بازارها به سخنان ترامپ چه واکنشی نشان خواهند داد؟

«محسن جلال‌پور» رییس پیشین اتاق بازرگانی ایران در یادداشتی تلگرامی درباره‌ی سخنان دیشب ترامپ نوشت:

ساعتی پیش از ارسال این نوشته، دونالد ترامپ علیه ایران سخنرانی کرده. مردم ایران در شبکه‌هایی که بعضاً فیلترهم شده‌اند، علیه سخنان او واکنش نشان داده‌اند. حساب کاربری رئیس جمهور آمریکا با حمله کاربران ایرانی مواجه شده و مسأله هسته‌ای ایران بار دیگر به یکی از مهم‌ترین موضوعات جهان تبدیل شده است.

واکنش مردم به اظهارات دونالد ترامپ واقعاً شگفت آوراست. شبکه‌های اجتماعی پرشده از اعتراض ایرانیان. جز رییس جمهور روحانی، هیچ مقام رسمی به سخنان رییس جمهوری آمریکا واکنش نشان نداده اما مردم سخنان ترامپ را بی پاسخ نگذاشته‌اند. بخشی از مردم به خاطر این که ترامپ خلیج فارس را «خلیج عربی» نامیده به او تاخته‌اند. بخشی دیگر به خاطر سخنان ضد ایرانی‌اش علیه او موضع گرفته‌اند. بعضی‌ها در دفاع از برجام و برخی هم در مخالفت با آن شروع به فعالیت کرده‌اند. این جامعه‌ی ایران است. زنده و سرزنده که موقعیت‌ها را خوب تشخیص می‌دهد. در داخل، نقاد و نکته سنج و بی تعارف و طناز است اما خارج از مرزها نقد و نظر را کنار می‌گذارد و پای حاکمیتش می‌ایستد. مشکل بزرگ سیاستمداران آمریکا این است که این مردم را نمی‌شناسند. تصویر آنها از ایران درست نیست.

ساعاتی پس از ارسال این نوشته، تنور نانوایی‌ها روشن می‌شود. کامیون‌های توزیع شیر و موادغذایی به حرکت درمی‌آیند. تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها کارشان را در شهرها آغاز می‌کنند و ساعتی بعد بازارها گشوده می‌شوند. کرکره مغازه‌ها بالا می‌رود و مردم، حمام رفته و اتو کشیده یا شاید خسته از مهمانی شب قبل، به سمت کسب و کار خود حرکت می‌کنند. خیابان‌ها دوباره شلوغ می‌شود و ماندن در راه بندان، فرصت خوبی برای مسافران تاکسی‌ها و اتوبوس‌های درون شهری است تا سخنان دونالد ترامپ را تحلیل کنند. دیری نمی‌پاید که کارکنان شرکت‌ها و سازمان‌ها چای به دست درباره‌ی سخنان دیشب ترامپ سخن خواهند گفت. رییس جمهور آمریکا فکر می‌کند مردم ایران صحبت‌هایش را باور خواهند کرد؟ خنده دار است. او در حالی که تلاش کرده تا زیر یک توافق بین‌المللی بزند که مردم ایران برایش جشن گرفته‌اند، گفته کنار مردم ایران خواهد ایستاد.

در حالی که مردم دارند درباره‌ی سخنان ترامپ صحبت می‌کنند، نخستین قیمت‌ها روی تابلوهای بازار سرمایه می‌نشیند. چه می‌دانیم؟ ممکن است نقاش تقدیر، فردا بخواهد روی تابلوهای بورس رنگ قرمز بپاشد. شاید هم از دستش در رفت و رنگ سبز پاشیده شد. همه چیز بستگی به فهم عمومی از سیاست‌های جدید آمریکا علیه ایران دارد.

در عالم واقع اتفاق جدیدی قرار نیست رخ دهد. آن‌چه پیش آمده، فاجعه نیست. دشمنی‌ها برقرار است و ضربات سنگین، اما این طرف، ما هم در خواب نبودیم. فهم عمومی از نطق دیشب و واکنش‌های مردم، حتی می‌تواند امیدوار کننده هم باشد. آمریکا از برجام خارج نشده. اروپا کنار ایران مانده. مردم ایران دوباره متحد شده‌اند و پیام این همدلی چند ساعت، پیام اول شبکه‌های اجتماعی بوده است.

از آن طرف ولی الله سیف و مسعود کرباسیان هم تقسیم کار کرده‌اند. یکی مانده تا شوک احتمالی بازارها را کنترل کند و دیگری رفته تا در اجلاس صندوق بین المللی پول حضور یابد. دولت‌مردان ایرانی با چنین شوک‌هایی بیگانه نیستند. بازارها در ایران خیلی عمیق و گسترده نیستند. تزریق منابع به بازارها اگرچه سیاستی قدیمی و مندرس است اما در نیمچه بازارهای ایران جواب می‌دهد. دولت پول کلانی کنار گذاشته تا نوسان احتمالی بازارها را کنترل کند و صندوق‌هایی ایجاد کرده تا در صورت نیاز از منابع آنها برای ثبات سازی در بازارها استفاده کند. نقد سیاست‌های دولت را می‌گذاریم برای بعد.

با این حال عده‌ای معتقدند بازارها سقوط می‌کنند. عده‌ای هم معتقدند بازارها کمی به تحولات اخیر اخم خواهند کرد. عده‌ای هم هستند که می‌گویند هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. باید دید فهم عمومی از تحولات جدید چه خواهد بود. فهم من این است که سنگینی تصمیم ترامپ به آینده حواله شده است. یعنی ترامپ توپ را به زمین کنگره انداخته و کنگره هم سه ماه فرصت دارد تا در این زمینه اظهارنظر کند. ما مردمان روزآمدی هستیم. افق دید ما نمی‌تواند بیش از یک هفته باشد. سه ماه برای خودش زمان زیادی است. تا آن روز خدا بزرگ است، همان طور که تا امروز بوده.

انتهای پیام