دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی: نباید نگاه بت‌واره به فناوری داشت
سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: بنیان فناوری بر تکرار و تکثیر است و از همین رو بود که آغاز فناوری در توسعه صنعت چاپ، با تکثیر همراه بود و انواع صنایع ظرفیت تکثیر انبوه را فراهم آوردند، چنان که در صنعت اینترنت نیز انبوه کاربران به منبع قدرت تولید و تکثیر تبدیل می‌شوند که البته فناوریهای نوین ظرفیت خلاقیت رقومی و الگوریتمی را افزایش داده‌اند.
به گزارش سیتنا، آئین تکریم از خدمات دکتر سید علی اکرمی‌فر و معارفه دکتر سیروس وطن‌خواه مقدم رییس جدید مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری با حضور دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
در ابتدای این جلسه دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با عرض تسلیت به مناسبت ایام سوگواری حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) گفت: امام حسین (ع) به نیکی به ما آموخت که مقاومت در نهایت پیروز خواهد شد.
وی افزود: همانطور که مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت برای برنامه‌های آتی خود موضوع تحول را مورد توجه قرار داده است، تحول را باید برای سایر امور و بخش‌ها درک کرد.
تبدیل فناوری آنالوگ به فناوری دیجیتال نشان دهنده تحول عظیم است
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: فناوریهای جدید از جنس فناوریهای نرم، همراه با برنامه الگوریتمی و بر بستر تحولات دیجیتال شکل یافته است و لذا این تبدیل فناوری آنالوگ و شیئی به فناوری دیجیتال و غیرمرکزی است که نشان‌دهنده تحول عظیمی محسوب میشود.
وی با اشاره به نقد مکتب فرانکفورت نسبت به «صنعت» رو به پیشرفت در قرن بیستم گفت: مکتب فرانکفورت صنعت رو به رشدی را که از دل تفکر مارکسیستی توسعه یافت را با اصطلاح «صنعت فرهنگی» مطرح کرد و چنان از آن صحبت به میان آورد که نوعی بت‌وارگی صنعت را به ذهن متبادر می‌کرد.
نباید تفکر و نگاه بت‌واره به فناوری داشت و تسلیم جبر فناوری شد/ انسان قدرتمند تر از فناوری است
دکتر عاملی ادامه داد: مارکسیسم و مکتب فرانکفورت به مابعد فناوری توجهی نمی‌کردند و از این رو نوعی تفکر بت‌واره را نسبت به فناوری داشته‌اند و به یک نوع جبر تاریخی قائل بودند، حال آنکه باید فناوری را بر اساس واقعیت‌های خودش و قدرت اراده و اختیار انسان تحلیل کرد.
وی تصریح کرد: مارکسیسم و فرانکفورتی‌ها به نوعی قائل به بت‌وارگی و جبر فناوری بودند و اراده انسان را در این راستا اراده ضعیف و تبعی می‌دیدند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: بنیان فناوری بر تکرار و تکثیر است و از همین رو بود که آغاز فناوری در توسعه صنعت چاپ، با تکثیر همراه بود و انواع صنایع ظرفیت تکثیر انبوه را فراهم آوردند، چنان که در صنعت اینترنت نیز انبوه کاربران به منبع قدرت تولید و تکثیر تبدیل می‌شوند که البته فناوریهای نوین ظرفیت خلاقیت رقومی و الگوریتمی را افزایش داده‌اند.
بستر اینترنت بر ذهن آدمی بسته شده است/ فناوری موجب قدرت پیدا کردن تجدد و جامعه مدرن شد
وی ادامه داد: این فناوری بود که موجب قدرت پیدا کردن تجدد و جامعه مدرن شد و خصلت فناوریهای نرم زنده بودن آنست که طبیعت انسانی دارد و می‌توان اینترنت را همان ادامه فضای ذهن آدمی دانست.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: بستر اینترنت بر ذهن آدمی بسته شده است و دارای ویژگی فرامحلی، فرازمانی و بازبودگی است که به نوعی همان تکرار توان‌های ذهنی انسان تلقی میشود.
وی افزود: هوش مصنوعی ظرفیتی است که در مسیر شبیه‌سازی انسان(humanoid) حرکت می‌کند و با همین نگاه است که صنعت اینترنت از بستر وب ۱ که وب اطلاعات بود به وب ۲ یا همان وب تعاملی، وب ۳ یا همان وب معناگرا و وب۴ یا همان هوش مصنوعی رسید و امروزه از انتقال به بستر وب ۵ سخن به میان آمده است.
در وب ۵ تمییز میان طبیعت و مجاز ممکن نخواهد بود
دکتر عاملی ادامه داد: در وب ۵ که از آن با عنوان وب یکپارچه(Integrative Web) تعبیر می‌کنند، «این» طبیعی با «آن» مصنوعی از بین می‌رود و در آن هر دو یکی می‌شوند به گونه‌ای که تمییز میان طبیعت و مجاز ممکن نباشد.
امروزه انسانها قطع نظر از هنجار جمع رفتار و قضاوت می‌کنند/ با جامعه فردی و اجتماعی قوی‌تر مواجه هستیم
دکتر عاملی یادآوری کرد: در زندگی امروز ما ۵ اتفاق در حال وقوع است که با تحولات گسترده‌ای همراه خواهد بود و یکی از آنها تقویت حریت اجتماعی است و بر اساس آن امروزه انسانها قطع نظر از هنجار جمع قضاوت می‌کنند که رفته‌رفته انسان‌های تصنعی جای خود را به انسانها واقعی‌تر می‌دهند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران اضافه کرد: امروز با جامعه فردی و اجتماعی قوی‌تری مواجه شده‌ایم که توانش اجتماعی افزایش پیدا کرده و درک جامعه جدید بسیار اهمیت دارد.
دوره کنونی، دوره توسعه انتخاب‌هاست
وی افزود: اتفاق دوم افزایش قدرت انتخاب‌گری است که به دنبال آن مدل‌های موفق در حال متمایز شدن از مدل‌های ناموفق هستند و این دوره را می‌توان دوره توسعه انتخاب‌ها دانست.
دکتر عاملی تصریح کرد: باید تلاش کنیم که محتوا و الگوی موفق ارائه دهیم که البته نمی‌خواهم بگویم مردم لزوما همیشه انتخاب خوب دارند، نه در بسیار از موارد جاذبه‌های شیطانی جامعه را به سمت و سوی دیگری می‌برد و این مسئولیت نظام‌های الهی را بیشتر می‌کند.
فناوری بایستی هدفمند باشد
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: نگاه مقام معظم رهبری نسبت به تمدن نوین اسلامی و نگاهی مطلوب‌گرا به آینده است که در بیانیه گام دوم ایشان به خوبی به آن اشاره کرده‌اند و از این رو فناوری بایستی هدفمند باشد و فناوری بدون هدف متعالی تبدیل به توسعه دایره دوری از حقیقت میشود.
وی افزود: دانشگاه اموری(Emory) آمریکا که تحقیقات دانشگاهی آن بین سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۳ حدود ۴۵۰ درصد رشد داشته است با بررسی دلایل توسعه پیشرفت‌های خود به این نتیجه رسیده بود که برای پیشرفت بایستی به دو مؤلفه هدفمند بودن و دیگری (gentle guidance ) به معنای راهنمایی همراه با ارائه احترام و شخصیت به افراد در ایجاد هم‌افزایی جامعه مؤثر عمل کرد.
تقویت جریان فکری ارزش‌گرا و دینی در جهان
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه دین یک نیاز محوری و فطری در زندگی است و اگر جامعه سمت و سوهای غیر دینی پیدا می‌کند؛ این مسیر یک مسیر خطی قطعی نیست، گفت: افراد دائما نوستالژیای فطرت دارند و بدنبال بازگشت به حق هستند که تقویت علم و عقلانیت لا محاله انسان را به سمت ارزش‌های دینی و الهی سوق می‌دهد.
دکتر عاملی افزود: امروز مسیر بازگشت به دین در جهان رو به تقویت است و ممکن است در گوشه‌هایی از جهان شاهد توسعه مادی‌گرایی، لیبرالیسم و سکولاریسم باشیم ولی در قلب نظام‌های مادی مسیر بازگشت به دین به صورت مشهود قابل رویت است.
آمریکا در مدیریت فرهنگی جامعه دچار مشکل شده است و گفتمان واحد بودن غرب، در حال سستی و تزلزل است
وی افزود: آمریکا به رغم آن که دورهای قدرت برتر در مدیریت جهانی را دارا بود، اما امروزه در مدیریت فرهنگی جامعه دچار مشکل شده است و بیش از ۵۰ الی۶۰ درصد جمعیت آمریکا در قالب کمپین‌های اجتماعی به نوعی مخالف وضعیت موجود آمریکا هستند.
دکتر عاملی ادامه داد: در اتفاق پنجم این نکته حائز اهمیت است که غرب همچنان بر سبک زندگی ملت‌ها تأثیر می‌گذارد اما اینکه غرب گفتمان واحد است در حال سستی و تزلزل است.
توجه به ظرفیت‌های فناوریهای جدید در تحقق آرمان‌های اسلامی
وی افزود: ظهور فناوریهای هوشمند، قدرت گرفتن هوش مصنوعی و همچنین ظهور دانش‌های ترکیبی و یکپارچه شدن علوم امکان این را فراهم کرده که تفکر جریان اسلامی قادر باشد به یک الگوریتم قطعی زندگی تبدیل شود.
می‌توان در بستر الگوریتم‌های هوش مصنوعی به ایجاد و تأمین عدالت اقدام کرد
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: الگوریتم‌ها قادرند مسیر ایجاد کنند و اگر مفهومی چون عدالت مورد توجه نظام حکمرانی جهانی شود، می‌توان در بستر الگوریتم‌های هوش مصنوعی به ایجاد و تأمین عدالت اقدام کرد.
وی افزود: یکی از بزرگترین جلوه‌های توحید در رفع استیلا از دیگران و توجه به وجود متعالی الهی است که با این نگاه اگر بتوان با توسعه فناوری، استیلای نظام بروکراسی را از مردم برداشت نوعی حرکت عملی در مسیر توحید اتفاق افتاده است.
بایستی بتوانیم فناوری را به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی سوق دهیم
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: اینترنت ظرفیتی است که همچون تیغ دولبه هم می‌تواند شر تولید کند و هم خیر به دنبال داشته باشد و با توجه به ظرفیت‌های این بستر بایستی که بتوانیم فناوری را به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی سوق دهیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان سخنان خود از نقش کلیدی مرکز تحول و پیشرفت ریاست جمهوری در ادوار مختلف تقدیر کرد و به نقش کلیدی این مرکز در توسعه زیر ساخت‌های توان فناوری کشور در حوزه‌های زیست‌فناوری، فناوریهای حوزه نانو و فناوریهای نو اشاره کرد و ضمن تقدیر از زحمات دکتر اکرمی‌فر، برای جناب آقای دکتر وطن خواه آرزوی موفقیت کرد.
انتهای پیام
