قطب الدین صادقی: به گدایی سالن افتاده بودم
روزنامه آسمان آبی نوشت: قطبالدین صادقی، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر، تماشاخانه خصوصی «شانو» را پنجشنبه‌شب افتتاح کرد. او از مدت‌ها قبل درگیر ساخت‌و‌ساز و تاسیس این سالن بود و وقت و انرژی زیادی برای آن صرف کرد. صادقی، بهار امسال نمایش «مروارید» را در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه برد، اما به‌شدت از وضعیت سالن تمرین و اجرا ناراضی بود و دلیل رفتن به‌سمت ساخت تماشاخانه خصوصی را مشقت‌ها و سختی‌هایی عنوان می‌کند که برای گرفتن سالن نمایش و تمرین با آن روبه‌رو بوده است. او از این کار به‌عنوان گدایی سالن نام می‌برد که سال‌ها با آن دست به گریبان بوده است. حالا او میگوید سالنی را افتتاح کرده که همراه اعضای گروهش بدون دغدغه و نگرانی نمایش‌هایی را که دوست دارند، در آن‌جا روی صحنه ببرند؛ نمایش‌هایی اندیشه‌ورز که در پی تجارت و کاسبی نیستند و ارزش‌های ملی و زیبا‌شناسانه دارند؛ البته فاصله میان خواسته دل و واقعیت در جامعه هنری ایران همیشه زیاد بوده است. باید دید برای چرخاندن چرخ اقتصادی سالن چه ایده‌هایی در سر دارد. در مراسم افتتاح سالن «شانو» چند مدیر دولتی حضور داشتند که علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد، از صادقی به‌عنوان دوست قدیمی خود نام برد و در این مراسم سخنرانی کرد. محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر تهران، محمود صلاحی، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و مهدی شفیعی، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد، از دیگر مدیرانی بودند که در مراسم افتتاحیه سالن «شانو» حضور داشتند.
قطبالدین صادقی در گفت‌‌وگو با «آسمان آبی» تاکید می‌کند، این سالن را به قصد تجارت و کسب درآمد تاسیس نکرده است، بلکه سال‌ها آرزو داشته مرکزی برای خود و اجرای آثاری که دوست دارد روی صحنه ببرد داشته باشد. او میگوید: «در این سال‌ها به گدایی سالن افتاده بودم. پنج سال در نوبت تماشاخانه ایرانشهر و سه، چهار سال در انتظار اجرا در تئاتر شهر بودم. 20سال است نتوانستم در تالار وحدت نمایشی اجرا کنم. با این شرایط، عزت ما از دست رفته بود. با انگیزه مدیران امروز جایی برای اجرای آثار ملی و ارزشمند وجود نداشت.
آن‌ها تنها می‌خواهند درآمد کسب کنند. این اتفاق از دوره ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد باب شد چون می‌گفتند پول نداریم و از زیر همه تعهدات خود شانه خالی می‌کردند و نوعی سرمایه‌داری وقیح، بی‌رحم و سودجو حرف اول را می‌زد. اندیشیدن و زیبا‌َشناسی محلی از اعراب نداشت.»
صادقی میگوید که او همراه یک گروه 40نفره جایی به‌اندازه 40متر هم نداشتند که در آن حتی نمایش‌های خود را تمرین کنند. در همین اواخر که در یکی از سالن‌های دانشگاهی قصد داشتند تمرین کنند او و گروهش را چهار بار از این سالن بیرون کرده و آن‌ها با وجود این همه سابقه و اسم‌‌و‌رسم در تئاتر، جایی برای تمرین نداشته‌اند.
او تاکید می‌کند که فرصتی برای روی صحنه بردن آثاری که دوست داشت، پیدا نمی‌کرد. به اعتقاد او، «چهره‌های تلویزیونی سودجو و بازاری که تنها به فکر سود هستند به تئاتر آمدند و او و گروهش در این شرایط قربانی شده‌اند و عده‌ای تنها با جنگولک‌بازی، ستاره‌بازی و جمع‌کردن پول و به‌جیب‌زدن آن از امکانات دولت استفاده می‌کنند، بدون این‌که به فکر توسعه فرهنگ و تعالی هنر باشند. این فعالیت‌ها به‌شدت برای هنر و فرهنگ خطرناک است و وجوه هنری و محتوایی تئاتر را تغییر داده و عوض کرده است. صادقی میگوید به‌همین‌دلیل به فکر تاسیس سالنی برای اجرای نمایش‌های خود و همفکرانش که دلسوز تئاتر و تئاتر اجتماعی هستند، افتاده تا شاید بعد از این همه سال بتواند به رویاهای خود جامه عمل بپوشاند. او همچنین به «آسمان آبی» گفت: «هیچ ادعایی ندارم و و فقط برای این‌که گدایی سالن نکنم و کاری که دوست دارم را انجام دهم، دست به این کار زدم.»از سوی دیگر، این استاد دانشگاه از وضعیت آموزش در نهاد‌‌های دانشگاهی به‌شدت گله‌مند است و به‌نظر او، «آموزش در دانشگاهها به‌شکل کاریکاتور درآمده بدون سبک، اصول، شلخته و با دانش محدود. بعضی از افرادی که امروز در دانشگاهها درس می‌دهند در حد آموزش نیستند و به دانشجویان نمی‌توانند چیزی بیاموزند.» از همین رو، صادقی با تاسیس این تماشاخانه تصمیم گرفته دوره‌های آموزش تئاتر راه بیندازد و با اصول خود به دانشجویان هنر تئاتر را بیاموزد. کارگردان نمایش «سحوری» قصد دارد تماشاخانه «شانو» را تنها به آثار نمایشی ارزشمند ایرانی و خارجی اختصاص دهد و به فکر اجرای نمایش‌هایی باشد که در حیطه فرهنگ و هنر حرفی برای گفتن داشته باشند. او میگوید: «تئاتر تجاری این روزها در همه‌‌جا در دسترس است، اما نباید در این میان تئاتر فرهنگی فراموش و همه‌چیز منوط به گیشه شود. نقطه حرکت تئاتر در اندیشه‌ورزی است و اصلا رسالت تئاتر هم همین است؛ بنابراین تنها نمایشنامه‌های دارای بار فرهنگی و هنری ملی و خارجی در این‌جا به نمایش درخواهند آمد و سعی می‌کنم از طریق برخی نمایشها که برای اجرا در این تماشاخانه از آن‌ها دعوت می‌شود و برگزاری کلاس‌ها هزینه‌های سالن را تامین کنم.»او در پاسخ به این پرسش که قصد اجرای رپراتوار از آثار خود در این سالن را دارد، توضیح می‌دهد: «آثار جدید زیادی دارم. دلیلی برای برگزاری رپراتوار نمایش‌های قدیمی نمی‌بینم. با این حال، گاهی شاید آن نمایشها را هم بازآفرینی کنم. حدود 16 تا 17نمایش جدید دارم که دلم می‌خواهد آن‌ها را روی صحنه ببرم. آثاری از لورکا و شکسپیر که دوست دارم حتما آن‌ها را اجرا کنم.» صادقی در مراسم افتتاحیه سالنش با بیان این‌که حدود 430 میلیون بدهی برای تاسیس این تماشاخانه دارد از ریسک‌هایی گفت که در همه عمرش حاضر به انجام آن‌ها نبوده است. او همچنین از تصمیم صاحب این ملک برای فروش آن خبر داد و از مسئولان درخواست کرد که به او وام بدهند یا این‌که این ملک را بخرند تا این سالن پابرجا بماند. علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد، هم در این مراسم قول مساعد داد که به صادقی برای حل مشکلاتش کمک کند و گفت: «دولت امکاناتش بیشتر نمی‌شود، بخش‌خصوصی باید خود همت کند این اتفاق خوبی است که برای نخستین‌بار افتاده است. ما هم تلاش می‌کنیم تا حدی که امکان دارد با مذاکره سازمان برنامه و بانک‌ها شرایطش را تسهیل کنیم تا الگویی برای دیگران شود.» همچنین رئیس تماشاخانه «شانو» خبر داد که نمایش «من و پیری که دروغگو بود» به‌کارگردانی فرهاد تجویدی، «فروغ ساراپینا» از محسن حسینی، آبان در این سالن به صحنه خواهند رفت.
تماشاخانه «شانو» ظرفیتی در حدود صد تماشاگر با امکانات نور، صدا، صحنه و سه پلاتوی تمرین و کافی‌شاپ دارد. در مراسم افتتاحیه این سالن، هنرمندانی چون اسماعیل خلج، رحمت امینی، مسعود دلخواه، شیرین بینا، هوشنگ قوانلو، اردشیر صالح پور، گلاب آدینه، پیمان شریعتی، علی عابدی، کاظم هژیرآزاد و… حضور داشتند.
همچنین در این مراسم بخش‌هایی از نمایش «من» به‌کارگردانی فرهاد تجویدی و «فروغ ساراپینا» به‌کارگردانی محسن حسینی روی صحنه رفت.
انتهای پیام
