+ پرونده بورسیه‌ها در مسیر بازگشت
به گزارش انصاف نیوز، اعتماد نوشت: پرونده بورسیه‌ها در راه بازگشت قرار گرفت، هم بازگشت به صدر اخبار و هم دوران قبل از علنی شدنش. دومین وزیر علوم روحانی سه نماینده نزدیک به جبهه پایداری را در ترکیب کمیته بررسی بورسیه‌ها منصوب کرد. مدیرکل بورس وزارت علوم استعفا داد. نمایندگان حامی فرجی‌دانا وزیر علوم را تهدید به تحقیق و تفحص کردند. اینها همه حکایت از آغاز فاز جدیدی در این ماجرای کش‌دار دارد. فاز جدیدی که تا اینجای کار به نظر نمی‌رسد آن چیزی باشد که قبلا رییس‌جمهوری وعده داده بود.
بعد از ورود فرهادی به وزارت علوم، اتاق آقای وزیر محل رفت و آمد نمایندگان مخالف دولت و نزدیک به جبهه پایداری شد؛ رفت و آمدهایی که کار خودش را کرد، ترکیب پنجمین کمیته بررسی بورسیه‌ها به کام جبهه پایداری و نمایندگان برکنار‌کننده فرجی‌دانا چیده شد. سید محمود نبویان، علی اصغر زارعی و عطاالله سلطانی‌صبور. حالا دلیل نطق‌های موافق الیاس نادران و سید‌مهدی هاشمی در جلسه رای اعتماد فرهادی بیشتر مشخص می‌شود. تا پیش از این مخالفان در مواجهه با دولت بر سر پرونده بورسیه‌ها دو پیروزی به دست آورده‌اند؛ برکناری فرجی‌دانا و اجبار دولت. پیروزی را هم باید پیشاپیش برایشان قطعی دانست. حجت‌الله درویش‌پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در همین رابطه به «اعتماد» می‌گوید: «با ترکیبی که وزارت علوم اعلام کرده است نباید منتظر نتیجه خاصی برای پرونده بورسیه‌ها باشیم. » او معتقد است که «حتی همان گزارش تهیه شده در زمان آقای نجفی هم با تعدیل بسیار به عنوان نتیجه نهایی اعلام می‌شود و مطمئن باشید با این شیوه هیچ‌کدام از افراد پر‌نفوذی که توانسته بودند بورسیه بگیرند دچار خطر نمی‌شوند. در حقیقت تلاش جدی وجود دارد که این پرونده با کمترین سر و صدای ممکن مختومه شود و وزیر علوم هم متاسفانه با تمام توان در همین سمت و مسیر حرکت می‌کند.» ارزیابی درویش‌پور از وضعیت بررسی بورسیه‌های غیرقانونی و سرنوشت آن پرونده شواهدی هم در خود وزارت علوم دارد؛ مهم‌ترین آن استعفای احمد غلامی مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان سازمان امور دانشجویان این وزارتخانه. کسی که رفتنش از این سازمان، آن هم تنها چند ساعت بعد از اعلام اسامی نمایندگان عضو و نزدیک به جبهه پایداری به عنوان اعضای کمیته بررسی بورسیه‌ها می‌تواند از تبعات همین سیاست‌های وزارت علوم باشد. حامد قادرمرزی، از اعضای هیات رییسه فراکسیون دانشگاهیان در همین باره به «اعتماد» می‌گوید: «آقای فرهادی اصلا نتوانسته خود را با شعارهای دولت هماهنگ کند و ما امیدواریم که این خواست خود دولت نباشد که وزارت علوم در چنین وضعیتی به سر ببرد.»
فرهادی و راه گمشده فرجی‌دانا
بیش از هر کسی در مجلس این جواد هروی است که به وضعیت رسیدگی به پرونده سه هزار و ٧٧٢ بورسیه در دوران محمد فرهادی اعتراض دارد. او در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «من قبل از هر داوری و قضاوتی اعلام می‌کنم که اگر مسیر پیگیری و بررسی بورسیه‌ها به همین شکل جلو برود، به همراه برخی همکارانم قطعا بحث تحقیق و تفحص از وزارت علوم و حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی را مطرح خواهیم کرد. به هر حال در این قضیه حق عده زیادی از نخبگان و دانشگاهیان کشور پایمال شده است و ما روی احقاق حقوق از دست رفته آنها اصرار جدی داریم. » وی ادامه می‌دهد: «به هر حال من خودم در نخستین کمیته‌یی که تشکیل شد، حضور داشتم و در جریان ریز پرونده‌ها بودم و می‌دانم که حتی گزارشی که در زمان سرپرستی آقای نجفی هم منتشر شد با اغماض فراوان به این مساله پرداخته بود. این پرونده اینقدر گسترده است و ابعاد تخلف در آن اینقدر آشکار هستند که واقعا هیچ جایی برای اغماض و عقب‌نشینی بیشتر وجود ندارد و نباید اجازه داد که در جریان فشارهای سیاسی کمرنگ و محو شود. این یک موضوع علمی و اداری است و نباید قربانی دیدگاه‌های سیاسی شود. » این در شرایطی است که کمتر از یک ساعت بعد از برکناری رضا فرجی‌دانا توسط مجلس نهم، حسن روحانی در حکمی که برای انتصاب محمدعلی نجفی به عنوان سرپرست وزارت علوم صادر کرد بر ادامه راه فرجی‌دانا تاکید جدی داشت؛ راهی که بعدها هم بارها مورد تاکید رییس‌جمهوری قرار گرفت و جمله معروف او در مراسم آغاز سال تحصیلی یعنی «و ما ادراک ماالبورسیه» زمینه مناسبی برای حمله اصولگرایان تندرو به او شد. با این وجود معرفی محمد فرهادی به مجلس و استقبال نمایندگان مخالف دولت از این پیشنهاد، آغاز نخستین گمانه‌زنی‌ها درباره همسو شدن وزارت علوم با این طیف‌های سیاسی بود. اکنون فرهادی در حکم خود برای تشکیل کمیته بررسی بورسیه‌ها نمایندگانی را دعوت به همکاری کرده است که پیشتر خواستار شکایت دانشجویان بورسیه شده دولت احمدی‌نژاد از وزارت علوم روحانی شده بودند.
تحقیق و تفحص، به همین زودی‌ها
کمیته جدید وزارت علوم قرار است اعتراض دانشجویان بورسیه شده به گزارش تهیه شده در دوره سرپرستی نجفی را بررسی کند؛ گزارشی که اتفاقا اعضای کمیته سابق معتقدند بودند اصلی‌ترین شرط یعنی حضور در آزمون ورودی را نادیده گرفته است. در این شرایط وزارت علوم مسیری را فراهم کرده تا سرسخت‌ترین مدافعان بورسیه‌شدگان دولت سابق در مقام قضاوت این پرونده قرار بگیرند. جواد هروی اما در همین حال می‌گوید: «وزارت علوم تاکنون با من به عنوان رییس کمیته آموزش عالی مجلس و یکی از کسانی که از ابتدا در جریان این پرونده بود، کوچک‌ترین ارتباطی نگرفته و اصلا نظر ما را نخواسته‌اند. در مقابل رفت و آمدها محدود به گروهی شده که باید سرنخ جریان بورسیه‌ها را هم در میان آنها جست، در حالی که کوچک‌ترین تلاشی در این مدت نشده تا به کشف این سرنخ منجر شود. » هروی حداکثر فرصت وزارت علوم برای تعیین و تکلیف بورسیه‌ها را تا پایان سال می‌داند و می‌گوید: «البته این زمان هم شاید زیاد باشد. چون همه‌چیز پرونده مشخص است و نیاز به این همه معطلی ندارد. این معطلی هم دلیل سیاسی دارد. » او می‌گوید اگر تا پایان سال نتیجه منطقی و قابل قبولی از این پرونده به دست نیاید و وزارت علوم بیش از این آن را معطل بگذارد، قطعا سال ٩٤ را با کلید زدن طرح تحقیق و تفحص از وزارت علوم و حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز خواهد کرد. این اما در شرایطی است که روز چهارشنبه برخی نمایندگان موافق این تحقیق و تفحص از هروی درخواست داشتند که آن را حتی برای دو هفته دیگر آماده و تقدیم هیات رییسه کند.
دومین استعفا در وزارت علوم
وزارت علوم باز هم خبرساز شد. احمد غلامی، مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان سازمان امور دانشجویان صبح روز گذشته استعفا داد. این دومین استعفا در یک ماه گذشته و از زمان وزارت محمد فرهادی است؛ استعفاهایی که بلافاصله پذیرفته می‌شود و خبری از مخالفت از سوی مسوولان طبقات بالاتر ساختمان شیشه‌یی وزارت علوم نیست. اوایل دی‌ماه نیز جعفر میلی‌منفرد، معاون آموزشی وزارت علوم از سمت خود استعفا داد. استعفای پیشین او مورد موافقت محمدعلی نجفی، سرپرست وقت وزارت علوم قرار نگرفته بود. تغییر و تحولات در وزارت علوم از از همان زمانی که «نه» تکراری مجلسی‌ها به گزینه‌های دولت، در مورد پنجمین گزینه به یک باره تبدیل به ١٩٧ رای موافق شد؛ قابل پیش‌بینی بود؛ همان زمانی که خبر جلسات پی‌درپی محمد فرهادی با کمیسیون آموزشی‌ها رای مثبت موافقان پیشین گزینه‌های دولت در مجلس را به یک‌باره تبدیل به رای منفی معناداری کرد.
زمزمه‌های تغییر و تحول در کمیته بورسیه‌ها
استعفای روز گذشته مدیرکل بورس وزارت علوم که پیش از این از سوی محمدعلی نجفی سرپرست وقت وزارت علوم به عنوان عضو کمیته بررسی وضعیت بورسیه‌ها منصوب شده بود، همزمان شد با تغییر و تحولاتی که در کمیته بررسی وضعیت بورسیه‌های وزارت علوم در حال اتفاق افتادن است؛ تغییر و تحولاتی که به همان اندازه که باب میل نمایندگان مجلس و در صدر آن کمیسیون آموزشی‌هاست، رفته رفته به تعداد منتقدان عملکرد فرهادی در بین دانشگاهیان اضافه می‌کند. اگرچه مدیرکل بورس امور دانشجویان وزارت علوم استعفایش را بدون ارتباط با تغییر در اعضای کمیته بورسیه‌های وزارت علوم می‌داند، اما تغییر و تحولات روزهای گذشته این کمیته و همچنین اظهارنظرهای اخیر اعضای کمیسیون آموزش که نسبت به گذشته با اعتماد به نفس بیشتری در مورد بایدهای این وزارتخانه صحبت می‌کنند، چیز دیگری می‌گوید. کمیته تعیین مصادیق بورسیه‌ها در زمان سرپرستی محمدعلی نجفی بر وزارت علوم و برای بررسی بورسیه‌های اعطا شده به دانشجویان در دولت‌های نهم و دهم تشکیل شد. بورسیه‌هایی که در بین آنها اسامی وابستگان مسوولان دولت پیشین و نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون آموزش هم شنیده می‌شد. علی پورمختار رییس کمیسیون، مهدی دواتگری نماینده مجلس، محمدمهدی سالاری‌راد استاد دانشگاه امیرکبیر و مسعود کنزی، استاد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و معاون اسبق دانشجویی وزارت بهداشت، و احمد غلامی، اعضای کمیته تعیین مصادیق بورسیه‌ها بودند که با حکم نجفی در این کمیته منصوب شدند. بعد از روی کار آمدن فرهادی و در پی اعتراض مجلسی‌ها و تعدادی از دانشجویانی که بورس آنها بنا بر تصمیم این کمیته در آخرین روزهای کاری محمدعلی نجفی در وزارت علوم لغو شده بود، محمد فرهادی وزیر علوم کمیته تجدید نظر بورسیه‌ها را با سه عضو جدید شامل یک نماینده مجلس و دو استاد دانشگاه تشکیل داد. با این وجود تصمیمات این کمیته از نظر کمیسیون آموزشی‌ها به دلیل حضور کم رنگ نماینده‌های‌شان فاقد مبنای حقوقی بود. زمزمه‌های تغییر در اعضای کمیته بورسیه‌های و احکامی که پیش از این و در دوران محمدعلی نجفی در مورد بورسیه‌ها صادر شده بود، از چندی پیش شنیده می‌شد. سعدالله نصیری، معاون پارلمانی وزارت علوم در آخرین اظهارنظر خود از تجدیدنظر در وضعیت افراد بورسیه شده خبر داد و گفت: تجدیدنظر در بورسیه مربیان شاغل به تحصیل که بورسیه آنها لغو شده یکی از انواع بورسیه‌هایی است که امکان تجدیدنظر در آن برای بازگشت به تحصیل زیاد است.
رضایت مجلسی‌ها، نارضایتی دانشگاهیان
روند بررسی تحولات وزارت علوم نشان می‌دهد به همان اندازه که با آمدن محمد فرهادی رضایت مجلسی‌ها از عملکرد این وزارتخانه بیشتر شده است، دانشگاهیان که با تغییر دولت بعد از هشت سال دولت نهم و دهم به روند تغییرات در دانشگاه‌ها امیدوار شده بودند، رفته‌رفته به جمع منتقدان پیوسته‌اند. «اعتماد» در نظرسنجی از استادان دانشگاه و اعضای کمیسیون آموزش به بررسی تغییر و تحولات در وزارت علوم از نگاه این دو گروه پرداخته است.
گفت‌وگو با مدیر مستعفی وزارت
احمد غلامی مدیرکل مستعفی بورس دانشجویان وزارت علوم در گفت‌وگو با «اعتماد» با تاکید بر اینکه تصمیم او مبتنی بر دلایل شخصی بوده، در مورد تشکیل کمیته تجدید نظر بورسیه‌ها گفت: «این کمیته به رای و تشخیص آقای فرهادی وزیر علوم تشکیل شده است و اختیارات قانونی برای حل مسائل بورسیه‌ها با توجه به رای نهایی شورای مرکزی بورس دارد. این کمیته مسوولیت اجرایی ندارد و نظر نهایی این کمیته در شورای تحول بورس مورد بررسی قرار می‌گیرد.»غلامی با بیان اینکه شورای مرکز ی بورس که ٩-٨ عضو با حکم وزیر علوم دارد، نتیجه نظر کمیته تجدیدنظر بورسیه‌ها را بررسی می‌کند، گفت: این کمیته از اعضای حقوقی تشکیل شده است که بطور معمول مدیرکل بورس و رییس سازمان دانشجویان وزارت علوم و تعدادی از اعضای دانشگاه‌ها عضو این کمیته هستند. مدیرکل بورس دانشجویان وزارت علوم در مورد عضویت سه نفر از اعضای کمیسیون آموزش در کمیته بورسیه‌ها گفت: تا آن جایی که من اطلاع دارم و تا آخرین ساعتی که در وزارتخانه بودم آقای دکتر زاهدی رییس کمیسیون آموزش در نامه‌یی به آقای فرهادی وزیر علوم پیشنهاد حضور سه عضو جدید در کمیته بورسیه‌ها را داده است. او ادامه داد: پذیرش عضویت این سه نفر از اختیارات وزیر علوم است و اینکه قبل از نامه این عضویت با ایشان هماهنگ شده یا خیر، اطلاعی ندارم. حتما آقای وزیر به این پیشنهاد توجه می‌کنند. غلامی در پاسخ به این سوال که ضرورت تشکیل این کمیته با توجه به صدور رای نهایی در دوران آقای نجفی چه بود، ادامه داد: کمیته بررسی وضعیت بورسیه‌ها در زمان محمدعلی نجفی تشکیل شد و ٥ نفر را مامور کرد تا مغایرت‌ها در وضعیت بورسیه‌ها را بررسی کند. نهایتا شورای مرکزی بورس وزارت علوم در آن زمان با کار کارشناسی نظر خود را در مورد لغو بورس و قطع تحصیل تعدادی از بورسیه‌ها داد. بعد از آن تعدادی از کسانی که بورس آنها لغو شده بود دلایلی ارایه دادند و خواستار تجدید نظر شدند که به تشخیص آقای فرهادی کمیته تجدید نظر تشکیل شد و این کمیته قرار است اشکالات را بررسی کند.
فرهادی به نفع مجلس حرکت می‌کند
احمد شیرزاد٭ / فرهادی تلاش می‌کند تا همه را راضی نگه دارد، این مساله که ایشان می‌توانند این کار را انجام دهند یا خیر خودش جای سوال دارد. به نظر می‌رسد کار بسیار دشواری باشد که در این شرایط که باید تندروهای مجلس را راضی نگه دارند بتوانند جامعه دانشگاهی را هم راضی کنند. اتفاقاتی که میان مجلس و وزارت علوم قبل از رای اعتماد به فرهادی به وجود آمد باعث شده تا دانشگاهیان نظر مثبتی درباره مجلس ندارند. پس از رای آوردن فرهادی شنیده می‌شود که بعضی از اعضای کمیسیون آموزش مجلس در وزارت علوم رفت‌و‌آمدهایی دارند اما به نظر نمی‌رسد مجلس نفوذ زیادی در این وزارتخانه داشته باشد. فرهادی به عنوان کسی که باید از فرصت‌های علمی و آموزشی کشور به نفع دانشگاهیان استفاده کند بیشتر از آرام کردن فضای مجلس باید به فکر دانشگاه‌ها باشد، هر یک ماه و هر یک سال که از دست می‌رود از نظر پیشرفت علمی عقب‌تر می‌رویم و مجددا شاهد مهاجرت نخبگان از کشور خواهیم بود. بنابراین می‌توان گفت که عملکرد فرهادی تا امروز کمک آنچنانی به دانشگاهیان نکرده است، عملکرد ایشان تا امروز نمره ١٢ از ٢٠ را می‌گیرد. ٭ استاد دانشگاه
دانشگاه هنوز متحول نشده است
سعید معیدفر٭ / پیش‌بینی می‌شد که بعد از مشکلات فراوان دولت و مجلس برای این وزارتخانه فردی معرفی شود که بتواند اعتماد نمایندگان را به دست بیاورد. فرهادی توانسته است این وزارتخانه را از مخمصه خارج کند اما فرهادی با اینکه در دولت اصلاحات به عنوان وزیر حضور داشته، رویکرد اصلاح‌طلبی ندارد، به همین خاطر هنوز نتوانسته انتظارات دانشگاهیان را برآورده کند. ایشان در مجلس رای بسیار قاطعی گرفت که نشان می‌دهد توانسته اعتماد نمایندگان و دلواپسان را به خود جلب کند به همین خاطر امروز باید پاسخگوی آنها باشد. البته مدت زمان زیادی از فعالیت‌های ایشان نگذشته است اما به هرحال دانشگاه و دانشجویان پس از این همه مشکل و گذر از زمان دولت قبل نیاز به نشاط و آزادی در دانشگاه دارند، قطعا نمایندگان مجلس با رای به فرهادی بی‌گدار به آب نزده‌اند و می‌دانستند که اگر فضای دانشگاه‌ها با نشاط شود همین دانشجویان برای آنها مشکلاتی را به وجود می‌آورند، به این ترتیب هنوز دکترفرهادی کار برجسته‌یی انجام نداده است. نمره عملکرد فرهادی تا امروز ١٣ از ٢٠ است. ٭ استاد دانشگاه
فرهادی نمره قبولی نمی‌گیرد
الهه کولایی٭ / انتخاب و معرفی دکتر فرهادی برای وزارت علوم از ابتدا شوک‌آور بود. برای نظام آموزش عالی کشور فردی انتخاب شد که خارج از نظام آموزشی تنفس می‌کردند. مدیریت این مجموعه به ویژه در بخش علوم انسانی و اجتماعی نیاز به نشاط و فعالیت‌های بیشتری دارد و باید بیشتر به جایگاه این علوم رسیدگی شود. خود فرهادی فردی دارای پیشنیه و سابقه روشنی است که در تمام موقعیت‌هایی که بوده است بهترین عملکرد را داشته اما برای این وزارتخانه اصلا گزینه مناسبی نبودند. عدم ارتباط با مسائل این حوزه به خصوص در بخش آموزش عالی کشور از مهم‌ترین مشکلات ایشان است. تولید علم در حوزه قدرت امروز در کشورها مهم‌ترین مساله است و ما باید براساس نیازهای علمی کشور فردی را در این وزارتخانه داشته باشیم که بتواند نیازهای علمی و آموزش عالی کشور را برطرف کند. اگر فردی که در درون نظام آموزش عالی کشور و از میان اساتید برجسته بود به عنوان وزیر انتخاب می‌شد قطعا می‌توانست عملکرد بهتری داشته باشد. عملکرد ایشان تا امروز نمره قبولی نمی‌گیرد. ٭ استاد دانشگاه
فرهادی راه اعتدال را خوب رفته است
حجت‌الله درویش‌پور٭ / مدت کوتاهی از زمان ریاست ایشان در وزارت علوم می‌گذرد با این حال فرهادی توانسته است تا امروز راه اعتدال را به خوبی پیش برد. ایشان در این مدت به دنبال این بود که تعامل خوبی با مجلس داشته باشد و این را هم انجام داده است. اما دانشگاهیان دارای دو طیف هستند و به همین خاطر از وزارت علوم توقعات مختلفی دارند. عده‌یی می‌خواهند در دانشگاه آزادی‌های بیشتری داشته باشند و با دست باز فعالیت کنند و عده‌یی دیگر ترجیح می‌دهند تا معتدل‌تر حرکت کنند، به همین خاطر همیشه مشکلاتی پیش روی وزیر علوم با توجه به تنوع افکار وجود دارد، فرهادی تا امروز عملکرد مناسب و خوبی داشته است. عملکرد ایشان ١٦ از ٢٠ است.
٭ نماینده مجلس شورای اسلامی
وزیر با کمیته آموزش عالی تعامل نداشته است
جواد هروی٭ / متاسفانه تا امروز فرهادی با کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی اصلا تعامل خوبی نداشته است و با وجود دعوت‌های فراوانی که از ایشان به عمل آوردیم تا درباره مسائل مهم حوزه آموزش عالی کشور صحبت کنیم ایشان هنوز به ما وقت نداده‌اند و پاسخی برای این دعوت‌ها نداشته‌اند. کمیته آموزش عالی مجلس وظیفه رصد و بررسی فرآیند بحث آموزش عالی در کشور را به عهده دارد که به نظر می‌رسد برای رشد دانشگاه و آموزش عالی کشور وزیر علوم باید تعامل بهتری با ما داشته باشد که تا امروز اینگونه نبوده است. به نظرم فرصت برای نمره دادن به دلیل اینکه در این مدت چالش‌ها و افت و خیزهای زیادی به وجود آمده اصلا مناسب نیست و ترجیح می‌دهم در فرصتی دیگر و پس از ملاقات با وزیر در این باره صحبت کنم.
٭ نماینده مجلس شورای اسلامی
فرهادی به حرف‌های خودش عمل کرده است
قاسم جعفری٭ / اکثرا همکاران بنده در مجلس و کمیسیون آموزش فقط به دنبال این هستند تا قانون اجرا شود و از وزرای محترم هم همین را می‌خواهند، نمایندگان به دنبال مسائل سیاسی خاصی نیستند و از فرهادی می‌خواهند تا در حوزه رسالت‌هایی که مرتبط با وزارت علوم است حرکت کنند. به جرات می‌توان گفت که وزارت علوم مهم‌ترین وزارتخانه دولت است. تربیت دانشجویان متخصص از مهم‌ترین وظایف وزارت علوم است. فرهادی تا امروز می‌توان گفت که به قول‌هایی که داده چه در فراکسیون‌ها و کمیسیون و صحن علنی مجلس تا حدود زیادی عمل کرده است و تلاش می‌کند تا در راستای اجرای درست قانون و اهداف این وزارتخانه حرکت کند، همچنین تلاش می‌کند تا کمتر حاشیه‌سازی کند و در مقابل حاشیه‌ها ایستادگی می‌کند. وزیر باید مسوولیت‌پذیر باشد .و. بنده از نظر کیفی به فرهادی نمره قبولی می‌دهم.٭ نماینده مجلس شورای اسلامی
انتهای پیام
