ارزان‌سازی نیروی کار نوبرانه‌ی جدید؛ مگر جان مردم آزمایشگاه کارورزی است؟!
یک حقوقدان و پژوهشگر حقوق کار در ارتباط با طرح وزارت بهداشت برای تربیت پرستاران بیمارستانی، عنوان کرد: مگر جان مردم آزمایشگاه کارورزی است؟! تربیت کارشناس پرستاری باید از طریق دانشگاه باشد و این، مسلم‌تر از آن است که بخواهیم به وزیر بهداشت یادآوری کنیم و ارزان‌سازی نیروی کار به قیمت جان نوبرانه‌ی وزارت بهداشت است.
فرشاد اسماعیلی در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز، تصریح کرد: این که در آیین‌نامه بیاوریم مسوولیت حسن انجام اجرای این طرح هنوز بر عهده‌ی دانشکده‌های پرستار ی و مامایی است، پاک کردن صورت مساله و اغفال مردم است.
وی درباره‌ی پیشینه‌ی پرستاران بیمارستانی عنوان کرد: اواخر سال 94، ابلاغیه‌ای از سوی وزارت بهداشت با عنوان « استفاده از ظرفیت‌های بیمارستانی در آموزش بالینی پرستاران» ابلاغ شد و پیرو آن، آیین نامه‌ای نیز جهت استفاده از ظرفیت بیمارستان‌ها برای آموزش دانشجویان پرستاری تصویب کرد.
اسماعیلی افزود: وقتی این آیین‌نامه با اعتراضات گسترده‌ای از سوی جامعه‌ی پرستاری روبه‌رو شد، جلسه‌ی مهمی در اصفهان با حضور روسای دانشکده‌ها برگزار شد و در آنجا، آیین‌نامه‌ی دیگری با عنوان توسعه‌ی همکاری بیمارستان‌ها و دانشکده‌ها را تصویب کردند.
مفاد آیین‌نامه اصفهان چه بود؟
وی درخصوص این آیین‌نامه عنوان کرد: در آیین‌نامه‌ی اصفهان، دانشکده‌ها برای تربیت پرستار دارای مجوز بودند نه بیمارستان‌ها. این بیمارستان‌ها بودند که باید با دانشکده‌ها تفاهم‌نامه می‌بستند و جذب پرستار نیز از طریق کنکور سراسری بود و بیمارستان‌ها باید محیط بالینی را جهت کارورزی پرستاران در اختیار دانشکده‌ها می‌گذاشتند، اما متاسفانه آیین‌نامه اصفهان را دور زدند و آن را کنار زدند.
ابلاغیه‌ی وزارت بهداشت نقض آیین‌نامه قبلی
این پژوهشگر حقوق کار ادامه داد: بیست و سوم اردیبهشت‌ماه سال 96، ابلاغیه‌ی وزیر بهداشت همه چیز را عوض کرد. در این ابلاغیه به جای دانشگاه‌ها دیگر بیمارستان‌ها هستند که متولی تربیت دانشجوی پرستاری یا همان پرستار کارورز شده‌اند؛ یعنی بیمارستان هم دانشگاه باشد هم بنگاه هم درمانگاه و به این ترتیب آموزش و سود و سلامت یکجا جمع شود.
وی با تأکید بر این که «بر اساس این ابلاغیه، پرستار بیگارورزی می‌کند، مردم هم قربانی آزمون خطای پرشکی می‌شوند و کارفرما هم سودش را می‌برد»، گفت: این آیین‌نامه اجازه می‌دهد بیمارستان‌های غیرآموزشی نسبت به پذیرش دانشجو برای گذراندن واحدهای کارورزی اقدام کنند و دانشجو به عنوان کارورزی بیاید و کار یک پرستار را انجام دهد و بیمارستان هم موظف به پرداخت دستمزد و استخدام نباشد و پولش را دربیاورد و سودش را ببرد و بعد هم بگوییم دیگر پرستار بیکار نداریم.
بیگاری پرستاران و افزایش سود بیمارستان‌ها
اسماعیلی با تأکید برعقبگرد همه جانبه‌ی وضعیت تربیت پرستاران با وجود این طرح، عنوان کرد: پرستارها حق دارند که بگویند به 80 سال قبل برگشته‌ایم. 80 سال است که دانشگاه فقط پرستار تربیت می‌کند و حالا آقای وزیر آمده تربیت پرستار را داده به بیمارستان‌ها، برای چه؟! برای حفظ حق سلامت مردم و نه برای بیگاری از پرستار و افزایش سود بیمارستان از جان‌های بیمار!
نداشتن وحدت موضعی پرستاران، دانشجویان و کارگران
وی درباره‌ی همراهی نکردن کافی فعالان کارگری و دانشجویی با پرستاران در اعتراض به این طرح، افزود: متاسفانه بدلیل شقاق‌ها و شکاف‌هایی که بین نیروهای کار از یک سو و بین دانشجویان و کارگران از سوی دیگر طی این سالها شکل داده‌اند، وحدت موضعی بین فعالان پرستاری و فعالان دانشجویی و فعالان کارگری در این باره انفاق نیفتاده است و این درحالیست که اعتراض به این سیاست‌ها، دفاع و وحدت موضع هرسه طیف را می‌طلبد.
ارزان‌سازی نیروی کار، کالاسازی آموزش و تربیت نکردن پرستار آکادمیک
این حقوقدان همچنین گفت: آیین‌نامه‌ی استفاه از ظرفیت‌های بیمارستانی و یا کارورزی پرستاران ازنظر فعالان دانشجویی در راستای سیاست‌های کالایی سازی آموزش و از نظر فعالان کارگری عین ارزان‌سازی نیروی کار است و از نظر فعالان پرستاری نیز نابود کردن تربیت پرستار آکادمیک است.
تشکل‌های پرستاری در سیاستگذاری سلامت مشارکت ندارند
اسماعیلی در اعتراض به استفاده نکردن از همفکری تشکل‌های پرستاری درتدوین این آیین‌نامه، افزود: این سیاست‌ها و این آیین‌نامه در فضایی تنظیم و ابلاغ شده است که نظرات کارشناسی نهادهای علمی و حرفه‌ای مانند سازمان نظام پرستاری کشور، انجمن علمی پرستاری ایران، انجمن علمی پرستاران قلب ایران، انجمن صنفی پرستاری ایران و خانه پرستار هیچ مشارکتی در تصویب آن نداشته‌اند و بیشتر از آنکه مشارکتی باشد، دستوری است.
وی گفت: اکنون پرسش این است مگر قانون به این تشکل‌ها مجوز نداده؟!، مگر این تشکل‌ها در سیاست‌های سلامت کشور سهیم نیستند؟ اگر قرار است حقی در سیاست‌های سلامت در کشور نداشته باشند، تشکل‌های پرستاری را جمع کنیم بهتر است.
اسماعیلی افزود: مطابق بند ۱ و ۲ ماده ۳ قانون سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران، همکاری در تصمیم و تعیین استانداردهای آموزشی سطوح مختلف پرستاری و تعیین تعداد و نحوه پذیرش دانشجویان پرستاری در دانشگاه‌های کشور از وظایف سازمان نظام پرستاری است و حداقل باید در این حوزه مشارکت داشته باشد.
آیین‌نامه‌ی اصفهان را دور زده‌اند
وی گفت: در حالی که آیین‌نامه اصفهان یعنی آیین‌نامه «توسعه‌ی همکاری بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی با دانشکده‌های پرستاری و مامایی در آموزش دانشجویان پرستاری» حداقل با مشورت و نظرات کارشناسی نهادهای مختلف حرفه‌ای بوده که در حال حاضر کنار گذاشته شده است و یکی از معترضان و منتقدان اصلی این طرح همین سازمان نظام پرستاری است و معلوم نیست این چه طرحی است که رضایت صنف پرستاران را نتوانسته جلب کند و به یکی از منتقدان اصلی خود بدل کرده است؟
طرح پرستاران بیمارستانی حق مردم بر سلامتی را سلب می‌کند
این پژوهشگر حقوق کار، این طرح را خلاف قانون اساسی دانست و اظهار کرد: از نظر حقوقی «حق مردم بر سلامتی» یکی از حقوقیست که در قانون اساسی در سند چشم‌انداز بیست ساله، در قوانین عادی و در منشور حقوق بیمار و در دستورالعمل برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع و علاوه بر این در اسناد جهانی و منطقه‌ای مور تاکید واقع شده است.
وی افزود: در همه‌ی این اسناد، «حق بر سلامتی» از نظر حقوقی عناصری چهارگانه دارد و یکی از مهمترین این عناصر «کیفیت» است. در کنار «قابل پذیرش بودن» و «قابل دسترس بودن» و «در اختیار بودن»، کیفیت یکی از مهمترین عناصر حق بر سلامتی است.
به گفته‌ی اسماعیلی، در همه جای دنیا تضمین عنصر کیفیت از حق بر سلامتی مستلزم پرسنل کارآزموده و حرفه‌ای است. با سپردن تربیت پرستار به بیمارستان‌ها به جای دانشگاه، با بیگاری از پرستار و با شکاف دستمزدی بین پزشک و پرستار و با این طرح کارورزی بی‌تردید «حق بر سلامتی» مردم نقض می‌شود.
جان مردم مگر میدان کارورزی است؟!
این حقوقدان، عرصه‌ی سلامت مردم را محل آزمون و خطا ندانست و تصریح کرد: جان مردم مگر میدان کارورزی است؟ آخر مگر می‌شود تربیت کارشناس پرستاری را به بیمارستان‌های خصوصی سپرد؟ یعنی اینقدر تحصیل آکادمیک پرستاری به درد نخور است؟ این بازی با جان و سلامت مردم نیست؟! مگر جان مردم آزمایشگاه کارورزی است؟!
ارزان‌سازی نیروی کار به قیمت جان مردم نوبر است!
وی با اشاره به یکی از مفاد این آیین‌نامه عنوان کرد: در متن ابلاغیه آمده است که در هر منطقه آمایشی حداقل سه بیمارستان آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه‌های کلان منطقه که دارای شرایط مناسب برای تربیت دانشجویان پرستاری است، با توجه به مقتضیات دانشگاه و ظرفیت قابل افزایش به عنوان متولی اجرای این طرح انتخاب و با همکاری دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه مربوطه و مطابق با ضوابط آیین‌نامه مرتبط ظرفیت تربیت پرستار در این بیمارستان‌ها تعیین شود.
اسماعیلی گفت: جالب است در متن ابلاغیه وزیر آمده است که «برای جبران کمبود ظرفیت پذیرش دانشجو رشته پرستاری از ظرفیت بیمارستان‌های تابعه خود استفاده کند». صرفنظر از مساله اصلی که همان بیگاروزی پرستاران و ارزان‌سازی نیروی کار است باید پرسید آیا وزیر بهداشت حاضر است قوم و خویش خود را به دست پرستار کارورزی بسپارد که یک واحد هم پرستاری در دانشگاه پاس نکرده؟!
وی تأکید کرد: ارزان‌سازی نیروی کار داشته‌ایم، اما به قیمت جان و سلامت مردم دیگر نوبر دستاوردهای وزارت بهداشت است.
انتهای پیام
