روزنامهخوانی با انصاف – 22 آذر 96
محمد توکلی، انصاف نیوز: صفحه اول روزنامههای امروز به گمانهزنیها درباره افزایش قیمت بنزین، ادامه انتقادات به بودجه 97، روایت رییس بانک مرکزی از پشت صحنه موسسات مالی، طرح سوال نمایندگان از وزیر نفت و… اختصاص داشت.
در ادامه به چند یادداشت روزنامه های اصلاحطلب و اصولگرا در موضوعاتی همچون دیپلماسی منطقهای دولت، عوارض خروج از کشور، جاسوسی، تشکیل معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه، نقدها به بودجه 97 و انتقاد از تدوام ائتلاف اصلاحطلبان و روحانی خواهیم پرداخت.
در پایان نیز سه کارتون از روزنامههای جوان، ایران و شهروند را خواهیم دید.
محسن بهاروند در یادداشتی در روزنامه اعتماد به دیپلماسی منطقهای دولت روحانی پرداخته است. در این یادداشت میخوانیم: «دكترين سياست خارجي حسن روحاني، رييسجمهور ايران در يك جمله خلاصه ميشود: گفتوگو و مذاكره مداوم براي رسيدن به يك راهحل برد – برد يا يك راهحل ميانه. اين دكترين يك تعارف يا يك ژست ديپلماتيك نيست بلكه برخاسته از يك فلسفه و يك اعتقاد عميق به قدرت تعقل، تفكر و گفتوگو است»
این حقوقدان سپس به مقاله دکتر ظریف در نیویورک تایمز اشاره کرده و مینویسد: «بر اساس اين دكترين آقاي دكتر ظريف، وزير امور خارجه ايران مكانيسم اجرايي براي تحقق اين دكترين پيشنهاد كرده است كه در مقاله ايشان در روزنامه نيويوركتايمز مجددا به آن اشاره شد. طبق نظر ايشان لازم است مجمعي forum بين كشورهاي خليج فارس و فراتر ايجاد شود تا اين كشورها بتوانند آزادانه مشكلات خود را به بحث نشسته و راهحلي مرضيالطرفيني براي آن بيابند.»
و در بخش پایانی این یادداشت میخوانیم: «اين فرمول نهتنها براي گفتوگوي دولتها لازم است بلكه ميتواند مكانيسمي باشد براي گفتوگوهاي غيررسمي و ارتباط نخبگان و سياستمداران ايران و كشورهاي عرب منطقه كه ميتواند باعث رفع بسياري از سوءتفاهمات شود. سوءتفاهماتي كه در اثر عدم وجود گفتوگوي بين دولتها و نخبگان هر روز به آنها افزوده ميشود و قبل از اينكه كاملا دير شود بايد اقدامي براي توقف آن انجام داد.»
محسن مهيمني در یادداشت خود در روزنامه شرق به عوارضِ «عوارض خروج از کشور» پرداخته است.
او در مقدمه مینویسد: «انتشار بودجه سال جديد در روزهاي گذشته در فضاي مجازي، در کنار ساير ابعادي که مورد نقد شهروندان و کارشناسان قرار گرفت، موضوع ديگري را براي جامعه برجسته کرد. عوارض خروج از کشور و افزايش چندبرابري آن، انتقادها و نارضايتيهاي زيادي را موجب شد. اين موضوع، مسئله کوچکي نيست»
نویسنده در ادامه به چند نکته در این باره از منظر سياستگذاري و اهداف دولت مستقر میپردازد؛ نکاتی از قبیل تحت تاثیر قرار گرفتن جمعیت کثیری از مردم بر اثر این سیاست، نادرست بودن افزایش یکسان عوارض خروج از کشور برای هر نوع سفری، کاهش مراودات خارجی و تحت تاثیر قرار گرفتن این وجه از برجام و…
در پایان این یادداشت میخوانیم: «حس رواني و نوع و سطح پرداخت اين عوارض، نوعي ناامني و حس منفي در جامعه نسبت به مسافرتهاي خارجي ايجاد خواهد کرد. امري که در بلندمدت باعث کاهش ارتباط با خارج ميشود. بنابراین به نظر ميآيد دولت «تدبير و اميد» بايد با بازبيني اين سياست، هم در نوع اجراي آن، هم در محتوا و ميزان آن، هم نسبت آن با قشر متأثر از آن و هم در عواقب و نتايج آن، بررسي مجدد كند.»
روزنامه تندرو کیهان در یادداشت امروزش هم به مانند روزهای گذشته به موضوع «نفوذ» پرداخته است.
محمد صرفی در مقدمه یادداشت خود به جلسه استماعی کنگره آمریکا در اسفند سال گذشته اشاره کرده و مینویسد: «یکی از کسانی که نظراتش در این جلسه مطرح شد، اسکات مودل افسر امنیتی آمریکا و از متخصصان حوزه ایران در این کشور بود. نسخه هفتبندی اسکات مودل – مامور بخش عملیات ویژه سیا که سالها تجربه کار در منطقه غرب آسیا را در کارنامه خود دارد- در مورد مقابله و مهار ایران بسیار قابل توجه و تامل است.»
نویسنده در تشریح این نسخه هفت بندی آن را «طرح مهار ایران» مینامد و معتقد است: «در جبهه مقابل یعنی جمهوری اسلامی اوضاع متفاوت است و میتوان گفت تا حدی تاسفآمیز! نوع نگاه و برخورد برخی مسوولان با ماجرای جاسوسی و نفوذ حاکی از غفلتی بزرگ و نگرانکننده است. »
کیهان با انتقاد از موضع وزارت امور خارجه در پرونده نازنین زاغری نوشته است: «سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان میگوید این وزارتخانه موضوع را از منظر انساندوستانه دنبال میکند! و یک نماینده مجلس شورای اسلامی در اظهار نظری عجیب محاکمه و محکومیت زاغری را به اختلافات سیاسی داخلی ربط میدهد و مدعی میشود این پرونده نوعی تسویهحساب داخلی است»
جملات پایانی این یادداشت دلواپسانه نیز این چنین است: «تصور بعضی از مسئولان از جاسوس و نفوذی، همان شخصیتهای فیلمهای هالیوودی است. ماموری کددار با بارانی و کلاهی که لبه آن را پایین داده و در پس کوچهای با رابط خود قرار میگذارد و اطلاعات را با جوهر نامرئی مینویسد! آقایان محترم! دوره این بازیها به سر آمده است. نفوذیها میتوانند مادر کودکی دو ساله و معصوم باشند و یا همکاری در دفتر و دستک خودتان. کافی است خوشبینیهای کودکانه را کنار بگذارید و باور کنید که واقعاً وسط یک معرکه تمامعیار هستیم. »
روزنامه وطن امروز به ایجاد معاونت اقتصادی در وزارت خارجه پرداخته است و با نگاهی انتقادی آن را به قرارداد توتال، FATF، برجام، موسسات مالی و… ارتباط داده است!
در این یادداشت میخوانیم: «معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه اما قرار است چه کند؟ اگر بخواهیم خیلی خلاصه بگوییم، ماموریت معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه، تبدیل کردن هیچ به همهچیز است. بله! معاونت جدید قرار است نقشی کلیدی و استراتژیک را در ساختار نوین وزارت امور خارجه عهدهداری کند»
نویسنده سه راه را به عنوان راههای پیش روی دولت برای عبور از «وضعیت بد» اقتصادی مورد توجه قرار میدهد: پیمانهای پولی دوجانبه، افزایش مراوده با غرب و گره نزدن مشکلات به مذاکره
وطن امروز راه سوم را مسیر درست میداند و مینویسد: «راه سومی وجود ندارد. یعنی وجود دارد ولی وجود ندارد! راه سوم این است که دولت اراده کند «آب خوردن» مردم را به مذاکره با دشمنان آشکار ملت ایران گره نزند و به جای پیروی مجدد از راهی شکست خورده، مثلا به فکر تاسیس معاونت اقتصادی در وزارتخانه مهمی چون وزارت علوم باشد تا با تکیه بر توان داخلی، به جنگ معضلات اقتصادی برود.»
نادر کریمی در جهان صنعت به انتقادات از بودجه97 پرداخته است.
در مقدمه این یادداشت میخوانیم: «طی روزهای گذشته اعتراضها نسبت به مفاد لایحه بودجه کشور بالا گرفته است. در این اعتراضها اقشار گوناگون مردم اعم از کارشناسان، ناظران مسایل اجتماعی و تحلیلگران امور اقتصادی درباره بندهای درآمدی و هزینهای بودجه اعتراضهای گستردهای کردهاند. البته دولت مدعی است این لایحه که سند خرج و دخل سال آینده است دقیقا براساس ماموریتها و فعالیتهای دستگاههای حاکمیتی و دولتی تنظیم شده و درآمدهایی که قرار است هزینهها را تامین کند نیز شهروندان را دچار نگرانی کرده است»
نویسنده در ادامه به نقدهای مطرح شده درباره گران شدن بنزین، افزایش عوارض خروج از کشور، حذف یارانه بگیران و… پرداخته است و یادآور شده: «در موضوع هزینهها، شکی نیست که دولت از سالهای گذشته به دنبال خلاص شدن از شر پرداخت یارانهها بوده است. برخی مقامات اقتصادی دولت همیشه آرزو داشتهاند به جای پرداخت نقدی، یارانه از کالاهای تولید داخل تامین شود تا از این طریق نه فقط زندگی اقشار کمدرآمد تامین شود بلکه کالاهای تولید داخل نیز به فروش برسد و در چرخه تولید و صنعت نیز رونق روی دهد. اما در مقابل یارانهبگیران که به شیرینی پول نقد عادت کردهاند چندان با دریافت کالا به جای پول موافق نیستند.
با این همه در لایحه بودجه سال آینده دولت به طور دستوری حدود 30 درصد از یارانهبگیران را حذف میکند. دولت همچنین تمهیدی اندیشیده تا نیازمندی افراد از سوی نهادها و سازمانهای حمایتی احراز شود. »
در بخش پایانی این یادداشت آمده است: «بودجه 97 و جهتگیریهایی که در ذیل آن اعمال شد، نه فقط نگرانیهای عمیقی پدید میآورد بلکه با آنچه روحانی در انتخابات گذشته وعده داده بود و رفاه را برای عامه جامعه بهبود میبخشید فاصله آشکاری دارد.در این میان برخی اعضای دولت حرفهایی میزنند که مخاطب را به یاد رابینهود میاندازد. آنان میگویند دولت میخواهد از ثروتمندان پول بگیرد و به نیازمندان بدهد اما این شیوه رابین هودی دولت، اقدامی خطاست چراکه ثروتمندان خود به منابع نیازمندان متکی هستند و اگر دولت سر بزنگاه کیسه ثروتمندان را خالی کند، ثروتمندان برای پر کردن کیسه خویش به سوی جیب مردم هجوم میبرند.»
امید پورعزیز در سرمقاله روزنامه بهار به ائتلاف اصلاحطلبان و روحانی پرداخته است و ادامه یافتن آن را خطا میداند. در مقدمه این یادداشت میخوانیم: «به گفته محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور هدف از افزایش نامتعارف عوارض خروج از کشور، این است که پول از افراد به ظاهر متمول گرفته شده و به ندارها اختصاص یابد!
البته این قبیل موضع گیریها و سخنان تنها بخشی از مواضع متحول شده دولت روحانی در دور دوم ریاست جمهوریاش است. با دقت در شواهد و جزئیات عملکرد دولت دوم روحانی به راحتی میتوان چرخش استراتژیک این دولت را رصد کرد.
این تغییرات هم در سطح الویت ها، افراد به کار گرفته شده و هم در برنامههای سیاسی و اقتصادی پیش رو قابل مشاهده است.»
نویسنده با اشاره به پررنگ شدن نقش واعظی در دولت دوازدهم مینویسد: «محمود واعظی که این روزها یار غار روحانی شده و احتمالا بیشترین تأثیرگذاری را در سیاستهای فعال دولت دارد، در حوزه انتخاب آزاد عموم مردم قرار نداشت. ولی بعد از رفع نیاز دولت به حضور مردم، مردم با دولتی مواجه شدهاند که تفاوت آشکاری با چهره انتخاباتی روحانی دارد.»
سرمقاله روزنامه بهار پررنگ شدن نقش « اعتدالیون متمایل به اصولگرایان» را اتفاقی و تصادفی ارزیابی نکرده و معتقد است: «مردم به سرعت متوجه چنین بازیهای سیاسی شده و احتمالا در مراحل آتی به ندرت به چنین رویه هایی تن خواهند داد. لذا آن دسته از سیاستمدارانی که هنوز اصلیترین سرمایه خویش را در لایههای اجتماعی قشر متوسط و تحصیلکرده دنبال میکنند باید قبل از اینکه خیلی دیر شود حساب خود را از دولت فعلی سوا کرده و وارد باتلاقهای سیاسی دوسر باخت نشوند. »
کارتون حسین کشتکار. روزنامه جوان
روز معلولان – کارتون یاشار قهرمانی. ایران
کارتون محمدرضا ثقفی. شهروند
انتهای پیام