ظریف: ما همواره طرفدار راه حل سیاسی هستیم
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگوی اختصاصی با راشا تودی گفت برخلاف طرف سعودی که مداخله نظامی را دنبال می کند، ایران همواره به دنبال راه حل سیاسی در منازعات منطقه ای بود و هست.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ظریف در پاسخ به اظهارات مجری برنامه درباره تاثیر تحولات جاری در یمن بر گفتگوهای صلح سوریه گفت برای من جای بسیار خرسندی است که در روسیه هستم و با روسیه و برخی دیگر از کشورهای منطقه ای همکاری می کنم تا به بحران سوریه پایان داده شود. من این بار برای مساله خزر حاضر شده ام که برای ایران، روسیه و سه کشور دیگر حاشیه این دریا بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد ما به همراه روسیه و ترکیه، پیشرفت های چشمگیری در خصوص سوریه در فرایند آستانه و سوچی داشتیم. ما از همان ابتدا این امید را داشتیم که راه حل سیاسی برای یمن پیدا شود همانطور که امیدواریم برای سوریه نیز بتوانیم راه حلی سیاسی پیدا کنیم. چند روزی بعد از شروع مخاصمه در یمن که اکنون از بیش از سی ماه از آن می گذرد و به بمباران غیر نظامیان یمنی منجر شده است، ما طرحی چهار ماده ای را برای یمن پیشنهاد کردیم: آتش بس فوری، کمک های انساندوستانه فوری، مذاکرت بین گروه های یمنی و تشکیل دولتی فراگیر؛ باور داریم این پیشنهاد همچنان تنها راه حل پیش رو برای یمن است.
وی درباره اینکه آیا این طرح بعد از کشته شدن علی عبدالله صالح، چندان واقعگرایانه نیست گفت متاسفانه تحولات چند روز اخیر برای این فرایند مفید نبود و امیدواریم با وجود این تحولات ناخوشایند در چند روزی که گذشت و البته تحولات ناخوشایند سی ماه گذشته و پیش از آن، همه طرف ها در یمن و همه کشورهای همسایه به این درک برسند که باید به این کابوس خاتمه داد و نیازمندیم که در کنار هم طرحی برای پایان دادن به این درگیری ها ارائه کنیم. ظریف درباره اشاره مجری به نحوه کشته شدن صالح و همدلی بسیار ضعیف دنیای عرب درباره سرنوشت شومی که داشت گفت قطعا امید من این است که سران کشورهای منطقه در مسیری حرکت کنند که پاسخگوی نیازها و خواست های مردم کشورشان باشند تا در نهایت با چنین سرنوشتی روبرو نشوند.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره تغییر وابستگی سیاسی صالح پیش از کشته شدن گفت متاسفانه عربستان سعودی و ائتلافی که ساخته است یمن را نابود کرده، غیر نظامیان یمنی را کشته و این امر در سطح جهانی پذیرفته شده است که سعودی ها در بمباران کوری که در مناطق غیر نظامی یمن در سی ماه گذشته انجام داده اند، حتی از کشتار کودکان و سالمندان نیز ابایی نداشته اند. در واقع این تلاشی بی پایان و بدون هیچ موفقیتی است و دستاوردی غیر از تلفات گسترده انسانی ندارد. از این رو تلاش برای فراموش کردن این فاجعه بزرگ انسانی و پاسخ ندادن به خواست مردم یمن قطعا چیزی نیست که بتواند خوشایند باشد.
وی درباره خواست های روزهای آخر صالح برای گفتگو از طریق ارسال کمک های انساندوستانه به یمن، گفت قطعا ما نیز امیدوار بودیم که این خواست ها محقق شوند و درگیری ها در یمن پایان گیرد. این امر نیز مستلزم مذاکره و حل و فصل سیاسی مسائل است ولی در عین حال همه طرف ها باید برای چنین کاری آمادگی داشته باشند. باور دارم چیزی که مانع از پایان یافتن درگیری ها در یمن می شود، بی میلی سعودی ها برای ورود در هر تعاملی غیر از عملیات نظامی است. باور دارم زمانی که آنها و همه طرف های دیگر این آمادگی را داشته باشند، گفتگوهای بین گروه های یمنی را آماده کنند (اوضاع آرام می شود)، گفتگوها باید بین گروه های یمنی باشد زیرا ما نمی توانیم از بیرون راه حلی را تحمیل کنیم. ایران نیز به سهم خود آماده است هر کاری که می تواند برای تسهیل رسیدن به چنین راه حل سیاسی و خروج از این کابوس را انجام دهد.
وی درباره تاثیر نفوذ ایران بر گروه انصار الله گفت هر کسی باید از هر نفوذی در هر جایی که ممکن است، خواه در یمن، بحرین یا سوریه استفاده کند تا به خشونت ها پایان داده شود و راه حلی سیاسی به دست آید. در عین حال، کسی از بیرون نمی تواند راه حل سیاسی را تحمیل کند. کاری که باید انجام دهیم این است که همه اقدامی هماهنگ انجام دهند؛ ایران در بمباران یمن نقشی ندارد، کشورهایی هستند که نیروهای هوایی آنان، اگر نگوییم به صورت روزانه ولی دست کم به شکلی مستمر بر سر مردم یمن بمب می ریزند. آنها نیازی به اعمال نفوذ ندارند بلکه کاری که باید انجام دهند این است که به بمباران یمن خاتمه دهند و ما نیز قطعا از نفوذ خود برای پیشبرد راه حل سیاسی استفاده می کنیم.
ظریف درباره اتهامهای عربستان به ایران در رابطه با تامین موشک بالستیک به یمن و اینکه با توجه به قدرت اطلاعاتی ایران در منطقه، چه کسی ممکن است دانش و تجهیزات موشکی را در اختیار گروه انصارالله قرار داده باشد گفت چیزی که ما از دستگاه های اطلاعاتی خود شنیده ایم این است که حوثی ها و در واقع یمنی ها چون همه یمنی ها که حوثی ها نیستند، یمنی ها در دوران ریاست جمهوری علی عبدالله صالح، تسلیحات زیادی از کشورهای زیادی از جمله روسیه دریافت کرده اند. آنها توانمندی توسعه و تطبیق دهی این تسلیحات را برای افزایش دقت یا برد را در داخل این کشور دارا هستند و نیازی ندارند کمکی از ایران دریافت کنند و روشن است که ما چنین کاری برای آنان انجام نداده ایم.
ظریف درباره اتهام هایی که کشورهایی مانند عربستان به ایران وارد می کنند گفت این ما نبودیم که از صدام حسین یا طالبان حمایت کردیم. به یاد دارید که فقط سه کشور، طالبان را به رسمیت شناختند که عربستان سعودی یکی از آنها بود. این ما نبودیم که از داعش یا النصرة حمایت کردیم. اکنون می بینید که متحد سابق آنان درباره آنچه آنان برای حمایت از این تروریست های افراط گرا انجام داده اند افشاگری می کند. این ما نیستیم که از افراط گرایان در سراسر دنیا حمایت کرده است. این ما نبودیم که همه بمب گذاران خواه در روسیه یا آمریکا را اعزام کرده باشیم. این افراد به شکلی تحت تاثیر باورهایی بودند که آنها (سعودی ها) ترویج می کنند. از این رو باید گفت ملاک قضاوت، عمل کردن است نه حرف زدن؛ ما طرح صلحی را برای سوریه پیشنهاد کردیم اما عربستان سعودی بر راه حل نظامی تاکید کرد!
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد آنها گفتند با کمک خداوند، ما یا بشار الاسد را به صورت سیاسی یا با اقدام نظامی برمی داریم. ما از همان ابتدا گفتیم که سوریه راه حل نظامی ندارد. ما از همان ابتدا گفتیم که یمن نیازمند راه حل سیاسی است نه راه حل نظامی؛ ما یمن را بمباران نمی کنیم، آنها این کار را می کنند. از این رو عملکرد روشن تر از کلمات خود را نشان می دهد.
ظریف درباره اتهام های وارده به حزب الله نیز گفت حزب الله هم کسی را بمباران نکرده است؛ حزب الله یک گروه سیاسی در لبنان است. این ما نبودیم که نخست وزیر یک کشور را به کشور خودمان دعوت کنیم و او را وادار به استعفا کنیم. ما تلاش کرده ایم از دوستانمان و نفوذمان در منطقه برای شکست دادن افراط گرایی، تروریسم و نیز رسیدن به راه حل سیاسی استفاده کنیم. این کاری است که ما تلاش می کنیم با کمک روسیه و ترکیه، در سوریه انجام گیرد. البته همیشه دیدگاه های ما همخوان نیستند. ایران و روسیه همواره در همه چیز توافق ندارند.
وزیر امور خارجه ایران درباره تمجید لاوروف از تلاش های سعودی ها در سوریه برای راه حل سیاسی گفت جای تاسف است که آنها زمانی به این نتیجه رسیدند که باید برای راه حل سیاسی تلاش کنند که دیدند شکست خورده اند. وقتی آنها عملا به صورت میدانی شکست نظامی خوردند، چنین تصمیمی گرفتند و این مساله به بهای جان انسان های زیادی تمام شد. ما این طرح صلح را بیش از پانزده ماه پیش پیشنهاد کردیم. هر چند دیر، ولی باید دید تا چه اندازه می توانند فرایند سوچی را تسهیل کنند. همانطور که می دانید سران ایران، ترکیه و روسیه در سوچی گرد هم آمدند تا از فرایند صلح در سوریه حمایت کنند و امیدواریم دیگران نیز به ما ملحق شوند.
وی ادامه داد به نظر من بهتر است همه ، منافع خود در سوریه را براساس آینده ای بهتر در این کشور و فراگیر بودن فرایند سیاسی در این کشور تعریف کنند، فرایندی که همه سوری ها در تعیین آینده کشورشان بدون هیچ مداخله خارجی حضور داشته باشند. ما باید این روند را تسهیل کنیم نه اینکه بخواهیم تحمیل کنیم. زمانی که درک کردیم اراده مردم می تواند در گذر زمان دوام آورد، در این صورت در مسیری درست حرکت کرده ایم. به نظر من همه ما در منطقه سرنوشتی مشترک داریم. باور دارم که ایران و عربستان سعودی هر دو در منطقه ای دشوار به سر می برند و نمی توانیم به بهای ناامن کردن دیگری، امنیت به دست آوریم. ایران و عربستان سعودی هر دو از همان گروه های افراط گرایی رنج برده اند.
ظریف ادامه داد هر چه همسایگان سعودی ما زودتر درک کنند که این طرف هایی که از آنها حمایت کرده اند، خواه صدام حسین باشد، طالبان باشد یا داعش، در نهایت علیه خود آنان وارد عمل شده اند، به جای ایجاد گروه های تروریستی و حمایت از دیکتاتورها، شروع به گسترش رفاه و توسعه می کنند.
وی درباره احتمال آشتی و مذاکره بین عربستان و ایران گفت ما به هر پیشنهادی برای مذاکره از سوی هر کسی که مطرح شد، از جمله شورای همکاری خلیج فارس، واکنش مثبت نشان داده ایم. زمانی که قطر در ریاست شورای همکاری خلیج فارس به ما پیشنهاد مذاکره کرد، بلافاصله ما واکنشی مثبت داشتیم. زمانی که کویت به نمایندگی از شورای همکاری پیشنهاد گفتگو بین ایران و این شورا را مطرح کرد، رئیس جمهور ما به کویت رفت و مذاکراتی مستقیم با امیر کویت داشت، واکنش ما هم مثبت بود. ولی نگاه کنید ببینید چه طرفی این تلاش ها را رد کرده است. وقتی شما گامی را برمی دارید، انتظار دارید که طرف مقابل هم گامی متقابل بردارد و متاسفانه هر گامی که ما برداشتیم، به جای گام متقابل، از سوی طرف مقابل، همسایه سعودیمان، طرد شد.
انتهای پیام
