یک مسوول خبر داد: تراکنش مالی ده‌ها میلیونی حساب بانکی برخی سارقان!
سرویس اجتماعی انصاف نیوز: روی صندلی نشسته بود و به تک تک پرسش‌های ما جواب می‌داد، گاهی در نقش پلیسی محافظه کار صحبت می‌کرد و گاهی همچون یک شهروند پر دغدغه در این چند ساعتی که مهمان ما بود، زنگ موبایلش بارها به صدا درآمد و شاهد تماس‌های مکرر همکارانش از پلیس آگاهی بودیم و همین روند مصاحبه را کند پیش می‌برد، اما بعد از اتمام صحبت‌هایش، بحث را از سر می‌گرفت و ادامه می‌داد.
سرگرد بابک نمک‌شناس، رییس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس آگاهی تهران بزرگ با علاقه از حرفه‌اش صحبت می‌کرد و گویی تمام مسألهاش، حفظ امنیت مردم است. گفت‌وگوی صمیمانه و در عین حال بسیار فنی و تحلیلی این مأمور پلیس باانگیزه و پرتلاش در اداره‌ی آگاهی پایتخت با انصاف نیوز را در ادامه بخوانید:
احساس امنیت نسبت به گذشته افزایش داشته است؟
این مباحث حالت نسبی دارد، برای نمونه شخصی که پیش از این مورد سرقت قرار گرفته، هرچه قدر هم ما تلاش کنیم، باز هم در ذهن و ناخودآگاهش، این موضوع که یک بار به من سرقت شده، ثبت می‌شود و زمان می‌برد تا ذهنیتش مجدد ترمیم شود.
احساس امنیت در جامعه بالا است
زمانی که بحث حمله‌ی داعش به مجلس شورای اسلامی مطرح شد، مردم خیلی زود و در همان لحظات اولیه، در آرامش به زندگی عادی خویش بازگشتند، در حالی که اگر صدای ترقه‌ای در خیابان‌های اروپایی شنیده شود، مردم به شدت دچار ترس می‌شوند، بنابراین احساس امنیت در جامعه‌ی ما بالا هست، بطوری که هیچ‌کس برای حفظ امنیت، اسلحه در خانه نگهداری نمی‌کند.
تأثیر مواد مخدر در ایجاد جرم چگونه است؟
در ۶۰ درصد پرونده‌هایی که منجر به قتل می‌شود، مصرف مواد مخدر در آن مشهود است و حتی هدف بسیاری از سرقت‌ها تأمین هزینه‌ی مصرف بوده است.
در بسیاری سرقت‌ها که پیگیری می‌کنیم متوجه می‌شویم انگیزه‌ی سرقت، تأمین هزینه برای مصرف مواد بوده، مثلا سارقی که گوشی موبایل سه میلیون تومانی را دزدیده و آن را صد هزار تومان فروخته، وقتی انگیزه‌ی سرقت را جویا می‌شویم تنها به اعتیاد شخص می‌رسیم.
در ریشهیابی پروندهای که سمت اتوبان شهید چمران رخ داد، متوجه شدیم شخصی بدلیل نیم کیلو مواد مخدر اقدام به قتل کرده است.
مواد مخدر، کودکان قربانی را مجرم می‌کند
در گذشته سن اعتیاد اگر۴۰سال بوده، اما امروز به زیر 20سال و شاید کمتر کاهش یافته باشد! کودکان ۱۷ ساله‌ای هستند که برای تهیه‌ی مواد دست به سرقت می‌زنند، این موضوع واقعا تاسف‌آور است.
مواد مخدر صنعتی حلقه‌های امنیت مرز را دور می‌زند
تریاک یک ماده مخدر سنتی است که از مرز افغانستان وارد ایران می‌شود، اما می‌توان با ایجاد حلقه‌های امنیتی از ورود آن جلوگیری کرد و احتمال ورودش به کلانشهرها را کاهش داد.
اما ماده‌ی مخدر شیشه در مرزها کشف نمی‌شود، چون در کلانشهرها بصورت دست ساز ساخته می‌شود، این ماده‌ی صنعتی با کمترین دانش شیمی در زیرزمینها و یا آشپزخانه‌های مربوطه بطور غیرمجاز تهیه می‌شود.
دسترسی به این مخدر در کلانشهرها آسان است و دیگر حلقه‌های امنیتی مرز به کار نمی‌آید، مواد سنتی حالت تحریک کننده ندارد، اما متاسفانه مواد صنعتی این حالت را دارد و شخص را دچار توهم می‌کند، این توهم در روان تاثیراتی مثل بزرگ بینی ایجاد می‌کند و عامل سرقت، قتل، آزار و اذیت و غیره می‌شود.
«در شرایط خوبی نبودم»؛ جمله‌ی معروف مجرمان شده است!
همیشه برای من این سوال ایجاد می‌شود که شخص مجرم که هنگام ارتکاب جرم مصرف مواد مخدر و یا مشروبات الکلی داشته چطور به هدفی که خواسته عمل کرده و در آخر می‌گوید: در حالت طبیعی نبودم، مثلا به بهانه‌ی دیدن کبوترهای دوستش به خانه‌ی آنها می‌رود و بعد مرتکب قتل می‌شود، چطور با این‌همه جزییات، نقشه‌ی قتل را پیش برده و در نهایت یک جمله می‌گوید که در حالت طبیعی نبودم!
تمام جوامع ناهنجاری دارند، اما با تعاریف متفاوت
در تمام جوامع، هنجارشکنی وجود دارد، اما تعریف هنجار و ناهنجاری در هر جامعه متفاوت است؛ برای نمونه مصرف مشروبات الکلی در کشور ما جرم محسوب می‌شود، اما در بسیاری کشورها آزاد است و ممنوعیت قانونی برای آن پیشبینی نشده است.
در تمام جوامع افراد بیمارگونه وجود دارند و این توقع اشتباهی است که تمام ناهنجاری‌ها را به گردن پلیس بیندازیم. بگذارید به این نکته اشاره کنم که اتفاق مرگ «بنیتا» همه‌ی ما را متأثر کرد، با این حال اگر این موضوع را بررسی کنیم، می‌بینیم که پدر سوییچ ماشین را نباید روی ماشین می‌گذاشت و ما بارها بر این موضوع تاکید کرده‌ایم و هشدارهای لازم را دادهایم، بنا براین خانواده نقش بسیار مهمی در نظارت و پیشگیری از وقوع جرم دارد.
فضای مجازی همان فضای واقعی است
باید قبول کنیم فضای مجازی کاملا واقعی است و وقتی دختربچه‌ی ما با یک فرد غریبه در خیابان صحبت می‌کند، واکنش نشان می‌دهیم و سوال می‌کنیم او چه کسی بود، اما جالب است که هیچ کنترلی در فضای مجازی کودکمان نداریم، در حالی که هر دو خطر‌آفرین است.
آموزش و پرورش باید «نه» گفتن را یاد بدهد
مدرسه و آموزش و پرورش نقش پررنگی در آگاهیبخشی دارند، اما بواقع چقدر زمان برای آموزش «نه» گفتن به کودکان گذاشته است؟!
وظیفه‌ی پلیس کشف جرم است
بر این اساس نباید همه‌ی مسوولیت‌ها را تنها به گردن پلیس بیندازیم، زیرا کار پلیس، کشف جرم است.
سه سال پیش برای سرقت یک گوشی همراه به ما مراجعه کردند، گوشی برای پسربچه‌ای بود به قیمت سه میلیون تومان، از پدر بچه، سوال کردم آیا شما سه میلیون تومان در جیب فرزندت می‌گذاری؟! والدین باید متوجه باشند که خرید گوشی‌های گرانقیمت فرقی با پول نقد توی جیب کودک یا نوجوانشان ندارد و می‌تواند بلای جان او باشد.
همکاری مردم با ایجاد جرم رابطه‌ی معکوس دارد
تجربه نشان داده هر کجا که مردم با پلیس همکاری کردند، پلیس نتیجه‌ی خوبی به دست آورده؛ مانند بسیاری از خانه تیمی‌هایی که زمان انقلاب با کمک مردم شناسایی شد، بنا براین حضور مردم و ایجاد جرم با هم رابطه‌ی معکوس دارند و اکنون باید اعلام کنم که همکاری مردم با پلیس بسیار بالا است.
جرم‌خیزترین مناطق تهران کجا است؟
نوع جرایم در مناطق مختلف فرق می‌کند؛ برای نمونه در ورودیهای شهر بدلیل نزدیکی به حاشیه، سرقت منزل به نسبت بیشتر از سایر جرایم است، اما محدوده‌ی بازار تهران، سرقت موتورسیکلت و در مترو، بی‌آرتی شاهد وقوع سرقت به شیوه‌ی جیب‌بری هستیم.
برای کاهش آمار زورگیری تا کجا پیش رفته‌اید؟
در رابطه با جرم زورگیری، در تهران و شهرک‌های حاشیه‌ای باندهای خوبی زده و دستگیری‌های قابل توجهی داشته‌ایم و این روند همچنان در دستور کار قرار دارد.
دیوارکشی پارکها و ایجاد دوربین‌های مداربسته در سطح شهر چقدر در کاهش جرم تأثیر داشته است؟
دوربین‌ها یکی از عوامل کشف جرم است، ما تاکید کردیم افراد از دوربین دیجیتال استفاده کنند بدلیل وضوح بیشتر آن که موجب شناسایی بهتر می‌شود.
در رابطه با دیوارکشی بوستان‌ها نیز باید گفت که موجب کنترل امنیت در ورود و خروج آن می‌شود؛ مانند دیوارکشی بوستان لویزان که اکنون دیگر رها نیست.
برای سلامت روانی پلیس چه برنامه‌ای دارید؟
در پلیس آگاهی یکسری کارگاه‌های مهارت زندگی و مرکز مشاوره داریم،همچنین ورزش‌های صبحگاهی و کوهنوردی در آخر هفته در روحیه‌ی آنها تاثیر خوبی می‌گذارد.
توصیه یک پلیس آگاهی به خانواده‌اش
به همسرم این موضوع را گفته‌ام که هر جا میروی هنگام تاریکی هوا منزل باشد و فرزندم را طوری آموزش داده‌ام که از هیچ غریبه‌ای بدون اجازه‌ی من حتی آب نبات هم قبول نمی‌کند و در خیابان هم حتی یک لحظه دستم را رها نمی‌کند.
بهترین خاطره
بهترین خاطره‌ام مربوط به زمانی است که بعد از ماموریتی، کودک شش ماهه را به آغوش مادرش بازگرداندیم و همه‌ی همکاران گریه می‌کردند.
تمام سختی‌های کارم را دوست دارم، چون همین سختی‌ها موجب قشنگی کار می‌شود؛ در این کار هرچه سخت‌تر می‌شود، ماموریت‌ها و رفاقت‌ها بیشتر می‌شود.
مثلث جرم عامل ایجاد جرم
ما یک مثلث ایجاد جرم داریم که یک ضلع آن مجرم است، ضلع دیگر آن محیط و شرایط هستند و دیگری خود ما هستیم و حتی اگر یک ضلع آن را برداریم، جرمی اتفاق نمی‌افتد.
موردی بود که متهم اعتراف کرد صبح زود هنگام خروج از آپارتمان دیدم مرد همسایه حین رفتن به محل کار با عجله درب آپارتمانشان را بست و متوجه نشد که بسته نشده است و من بعد از رفتن او، وارد خانه شدم تا طلاهای خانه را بردارم، اما همسرش، مرا دید و در جریان درگیری مجبور به قتل شدم! بر این اساس در بسیاری از موارد باید تأکید کنم خود ما مقصر هستیم.
نسبت وقوع جرم در ایران و تهران به جوامع دیگر چگونه است؟
شناور بودن جمعیت در تهران به عنوان پایتخت کشور شرایط وقوع جرم را متفاوت می‌کند؛ در حال حاضر جمعیت روز و شب تهران با هم تفاوت دارد. جمعیتی هر روز صبح از حاشیه به تهران می‌آیند و شب از آن خارج می‌شوند، در این میان سارقانی هم هستند که برای سرقت از حاشیه می‌آیند و بعد به محل زندگی خود بازمی‌گردند.
این وضعیت را مقایسه کنید با بسیاری از کشورها که جمعیت پایتخت آنها شاید به اندازه‌ی نیمی از جمعیت تهران نباشد، در حالی که تهران با 13میلیون جمعیت، پایتختی محسوب می‌شود که مدیریتش پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.
در ضرب و شتم مجرمان تا چه اندازه آزاد هستید؟
ضرب وشتم بطور کل ممنوع است و از زمان صدور دستور فرماندهی کل قوا در این باره، موضوع برای پلیس آگاهی جدی‌تر هم شد. این درحالیست که در بسیاری کشورها حتی نمایش برخورد فیزیکی با متهم از سوی پلیس براحتی منتشر می‌شود.
در دستگیری مجرم تعارف نداریم
در هنگام دستگیری مجرم بدلیل بحث امنیت پلیس و شهروندان بسیار محکم رفتار می‌کنیم. نشست‌های بسیاری با پلیس آگاهی مبنی بر ممنوعیت برخورد فیزیکی با متهم داریم و این مورد هیچ جایگاهی در اداره‌ی آگاهی ندارد، حتی کشف جرم به وسیله‌ی ضرب و شتم هیچ گونه ارزشی ندارد و با روش‌های علمی بسیار کاراتر و موثرتر عمل می‌کنیم.
مسوولیت فضای مجازی با پلیس فتا هست
فضای مجازی در پرونده‌هایی به پلیس آگاهی مربوط می‌شود که از این فضا برای اعمال مجرمانه‌ی دیگر استفاده شده باشد؛ برای نمونه مردی که برای باج‌گیری از خانومی از ارتباط مجازی کمک گرفته باشد و این دو وارد رابطه شده باشند، در این صورت به ما مربوط می‌شود.
مادر و پدرها نقش مهمی در امنیت کودک دارند
دو نوع سوار شدن به سرویس مدرسه برای کودکان وجود دارد، یا والدین کودک را سوار سرویس کنند و یا کودک به تنهای در انتظار سرویس مدرسه‌اش بماند.
شیادانی بودند که با پرسه‌زنی چند روزه صبح‌ها به بهانه‌ی آن که راننده امروز مریض است و یا نمی‌آید کودک را سوار خودروشان می‌کردند و می‌دزدیدند و یا استفاده از طلا و جواهرات برای کودکان که امری اشتباه است، بشدت امنیت دختربچه‌ها را به خطر می‌اندازد؛ باید والدین این پرسش را از خود بپرسند که آیا یک میلیون پول نقدر در جیب کودکم می‌گذارم که طلای یک میلیونی به گردنش آویزان می‌کنم؟!!
هشدار می‌دهم که بیشتر جرایم اکنون کودکان را نشانه گرفته است و والدین باید مراقبت بیشتری کنند و نکات ایمنی که پلیس بارها و بارها یادآوری می‌کند را جدی بگیرند و فکر نکنند که شیادانی فقط در کمین برخی هستند!!
آیا در ارتکاب سرقت نیازهای اقتصادی تاثیرگذار است؟
بله؛ هر چند نه بصورت مطلق! سارقانی را می‌شناسیم که حساب‌های بانکی‌شان، تراکنش مالی ده‌ها میلیون تومانی داشته است، بنابراین همیشه صرف مشکل اقتصادی در میان نیست، زیرا بیشتر مردم ممکن است به نوعی مشکل اقتصادی داشته باشند، اما این موضوع انگیزه‌ی اقدام به سرقت آنها نمی‌شود.
علت افزایش جرایم خشن چیست؟
دلایل وقوع جرم مطلق نیستند، چون وقوع جرم را نمی‌توان این طور بررسی کرد و محیط خیلی مهم است؛ فردی که همسر خود را به قتل رسانده نمی‌توان گفت یک دلیل داشته و آن هم خیانت همسرش بوده، زیرا جرایم دارای پیش زمینه هستند.
برای نمونه پدری که از اعتیاد فرزندش ناراحت است، باید به این موضوع فکر کند وقتی در کنار فرزندش سیگار می‌کشیده در حال ایجاد الگو برای او بوده، با این تفاوت که پدر 60 ساله هست، اما فرزند او پسر۱۷ساله‌ای است که سیگاری مصرف می‌کشد، پس معتاد به تنهایی درگیر اعتیاد نشده است، بلکه نقش دوست، نظارت نداشتن خانواده و فضای مدرسه تاثیر خود را بر فرد می‌گذارد. پشت پرده‌ی کودک 18 ساله که مرتکب سرقت شده است را هم باید نگاه کرد که چه عواملی موجب جرم او شده است.
شرایط و محیط برای وقوع جرم بسیار اهمیت دارد
وقوع جرم در خیابان‌های تاریک با خیابان‌های روشن که بلوار و نگهبان دارد، متفاوت است. پلیس هرچه قدر هم مجهز باشد، باز در بسیاری موارد با محدودیت روبه‌رو است. نمی‌توان در تمام کوچه‌ها و خیابان‌ها نیرو آماده باشد، همه‌ی شهروندان باید پلیس اجتماعی باشند.
انتهای پیام
