یک وکیل دادگستری: حقوق قاتل «ستایش» به عنوان متهم رعایت نشد
عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان، می‌گوید: هیچکس نمی‌گوید قاتل ستایش کار درستی کرد، اما او هم به عنوان متهم حقوقی داشت که باید به آن رسیدگی می‌شد.
فهیمه حسن‌میری در خبرآنلاین نوشت: شاید فردا، وقتی هنوز خورشید بالا نیامده، امیرحسین، قاتل ستایش اعدام شده باشد. پسر نوجوانی که مدت‌ها عکس و نامش بر سر زبان‌ها بود و کسی باور نمی‌کرد چنین اتفاقی در واقعیت افتاده باشد، همه دلشان مي‌خواست اين قتل، مثل كابوسي باشد كه بيدار شوند و ببينند واقعيت نداشته، نه ستايش زير خاك رفته و نه اميرحسين قرار است سرش بالاي دار برود.
ماجرای قتل ستایش آنقدر تلخ بود که هیچکس نمی‌تواند ابعاد فاجعه‌بار آن را انکار کند، اما آنچه پرونده اعدام امیرحسین را کمی پیچیده می‌کند، این است که او هم یک نوجوان است، کسی که شاید خودش هم قربانی خیلی چیزها شده، قربانی شرایط زندگی، قربانی عدم آموزش صحیح در خانه و مدرسه، نداشتن تفریح، نداشتن مهارت زندگی و خیلی چیزهای دیگر که همگی باعث شده دست یک نوجوان به قتل یک کودک آلوده شود.
ستایش قریشی درسال ۹۵ به قتل رسید و اميرحسين، متهم پرونده، در رابطه با سه عنوان اتهامی عمل منافی عفت، قتل عمد و جنایت بر میت متهم شناخته شد. قاتل این پرونده درباره اتهام قتل عمد به قصاص نفس و درمورد اتهام تجاوز به عنف به یک بار اعدام و درباره اتهام جنایت بر میت به ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد، يعني اشد مجازات.
عبدالصمد خرمشاهی، وکیل دادگستری و حقوقدان، از افرادی است که به صدور حکم اشد مجازات برای امیرحسین، قاتل نوجوان ستایش اعتراض دارد. او با اشاره به این که حتی متهم هم حقوقی دارد که باید رعایت شود، می‌گوید: این حقوق برای قاتل ستایش اجرا نشد.
گفت‌وگوی خبرآنلاین با این حقوقدان را در این زمینه بخوانید:
آقای خرمشاهی، این که گفته می‌شود قاتل ستایش هنوز به 18 سال نرسیده ولی اعدام می‌شود، درست است؟
او به 18 سال شمسي نرسيده ولي 18 سال شمسي ملاك نيست، سن این نوجوان به 18 سال قمری رسیده که ملاک مجازاتی مثل اعدام محسوب می‌شود، اگر بخواهیم به پرونده او ایرادی وارد بدانیم، شامل این مورد نمی‌شود ولی موارد دیگری هست.
چه مواردی؟
این که او حالا 18 سال دارد ولی در زمان ارتکاب جرم، هجده سال نداشته، چرا در نظر گرفته نشده كه او يك نوجوان بوده كه مرتكب اين جنايت شده است. ضمن این که چرا سعی شد در اذهان عمومی، از او یک قاتل حرفه‌ای ساخته شود؟ این متهم هم محصول همین جامعه است، از فضا یا خارج از کشور نیامده، همه ما در رسیدن او به این شرایط مقصریم اما چرا اتهام دیگران در رسیدن یک نوجوان به این شرایط مورد رسیدگی قرار نمی‌گیرد؟ نمی‌گوییم قاتل ستایش کار خوبی کرده، هیچکس این را نمی‌گوید، کار او بسیار فجیع و وحشتناک بوده، اما قانون می‌گوید هر متهمی حق دارد وکیل داشته باشد و از خودش در شرایط عادلانه دفاع کند.
خب او هم وکیل مدافع داشت.
بله ولی یکسری کارهایی انجام شد که حقوق این متهم زیر پا گذاشته شد. حتی گاهی به جای دفاع از او، علیه او حرف زده می‌شد. فکر می‌کنم اراده خواسته یا ناخواسته‌ای ایجاد شد که از او یک قاتل بالفطره ساخته شود. شکل و شمایل رسیدگی به این پرونده طوری بود که حقوق متهم نادیده گرفته شد، مخصوصا که او خودش هم کودک بود، چطور شد که شرایط او در نظر گرفته نشد و اشد مجازات برایش تعیین شد؟ نمي‌شد با توجه به شرايط متهم، مجازات كمتري در نظر گرفته شود؟ برای او، هم اعدام در نظر گرفته شد و هم قصاص، یعنی اگر اولیای دم هم بخواهند گذشت کنند، کارساز نیست. من معتقدم درباره این موضوع بیش از حد بزرگ‌نمایی شد و مي‌شد مجازات‌هاي كمتري در نظر گرفته شود.
یعنی فکر می‌کنید بزرگ‌نمایی باعث شد که قاتل ستایش به اشد مجازات یعنی اعدام و قصاص محکوم شود؟
همانطور که تاکید کردم ما از کار زشت و فجیع این متهم دفاع نمی‌کنیم بلکه از حقوق متهم دفاع می‌کنیم. هر انسانی حتی متهم حقوقی دارد و حق دارد که دادرسی عادلانه‌ای داشته باشد. روند رسیدگی به پرونده این متهم خیلی سریع برای التیام افکار عمومی انجام شد. یک بار پزشکی قانونی گفت تجاوز شده و یک بار دیگر گفتند نشده، این که در هنگام ارتکاب جرم مست بوده یا نبوده، همه اینها مواردی است که باید در هنگام حکم دادن مورد بررسی قرار بگیرد اما آنقدر افکار عمومی ملتهب شد که امکان دفاعی برای این متهم باقی نماند.
انتقادهای زیادی به اعدام کودکان زیر 18سال وجود دارد که با اعدام امیرحسین دوباره این موارد مطرح شده. نظر شما درباره این انتقادها چیست؟
ببینید ما عضو کنوانسیون حمایت از حقوق کودکان هم هستیم که افراد زیر 18 سال کودک محسوب می‌شوند و نباید اعدام شوند. اما ایران تحت شرایطی به این کنوانسیون پیوسته. با این حال در کشورمان مجرمان زیر 18 سال به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شوند که تعیین شود در هنگام ارتکاب جرم در چه حدی از آگاهی و شعور بوده‌اند و چه حکمی باید برایشان صادر شود. با همه اینها فکر می‌کنم لازم است از این حد جلوتر برویم و قانونی تعیین شود که افراد زیر 18 سال از مجازات اعدام مصون بمانند.
انتهای پیام
