اگر خبرنگاران سینمایی با سواد داشتیم سطح جشنواره پایین نمیآمد
/یادداشتی از فرهاد حبیبی/
«فرهاد حبیبی»، منتقدسینما، در یادداشتی برای انصاف نیوز نوشت: سی و ششمین جشنواره فیلم فجر هم آغاز به کار کرد. جشنوارهای که کانون توجه مردم به سینماست.
روزهایی که بیش از هر زمانی در سال مردم به سینما احساس نزدیکی میکنند. صفهایی که هر سال طولانیتر از سال قبل میشود. مردمی که عاشقانه سینما را دوست دارند و هربار به امید دیدن یک فیلم خوب ساعتها در سرمای بهمنماه در صفهای طولانی جشنواره میایستند اما سال به سال شاهد افت وحشتناک فیلمها نسبت به سال قبل هستند.
به راستی دلیل وقوع این سیر نزولی فیلمها در چیست؟ مگر نه اینکه در سالهای اخیر سینمای ایران مهمترین جوایز جشنوارههای خارجی را درو کرده است. پس چرا مجموعه سینما هرسال شاهد افت کیفیت فیلمهای حاضر در جشنواره است.
مجموعه ای بسته که شامل چند تهیه کننده و کارگردان و بازیگر ثابت است. گویی همچون متغیرهای تصادفی این مجموعه در به شکلهای مختلف در کنار هم قرار میگیرند. فیلمهایی میسازند که هرچقدر هم دست پایین و با اغماض بررسی شان کنیم، حتی فیلم هم نیستند.
این مجموعه به دلیل بسته بودن توان معرفی چهره جدید را هم ندارد و بعضا چند سالی یکبار فقط دختر یا پسر فلان کارگردان یا تهیه کننده را می پذیرد که از بد روزگار هیچ استعداد هنری و سینمایی ندارد.
یکی دیگر از آفتهای این کلونی بسته دوری هرچه بیشترشان از مردم است. این دوری سبب میشود هرگاه عضوی نیت بر ساخت فیلم اجتماعی کند، نتیجهاش یک فیلم لوس و جلف خواهد بود که آدمها و دیالوگهایش ذرهای جنس مردم را ندارند.
اگر بخواهیم از ضعفهای سینما و ساختار جشنواره فجر بگوییم بیشک تکرار مکررات است و چیزی نیست که بر هیچکس حتی متولیان آن پوشیده باشد؛ اما آنچه که مورد تحلیل است، فقدان رسانه های تخصصیست که توان و قابلیت تشخیص و تحلیل این ضعفها را داشته باشند.
چنانکه میبینیم، در جلسات نشست فیلمهای جشنواره در کاخ هیچ سوال تخصصی سینمایی پرسیده نمیشود. هیچ یک از فیلمسازان دچار چالشهای جدی سینمایی در پاسخ به سوالات نمیشوند.
همین امر سبب گریز سینماییها از پاسخ میشود. افرادی که وقتی بخش نقد تخصصی از مهمترین برنامه سینمایی صداوسیما حذف میشود حتی نمیتوانند جلوی ابراز شادیشان را بگیرند، چطور میتوانند جامعه را نقد کنند.
برای نمونه بارها شاهد بودهایم که کارگردانی که تخصصش ساختن فیلمهای توقیفی است، در نشستهای خبری فیلمهایش به منتقدان حمله لفظی کرده است.
واقعا اگر خبرنگار سینمایی باسواد و چالشزا داشتیم یا منتقدان صحیح سینما تریبون رسمی داشتند، این مجموعه بسته انقدر راحت میتوانست کار کند.
کافیست نگاهی به نحوه برگزاری و سوالات مطرح شده در جشنوارههای خارجی بیاندازیم. برای مثال، در جشنواره کن، یکی از نگرانیهای اصلی فیلمسازان شرکتکننده در کن نشست بررسی فیلمهایشان است.
جلساتی که بعضا با کیفیتی در حد کلاسهای تدریس سینما برگزار میشوند. بیشک خروجی این جلسات افزایش سواد سینمایی فیلمساز است، اما نه سینماگری که با رانت و رابطه آمده تا فیلمی بسازد که قرار است آبی را در دل هیچکس تکان ندهد.
بدون تردید اگر رسانه سینمایی تخصصی داشتیم، امروز سینمایمان اینگونه نبود. شاید به جای افرادی که این روزها یکه تاز جشنواره هستند، تقوایی یا بیضایی فیلم میساختند.
اما چه حیف از فرصتهایی که رفتند و فرصتهایی که میآیند و حتی متوجه آمدن و رفتنشان نخواهیم شد.
انتهای پیام
ما نیاز به آدم باسواد نداریم ، آدم باید متعهد باشد ، به یکی از برنامه های “شرح مثنوی” رئیس فرهنگستان زبان فارسی از رادیو گوش کننید !!