تولید، کاربرد و تجارت محصولات دستکاری شده ژنتیکی با چالشی جدی مواجه شود و در تلاش برای نظام‌مند کردن وضعیت این دسته محصولات، در سطح جهانی معاهده‌ای بین‌المللی و در سطح ملی، در برخی کشورها، قوانین داخلی تدوین و به مورد اجرا گذاشته شد.

مثلا کشور روسیه اعلام کرد: کشت هر نوع گیاه، دستکاری ژنتیکی حیوانات، تولید محصولات و افزودن مواد شامل این بخش (تراریخته) در محصولات و فرآورده های غذایی در روسیه جرم اعلام شد و محکومیت قضایی در پی دارد. ممنوعیت واردات محصولات دستکاری ژنتیکی شده در ایرلند نیز اعلام شد. همچنین مطابق قوانین کشور انگلستان هیچ محصول تراریخته‌ای نباید به ‌صورت تجاری کشت شود و کشت آنها فقط باید زیر‌نظر دولت این کشور انجام شود.
اما در ایران سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور برخلاف اختیارات قانونی خود، تولید و واردات محصولاتی که هنوز اثرات آن در دراز مدت در کشور بررسی نشده را در دستور کار برنامه توسعه ششم، در بخش فناوری قرار داده است.

با این همه خبر و آمار و ارقام، هنوز تکلیف مصرف کننده ایرانی معلوم نیست و مناقشات و تناقض گویی های مسوولان و سازمان ها درباره محصول تراریخته یا همان تغییر ژنتیکی داده شده ادامه دارد. همچنین مهم ترین اصل که تاکنون به آن توجهی نشده است دادن اطلاعات درست و دقیق به مصرف کنندگانی است که شاید سال ها بعد با مبتلا شدن به انواع بیماری ها از مسوولان سوال کنند که چرا درباره سلامتی آنها و فرزندانشان کم توجهی شده است؟! و وقتی هم رسانه ها در این زمینه اطلاع رسانی می کنند با شکایت مسئولان و تهدیدهایی مواجه می شوند که ادامه کار رسانه را با خطر مواجه می کند.

در پایان امیدواریم رییس جمهور محترم با توجه به منشور حقوق شهروندی و نیز وعده هایی که به رسانه ها داده اند با افرادی که برخلاف اصول تعیین شده در زمینه رسانه ها تخلف کرده اند، برخورد کرده و به این وعده خود که:«رابطه دولت و رسانه نباید جاده یک‌طرفه باشد و دولت هرچه می‌پسندد انتظار داشته باشد از رسانه‌ها تبلیغ و اعلام شود.» پایبند باشند.

انتهای پیام