گزارش مناظره‌ای درباره توافقات ژنو در دانشگاه گرگان
مناظره «توافقات هسته ای» مابین وحید اشتری، سخنگوی کمیته صیانت از منافع ایران و حسین نقاشی، دبیر اسبق انجمن اسلامی دانشگاه تهران از سوی انجمن اسلامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در تالار خلیج فارس این دانشگاه برگزار شد.
به گزارش انصاف نیوز به نقل از پیام نو، وحید اشتری در این مناظره گفت: در حال حاضر اتفاقاتی در کشور در حال رخ دادن است که سرنوشت چند سال آینده اش را رقم می زند.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران افزود: عده ای مذاکرات جدید هسته ای و توافقنامه ای که به دنبال آن امضا شد را فتح الفتوح می خوانند و برخی نیز آن را با معاهده های ننگین گلستان و ترکمنچای قیاس می کنند؛ اما به طور کل فضای عمومی جامعه ما بر خلاف دیگر کشورها فضای بسته ای است و اجازه ی نقد این اتفاق بزرگ وجود ندارد.
وی دانشگاه را فضای مناسب برای تنفس و نقد در وضعیت کنونی خواند و گفت: طیف مسائلی که پیرامون آنها اختلاف نظر وجود دارد از صنعت نفت و فتنه گرفته تا مسائل منطقه و سوریه گسترده است؛ بنابراین بهتر است در این مجال تنها به برنامه هسته ای پرداخته و از طرح مسائل حاشیه ای بپرهیزیم.
اشتری همچنین با بیان اینکه نقدهای من از زاویه جنبش دانشجویی و خارج از فضای قدرت و جناح سیاسی است، گفت: پرونده هسته ای ایران از سال ۲۰۰۲-۲۰۰۱ تا کنون به شکل جدی در جهان مطرح شد؛ اما طی یک برآیند کلی به این نتیجه می رسیم که خوب مدیریت نشده و به سرانجام و نتیجه مطلوب نرسیده است؛ از این رو لازم است مسئولان امر فارغ از نگاه سیاسی بازخوانی شوند؛ چرا که مسئله هسته ای ملی است و کسی نیست در کشور که علاقه به حل مشکل هسته ای و رفع تحریم ها نداشته باشد.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران همچنین با بیان اینکه ما در برابر تحریم و فشار با هم هستیم، گفت: خواهشمند است اختلاف هایمان را در تحلیل شرایط موجود خارج از هوچی گری و جو سیاسی بیان کنیم و از آنجایی که دردهایمان در رابطه با منافع ملی مشترک است و دغدغه آینده مملکت را داریم با ادبیات مستدل و محترمانه با یکدیگر صحبت کنیم.
وی با این مقدمه وارد بحث پرونده هسته ای شد و اتفاقات ۱۲ ساله آن را ناشی از دو رویکرد دانست و افزود: دیدگاه اول معتقد است غرب به ما سوء ظن دارد و ما باید طی یک برنامه اعتمادساز بر سر میز مذاکره بنشینیم.
اشتری ادامه داد: این دیدگاه را در گذشته عملی کرده ایم و با تعلیق دو ساله فعالیت هسته ای خودمان بر اساس معاهده سعدآباد شاهد بیانیه تحقیرآمیز اوت ۲۰۰۵ طرف مذاکرات بودیم و در نهایت با رفتارهای متناقض غرب فعالیت عقب مانده خود را دوباره شروع کردیم.
سخنگوی کمیته صیانت از منافع ملی افزود: در واقع رویه اعتمادسازی و تنش زدایی و دیپلماسی لبخند در برابر ماهیت استعمارگرایانه غرب رویه ای امتحان شده و شکست خورده است.
وی در ادامه تصریح کرد: نگاه دوم معتقد است غرب موجود به خواب رفته ای نیست که با تکان و اعتمادسازی بیدار شود؛ بنابراین باید تا حد امکان با قدرت به تهدیدزدایی بپردازیم.
حسین نقاشی، دبیر اسبق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در آغاز سخنان خود با تشریح تاریخچه ای از بکارگیری انرژی هسته ای در جهان و فعالیت های کشورمان در زمینه فناوری هسته ای گفت: چنانکه می دانیم اولین بار استفاده نظامی از فناوری هسته ای از سوی ایالات متحده آمریکا و برای شکستن مقاومت ژاپن در جنگ جهانی دوم و در ناکازاکی و هیروشیما صورت گرفت. در آن زمان حکمرانان آمریکا در پاسخ به انتقاداتی که به عملشان شد، ادعا می کردند که اگر از بمب اتم استفاده نمی کردیم جنگ پایان نمی پذیرفت و البته عده ای این امر را مورد مناقشه قرار دادند که تبعات ضد انسانی و تخریب های زیست محیطی این امر برای اتمام جنگ غیرقابل توجیه است.
دبیر اسبق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در ادامه افزود: در سال ۱۹۴۹ نیز شوروی به این فناورآوری دست یافت و توانست دارای سلاح هسته ای شود. این روند با پیشنهاد آیزنهاور رییس جمهور وقت آمریکا در سال ۱۹۵۵ طرحی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای مطرح شد. در این میان انگلستان با فاصله ای به دو کشور پیش گفته پیوست دارای فناوری استفاده نظامی از انرژی هسته ای شد. اما در این زمان قدرت های دارای این سلاح به این جمع بندی رسیدند که با توجه به حجن تخریب وسیعی که به کارگیری این گونه سلاح در پی دارد، به جای اینکه از قدرت سخت آن استفاده شود، از توان بازدارندگی آن استفاده شود و از این رو در مسیر ایجاد محدودیت برای دستیابی سایر کشورها به این توانایی ها قدم برداشتند. از این رو در سال ۱۹۶۳ موضوع کنوانسیون منع آزمایش های هسته ای از سوی کشورها مطرح شد که با مخالفت شدید چین و فرانسه روبرو شد، چون تا آن مقطع هنوز این دو کشور به این توان نرسیده بودند. می بینید که در گذشته ای نه چندان دور کشورهایی که هنوز به این فناورآری دست نیافته بودند نیز در برابر رویکرد انحصارطلبانه آمریکا و البته شوروی موضع داشتند و این موضع که در سالهای بعد و تا به امروز در سایر کشورها چون ایران و…مورد اعتراض است، امر جدیدی نیست. خوی سلطه جویانه و هژمونیک امپریالیسم در انحصارگرایی نمود پیدا می کند.
این فعال سیاسی اصلاح طلب در ادامه در تشریح وضعیت ایران و ورود کشورمان به موضع هسته ای گفت: ایران در سال ۱۹۵۸(۱۳۳۷ شمسی) به عضویت آژانس بین المللی انرژی اتمی درآمد و در سال ۱۹۶۸(۱۳۴۷) نیز وارد پیمان عدم تکثیر سلاحهای هسته ای شد و در سال ۱۹۷۴(۱۳۵۲ شمسی) شاه سازمان انرژی اتمی را در ایران بنا نهاد و در حالی که در آن زمان اصلا هیچ گونه دستیابی به این فناوری وجود نداشته است.
وی همچنین اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی دو دیدگاه درباره روند قرارداددها و زمینه های باقی مانده از رژیم گذشته درباره فناوری هسته ای وجود داشت. یک دیدگاه معتقد بود انرژی هسته ای در راستای بسط قدرت منطقه ای شاه و بلندپروازی های جاه طلبانه وی بوده و با وجود ذخایر گاز و نفت احتیاجی به آن نخواهیم داشت و دسته ی دوم موافق انرژی هسته ای و گسترس و سرمایه گذاری در این زمینه بوده و معتقد بودند اتکا به سوختهای فسیلی کار درستی نیست و در عین حال باید انقلاب و نظام جدید با فناوری های جدید همراهی داشته باشد.
نقاشی در پایان بخش اول سخنانش اشاره داشت: معتقدم برخی از ساختارهای نظام بین الملل بر بنایی سلطه جویانه استوار شده است. شاید یکی از پر رنگ ترین این موارد دارا بودن حق وتو برای ۵ کشور است. در تحلیل این موضع نیز باید بگویم که چرخه دانش-قدرت-هژمونی(سلطه) در فرایندی دائم یکدیگر را تقویت می کنند. دانش موجب افزوده شدن و انباشت قدرت علمی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و…می شود و این قدرت مولد هژمونی است و باز همین هژمونی افق های جدید دانش و فزونی را قدرت را دامن می زند و این امری انکار ناپدیر است.
پس از مرحله اول مناظره مجری برنامه با بیان اینکه روند کلی دیپلماسی هسته ای در سه دولت اخیر متفاوت بوده، در دولت خاتمی جنبه تنش زدایی با دولت های بزرگ مطرح شد، در دولت احمدی نژاد بحث ایستادگی و مقاومت و اتکا به قدرت درونی عملی گشت و در دولت روحانی اساس اختیارات از شورای امنیت گرفته و به وزارت خارجه سپرده شد، از دو نفر شرکت کننده در مناظره خواست تا تحلیل خود از روند دیپلماسی این سه دولت را بیان کنند.
وحید اشتری در ادامه این مناظره گفت: بنده با آقای نقاشی در طرح تاریخچه هسته ای در دنیا موافقم؛ چرا که تا مردم و دانشجویان ماهیت پروتکل الحاقی و اساس ان پی تی و چگونگی شکل گیری آن را ندانند، نمی توانند قضاوت درستی از رویه های موجود داشته باشند..
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در همین رابطه افزود: چهار ماه پس از مرگ هیتلر در سال ۱۹۴۵ آمریکا از یک قدرت بزرگ در هیروشیما و ناکازاکی رونمایی کرد که به علت نگرانی های بوجود آمده برخی شروع کردند به ارائه طرح های محدودکننده که در این راستا شوروی طرح خلع سلاح هسته ای موسوم به طرح «گرونیکو» و آمریکا طرح بازرسی دیگر کشورها موسوم به طرح «باروق» را مطرح کردند.
وی ادامه داد: پس از چهارسال شوروی نیز به بمب اتم دست یافت و در طرح های انحصارطلبانه آمریکا به نوعی شریک شد که با وجود تلاش هایی، کشور فرانسه و انگلیس و چین نیز به این فناوری دست یافتند که اکنون این پنج کشور حق وتو دارند..
اشتری ادامه داد: این پنج کشور سعی کردند هر چه زودتر حلقه کشورهای دارای این فناوری را ببندند؛ بنابراین در ۱۹۶۷ معاهده NPT مطرح شد که طبق آن همه کشورهایی که در آستانه دستیابی به فناوری هسته ای هستند باید تحت بازرسی های بی حد قرار گیرند، که کشورهایی که استقلال جدی نداشتند مانند ایران این قرارداد ظالمانه را امضا کردند. NPT پیوستند.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران بار دیگر با تأکید بر اینکه کشورهای فاقد استقلال این قرارداد ظالمانه را امضا کردند، گفت: برای مثال کشور کامبوج که نیروگاه برق هم ندارد جزو این پیمان است! NPT است! وی با بیان اینکه مسئولان دوران شاهنشاهی قرارداد ظالمانه NPTوی همچنین در ادامه اظهار داشت: یک عده بعد از انقلاب به کشور خیانت کردند و پروتکل الحاقی بهNPT را که عضویت داوطلبانه ی با اجبار تحریم و فشار را تحمیل می کند و خواهان افشای اطلاعات بی حد و حصر است را مادام العمر امضا کرده اند.
اشتری تصریح کرد: چین و فرانسه نیز که آقای نقاشی از آنها سخن به میان آوردند پس از دستیابی به بمب و پس از سال ها از گذشت NPT یعنی در سال ۱۹۹۴ عضو آن شدند که البته این عضویتی نمادین است؛ چرا که چین روز به روز به بمب های اتمی خود می افزاید و مورد بازرسی نیز قرار نمی گیرد.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران ادامه داد: شاید پس از طرح اینکه در اول انقلاب عده ای مخالف انرژی هسته ای بودند سوال پیش آید که آیا فرزندان لیبرال ها و بازرگان بودند و یا انقلابیون و فرزندان امام (ره) که پاسخ آن در تجربیات گذشته است؛ چرا که طبق تاریخ تمام قراردادهای تجاری ما در دوران بازرگان به باد فنا رفت و اتفاقا جریان اصیل انقلاب و استقلال خواه با تمام معاهدات استعماری مخالف بودند، بهتر است مردم بدانند که چه کسی مذاکرات اشتباه سعدآباد را انجام داد.
وی گفت: دانشجویان برای مناظره انتخاباتی در این جا ننشسته اند بهتر بود مستدل و منطقی راجع به توافق ژنو صحبت کنیم، همگی ما دغدغه ملی داریم.
اشتری ادامه داد: اتفاقا ما منتقدان به روند مذاکرات بودیم که از ابتدا با عنوان های لنگه کفش پراکن و بی سواد و افراطی خطاب شدیم و از همه برچسب خوردیم.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران خطاب به نقاشی افزود: بحث را از مناظره جنبش دانشجویی به جناح سیاسی نکشانید . کارنامه ۱۳ ساله جمهوری اسلامی در بحث هسته ای را وارد دعواهای سیاسی نکنید.
وی با بیان اینکه توافق ژنو دارای سه گام اول و دوم و نهایی و یک گام بعد از نهایی است، بیان داشت: طبق این توافقنامه در گام اول در یک مدت شش ماهه برخی محدودیت ها از قبیل رقیق سازی و تبدیل به سوخت تمام دارایی های هسته ای خود تا این زمان را پذیرفتیم.
اشتری گفت: در گام دوم مقرر شد ایران در حین گام اول و گام نهایی به شورای امنیت بپردازد.
معاون سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران افزود: در گام نهایی اقدامات داوطلبانه ایران نام برده می شود و در نهایت در گام بعد از نهایی غرب در دو خط متعهد می شود با ایران مانند سایر کشورها برخورد کند که البته مشخص نشده سایر کشورها منظور کدام است.
در ادامه مناظره حسین نقاشی در تشریح سیاست هسته ای دوره حاکمیت اصولگریان در قوه مجریه پرداخت و گفت: متاسفانه بسیاری از اصولگرایان و بدنه دانشجویی آنان در دانشگاهها به دنبال فرار از آنچه ۸ سال بر این کشور گذشته اند، هستند. حمایت های آنان از احمدی نژاد و آنچه تحت عنوان معجزه هزاره سوم مطرح می کردند و حمایت از سیاست های تهاجمی که به آن سیاست مقاومت گرا می گفتند، وضعیت کشور را به اینجا کشانده است.
وی در انتقاد به رویکرد اصولگرایان افزود: این سخن آقای ولایتی، مشاور بین الملل مقام رهبری را یادآوری می کنم که در مناظره های انتخاباتی خطاب به آقای جلیلی گفت:«اینکه برای مذاکره بروید و در آنجا بیانیه بخوانید و دست خالی بازگردید که دیگر مذاکره نیست»! همچنین آقای دکتر محسن رضایی خطاب به ایشان گفته بود که شعار دادن که دیگر دیپلماسی نمی خواهد!
این سخن ما نیست، سخن بزرگان اصولگراست که خطاب به آقای جلیلی گفته اند. آقا جلیلی که شما و تشکل های دانشجویی متبوعتان مانند بسیج دانشجویی و جنبش عدالت خواه و همین کمیته صیانت از منافع ملی در ستادهای وی فعال بودید و و از وی حمایت تمام می کردید. اتفاقا شما هستید که باید در مقابل دانشجویان و مردم پاسخگوی سیاست هسته ای و روند ناگوار دیپلماسی در سالهای گذشته باشید.
وی در ادامه اظهار داشت: عدم آشنایی با ادبیات دیپلماتیک در سطح بین المللی و ورق پاره خواندن قطعنامه ها و بیانات شعارگونه رییس جمهور مورد حمایت اصولگرایان باعث سوء استفاده شد و کار را به جایی رساند که تحریم های بر علیه کشورمان تشدید شود. در حالی که در زمان آقای خاتمی و دوره دبیری شورای امنیت آقای روحانی تمام تلاش ایران این بود که پرونده در سطح آژانس بین المللی انرژی اتمی باقی بماند و به شورای امنیت که دارای ساز و کارهای سختی است و با وجود حق وتویی که برای ۵ کشور وجود دارد، خروج این پرونده از شورای امنیت سازمان ملل کار بسیار سختی خواهد بود.
دبیر اسبق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران همچنین با اشاره به همداستانی سه مجموعه با یکدیگر برای ناکام گذاشتن مذاکرات ژنو گفت: از نظر ما راست های افراطی به رهبری نتانیاهو در اسراییل و با لابی سنگین آیپک در آمریکا، راست گرایان تندروی آمریکا و جریان افراطی اصولگرایان در ایران در ناکام گذاشتن دولت میانه رو روحانی برای رسیدن به یک توافق با غرب و دولت فعلی آمریکا، منفعت مشترک دارند.
نقاشی در ادامه با اشاره به سخنان اشتری که خود را متعلق به جناح ها سیاسی نمی دانست و موضع خود را منافع ملی اعلام می کرد گفت: نکته جالب توجه رویکرد آقایان است. خواستگاه سیاسی شما در تشکل های دانشجویی تان مشخص است و در هنگام نقد نیز تمام توان خود مصورف انتقاد و حتی خائن جلوه دادن مذاکره کنندگان دولت خاتمی و دولت روحانی قرار می دهید و در مورد احمدی نژاد و سعید جلیلی کوچکترین انتقادی نمی کنید، آنگاه رویکرد خود را بر مدار منفعت ملی بیان می کنید! از نظر من این یک بازی سیاسی است که به راه انداخته اید.
این فعال سیاسی اصلاح طلب در ادامه و در پاسخ به سئوالی در مورد تحریم ها ادامه داد: در حال حاضر ما با چند نوع تریم مواجه هستیم که لغو دو نوع از این تحریم ها در اختیار رییس جمهور آمریکاست و نوع دیگر آن توسط سنا آمریکا انجام شده که فعلا به صورت موقتی متوقف شده که این تحریم ها موضوعات حقوق بشری و عدم حمایت از تروریسم را نیز در بر دارد و نوع دیگر تحریم ها، تحریم هایی است که شورای امنیت انجام داده است که آنجا نیز بحث سیستم های موشکی ما و سیستم دفاعی متعارف ایران نیز مورد تحریم قرار گرفته است. بنابراین ما در این سالها با انواع تریحم ها مواجه شده ایم که البته معتقدیم تحریم های ظالمانه ای است.
وی در پایان اظهار داشت که از دید من ۴ راهکار برای خروج از بحران های ما در سیاست خارجی وجود دارد که می تواند دیپلماسی خارجی ما را تقویت کند.
وی درباره راهکارهای خود گفت: عادی سازی روابط سیاسی با کشورها جهان، علی الخصوص همسایگان و دوری از رفتارهای تنش زا، ارتباط گیری و سامان دهی به نخبگان ایرانی خارج از کشور اعم از دانشجویان، اساتید و فعالان اقتصادی جهت ایجاد یک لابی قوی برای حمایت از منافع ملی ایران در خارج از کشور، توسعه دموکراسی و رعایت حقوق بنیادین بشر در داخل کشور برای حفظ و گسترش وحدت و امنیت ملی و تضمین آزادی رسانه ها و اعتماد به جامعه مدنی می تواند به دستگاه دیپلماسی کشور کمک کند چنانکه در موضوع آزادی گروگانها شاهد بودیم.
انتهای پیام
