چرا رسانه‌های خارجی دروغ نمی‌گویند؟
«محسن ماندگاری»، روزنامه نگار، در یادداشتی تلگرامی با عنوان «چرا رسانه‌های خارجی دروغ نمی‌گویند؟» نوشت:
در همه سالهای فعالیت در حرفه روزنامه نگاری همیشه از طرف همکاران اصولگرایم با این انتقاد مواجه بوده ام که چرا به اخبار رسانه های خارجی بیش از رسانه های داخلی اعتماد دارم؟ چرا فکر می کنم رویترز و فرانس پرس و آسوشیتدپرس دروغ نمی گویند اما ممکن است کیهان، فارس، ایسنا یا صداو سیما اخبار نادرست به مردم بدهند؟ چرا مثلا اخبار (و نه تحلیل) روزنامه اسرائیلی هاآرتص یا شبکه جهانی بی بی سی برای من معتبرتر است تا اخبار رسانه های داخلی.
من آدم بدبینی نیستم اما واقعیت این است که بسیاری از اوقات ناچارم اخبار تلویزیون و یا برخی رسانه های داخلی را گوگل کنم تا بفهمم آنچه گفته اند درست است یا خیر. متاسفانه کم نبوده اخباری که با واقعیت فرسنگها فاصله داشته و بعضا اکنون این اطلاعات نادرست یا تحریف شده به یک باور عمومی در کشور هم تبدیل شده است.
برگردم به همان سوال؛ چرا رسانه‌های معتبر بین المللی دروغ نمی‌گویند؟ به چند دلیل ساده:
1. اغلب رسانه های بزرگ جهانی غیردولتی و درآمدزا هستند؛ یک بنگاه اقتصادی سودده. درآمد همه‌ی این رسانه‌ها از فروش محصول است. خبرگزاری آسوشیتدپرس نمی‌تواند دروغ بگوید چون درآمدش از فروش محصول به 1700 روزنامه و بیش از 5000 شبکه‌ی رادیویی و تلویزیونی در جهان از جمله ایران است و اگر قرار باشد اخبار نادرست به مخاطب بدهد، دیگر کسی برای حق اشتراک خروجی آن پول نمی‌دهد!
خبرگزاری رویترز نمی‌تواند در لابلای اخبارش به مخاطب دروغ تحویل دهد چون کمترین بی اعتمادی به رویترز، از درآمد سالانه 11 میلیارد دلاری هولدینگ تامسون رویترز می‌کاهد و چند خبر اشتباه می‌تواند یک بنگاه سودآور اقتصادی را به خاک سیاه بنشاند.
2. رسانه‌های معتبر جهانی در رقابتی فشرده به دنبال جذب مخاطبند و هر خبر اشتباه از اعتماد مخاطبان به آنها خواهد کاست و تیراژ و مخاطب آنها را کم خواهد کرد. کاهش مخاطب یعنی ورشکستی. آنجا عرصه‌ی رقابت است و قرار نیست به آنها یارانه‌ی دولتی بدهند تا فلان روزنامه هرچه خواست دروغ بگوید و تیراژش به یک دهم کاهش یابد اما همچنان با یارانه و دوپینگ دولتی به حیات خود ادامه دهد.
3. رسانه‌های معتبر خارجی نوک دماغشان را نمی‌بینند. سن هر کدام از آنها به اندازه‌ی تاریخ مطبوعات ماست؛ فرانس پرس 164 ساله است، رویترز 166، آسوشیتدپرس 171 سال. همین روزنامه‌ی اسرائیلی هاآرتص 99 سال قدمت دارد. آنها حتی اگر بخواهند دروغ هم بگویند دروغ‌هایی می‌گویند که دهها سال طول بکشد نادرستی آن آشکار شود، آن هم وقتی که دیگر کسی یادش نیست قضیه چه بوده! اما اینجا رسانه‌های ما، مختصر اعتبار خود را هم شب انتخابات با دروغ‌های شاخدار صرف پیروزی فلان نامزد کرده و حتی افتخار می‌کنند فدایی پیروزی فلان جریان در انتخابات شده‌اند!
بیست سال تجربه‌ی روزنامه نگاری به من آموخته تا رسانه‌های ما از بودجه‌ی دولتی استفاده می‌کنند و کاهش تیراژ و افت مخاطب و بیننده نقشی در بودن یا نبودن فلان مدیر رسانه‌ای ندارد، امکان انتشار آگاهانه‌ی خبرهای نادرست هم وجود دارد. ضربه به اعتماد مخاطب را مدیری می‌فهمد که رسانه‌اش را با هزینه‌ی خودش یا سهامدارانش که لحظه‌ای در برکناری‌اش درنگ نمی‌کنند اداره کند.
پی نوشت:
1. همه‌ی آنچه نوشتم در زمینه‌ی خبر بود. ساحت خبر را از ساحت تحلیل در رسانه‌ها باید از هم جدا کرد. لازم به توضیح نیست که من با اغلب تحلیل‌ها و تفسیرهای رسانه‌های خارجی هم عقیده نیستم اما به خبرهایشان تا اندازه‌ی زیادی اعتماد می‌کنم.
2. گفته‌اند جز راست نباید گفت، هر راست نشاید گفت! رسانه‌های معتبر دروغ نمی‌گویند اما ممکن است هر راستی را هم نگویند!
انتهای پیام
