عبدالکریمی: همچون شریعتی با جهان مدرن برخورد فعالانه داشته باشیم

یک استاد دانشگاه درباره مقایسه عملکرد شریعتی و سنت‌گرایان نسبت به مدرنیته، عنوان کرد: شریعتی هیچ وقت با جهان مدرن منفعلانه برخورد نکرد. مواجهه او با دنیای غرب و مدرنیته از سنخ کنش است تا از سنخ واکنش اما در میان سنت‌گرایان ما به نوعی شاهد واکنش هستیم؛ سنت گرایان می کوشند تا عالم مدرن را وارد عالم سنتی خودشان کنند.

به گزارش شفقنا، بیژن عبدالکریمی در «سمپوزیوم اکنون ما و شریعتی» بیان کرد: وقتی از شریعتی و تفکر آینده او صحبت می کنیم به دو اعتبار می توانم بحث خود را پیش ببرم، یک شریعتی و تفکر آینده ما ایرانیان و دو شریعتی و تفکر آینده جهانیان است. اما شریعتی و تفکر آینده ما ایرانیان چه نسبتی دارد؟ به اعتقاد من در تفکر شریعتی عناصر و مولفه‌هایی وجود دارد که میان اندیشه های او و تفکر آینده ما ایرانیان نسبتی بسیط برقرار می کند؛ شریعتی برای ما دستاوردهای بسیار مهم به ارمغان آورده است.

او باتوجه به مقایسه عملکرد شریعتی و سنت‌گرایان نسبت به مدرنیته، توضیح داد: شریعتی این درس بزرگ را به ما داد که می توانیم با جهان مدرن برخوردی فعال داشته باشیم؛ شریعتی هیچ وقت با جهان مدرن منفعلانه برخورد نکرد. مواجهه او با دنیای غرب و مدرنیته از سنخ کنش است تا از سنخ واکنش اما در میان سنت‌گرایان ما به نوعی شاهد واکنش هستیم. شریعتی برخلاف سنت‌گرایان عالم را به رسمیت می شناسد، سنت گرایان می کوشند تا عالم مدرن را وارد عالم سنتی خودشان کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: سنت گرایان در مواجهه با جهان مدرن، می گریزند و در هراس از عالم مدرن به جهان شبه تاریخی و اسطوره‌ای پناه می برند؛ به همین دلیل مواجهه سنت‌گرایان ما با جهان مدرن تراژیک و کمیک است. البته شریعتی هم از اسطوره‌ها استفاده می کند اما جهان شریعتی، جهان اسطوره ای نیست.

این پژوهشگر حوزه فلسفه با بیان اینکه آینده ما در گرو برخورد فعالانه با جهان مدرن است، افزود: هرگونه برخورد ضدی و واکنشی سنت گرایان با عالم مدرن با شکست حتمی مواجه شده و خواهد شد. در این نحوه مواجهه فعالانه با عالم مدرن یکی از بزرگتری دستاوردهایی است که شریعتی برای جامعه سنتی ما به ارمغان آورده است.

عبدالکریمی با توجه به نگاه شریعتی اضافه کرد: تفکر شریعتی به هیچ یک از سیستم‌های تئولوژیک تن نمی‌دهد اما در عین حال تفکری سکولار هم نیست؛ یکی از مولفه‌های فکر شریعتی، گشودگی نسبت به تمام افق‌های تاریخی بود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: او وقتی بودا تدریس می‌کرد، گویی یک بودیست بود؛ وقتی مارکس تدریس می‌کرد، گویی یک مارکسیست است. او بر خلاف اصحاب تئولوژی به سهولت به ندای اندیشمندان و سنن گوناگون تاریخی گوش فرا می داد، این یکی از ویژگی‌های تفکر آینده است. در اندیشه شریعتی گویی در همه سنت‌ها و مذاهب مولفه‌هایی وجود دارد که با او سازگار است.

این پژوهشگر فلسفه با بیان اینکه شریعتی ندای هستی را از زبان تمام متفکران می‌شنید، بیان کرد: شریعتی نسبت به همه سنت‌ها گشوده بود. این گشودگی به هستی است که دین و مذهب آینده تاریخ بشر خواهد بود. گشودگی به تاریخ در شریعتی دیده می‌َشود. او با همه سنت های فکری نوعی برخورد پدیدارشناسانه است بنابراین باید شریعتی به عنوان یکی از نیازهای آینده جامعه ما مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام