دریای خزر طی یک دهه، معادل حجم ۱۲ دریاچه ارومیه، آب از دست داده است

بررسی تغییرات تراز آب دریای خزر نشان می دهد این دریا طی یک دهه گذشته۳۸۰ کیلومتر مکعب آب از دست داده که ۱۲ برابر حجم آب دریاچه ارومیه در زمان پرآبی است.

به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران، دکتر علی سلطانپور، مدیر آبنگاري و امور جزر و مدی سازمان نقشه برداری کشور با اعلام این مطلب خاطرنشان کرد: پس از یک بالا آمدگی و پیشروی آب در ساحل طی دهه ۷۰ شمسی، از ده سال پیش آب دریای خزر دچار کاهش تدریجی شده و این کاهش تدریجی همچنان نیز ادامه دارد.

وی تصریح کرد: آنالیز داده های ایستگاههای ساحلی نشان می دهد که تراز آب دریا طی سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ میلادی با نرخ تقریبی ۱۲ سانتیمتر در سال کاهش یافته است. این روند در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ نیز با شتاب بیشتری ادامه یافته است به طوریکه نرخ کاهش تراز آب در این بازه زمانی حدوداً  ۲۵ سانتیمتر در سال است. سپس با یک افزایش نسبی در سال ۲۰۱۶، مجدداً در سال ۲۰۱۷ روند کاهش تراز آب ادامه یافته که این کاهش به طور متوسط در ایستگاههای ساحلی سازمان به میزان چهار سانتیمتر مشاهده شده است.

سلطانپور خاطرنشان کرد: با توجه به این مشاهدات، تراز آب دریا در دهه گذشته به میزان تقریبی یک متر کاهش یافته است که این مقدار معادل از دست دادن آب به میزان۳۸۰ کیلومتر مکعب است. به عنوان مقایسه کافی است در نظر بگیریم که میزان آب دریاچه ارومیه در زمان پرآبی در دهه ۷۰ به میزان ۳۲ کیلومتر مکعب برآورد شده است و این بدین معناست که میزان آب از دست رفته در دریای خزر طی دهه گذشته معادل ۱۲ دریاچه ارومیه در زمان پرآبی است.

این دکتری مهندسی نقشه برداری در تبیین دلایل افت تراز آب دریای خزر گفت: رودخانه ولگا به عنوان تامین کننده بیش از ۸۰ درصد آب دریای خزر نقش اصلی در تغییرات تراز این دریا ایفا می کند. مطالعات دبی این رودخانه نشان می دهد که مقدار آن از سال ۲۰۰۵ و به تدریج کاهش یافته که این روند تا سال ۲۰۱۵ مشاهده میشود. این کاهش ورودی آب در رودخانه های دیگر و به ویژه سفیدرود نیز مشاهده شده به طوریکه نرخ تقریبی این کاهش در کل به ۴ کیلومتر مکعب در سال (تا سال ۲۰۱۵) میرسد. بنابراین، کاهش تدریجی ورودی آب به دریای خزر ناشی از تغییرات اقلیمی در منطقه از دلایل اصلی این کاهش ارزیابی می شود.

به گفته وی، تشدید تبخیر آب دریا ناشی از افزایش دمای زمین، رسوب و تغییرات تکتونیکی بستر دریا نیز از عوامل دیگر قابل بررسی هستند.

مدیر آبنگاري و امور جزر و مدی سازمان نقشه برداری کشور با تاکید بر این که شبکه برخط پایش تراز آب سازمان نقشه برداری کشور توانایی آنالیز سریع تغییرات تراز آب دریا و رفع مشکلات احتمالی را دارد، خاطرنشان کرد: این شبکه هم اکنون با پنج ایستگاه ساحلی در شمال کشور به طور پیوسته به جمع آوری و ارسال داده های تراز آب به صورت برخط فعال است.

وی درباره تبعات کاهش تراز آب دریای خزر گفت: تبعات زیست محیطی این پدیده بسیار حائز اهمیت است چرا که هم اینک و در نتیجه این کاهش تراز آب، خلیج گرگان در آستانه قطع ارتباط کامل با دریای خزر و خشک شدن قرار گرفته است. تالاب و مرداب انزلی از دیگر مکان های مهم و محافظت شده میباشند که تحت تاثیر کاهش تراز آب دریا قرار خواهند گرفت. بنادر تجاری در شمال کشور نیز بسیار متاثر از کاهش تراز آب دریا می باشند به طوریکه این کاهش موجب کاهش ظرفیت بنادر شده و هزینه بالایی را به منظور لایروبی حوضچه ها و کانالهای دسترسی  به منطقه تحمیل می کند.

انتهای پیام