بحث داغ محافل غرب درباره نقش ایران در جنگ با داعش

به گزارش انصاف نیوز، روزنامه ی ایران در گزارشی نوشت: پس از آنکه بحران عراق و تحرکات خشونت‌بار جریان‌های تروریستی منطقه از جمله گروهگ تازه پاگرفته داعش به تهدیدی ملموس و فوری برای قریب به اکثریت کشورهای منطقه مبدل شد، ائتلاف و اتحاد‌های تازه‌ای میان بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به وجود آمده است. ائتلافی که امریکا به عنوان یک بازیگر غربی در رأس آن نقش‌آفرینی می‌کند و در تلاش است تا بیشتر کشورهای مهم عربی را در پروسه مبارزه مسلحانه با داعش همراه کند. کاخ سفید در نخستین اقدام در اجلاس سالانه ناتو، تلاش‌ها برای مقابله نظامی با داعش را کلید زد و با جلب آرای بیشتر اعضای این سازمان بزرگ امنیتی غرب‌ و همچنین دولت‌های عربی، ائتلافی تحت عنوان نابودی داعش را شکل داد. در حالی که منابع خارجی از پیوستن نزدیک به 40 کشور به این ائتلاف از جمله انگلستان، امریکا، عربستان، اردن، قطر و مصر خبر می‌دهند،‌ محافل سیاسی جهان به غایبان بزرگ این ائتلاف یعنی ایران، روسیه و سوریه اشاره کرده‌اند. وزیر امور خارجه امریکا در سفر خاورمیانه‌ای اخیر خود برای جلب حمایت 10 کشور عرب یعنی عربستان سعودی، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، عمان، قطر و امارات متحده عربی جهت پیوستن به ائتلاف تحت رهبری خود، اعلام کرد.

 در سوی دیگر جبهه غربی، بازیگرانی چون فرانسه و انگلیس خواهان مشارکت فعال ایران برای از میان بردن گروه‌های تندرو منطقه هستند. خبرگزاری آسوشیتد پرس به نقل از یک منبع آگاه نزدیک به کنفرانس مقابله با داعش در پاریس گزارش داده که فرانسه آماده است از ایران برای شرکت در این کنفرانس دعوت کند. از نظر فرانسه نفوذ تهران در عراق که اغلب جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند، یک دلیل منطقی برای حضور ایران در کنفرانس روز دوشنبه پاریس است. این منبع فرانسوی گفت که تنها مانع دعوت آنها موافقت دیگر شرکایشان است. اما آنها تا رسیدن به این اجماع فاصله زیادی ندارند. پیش از این هم دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس بر استفاده از همه توانمندی‌های نظامی کشورش برای مقابله با خطر گروه تروریستی داعش و امکان همکاری با کشورهای منطقه از جمله ایران برای مقابله با خطر این گروه تأکید کرده بود. وی با بیان اینکه امنیت تنها زمانی برقرار می‌شود که از همه منابع خود شامل کمک‌ها، دیپلماسی و توانمندی‌های نظامی خود استفاده کنیم، گفته بود که انگلیس باید با کشورهایی مثل عربستان، قطر، مصر، ترکیه و حتی با ایران برای مقابله با گروه داعش همکاری کند.

ناظران سیاسی بر این باورند که مقامات غربی باید پس از تلاش‌های ناکام غرب برای حمایت از معارضان مسلح سوریه و تلاش برای ایجاد اجماع جهانی جهت حل نظامی بحران این کشور، از نقش و تأثیرگذاری بازیگران عمده و مهم منطقه مانند ایران که نقش و جایگاه ویژه‌ای در معادلات منطقه‌ای دارد، استفاده کنند.

البته مقامات کشورمان نیز بارها اعلام کردند که اعتمادی به اعتلاف علیه داعش ندارند و حاضر نیستند در آن حضور داشته باشند. به باور صاحبنظران، شرط نخست در موفقیت تلاش‌ها برای مبارزه با جریان‌های نظامی و تروریستی که مدت زمانی از حمایت مالی و تسلیحاتی برخی بازیگران منطقه‌ای هم بهره‌مند بودند، حضور همه طرف‌های تأثیرگذار است. ایران کشوری است که در سه دهه اخیر سعی شده از معادلات منطقه‌ای کنار گذاشته شود ولی در همین مدت مشخص شده است که این معادلات بدون حضور ایران نتیجه لازم را نمی‌دهد. چه آنکه اختلاف نظر مقامات غربی درخصوص حضور ایران در ائتلاف تازه شکل گرفته علیه داعش برگرفته از تجربه شکست سیاسی در بحران سوریه باشد که بخوبی دریافته‌اند بحران‌های منطقه بدون همکاری ایران حتی اگر توافقاتی بین طرف امریکایی و طرف‌های دیگر بین‌المللی شکل بگیرد، حل شدنی نیست.

منابع آگاه در توضیح چرایی مخالفت امریکا با حضور ایران در ائتلاف علیه داعش به دو نکته اشاره می‌کنند. به باور آنها، یکی از دلایل مخالفت با مشارکت ایران به موضوع بحران سوریه برمی‌گردد. از این منظر، بازیگران غربی، سوریه را خاستگاه اصلی داعش دانسته و دولت این کشور را در ایجاد و تقویت این جریان مقصر می‌دانند. با شکست راهکارهای سیاسی و نظامی غرب علیه دولت سوریه، پیوستن ایران (که در بحران اخیر سوریه از حامیان حفظ نظام سیاسی دمشق محسوب می‌شد) به ائتلاف جهانی علیه داعش به نوعی به معنای پذیرش و اعلان رسمی شکست سیاسی غرب درخصوص بحران سوریه محسوب می‌شود.‌ نکته دوم به سیاست‌های اعلامی جدید امریکا در منطقه برمی‌گردد. باراک اوباما در اظهاراتی تازه خشونت‌های جریان‌های تروریستی را نه جنگ میان شیعه و سنی بلکه برآمده از یک افراطی‌گری سنی توصیف کرده که در بروز و ظهور داعش نقش داشته است. بر این مبنا امریکایی‌ها در جریان تحولات اخیر عراق و سوریه، راهکاری سنی- سنی را دنبال و از همکاری با ایران خودداری کرده تا حساسیت کشورهای سنی و تأثیرگذار منطقه برانگیخته نشود.

اما مقامات کشورمان به تلاش‌های ایجاد ائتلاف برای مبارزه با داعش تحت رهبری امریکا با دیده تردید نگاه می‌کنند.

در همین راستا حسن دانایی فر سفیر ایران در عراق در خصوص اجلاس ضد تروریسم و داعش که بین کشورهای عربی در عربستان برگزار شد گفت: ایران یکی از کشورهایی است که نقش اساسی برای مبارزه با داعش و نیروهای تروریستی در منطقه دارد و از هر اقدامی که به امنیت منطقه کمک کند، فروگذار نخواهد بود .

وی تصریح کرد: اینکه کشورهای عربی و عربستان از ایران دعوت نکردند به دلیل مشکلی است که آنها در تشخیص دارند و نمی توانند مسائل  را ارزیابی کنند.

 ‌سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز با اشاره به رویکرد دوگانه غرب در منطقه می‌گوید: این کشورها قبل از اقدامات نمایشی که به نظر می‌رسد برای پاک کردن سابقه خود در حمایت از تروریست‌ها بدان متوسل شده‌اند، لازم است اگر واقعاً از گسترش ابعاد تروریسم دچار هراس شده‌اند بدون توسل به اقدامات شعاری و بهره‌برداری‌های سیاسی، به رویکرد دوگانه خاتمه داده و صداقت خود برای مبارزه جمعی و فراگیر با تروریسم و علیه افراطی‌گری را به اثبات برسانند.

همچنین دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان، با بیان اینکه اقدام امریکا در مسیر منحرف کردن افکار عمومی جهانی نسبت به نقش محوری این کشور و حامیان آن در ایجاد، تجهیز و توسعه گروه‌های تروریستی به بهانه سرنگونی حکومت قانونی سوریه است، گفت: امریکا با هدف نقض حاکمیت کشورها ضمن فرار به جلو، تداوم یکجانبه‌گرایی و دور زدن نهادهای بین‌المللی را در دستور کار خود قرار داده و به دنبال قهرمان‌سازی از این کشور به سبک فیلم‌های‌ هالیودی برای از بین بردن بحران خود ساخته است.

نماینده رهبر معظم انقلاب و دبیر شورای عالی امنیت ملی، تلاش مشترک جهانی برای مبارزه صادقانه، شفاف و بدون تبعیض با تروریسم را رویکرد غیر قابل تغییر جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد و افزود: پیشتازی ایران در مبارزه با تروریسم و شرارت سازمان یافته و پرداخت هزینه‌های قابل ملاحظه مادی و معنوی در این مسیر مورد اجماع و پذیرش جامعه جهانی است. در واکنشی دیگر علی اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در این باره گفت: مبارزه با داعش و تروریسم بدون حضور ایران قطعاً موفقیت‌آمیز نخواهد بود.

انتهای پیام