روحانی: مسأله‌ی پایان تحریم دست خودمان است

رئیس‌جمهور روحانی با اشاره به مانع تحریم و FATF بر سر راه سرمایه‌گذاری در صنایع کشور همچون صنعت برق و نیروگاه‌ها گفت: FATF دست خودمان است. می‌توانیم فردا FATF را حل کنیم. روابط ما با بانک‌ها تغییر می‌کند. در جنگ اقتصادی پیروز شدیم مسأله تحریم باقی مانده است که دست خودمان است. یک بخش‌اش هم دست دیگران است ولی اصل ما هستیم همین هفته می‌توانیم تصمیم بگیریم، تمام کنیم. می‌تواند هم ماه‌ها ادامه پیدا کند. این مسایل اساسی را از یاد نبریم و فراموش نکنیم.

به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، متن کامل سخنان روحانی در جلسه‌ی امروز هیئت دولت به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

سخنم را از تأسف بخاطر مشکلاتی که مردم در این چند روز برای استفاده از برق مواجه شدند آغاز می‌کنم و درمورد تصمیماتی که اتخاذ شده توسط معاون اول رئیس جمهور در جلسه دیروز و امروز در هیأت وزیران توضیح می دهم.

منتها یک نکته مهم‌تری را در آغاز بحث مطرح کنم و آن اینکه همواره بین واقعیت‌هایی که روزانه در جامعه می‌بینیم با آنچه که مطلوب ما است همیشه فاصله وجود دارد. باید تلاش کنیم این فاصله را کم کنیم یا برداریم اگر امکان‌پذیر است.

معمولاً بین مطلوب و واقعیت موجود بدون فاصله نخواهد بود. همیشه فاصله‌هایی وجود دارد و وقتی فاصله وجود دارد مهم این است که ریشه‌های اصلی و علت‌های اصلی این فاصله و مشکل را به خوبی مورد بررسی قرار دهیم.

ممکن است حادثه و مسأله ای پیش بیاید دستگاه ما با یک معضلی مواجه شود. ممکن است حوادثی در کشور پیش بیاید و قابل پیش‌بینی باشد یا نباشد و با سیل و زلزله، خشکسالی، جنگ اقتصادی و کرونا مواجه شویم.

برخی از اینها قابل پیش‌بینی نبود مثلاً 3 الی 6 ماه پیش می‌گفتند فروردین 98 ، 25 استان همزمان با سیل بی‌نظیر مواجه می‌شود. به این صورت قابل پیش‌بینی نبود در همین حدی بود که پیش‌بینی‌ها می‌نوشت از حد نرمال کمی بالاتر است. از حد نرمال کمی بالاتر تا سیل خیلی فاصله دارد آن هم سیلی که بیاید جاده و پل را ببرد و زندگی مردم را دچار مشکل کند.

بنابراین پیش‌بینی‌ها گاهی دقیق نیست، در دنیا هم گاهی اینجور است پیش‌بینی‌ها خیلی دقیق نیست و مردم با مشکلات فراوان مواجه می شوند.

در اینگونه مسایل مثل مسأله برق، کمبود برق و امثال اینها، باید ریشه مشکلات را لمس کنیم که چه است.

در کشور باید سرمایه‌گذاری شود. هر چه را که مورد نظر مردم است. اگر تولید می‌خواهیم در بخشی باید سرمایه‌گذاری شود. اگر می خواهیم در بخش کشاورزی تولید ویژه ای را انجام دهیم. باید سرمایه‌گذاری و کار شود.

اگر در بخش صنعت می‌خواهیم تولید خاصی مورد نظر ما باشد باید سرمایه‌گذاری باشد. سرمایه‌گذاری یکی از اصول اساسی است. بدون سرمایه با دست خالی نمی‌شود کاری را انجام داد. می‌شود شعار بی‌محتوا شعار اگر می‌خواهد با محتوا باشد. نیازمندی‌هایی داریم یکی از آن نیازمندی های مهم، سرمایه است. البته چیزهای دیگر هم نیاز داریم در کنار آن که باید ضمیمه شود که بتواند تحول اساسی را ایجاد کند.

اینکه چرا نمی توانیم به اندازه کافی سرمایه در بازار ایران بیاوریم و سرمایه را مستقر کنیم، این باید کاملاً برای مردم توضیح داده شود و اینکه نیازمندی‌های ما برای سرمایه چقدر است و چقدر طرح آماده داریم. برای سرمایه‌گذاری، 200، 300 میلیارد دلار طرح آماده برای سرمایه‌گذاری داریم و می‌توانیم سرمایه گذاری کنیم طرح‌هایش هم آماده است چه در برق، آب، تصفیه آب، فاضلاب، سدسازی، پتروشیمی، گاز، نفت، فولاد و آلومینیوم‌اش و هر چه که شما می‌خواهید بگویید طرح‌های بسیار فراوانی وجود دارد که این طرح‌ها هم مطالعه شده نه اینکه همین‌جوری بگوییم طرح، طرحی است که کار و مطالعه شده، حتی جانمایی شده و مکانش مشخص شده است.مثل آب شرق.

همانطور که شما می‌دانید، برای اینکه آب دریا را شیرین کنیم و به شرق کشورمان و فلات قاره ببریم، همه‌اش پیش‌بینی شده و معلوم است. بخشی از آن اجرا شده بخشی‌ هم در حال اجراست. شما هر چه در این زمینه‌ها سرمایه‌گذاری کنید حاصل بیشتری به دست ما می‌آید.

در سرمایه‌گذاری مشکل ما چیست؟ در داخل برخی مشکلات است که می‌شود حل و فصل کرد اگر همه با هم هماهنگ باشند و دستگاه قانون‌گذاری، دولت، همه با هم باشند، آن مشکلات از بین می‌رود .ان‌شاء الله امیدواریم از 12 مرداد به آن طرف، هماهنگی کاملی بین سه قوه بوجود بیاید، البته بعضی‌ها از شغل‌شان می‌افتند و بیکار می‌شوند، دیگر انتقادهای عجیب و غریب و غیرمنصفانه آنها تعطیل می‌شود. اما در عین حال یک هماهنگی است. به قول معروف از یک تفکر، جناح و فکر، ان‌شاء الله امیدواریم وضع بهتر شود.

برخی از مشکلات در سرمایه گذاری مربوط به داخل می‌شود و قابل حل است. اگر قوا، هم فکر و هم نظر شوند، وقتی هم‌نظر نیستند می‌ماند.

یک بحثی به نام FATF بود که دولت تصمیم گرفت و لوایح‌اش را آماده کرد لوایح‌اش را به مجلس برد مجلس شورای اسلامی همکاری کرد و تصویب شد، رفت شورای نگهبان هم همکاری کرد، یک جای دیگر گیر افتاد. جای دیگری که اصلاً فکر نمی‌کردیم گرفتار شد.

FATF به دست نیامد، حالا FATF نتیجه‌اش چه می‌شود، تا این مسئله حل نشود روابط ما با بانک‌های دنیا دچار مشکل است. ممکن است نظرات مختلف باشد، یکی بگوید نه بهتر است که FATF نداشته باشیم کاری به نظر ندارم، این یک واقعیت است در اقتصاد کشور، ببینید بیش از 190 کشور دنیا بانک هایشان داخل چارچوب FATF عمل می‌کنند، همه هم داخل هستند. 2 کشور هستیم که بیرونیم یکی کره شمالی است و یکی ایران است. ما به داخل برگشتیم در دولت یازدهم و همین لوایح که دچار مشکل شد دو مرتبه در لیست سیاه قرار گرفتیم.

ریسک کشور بالا می‌رود. وقتی ریسک کشور بالا می‌رود چه کسی می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند. این روشن باشد. سرمایه‌گذار داخلی یا سرمایه‌گذار خارجی، آخرش بانک است که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند. کسی همچین سرمایه‌ای ندارد. برای یک میلیارد و 500 میلیون دلار سرمایه‌گذاری کردن، کسی همچین پولی ندارد یا باید بانک داخلی به میدان بیاید اگر می‌تواند بدهد یا بانک خارجی به میدان بیاید یا صندوق توسعه بیاید. یکی از اینها باید بیاید پول را بیاورند و الا کسی که می‌خواهد کار عظیم و بزرگ انجام دهد پول داخل جیبش نیست که بیاید مصرف کند.

مثلا همین فردا طرح بسیار عظیمی در کرمان افتتاح می‌شود و فردا پنج‌شنبه‌ای است که طرح بسیار بزرگی داریم. کوره بلند که فردا افتتاح می‌شود، تقریباً اولین بار است که بعد از انقلاب، کوره بلند را افتتاح می‌کنیم فردا در استان کرمان، مجموعاً 40 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری افتتاح می‌کنیم.

یکی از این طرح‌ها که بیش از 24 هزار میلیارد تومان است همین طرح کوره بلند است، یک میلیارد و 200 میلیون دلار اعتبار می‌خواسته چه جوری؟ با برجام حاصل شد. وقتی توافق برجام حاصل شد، این پول هم حاصل شد والا، این کوره بلند را نداشتیم. این کوره بلند را که فردا افتتاح می‌کنیم برای برجام است.

کما اینکه ده‌ها طرح در سال 99 افتتاح کردیم همه‌اش برای برجام بود. چرا؟ برای اینکه وقتی شما نفت می‌فروشید قادرید نفت بفروشید، 38 درصد پول این نفت می‌رود در صندوق آن وقت با صندوق توسعه پول به سرمایه گذار داده می‌شود و آدم‌هایی که می‌خواهند در بخش‌های مختلف از جمله برق، آب، فولاد و پتروشیمی و هر جایی که لازم است سرمایه گذاری کنند.

وقتی صندوق شما پول ندارد، الان طرح‌هایی است که صندوق هم تصویب کرده و آماده است، اما مانده است و نمی‌شود اجرایش کرد، بخاطر اینکه پولش نیست. پس چه پول داخلی برای صندوق، چه پول داخلی برای بانک‌ها، پول خارجی برای بانک‌های خارجی در صورتی حاصل می‌شود که بتوانیم، حالا که در جنگ اقتصادی پیروز شدیم، تحریم را هم برداریم، بتوانیم FATF را نهایی کنیم. اگر همه دست به دست هم دهیم و کمک کنیم این سریع‌تر حل می‌شود. اینجا دست خودمان است.

وقتی اینجا دست ما است – به هر دلیلی. حق و ناحق را نمی‌خواهم بحث کنم -وقتی اجرا و عمل نمی‌کنیم و پول و بانک خارجی در اختیار ما نیست صندوق توسعه خالی است و نفت نمی‌توانیم بفروشیم با بانک‌ها نمی‌توانیم رابطه خوب داشته باشیم. بخاطر FATF ، نتیجه‌اش این می‌شود که سرمایه نیست.

وقتی سرمایه نیست طرح‌های بزرگ را نمی‌شود اجرایی و عملیاتی کرد. همین الان در همین جلسه، قبل از بحث ما آقای دکتر اردکانیان توضیح داد که 16 هزار مگاوات طرح برق در حال اجراست 15 هزار مگاوات طرح برق همه کارهایش انجام شده و در بخش فاینانس است، پول می‌خواهد. این 16 هزار مگاوات یک جوری پولش تأمین شده در حال اجراست و اجرا می‌شود. 15 هزار مگاوات دیگر آماده است، فاینانس‌اش آماده است.

در همین طرح‌های آب و برقی که در سال‌های اخیر در دولت دوازدهم بود 4.5 میلیارد آماده سرمایه‌گذاری بود تحریم ترامپ آمد، با خروج ترامپ از برجام اینها معطل شد و قطع شد. 4.5 میلیارد در طرح‌های آب و برق عقب افتادیم بخاطر اینکه این رفت عقب.

خواستم این نکته را به طور اساسی مردم عزیز مطلع باشند چون هر حادثه‌ای که رخ می‌دهد، مرغی که سربریده می‌شود در عروسی و عزا دولت است. می‌گویند دولت خوب کار نکرد و مدیریت ضعیف بود کارآمدی کم و زیاد بود. هیچ‌کس نمی آید در آنجا توضیح دهد که ریشه این مشکلات کجاست.

به نظر من FATF دست خودمان است. یعنی مربوط به داخل خودمان است می‌توانیم فردا FATF را حل کنیم. روابط ما با بانک‌ها تغییر می‌کند. در جنگ اقتصادی پیروز شدیم مسأله تحریم باقی مانده است دست خودمان است. یک بخش‌اش هم دست دیگران است ولی اصل ما هستیم همین هفته می‌توانیم تصمیم بگیریم، تمام کنیم. می‌تواند ماه‌ها ادامه پیدا کند، آن بحث دیگری است.

می‌خواهم بگویم این مسایل اساسی را از یاد نبریم و فراموش نکنیم به فرعیات نچسبیم، البته نمی‌خواهم بگویم الان وارد یک مشکلی اگر شدیم به نام برق، بگوییم مشکل برق برای FATF و جنگ اقتصادی است و هیچ مسئولیتی نداریم، برق در دولت دوازدهم و یازدهم به اندازه معمول دولت‌های پیش و کمی بیشتر، اگر سال‌های قبل را نگاه کنیم در هر سالی 1775 مگاوات برق تولید می‌شده و به ظرفیت آن اضافه می‌شده، به طور معمول 1700 مگاوات بوده است، الان 2500 مگاوات است یعنی در این 8 سال بیش از معمول دولت‌های پیش علیرغم تحریم و کرونا سرمایه گذاری شده و ظرفیت حاصل شده است. در برنامه ششم که 24 هزار مگاوات برق بر ظرفیت‌اش اضافه شده 19732 مگاوات آن برای دولت یازدهم و دوازدهم است. طرحش معلوم است.

یک وقتی در جلسه‌ای بحث شد و یکی از نمایندگان مجلس شبهه‌ای داشت، آقای دکتر نوبخت همان جلسه رفت آمار و ارقام، همین 19732 مگاوات را با تمام نیروگاه‌هایی که افتتاح شده ارائه کرد، گاهی وقت‌ها یک چیزهایی عجیب و غریب می شنویم.

خواهش می کنم از نمایندگان مجلس، قوه قضائیه، حرفی که می‌زنیم دقیق باشد. یک دفعه کسی می‌گوید هیچ چیز افتتاح نشده است. در این دو سه ماه، دو نیروگاه برق را خودم افتتاح کردم یادم هست در چند ماه اخیر در سال 99 در شیروان افتتاح برق داشتیم در هریس هم افتتاح داشتیم یکی بخار بود یکی گازی بود. پس ما مرتب در حال افتتاح هستیم مردم مرتب می‌شنوند هر روز نیروگاه‌های متعدد افتتاح می شود، نیروگاه تجدیدپذیر، نیروگاه غیرتجدیدپذیر است همه اینها افتتاح می‌شود و مردم شاهد هستند و مشاهده می‌کنند و می‌بینند و در قسمت‌های دیگر همینطور است، کارهای دیگری که در سراسر کشور انجام می‌گیرد بر این مبناست.

اما در عین حال در این 11 سال و هفت‌، هشت ماهی که گذشت هیچ مشکلی به این صورت برای برق نداشتیم در سالهای قبل هم نداشتیم یا مشکل اینطوری در سالهای پیش نبود در این یکی دو ماهه گاهی این مشکلات که پیش روی ما قرار گرفت دلایل مختلفی دارد البته بعضی از کشورهای دیگر هم در همین ایام دچار مشکلاتی شبیه مشکل ما شدند مثلا چین الان در برق دچار مشکلات شده که در 10 سال اخیر بی سابقه بوده، آمریکا دچار مشکلات در برق شده در بسیاری از ایالت‌های آن که بی‌سابقه بوده و دیدید در خبرها و اعلام شده است.

ممکن است کشورهای دیگر هم در یک مقطعی به دلایلی مشکل پیدا کنند کاری به آن ندارم ما هم به خاطر خشکسالی به خاطر اینکه آب سدهای ما الان بسیار کمتر از سالهای قبل هست ، بنابراین برق‌آبی‌های ما نمی‌تواند فعال باشد، حرارت و گرما زیاد است وقتی گرما زیاد باشد مصرف وسایل سرمایشی بیشتر می‌شود اینها تاثیرگذار است.

در صنعت یک حرکت خوب و بزرگ انجام شده و این حرکت خوب در صنعت افتخارآمیز است، وقتی می‌گوییم مصرف برق بالا رفته گاهی خوشحال کننده است وقتی می‌گویند در بخش صنعت مصرف برق زیاد شده خوشحال‌کننده است یعنی صنعت توسعه پیدا کرده است. وقتی مصرف برق صنعت ما امسال نسبت به پارسال 10 درصد بالا رفته است معنای آن این است که صنعت توسعه پیدا کرده است و افتخار می‌کنیم.

وزرای صمت ما از دولت یازدهم و دوازدهم و وزیر امروز، همه اینها تلاش کردند کار بزرگی انجام گرفته در بخش صنعت، فولاد، مس، آلومینیوم کارهای بزرگی انجام گرفته، در بخش پتروشیمی کار بزرگی انجام گرفته است. مردم ما بدانند ما با این سختی‌ها و مشکلاتی که در جنگ اقتصادی توانستیم کشور را اداره کنیم یک بخش بزرگ بار بر دوش این واحدهای صنعتی بزرگ بود که برای ما ارزآوری انجام می‌دانند. الان آمار و ارقام را نگاه کنید در صادرات غیرنفتی و واردات غیرنفتی، در دولت نهم و دهم هشت سال قبل از دولت ما، 421 میلیارد دلار واردات بود، در دولت یازدهم و دوازدهم این واردات 367 میلیارد دلار شده، صادرات غیرنفتی در دولت قبل در هشت سال قبل از ما 218 هزار میلیارد دلار بوده در این دولت 346 میلیارد دلار بوده یعنی 128 میلیارد صادرات غیر نفتی اضافه شده این 128 میلیارد در صادرات غیرنفتی از کجا اضافه شده، عمدتا در پتروشیمی و فولاد و بخش‌های مختلف، البته بخش‌های دیگر هم هستند، فراورده و همه در کنار هم دست به دست هم دادند که به این نقطه رسیدیم، کار عظیم و بزرگی انجام گرفته است.

ما در فقط در یک سال 99 در پتروشیمی بالای 11 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کردیم یعنی افتتاح‌هایی که در سال 99 برای پتروشیمی انجام گرفت، 16،17 پتروشیمی و همچنین تامین خوراک اینها در سال 99 انجام شد سرمایه‌گذاری آن بیش از 11 میلیارد دلار بوده، کار بزرگی در این قسمت‌ها شده، همه اینها باعث شد این پتروشیمی، همین‌که 11 میلیارد سرمایه‌گذاری شده 5 میلیارد درآمد سالانه آن است.

اینها باعث شد که توانستیم بایستیم، مقاومت کنیم، صنعت بوده آمده ایستادگی کرده، انرژی بوده آمده ایستادگی کرده، صادرات گاز، صادرات برق بوده همه اینها دست به دست هم دادند صادرات فرآورده، پتروشیمی، فولاد بوده همه اینها در کنار هم توانستیم جبران کنیم، جلوی صادرات نفت ما را گرفتند توانستیم از یک راه دیگری بتوانیم جبران کنیم و عمل و مشکل را حل کنیم.

این کار عظیم و بزرگ انجام شده حالا اگر مشکل و مساله‌ای پیش می‌آید اعم از دولت، قوه قضاییه، قوه مقننه، سایرین، همه، حرفهایی که می‌خواهیم در یک مشکلی بزنیم اولا طوری بزنیم که مشکل را حل کنیم، به مردم امید بدهیم، طوری جلوه ندهیم که کشور به نقطه لاینحل رسیده، اینطور نیست مشکلی هست، پیش می‌آید، مردم هم زجر و رنج می‌بینند، خسارت می‌بینند باید آن را حل کرد.

دیشب دیدید وضع برق ما در کشور نسبت به دو سه شب قبل خیلی آرام بوده، دیشب مشکلی نبوده مردم در برق خانگی تقریبا مشکل نداشتند به خاطر این است که تصمیماتی اتخاذ شد البته این تصمیمات هم سخت است و آسان نیست وقتی می گوییم یک مرکز بزرگ صنعتی برای دو هفته، سه هفته خاموش بشود یا ساعت کار خود را تقلیل دهد آن هم برای سخت و مشکل است اما در عین حال چاره نبوده.

امروز هم ما اختیارات دولت را اصل صدو سی و هشتی در اختیار چند نفر از وزرا قرار دادیم که انشاءالله بتوانند راجع به برق تصمیم بگیرند و مشکلی برای مردم پیش نیاید اگر هم خاموشی لازم بود حتما از قبل باید به مردم اعلام و گفته شود، ساعت و محل آن باید دقیق باشد اگر نیاز به خاموشی بود اگر هم نبود چه بهتر. تلاش ما این است که برق منازل حتی‌الامکان خاموشی داده نشود ولی اگر ضروری بود از قبل باید اعلام شود تا همه اینها بدانند چگونه است.

اوج بار مصرفی ما همیشه در سالهای پیش یک روند صعودی ملایمی داشته مثلا در سال 97، 57 و خورده‌ای بوده و 98 هم 57 و خورده‌ای بوده منتها آنجا 270 است و اینجا 861 است در 99 58 و خورده‌ای بوده، 1400 که می‌رسیم از 60 به بالا می‌رویم 62 هزار مگاوات و بعد کم کم 65 هزار و 66 هزار، یک مرتبه اوج بار مصرفی ما زیاد می‌شود پس از یک طرف تولید به خاطر وضع نیروگاه‌های برق آبی کم شده است از یک طرف مصرف زیاد شده هم به خاطر رشد صنعت هم به خاطر گرمای شدید هم یک چیزهایی مثل رمزارز و اینهایی که گفته شده اینها هم موثر و تاثیرگذار بوده اینها همه دست به دست هم داده به این نقطه رسیده است.

من خدمت مردم عزیز عرض می‌کنم که اینگونه مشکلات برای مردم رنج آور است برای ما هم تحمل آن بسیار سخت است، ما بیش از مردم در اینگونه حوادث رنج می‌بریم، وزیر مسوول بیش از ما رنج می‌برد همه در حال تلاش و کوشش هستند اما در عین حال کسانی نیایند طوری صحبت کنند و بگویند کاری نشده، اقدامی نشده، اینها دروغ است 20 هزار مگاوات برق در این دولت اضافه شده است. یک نفر چطور می‌تواند 20 هزار مگاوات برق را بخورد و بگوید نیست مگر این خوردنی است؟ 20 هزار مگاوات برق

اضافه شده چرا غیردقیق حرف می‌زنیم، چرا غیردقیق صحبت می‌کنیم؟

در معدن یک کار عظیم و بزرگ انجام گرفته، کاری که مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده و این معادنی که عده‌ای به اسم خودشان ثبت کرده بودند و سالها رها بود آمدیم از اینها گرفتیم و در مزایده گذاشتیم 6 هزار معدن، این دستور مقام معظم رهبری بود. حالا یک فرد بی خبر و بی اطلاع نمی‌داند و تحریک می‌شود. من خواهش می‌کنم از همه که در گفتارمان دقت بیشتری به خرج بدهیم.

و در پایان هم از صدا و سیما می‌خواهم که در این مساله همراهی و همکاری کند و آنچه مورد نظر وزارت نیرو است با هماهنگی وزارت نیرو در تبلیغات، در بیان مسائل، در توضیح مسائل کمک کند و هم مردم عزیز کمک کنند. به هر حال مردم می‌توانند مقداری در حدی که در مشکلات قرار نگیرند مصرف را مقداری کم کنند آن مصرف کم ممکن است برای آن خانه، برای آن یک خانه خیلی مشکل زیادی ایجاد نکند ولی وقتی جمع می‌شود میلیون‌ها خانه این کار را می‌کنند سرجمع تاثیر بسیار خوبی دارد.

انشاءالله بتوانیم با مشکلات کمتری از این هفته‌ها عبور کنیم، هفته‌های پایانی دولت است دلمان می‌خواهد در شرایطی دولت را تحویل بدهیم که مشکلات کشور یا نباشد یا در حداقل ممکن باشد تا انشاءالله دولت سیزدهم بتواند به وظایف خود بهتر عمل کند ان‌شاءالله.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته

انتهای پیام