مبارزه با “علم” و آسیب به “دین” به بهانه “کرونا”
حجتالاسلام هادی سروش، مدرس حوزه علمیه در یادداشتی تلگرامی با عنوان «مبارزه با “علم” و آسیب به “دین” به بهانه “کرونا”» نوشت:
در عبور روزگار همواره حادثه ها و اتفاق هایی در زندگی بشر پیش می آید که کارشناسان مربوطه بر اساس تجربه و آزمایش و فریضه های علمی به ارائه راهکار میشوند.
در این روزها کشور عزیز ما مواجه است با بیماری کرونا و متخصصین و کارشنان مربوطه به صراحت اعلام نمودند از هر گونه تجمع و اجتماعات پرهیز شود تا از شیوع این بیماری جلوگیری شود.
اینجا برخی بظاهر متدینین با مسلک “تقدیرگرایی” دست روی دست میگذارند و میگویند ؛ “خدا خواسته” وبس!
برخی دیگر باتمسک به برخی روایات ضعیف السند،ارائه نسخه میکنندومنکر طب جدیدند.
و برخی راه مقابله رامحض دعا معرفی میکنند وبس !
ازسه گروه بالاجدی تر کسانی هستند که با بی توجهی به دستورات موکد کارشناسان برمنع تجمعات اعم از مذهبی و غیر آن ، به مقابله پرداخته و به بهانه انجام مناسک دینی و یا توسل به اهلبیت (ع) ، نظریه کارشناسان بهداشت را مقابله با “دین” معرفی میکنند و بر انجام آن پافشاری میکنند!
این روش غیر اینکه به سلامتی مردم آسیب جدی میزند ، به “دین” ضربات غیر قابل انکاری میزند !
واقعا ؛چرا و با چه توجیهی ؟!
“شریعت و فقه” ما مسلمین – چه شیعه و چه سنی – مرد و مردانه در برابر هر امرِ مذهبی و یا نُسُکِ دینی که در عمل به آن “ضرری” نهفته باشد ، ایستادگی نموده و انجام آن را جائز نمیداند.
مبنا این ایده ؛ از رسول عالیمقام(ص) است که ؛ وجود و یا ایجاد هر ضرری را برای خود و یا برای دیگری نفی کامل نموده است و فرمود :
《لاضرر و لاضرار فی الاسلام》
این حکم مهم دین ، میزان و معیار در روش های ائمه (ع) در اجراء مناسک دینی شان قرار گرفته مانند این نمونه ؛
حضرت امام باقر (ع) زمانی در مسجد النبی (ص)-با همه سفارش به حضور در آن-حضور پیدا نکرد و علت آن را خود ایشان چنین فرمودند:
“درخوردن سیروبوی نامطبوع آن باعث اذیت و آزارمردم قراردارد.” (کافی ج۶ص۳۷۵)
هر “نمازجمعه” و یا هر حضور در “مشاهدمشرفه” و یا هر “اعتکاف” و یا هر “جماعت” و یا هر “جمع هیئتی” که مصداق ضرر جانی برای مومنین و دیگر شهروندان را همراه داشته باشد ، تحت حکم 《 لاضرر》 قرار میگیرد و میتواند مستندی باشد که مراجع بزرگوار شرعا اعلام تعطیلی نمایند، کما اینکه اعلام نمودند و حتی حضور در قم برای اداء نذر را هم در شرایط فعلی جایز ندانسته اند.
اما در مقابل این دستور قطعی، برخی از کسانی که لباس دین به تن دارند روش متضادی را در پیش گرفته اند!
یکی از روحانیون قم در مورد شخصی که خواسته رعایت بهداشت کند و به ضریح دست نزند، از دستمال استفاده کرده ؛ با عصبانیت خطاب میکند که؛ “خودت میکروبی، اگه میخوای دستمال بذاری نیا حرم!”
و یا در خبرها دیدیم ؛
“جمعی از مردم قم با حضور پرشور خود درحرم حضرت معصومه(س) برخلاف مصوبه شورای تامین استان به برپایی اقامه نمازجماعت درحرم مطهر اقدام کرده وخواستاربرداشته شدن حائلهای اطراف ضریح شدند”!
و یا دیگری ؛ بسته شدن درب حرم امام علی(ع) در شب اول ماه رجب را برنمیتابد و به بهانه اینکه آنجا ملجا است و باید رفت و دعا کرد ، به متولیان حرم علوی میتازد!
بله اهلبیت (ع) ملجاء دنیا و آخرت ما هستند اما در عین اجازه تخطی از مسیر روشنی که ارائه نموده اند ، نمیدهند.
چه زیبا مرحوم میرزای شیرازی در برابر خطر طاعون که خانه به خانه سامرا را گرفت ، دستور فرموددر خانه زیارت عاشورا بخوانید. و نفرمود تجمع کنید در حرم عسکریین (ع) و جمعی دعا کنید.
آنچه از این روش های تند و بی مبنای برخی مذهبیون به ذهن میرسد و بسیار پر خطر است دو چالش است :
اول: مبارزه شرع مقدس با دریافت های عُقلائی بشر
این چالش دراین نقطه است اگر کارشناسان یک موضوع ،نظریه ای دادندکه حاصلش نفع عموم باشد، دیندارانی بیایند وبگویند؛بنای شرع بر نفی آن نظریه کارشناسی شده است !
امام خمینی در بحث “اجتهاد وتقلید” مطلب زیبایی را،بشکل شجاعانه دارد ؛
《دریافت های دانایان برای نادانان یک حجت ارتکازی و فطری است.واصلا به ذهن خطورنمیکند که آنچه در زندگی انسان نقش کلیدی دارد ، شریعت دربرابر آن مخالفت کند.》
و دوم :برقراری تضاد بین علم و دین
استادشهیدمطهری بر این باور است که:
“ریشه این تضاد،در مسیحیت ویهودیت است و ترویج آن بوسیله مدعیان دینداری بادانشمندان است، غافل ازاینکه علم ودین، به یکدیگر احتیاج دارند؛ دین است که به علم جنبه قداست میدهد، همانطوری که دین هم به علم محتاج است تاازظلمت اوهام عامیانه رهایی پیدا کند. علم در عین حال کلید دین است.”
علامه طباطبایی درهماهنگی علم ودین مینویسد:
“حیاتی که قرآن برای انسان ترسیم نموده حیاتی جاودانه است و باید روشی رادرزندگی داشته باشدتامین کننده دنیا وآخرت اوباشد، وازهیچ کدام به دیگری آسیب وخسران وارد نشود.این روش همان “دین” نامیده شده است.”
انتهای پیام