سفره‌ی باز برای ترامپ؟!
نصرت‌الله تاجیک در روزنامه آسمان آبی نوشت: هر دولتی براساس تفسیری که از تحولات سیاسی داخلی و خارجی دارد طرح‌هایی ارائه میکند، استراتژی‌اش را مشخص و تاکتیک‌هایش را تعیین میکند. رئیس‌جمهور کشورمان پیش از سفر به نیویورک تحلیلی ارائه داد که به نظر میرسد با واقعیت امروز همخوانی ندارد. زیرا در حالیکه ترامپ نه به شرکتهای آمریکائی و نه به شرکتهای اروپائی اجازه ورود به بازار ایران را میدهد و آنها را نیز به گروگان گرفته است ، با اتخاذ سیاست‌هایی نادرست نظم منطقه و جهان را به هم ریخته است. یعنی با استراتژی قطبی سازی جهان و منطقه و کاربرد سلطه و رفتار هژمونیک اجازه نمی‌دهد که دیگر کشورها راه توسعه، ارتباطات و تعاملات بین‌المللی‌شان را به شکلی مستقل در پیش بگیرند. در چنین فضائی صحبت از سفره باز و مغبون ماندن غربی‌ها از این‌که نمی‌توانند سهمی از بازار ایران داشته باشند، درست نیست و مشاورین سیاست خارجی وی باید مورد نقد و انتقاد قرار گیرند.
با این تبیین، تفسیر منافع و هدف ایران برای شرکت در هفتاد‌و‌دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در گرو تفسیر و تحلیل جمهوری اسلامی ایران از فرصت‌ها و چالش‌هایی است که کشورمان در چارچوب منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با آن روبه‌رو است. در وهله اول باید به توافق هسته‌ای اشاره کرد؛ برجام صرفا به‌معنای تعامل ایران با بازیگران بین‌المللی بود و در راستای آن کشورمان می‌خواست نظام بین‌الملل آگاه باشد که ایران براساس قواعد موجود هنجارهای بین‌المللی را رعایت میکند. جمهوری اسلامی ایران در برهه‌ای از زمان با ادعای دسترسی به تسلیحات هسته‌ای مورد تحریم‌های ظالمانه قرار گرفت و در این میان برجام نیز توافقی بود که به بن‌بست هسته‌ای ایران پایان داد. با این حال به‌نظر میرسد ایالات متحده تلاش داشت تا سایر اختلافات میان دوکشور را نیز در قالب «برجام» حل‌و‌فصل کند، اما رهبران ایالات متحده باید میان خواسته‌های خود و آن‌چه در عالم واقع وجود دارد، تفکیک قائل شوند. حل اختلافات میان دوبازیگر عرصه بین‌المللی دور از ذهن نیست، با این حال ایالات متحده قادر نیست در چارچوب برجام این اختلافات را حل کند.
برجام، توافقی دوجانبه برای تحقق هدفی مشخص است. دولت کنونی آمریکا در تلاش است تا با تکیه بر این توافقنامه، امنیت منطقه‌ای را محقق کند. دستیابی به امنیت منطقه‌ای امری اجتناب‌ناپذیر است، اما تحقق آن نیازمند تعریف سازوکارهای مشخصی است.
طبیعتا جمهوری اسلامی ایران از سیاستی که بر مبنای آن امنیت کشورها تضمین شده و بازیگران در مسیر توسعه قرار می‌گیرند حمایت میکند، اما ادعاهای اخیر ایالات‌متحده و سیاستی که دولت جدید این کشور علیه ایران اتخاذ کرده نشان میدهد که آمریکا صرفا برای قرار دادن کشورمان در موضع ضعف در جست‌وجوی بهانه است.
حسن روحانی در سفر به نیویورک و پس از شفاف‌سازی درباره برجام باید به مقوله مبارزه با تروریسم و گروه‌های رادیکال چون داعش پرداخته و با صراحت اعلام کند که مجموعه اقدامات ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانانش همچون ترکیه، عربستان و قطر چهره ژئوپولیتیکی منطقه را تغییر داده است تا آن‌جا که زیرساخت‌های کشور سوریه و زیرساخت‌های سیاسی و اجتماعی عراق نابود شده است.
از سویی دیگر، رفراندوم یا همه‌پرسی کردستان عراق نیز از دیگر موضوعاتی است که باید به آن پرداخته شود؛ چرا که زمزمه‌های آن نیز موجب ایجاد تنش شده‌است.
در مقابل، جمهوری اسلامی ایران باید با رد اتهام‌هایی که علیه ایران مطرح می‌شود حقانیت خود را ثابت کند. غرب ایران را به ایجاد ناامنی در منطقه محکوم میکند، این در حالی است که جمهوری اسلامی برای احیای صلح در خاورمیانه طرح مبارزه با تروریسم به‌خصوص اعضای گروه رادیکال داعش را به شکلی جدی دنبال کرده است. ایران با الگوسازی چنین مقولاتی و با تکیه بر لحن متناسب سیاسی و دیپلماتیک قادر است چالش‌های پیش‌رو را به فرصتی برای سازندگی و اجرای الگو توسعه تبدیل کند.
نخستین سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان به نیویورک پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و پیروزی دونالد ترامپ گمانه‌زنی‌هایی را به دنبال داشته است؛ برخی تحلیلگران از احتمال دیدار روحانی و ترامپ، همتای آمریکایی‌اش سخن به‌میان می‌آوردند، لیکن دیدار میان رؤسای این دو کشور دور از ذهن است. باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا و کابینه‌اش، از سیاست‌های غیرتهاجمی پیروی می‌کردند و با تکیه به اهرم دیپلماسی تلاش داشتند تا زمینه را برای تعامل فراهم کنند، اما دولت کنونی آمریکا دربردارنده نئو‌محافظه‌کارانی است که صرفا در جست‌وجوی تحقق منافع مالی و صنعتی ایالات متحده هستند. دونالد ترامپ از زمانی‌که به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا به کاخ سفید راه یافت، سیاست تهاجمی علیه ایران اتخاذ کرد و همین مسئله تنش‌هایی را در روابط دیپلماتیک دو کشور فراهم کرد. از همین رو دیدار میان حسن روحانی و دونالد ترامپ، همتای آمریکایی‌اش امری دور از ذهن قلمداد می‌شود، اما این به معنای نبود دیدار میان مقام‌های ایران و آمریکا نیست، طبیعتا در حاشیه نشست مجمع عمومی، محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان با رکس تیلرسون، همتای آمریکایی‌اش و حتی وزرای خارجه سایر کشورهای حاضر در نشست مجمع عمومی دیدار خواهد داشت و قادر است از این نشست‌ها به‌عنوان فرصتی برای تحقق اهداف ایران استفاده کند.
انتهای پیام
