تبعات خروج ایران از برجام چیست؟
یک تحلیلگر مسائل هستهای گفت: «درصورت خروج ایران از برجام تنها قطعنامه ۱۹۲۹ برمیگردد که از همه قطعنامههای دیگر برای ایران سختتر و خطرناکتر خواهد بود و ایران نمیتواند از پس آن بربیاید. این قطعنامه تمام قطعنامههای قبلی را پشتیبانی میکند و میتواند ایران را با مشکلات جدی مواجه کند. زیرا در آن ایران را به عنوان یک خطر برای جهان معرفی و قلمداد کرده است؛ لذا نباید اجازه دهیم کار به آنجا برسد و الان باید به دنبال راهحل مشترک با اروپا و چین و روسیه باشیم.»
به گزارش فرارو؛ این روزها بعد از خروج ایالات متحده از توافق هستهای، یکی از موضوعاتی که از سوی طیف تندرو در کشور مطرح میشود خروج ایران از برجام است. آنها بر این باورند که مذاکره با دیگر کشورهای طرف توافق به هدر دادن زمان است و بهترین واکنش به تصمیم دونالد ترامپ اقدام مشابه است. اما آیا این پیشنهاد همانطور که آنها عنوان میکنند تبعات زیادی برای ایران ندارد؟
در همین خصوص حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل هستهای در گفتگو با فرارو اظهار کرد: «در مسئله برجام ابتدا باید بررسی کنیم که آیا خروج ایالات متحده به معنی پایان این توافقنامه است یا خیر؟ به عقیده من تصمیم ترامپ به معنی پایان برجام نیست. زیرا مجموعهای از تعهدات بینالمللی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ وجود دارد که آمریکا و تمام کشورهای طرف توافق را موظف میکند به آنها عمل کنند و اینکه آمریکا از این توافقنامه خارج شده است به معنی آن نیست که باقی کشورها به خصوص کشورهایی که به آن رای دادهاند هم موظف هستند به تعهدات خود عمل نکنند. به هرحال برجام یک سند بینالمللی است که دیگر کشورها را موظف به اجرای تعهدات خود میکند و حالا که ایالات متحده از آن خارج شده، صرفا به معنی این است که او قصد ندارد به این تعهدات عمل کند.»
وی افزود: «نکته دوم این است که به هرحال ایران در تلاش است تا نشان دهد که طرف صادق در توافق نامه ما هستیم و با وجود اینکه آمریکا سالها تلاش کرده به جامعه بینالملل این را القا کند که ایران فریبکار است، حالا قصد ندارد بر توافق انجام شده پایبند بماند و به تعهدات خود عمل کند و این یک راه ساده است که ایران باید برود. زیرا الان دنیا دیدند که آژانس بینالمللی هستهای یازده بار پایبندی ایران را تائید کرده است و طرف دروغگو و فریبکار ایالات متحده است؛ بنابراین لازم است که ایران به اجرای برجام تاکید کند.»
او ادامه داد: «نکته سوم این است که آیا با اتفاق اخیر اتحادیه اروپا میتواند به برجام پایبند باشد یا خیر؟ پاسخ این سوال این است که آنها با توجه به موضعگیریهایشان، میخواهند که در راستای منافع خود و جهان در برجام بمانند، اما اینکه آیا آنها قادر هستند در برابر تحریمهای ثانویه آمریکا مقاومت کنند، خیلی بعید است. زیرا آنها با توجه به معاملات اقتصادی گستردهای که با آمریکا دارند، نشان دادهاند که نمیتوانند قید آن را بزنند و به سمت ایران بیایند که منافع کمتری برای آنها دارد.»
این تحلیل گر مسائل بینالملل تصریح کرد: «بنابراین حالا این سوال مطرح میشود که اگر اروپا در برابر مواضع آمریکا در خصوص برجام کوتاه بیاید، قصد دارد در موارد مشابه هم همینکار را انجام دهد؟ زیرا نمونههای مشابهی مانند پیمان آب و هوا وجود دارد دارد که ایالات متحده قصد ندارد به آنها هم متعهد بماند حالا آیا اروپا دربرابر آنها هم کوتاه میآید یا با توجه به منافع بلند مدتی که دارد، در برابر تصمیمات ترامپپ مقاومت میکند؟ این هنوز مشخص نیست و باید صبر کرد دید آنها چه تصمیمی اتخاذ میکنند.»
وی تاکید کرد: «اما در شرایط فعلی مهم این است که ایران به گونهای عمل کند که هم افکار عمومی جهان و هم داخل کشور را قانع کند که ما تمام تلاش خود را انجام دادیم تا این توافق پابرجا بماند و به دنبال صلح و آرامش بوده است. حالا توپ در زمین اروپا است که آیا میخواهد در این مسیر ایران را همراهی کند یا خیر؟ که به نظر من همانطور که عرض کردم در این باره تردیدهای جدی وجود دارد. با تمام این مسائل آنچه که ایران انجام میدهد کار درستی است و باید این مسیر را ادامه دهد و خروج از برجام در این مرحله اصلا معنا ندارد.»
بهشتیپور گفت: «ایران باید یکی تعامل مثبت و مفید با اروپا و چین و روسیه ایجاد کند که بتواند آمریکا را در انزوا قرار دهد. نمیتوان نادیده گرفت که الان آمریکا دارای قدرت و نفوذ است و با تمام توان به دنبال این است که اروپا و تمام کشورهای حامی برجام را تحت فشار قرار دهد؛ بنابراین در این موقعیت ایران نباید تصمیم عجولانه بگیرد و از برجام خارج شود و بهتر است به دنبال تامین منافعش باشد، اما در این میان به دنبال یک راه جایگزین هم باید باشد، زیرا نمیتوان روی هیچ کدام از کشورهای اروپایی و روسیه و چین نمیتواند حساب کند.»
این تحلیلگر مسائل هستهای در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به این مسائل میتوانیم بگوییم برجام به پایان خود رسیده است، گفت: «خیر به نظر من نباید هم چنین صحبتی مطرح شود. ما منافعمان در وجود برجام و ماندن در آن است، اما نباید چشممان را روی واقعیتها ببندیم. به همین دلیل است که میگویم ایران باید به دنبال راههای جایگزین باشد، اما تا آن زمان تصمیم به خروج از برجام به ضرر ما خواهد بود و فعلا باید به دنبال یک راه حل مشترک با اروپا باشیم. در یک کلام نباید از خروج از برجام استقبال کنیم.»
وی در خصوص اینکه آیا بعد از خروج ایران از برجام تمام تحریمهای قبل علیه ایران به جریان میافتد یا خیر، عنوان کرد: «به نظر من بعید است که چنین اتفاقی رخ بدهد. یک تئوری به نام «تئوری ماشه» است که شورای امنیت به احتمال زیاد آن را در دستور کار قرار خواهد داد. به این شکل که اعلام میکنند اگر خارج از چارچوب بینالمللی اقدام کنیم، آنها با ما برخورد خواهند کرد و تحریمها و قطعنامههای جدیدی را در دستور کار قرار خواهند داد.»
او ادامه داد: «ببینید در چنین مواردی وقتی یکی از طرفین توافق از اجرای تعهدات خود سرباز میزند، موضوع به شورای امنیت میرود و در آنجا باید بابت این اتفاق تصمیمگیری کنند. برای این تصمیم هم یک ماه فرصت دارد و در این جا هیچکدام از کشورها حق وتو ندارند. اما اگر شورای امنیت به یک تصمیم نرسد و اختلافات زیاد و پیچیده باشد، دوباره تحریمها برمیگردد، اما اگر به یک تصمیم نهایی و واحد برسد و اکثر کشورهای حاضر در این شورا به آن رای دهند، طبق همان عمل میشود. حالا باید دید که این تصمیم به کدام سمت و سو پیش میرود. زیرا باید منافع همه با این تصمیم تامین شود. به همین دلیل باید سعی کنیم اروپاییها و چین و روسیه را با خود همراه کنیم که در شورای امنیت اکثریت را داشته باشیم.»
وی تصریح کرد: «البته این به معنی آن نیست که تمام شش قطعنامه قبلی برمیگردد. در این وضعیت تنها قطعنامه ۱۹۲۹ برمیگردد که از همه قطعنامههای دیگر برای ایران سختتر و خطرناکتر خواهد بود و ایران نمیتواند از پس آن بربیاید. این قطعنامه تمام قطعنامههای قبلی را پشتیبانی میکند و میتواند ایران را با مشکلات جدی مواجه کند. زیرا در آن ایران را به عنوان یک خطر برای جهان معرفی و قلمداد کرده است؛ لذا نباید اجازه دهیم کار به آنجا برسد و الان باید به دنبال راهحل مشترک با اروپا و چین و روسیه باشیم.»
بهشتیپور در پایان با اشاره به آغاز سفرهای وزیر امور خارجه کشورمان به چین و روسیه و اروپا، عنوان کرد: «به عقیده من چین و روسیه زمینههای بیشتری دارند تا با ایران همراهی کنند، اما به هرحال منافعی که چین با آمریکا دارد بسیار زیاد است. آنها حدود دوهزار میلیارد دلار سرمایهگذاری سالانه در ایالات متحده دارند؛ بنابراین باید توجه داشته باشیم چین یک کشور معاملهگر است و الان به دنبال این خواهد بود که به شکلی عمل کند که هم منافعش با آمریکا حفظ شود هم با ایران.»
انتهای پیام
موضع گیری های حضرات مانند اول جنگ تحمیلی است جوی ضد عربی ایجادشد بعضی این وضعیت را بحدی تندروانه پیش گرفتند که یکی از اشخاص مطرح انزمان گفت حالا که کشورهای عربی از صدام دفاع میکنند مااز اسراییل کمک تسلیحاتی بگیریم……