آمریکا صلاحیت میانجی‌گری ندارد
به گزارش انصاف نیوز به نقل از دیپلماسی ایرانی، الحیات نوشت:
با نزدیک شدن به سفر باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا به پایتخت عربستان که تا پایان ماه جاری میلادی انجام خواهد شد، بسیاری از کارشناسان در حال پیش بینی نتایج رایزنی های او با ملک عبدالله بن عبدالعزیز هستند، از جمله این که که انتظار دارند رئیس جمهوری امریکا در چارچوب طرح خود پیشنهاد رسیدن به تفاهمی میان عربستان و ایران با هدف جلوگیری از افزایش تنش های سیاسی در منطقه به ویژه در ابعاد تنش های مذهبی و درگیری های جاری در سوریه را بدهد.
سوالی که در این جا مطرح می شود این است که آیا واشنگتن در جایگاهی قرار دارد که بخواهد رهبری چنین تلاش استراتژیک را بر عهده بگیرد؟
روشن است که کاخ سفید به ریاست باراک اوباما نمی خواهد تغییری در سیاست های خود در قبال منطقه بدهد، به ویژه در سایه پرونده نزدیکی به ایران یا عراق یا حتی بحران سوریه که نسبت به آن مواضع تردیدآمیزی دارد، به گونه ای که در هفته گذشته بار دیگر مخالفت خود را با دادن سلاح های پیشرفته به مخالفان سوریه، به ویژه موشک های ضدهوایی اعلام کرد و گفت که تنها با ادامه ارسال کمک های انسانی به سوریه موافق است. یا حتی در طرح تغییر توازن منطقه ای که به واشنگتن امکان داد به سود ایران به سلامت از عراق خارج شود، نیز قصد تجدید نظر ندارد. سیاست باراک اوباما در حال حاضر با هدف حفظ توافق امریکایی – ایرانی دنبال می شود، وی به هیچ وجه نمی خواهد که تحولی در مواضع امریکا در قبال سوریه یا حتی عراق که اخیرا 24 فروند بالگرد آپاچی به آن داده است، رخ دهد تا به این ترتیب مواضع نوری مالکی بدون این که شرایط اصلاحات سیاسی را بپذیرد، تقویت شود. اصلاحاتی که اجازه مشارکت بیشتر به سنی هایی که در حال حاضر احساس زیان در عرصه سیاسی عراق می کنند، می دهد و از پیچیده تر شدن بحران منطقه ای جلوگیری می کند.
علاوه بر آن، رئیس جمهور اوباما روی انتخابات کنگره که قرار است شش ماه آینده برگزار شود نیز حساب کرده است، ادامه سیاست فعلی می تواند به اعتقاد او از دستاوردهای سیاسی و اقتصادی کاخ سفید حمایت کند. در همین چارچوب سیاسی می توان گفت که کاخ سفید در حال حاضر صلاحیت لازم برای حفظ موازنه های مقبول منطقه ای با ضمانت های امریکایی را ندارد. تنها می تواند از شدت آنها بکاهد و اجازه دهد که حوادث سیر طبیعی و عادلانه خود را بر اساس سیاست های مقبول بین المللی بپیماید.
در مقابل، هیچ تغییر روشنی در مواضع عربستان در قبال بحران سوریه یا در جهت حمایت از مخالفان دیده نمی شود، ریاض همچنان بر تطبیق توافقات کنفرانس ژنو یک برای تشکیل هیئت انتقالی اصرار دارد.
شایعاتی بر سر تغییر اسامی کسانی که مسئولیت اداره پرونده را به عهده دارند، زده می شود، اما اگر واقعا به هر دلیلی چنین اتفاقی افتاده باشد حتی اگر در سطح وزیر امور خارجه یا راس دولت باشد، همچنان تمرکز بر حمایت سیاسی یا مادی از مخالفان معتدل ادامه دارد، در این میان با کشورهای عضو اتحادیه اروپا و کشورهای عربی فعال در این زمینه نیز هماهنگی های لازم صورت می گیرد.
در مورد قانون اخیر عربستان مبنی بر این که هر شهروندی که در خارج از کشور کارهای مجرمانه انجام دهد، مجازت می شود نیز به معنای تغییر عربستان در حمایت و همراهی از مخالفان سوری نیست، بلکه بیشتر اعتبارات داخلی و امنیتی دارد و مرتبط با مبارزه با تروریسم است. شاید این بارزترین نقاط توافقی میان ریاض و واشنگتن باشد که در جریان دیدار امیر محمد بن نایف، وزیر کشور عربستان با رهبران امریکایی و اروپایی و منطقه ای و کشورهایی که درگیر بحران سوریه هستند و اخیرا در واشنگتن انجام شد نیز خود را نشان داد. تلاش برای تشکیل جبهه منطقه ای واحد برای مبارزه با تروریسم که می تواند همه منطقه را درنوردد نیز از جمله مسائل بارز مورد بحث طرف امریکایی و عربستانی خواهد بود.
روشن است که تحولات استراتژیکی در مواضع ریاض و واشنگتن در قبال تحولات منطقه رخ نداده است، نزدیکی دیپلماسی امریکا به قید و بندهای محور ایرانی و روسی نیز جلوی تحرکات کاخ سفید در منطقه را گرفته است، مگر این که آنها بخواهند از بحران بی اعتمادی عبور کنند و نگرش جدیدی را بر اساس مشترکات متغیرهای سیاسی که به سود همه کشورها و در عین حال حفظ منافع عربستان باشد، اتخاذ کنند. در مورد متغیرهای امریکا به نظر می رسد که عربستانی ها درک کرده اند که در وضعیت فعلی نمی توانند رهبری موازنه های منطقه ای را به دست گیرند یا ضمانت های اطمینان بخشی را در این زمینه از طرف های دیگر به دست آورند. عربستان در اتخاذ مواضع خود مصالح استراتژیک مرتبط با مسائل امنیتی ملی اش را لحاظ می کند در حالی که چنین چیزی در حال حاضر جایی در سیاست خارجی امریکا ندارد. در مفهوم امریکایی دستاوردها و منافع سیاسی آنی است و هیچ گاه نمی تواند ابدی باشد.
انتهای پیام
